استاد وحدتی شبیری محل اصلی بحث را «قلمرو اختیارات حکومت اسلامی و ولیفقیه»، در ارتباط با «الزام قانونی»، «حکم وضعی قرارداد» و «مالک شناختن افراد یا بار اثبات» یادکرد و با طرح این پرسش که آیا ولیّ امر میتواند برخلاف احکام شرعی اوّلیه یا ثانویّه و مطابق حکم حکومتی، تغییری در سیستم حقوقی شرعی در حوزهی قراردادها و مالکیّت پدید آورد؟ پاسخ داد: باید یک بحث مبنایی داشت و آن اینکه آیا ادلّهی ولایتفقیه اطلاق دارد؟ اگرچه اصل نخستین، عدم ولایت است چنانکه هر چیزی مسبوق به عدم است و اثبات ولایت و قلمرو آن نیازمند به دلیل عام است …
توضیحات بیشتر »فقه حکمرانی، از سیاستگذاری تا تنظیمگری و تصدیگری
ما به فقهی نیاز داریم که احکام حلال و حرام و باید و نباید سیاسی که همان رابطه حاکم با مردم و مردم با حاکم را بیان کند، و همان «فقه السیاسه» است که عبارت است از ولایت فقیه و مشروعیت انتخابات و مشروعیت حزب و مشروعیت ولیّ فقیه. علاوه بر آن ما نیاز به فقه حکمرانی داریم. بدین معنا که در مقولههای مختلف، فقه و احکام فقهیِ سیاستگذاری و تنظیمگری و تصدیگری آن مقوله را نیز کار کنیم. خلأیی که حوزههای ما بدان نپرداختهاند. اگر در حوزه این اتفاق بیفتد، نسل جدیدی از حوزه شکل میگیرد. به گزارش شبکه …
توضیحات بیشتر »نسبتسنجی فقهی امر به معروف و نهی از منکر با موارد وابسته
حجتالاسلام الهی پارسا گفت: درصورتیکه «امر به معروف و نهی از منکر» در مذاق شارع خطابی باشد، بسیاری از عناوین شرعی، تعلیمی و ترغیبی همچون: «ابلاغ» و «تبلیغ دین»، «هدایت»، «تعلیم»، «ارشاد جاهل» و…؛ و همچنین بخش عمدهای از عناوین شرعی اصلاحی و تأدیبی همچون «تربیت»، «تنبیه»، «تأدیب» و نیز «اعراض» از «جاهل» و … به دلیل اینکه دارای شاخصههای «امر به معروف و نهی از منکر» خطابی نیستند و از باب امر به معروف و نهی از منکر نخواهند بود؛ اما اگر تشریع فریضتین را بهصورت ملاکی بدانیم، با توجه به اینکه ملاک شارع از ایجاب «امر به معروف …
توضیحات بیشتر »مشروعیت تقنین یا عدم مشروعیت؛ محل نزاع فقها و روشنفکران در مشروطیت/ محمد متقیان تبریزی
شبکه اجتهاد: به نظر میرسد، مهمترین ویژگی مشروطیت را باید اعطاء «حق تقنین» به منتخبین مردم دانست. هرچند، مشروطیت دارای ویژگیهای مهمی در عرصه سیاست بوده که مهمترین آن، تقیید و رفع اطلاق العنانی از سلطنت است، لیکن، آنچه که می تواند این تقیید را محقق سازد، بیرون آوردن «امکان تقنین» از حوزه سلطنت و تحدید اختیارات سلطانی در عرصه «حکم و فرمان» است. از این روی است که گفته میشود، مهمترین ویژگی مشروطیت، برخوردارسازی نمایندگان از امکانی است که به آنها قدرت ویژهای در حکمرانی میبخشد و آن همان «امکان تقنین» است. در دوران مشروطه ایرانی نیز «حق تقنین» …
توضیحات بیشتر »بایدها و نبایدهای کنشگری حاکمیت اسلامی در موضوع حجاب
مناظره نقاط اشتراک متعددی داشت، اما مهمترین نقطه اختلاف نظر، توصیف میزان همراهی مردم با حاکمیت در پذیرش مرز ناهنجاری در پوشش بود. دکتر برهانی معتقد است چنین توصیفی وجود ندارد و عدم اقدام به کشف حجاب از سوی اکثریت زنان و دختران در شرایط ارعاب و فشار، نمیتواند بیانگر همراهی جامعه باشد. در مقابل، حجتالاسلام الهی معتقد است در ماههای آخر سال گذشته که گشت ارشاد به طور کامل جمع شده بود و حاکمیت به خاطر ملاحظات امنیتی در برابر کشف حجاب و بدپوششی تا حد عریانی، عکسالعملی نشان نمیداد و جامعه گویا در یک وضعیت رهاشدگی از نظر …
توضیحات بیشتر »فتاوای شخصی خودم را در خطبه نماز جمعه دخالت نمیدهم/ مساله ثبات معیشتی به توسعه اقتصادی نباید گره بخورد/ ما به مردمسالاری دینی قائل هستیم، نه مردمسالاری لیبرال/ مشهد یک کدخدا میخواهد که همهچیز را گردن او بیندازند!
ما قائل به مردمسالاری دینی هستیم. ولی اگر مردم یک چیز گفتند و دین یک چیز دیگر گفت یا تکلیف دینی ما چیز دیگری ایجاب کرد، خب ما هیچوقت بهخاطر مردم و خوشایند مردم، دین را کنار نمیگذاریم. اولا میگویند مردم. کدام مردم؟ ما به مردمسالاری دینی قائل هستیم، نه مردمسالاری لیبرال. اگر مردم دینی چیزی بگویند صددرصد حرف آنها برای ما مقدم است. الان تمام لائیکها حرف از مردم میزنند. ما جریان لائیک را به حساب مردم نمیگذاریم. ما متدینان را به نام «مردم» میشناسیم. برای ما آن مردم لائیک موضوعیت ندارند، مردمِ متدین موضوعیت دارند. اگر متدینان بر …
توضیحات بیشتر »نحوه مواجهه حقوقی با اهانت به قرآن و مقدسات بررسی شد
در نشست علمی «قواعد نظامهای حقوقی در مواجهه با توهین به کتب آسمانی» نحوه مواجهه حقوقی با قرآنسوزی براساس قوانین بینالمللی و داخلی کشورهای اروپایی و راهکارهای کشورهای اسلامی در این باره مورد بررسی قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «قواعد نظامهای حقوقی در مواجهه با توهین به کتب آسمانی» امروز، سهشنبه ۳ مردادماه، به همت خانه ملی قانون اساسی در سالن جلسات معاونت قانون اساسی ساختمان ریاست جمهوری برگزار شد. در این نشست ۶ فرهیخته حوزوی و دانشگاهی حضور داشتند که هر کدام به تبیین دیدگاههای خود نسبت در رابطه با موضوع فوق پرداختند. در ابتدای این …
توضیحات بیشتر »شورای نگهبان براساس مطالبه عمومی برای اجرای شریعت پدید آمد/ نقش شورای نگهبان در تضمین آزادیهای مشروع
وجهی که در مذاکرات خبرگان قانون اساسی بر آن تاکید شده و منطقی نیز میباشد، برجسته ساختن موازین اسلامی است. در این رابطه یک دغدغه ملی و مطالبه اجتماعی وجود داشت و به تعبیر روایات، رجوع مردم به فقها صورت گرفت؛ این خود یک ضرورت میباشد. از سوی دیگر بر علما ضرورت دارد که اگر اراده ملی بر انطباق نهادهای اجتماعی با شریعت است، آنها در میدان حضور یابند. لذا به نظرم درباره ضرورت شورای نگهبان همین جمله نیز کفایت میکند که این یک مطالبه عمومی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر حسینعلی سعدی، رئیس دانشگاه امام صادق …
توضیحات بیشتر »کودتای یزید علیه امام حسین (ع) یا قیام امام علیه یزید؟/ تحلیلی جدید پیرامون ماهیت قیام سیدالشهداء
شبکه اجتهاد: هر ساله در ایام ماه محرم بحث هدف حرکت امام حسین علیهالسلام در محافل مختلف مورد بحث و گفتگو قرار میگیرد؛ از جمله این ادعای نادرست که امام حسین علیهالسلام در کربلا قصد بیعت با یزید را داشت و شمر نگذاشت که این کار را انجام شود و تفسیری از حرکت امام حسین علیهالسلام در ذهن این افراد وجود دارد و ریشه این سخن عبارتی است از تاریخ طبری و چند کتاب دیگر که امام در گفتگو با عمر سعد گفته است: مرا بین سه راه مخیر کنید؛ «أَنْ یَرْجِعَ إِلَى الْمَکَانِ الَّذِی أَتَى مِنْهُ أَوْ أَنْ یَسِیرَ …
توضیحات بیشتر »شستوشوی میت هنوز در جامعه ما بهعنوان یک مجازات تکمیلی جا نیفتاده است/ بحث حجاب فراقضایی است
عضو هیأت علمی گروه حقوق جزا و جرمشناسی دانشگاه علامه طباطبایی، در واکنش به احکام اخیر رسانهای شده در موضوع حجاب، گفت: بحث حجاب فراقضایی است؛ یعنی باید یک مقداری مسائل سیاستگذاریهای کلان و جنبههای فرهنگی و اجتماعی مدنظر قرار بگیرد و اصل این مسأله تبدیل به یک وفاق جمعی در جامعه شود. به گزارش شبکه اجتهاد، محمدرضا رهبرپور، عضو هیأت علمی گروه حقوق جزا و جرمشناسی دانشگاه علامه طباطبایی، در گفتگو با جماران به ابعاد حقوقی برخی از احکام اخیر رسانهای شده در موضوع حجاب پرداخته است که میخوانید؛ تحلیل شما از آراء اخیر رسانهای شده در موضوع حجاب …
توضیحات بیشتر »رویکرد اصلی شارع مقدس درباره حجاب فرهنگی است نه کیفری
رویکرد اصلی شارع مقدس نیز در بحث حجاب، فرهنگی است. در واقع اگر میخواهیم فلسفه حجاب تبیین شود، برای اقناع وجدانی است و مسلماً مداخلات کیفری، آخرین دواست. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی با موضوع «مداخله دولت در مسئله حجاب» در اواسط تیرماه تیر ماه توسط گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به صورت حضوری و مجازی برگزار شد. در این نشست، حجتالاسلام دکتر علی محمدیجورکویه به ارائه بحث پرداخت و با اشاره به لزوم اتخاذ سیاست جنایی درباره بیحجابی گفت: دولت به معنای حاکمیت وظیفه دارد، سیاست جنایی اتخاذ کند و این وظیفه مبتنی بر …
توضیحات بیشتر »راهکار مواجهه با پدیده بیحجابی؛ از ظرفیت حقوقی تا راهبرد اخلاقی
پنجمین نشست مشترک پژوهشکده مطالعات راهبردی حوزه و روحانیت و پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیهالسلام به بررسی لایحه حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب اختصاص داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه مجموعه جلسات بررسی ایدههای حوزویان و به همت پژوهشکده مطالعات راهبردی حوزه و روحانیت و با همکاری پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیهالسلام، جلسه پنجم نشست اصلاح و بازنگری در لایحه حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب با کارشناسی حجتالاسلام والمسلمین فرج الله هدایتنیا عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و دکتر محمود حکمتنیا استاد گروه فقه و حقوق …
توضیحات بیشتر »علیدوست: قاضی باید مجتهد در قانون باشد/ غلامی: نیازمند بهروزسازی الگوی محاکم شرع هستیم/ حقانی: تاریخ بر کارآمدی محاکم شرع در دوره صفویه و قاجاریه گواه است
استاد حوزه علمیه ضمن اشاره به مهمترین ویژگیهای محاکم شرع تصریح کرد: باید محاکم شرع را بومیسازی کنیم و در دوران معاصر ما پیاده شود چون تا قوه قضائیه اصلاح نشود شعار دادن فایدهای نخواهد داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیین رونمایی از کتاب «میراث محاکم شرع» اثر حجتالاسلام والمسلمین علی ابوالحسنی منذر (ره)، با حضور و سخنرانی استاد ابوالقاسم علیدوست، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم؛ حجتالاسلام والمسلمین رضا غلامی، رئیس پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی و دکتر موسی حقانی، رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر؛ در پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی برگزار شد. آنچه میخوانید گزیدهای …
توضیحات بیشتر »سختگیری در قضاوت، چرا؟/ سید اصغر ناظمزاده قمی
شبکه اجتهاد: اخیراً در مجتمع قضایی ارشاد تهران، احکامی در خصوص بانوان بیحجاب، صادر شده که بسیار سختگیرانه و به دور از ظرافت قضائی و جنبههای تادیبی است. با توجه به این که چندین سال در دستگاه قضائی در خدمت مردم و بیش از نیمقرن در حوزه علمیه قم با فقه و معارف اسلامی، سروکار داشته و اخیراً هم کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی را که مربوط به «تعزیرات» است مطالعه کردهام، معتقدم احکام صادره اخیر، سختگیرانه و هیچ تناسبی با روح شرع و قانون و معیارهای دینی و انسانی ندارد. الزام یک فرد که مرتکب گناه شده به مرده …
توضیحات بیشتر »«مناسبات فقه و سیاست در مکتب فقهی جبل عامل»؛ در بوته نقد و بررسی
حجتالاسلام رهدار معتقد است بهتناسب «تغییر تبویب فقهی»، مناسبات فقه و سیاست در مکتب جبل عامل تغییر کرد و نیز رویکرد فقه مقارن در مکتب حله گسترده شد و در مکتب جبل عامل به یک رویه معمولی تبدیل گشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بههمت گروه فقه سیاسی مرکز پژوهشی فقه و اجتهاد فاضل، نشست علمی «مناسبات فقه و سیاست در مکتب فقهی جبل عامل»، با ارائه حجتالاسلام والمسلمین احمد رهدار، رئیس گروه فقه مضاف دانشگاه باقرالعلوم (ع) و نقادی حجاسلام محمد متقیان تبریزی و محمدجواد یاوری در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) قم برگزار شد. حجتالاسلام احمد رهدار در توضیح مطالب …
توضیحات بیشتر »فتوای معیار در شورای نگهبان، نظر فقهی ولی امر است/ تشخیص مصلحت با مجمع تشخیص است، نه شورای نگهبان/ حفظ حدود الهی، مهمترین اصل در حکمرانی اسلامی
عضو فقهای شورای نگهبان گفت: مهمترین ضابطه در حکمرانی اسلامی این است که باید حدود الهی به طور کامل مراعات شود. همانطور که در بعضی از فرمایشات مرحوم امام وجود دارد اساسا فلسفه حکومت، مسئله پیادهسازی حدود الهی است، نه دستکاری آنها. ما حق نداریم احکام الهی را دستکاری کنیم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمدمهدی شبزندهدار در مراسم افتتاحیه «دومین رقابت شبیهسازی شورای نگهبان (ویژه فضلای حوزه علمیه)» که به همت اندیشکده دین و حکمرانی و همکاری پژوهشکده شورای نگهبان در قم برگزار شد، در سخنانی به حفظ و پاسداشت از حدود الهی تاکید و اظهار داشت: اسلام در …
توضیحات بیشتر »اشتباه محاسباتی یا غفلت برخی مسئولان، درباره برخورد با شرب خمر/ علیاصفر مجتهدزاده
شبکه اجتهاد: اخیراً یک مقام ارشد قوه قضائیه در مورد مسمومیتهای متأثراز مصرف مشروبات الکلی دستساز (متانول) چنین گفته است: «یکی از برنامههای قوه قضاییه مبارزه جدی با کسانی است که امنیت مردم را به خطر میاندازند. امنیت میتواند مربوط به حوزه اجتماعی، فرهنگی، بهداشت و سلامت مردم باشد که پرونده مسمومیت اخیر برخی از شهروندان در استان البرز به دلیل مصرف مشروبات الکلی مربوط به حوزه امنیت بهداشت و سلامت مردم و بسیار خطرناک است. شاید افرادی که مرتکب این اقدام شدند توجهی به آن نداشته باشند که جان سایرین در خطر است».[۱] هر چند وظیفه مقام قضایی برخورد …
توضیحات بیشتر »زمینه و زمانه غدیر؛ مسئله دشوار جانشینی رسول خدا (ص)
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین محمد مسجدجامعی در این نوشتار به زمینههای اجتماعی زمانه غدیر میپردازد تا نشان دهد اوضاع و شرایط سیاسی و اجتماعی زمانی که به پیامبر وحی شد «بلغ ما انزل الیک» چه دشواریهایی را پیش روی پیامبر برای ابلاغ گذاشته بود و زمینههای اجتماعی جه خوفی را بر رسول خدا مستولی کرده بود که آیه آمد: «والله یعصمک من الناس». ۱- فتح مکه مهمترین نقطه عطف تاریخ اسلام است در دوران پیامبر. علیرغم جنگهای متعدد و خونین سالهای اولیه، مکه بدون خونریزی و با روشی مسالمتآمیز تسخیر شد. چنین جریانی بهواقع استثنائی بود، چراکه تاریخ شبهجزیره آکنده …
توضیحات بیشتر »حقوق شهروندی، چالش حجاب و چند پرسش/ حسین ادبی
اختصاصی شبکه اجتهاد: اغتشاشات سال گذشته ایران، چالش مهمی را پیرامون دانشیان فقه حقوق شهروندی ایجاد کرد. اینکه لزوم رعایت حجاب بهمنظور ایجاد فضایی پاک و سالم در جامعه یا جواز بیحجابی، کدام یک در زمره حقوق شهروندی قرار میگیرد. حجتالاسلام حسین ادبی، پژوهشگر و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه خراسان در این یادداشت تلاش دارد تا به ابعاد و زویای مختلف این پرسش بپردازد. بهعنوان یک قاعده کلی، هر حکومتی که در یک قلمروی جغرافیایی بر سر کار میآید، این حق عقلایی را برای خود قائل است که فرهنگ و دین حاکم بر جامعه را تعیین کند. بدیهی است …
توضیحات بیشتر »طرح «الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول»، موانع و چالشها/ حل پنجمیلیون پرونده سند عادی با فقه پویا امکانپذیر است
رئیس مرکز تحول قوه قضائیه گفت: مهمترین اشکالی که مطرح شده و در بین بوده ابهامات و ایرادات شورای محترم نگهبان نسبت به این طرح از منظر فقهی است. در هر زمان طرح با یک شکل و قالبی مطرح شده و در همهی این دوران به جهت فقهی این اشکال مطرح بوده است که معاملات افراد با توجه به اختیاری که دارند و با توجه به سعهی مالکیتی که دارند معتبر خواهد بود؛ ولو اینکه به شکل عادی باشد. فقهای شورای نگهبان نسبت به این موضوع اشکال شرعی داشتند که به نظر میرسد که فارغ از اینکه آیا این اشکال …
توضیحات بیشتر »بررسی اشتراط اجتهاد در قاضی
از زمان مرحوم کلینی علما قائل به اشتراط اجتهاد بودهاند و مرحوم قمی این اشتراط را خدشه دار میکند و مرحوم صاحب جواهر قائل به عدم شرطیت اجتهاد میشود. البته کلمات مختلف مرحوم قمی در مسأله مختلف است که در بعضی قائل به شرطیت است و در بعضی قائل به عدم شرطیت است. بعضی بزرگان تصریح به اجماع در شرطیت اجتهاد کردهاند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «بررسی اشتراط اجتهاد در قاضی و مشروعیت قضاوت مقلّد در حال ضرورت، از دیدگاه مرحوم صاحب جواهر و امام خمینی و محقق خوئی (رحمه الله علیهم)» چندی پیش با حضور اساتید و …
توضیحات بیشتر »معاملات غیر رسمی اموال غیر منقول از منشاءهای بزرگ فساد است/ باید از اینگونه معاملات سلب اعتبار شود/ یکی از وظایف قوّهی قضائیّه تأمین آزادیهای مشروع است/ لزوم مبارزه با فساد هم در درون قوّه، هم در بیرون قوّه
رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع مسئولان دستگاه قضا اظهار داشتند: خیلی از فسادها در مورد اموال غیرمنقول، از همین معاملات غیر رسمی و معاملات عادی به وجود میآید؛ باید جلوی این گرفته بشود. و اگر از دیدگاه شورای محترم نگهبان یک اشکالی هم این قانون مجلس داشته باشد، مصلحت قطعی نظام و کشور در این است که این قانون دنبال بشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیتالله خامنهای صبح امروز در دیدار رئیس، مسئولان و جمعی از کارکنان قوه قضائیه که در آستانه سالگرد حادثه هفتم تیر ۱۳۶۰ و شهادت آیتالله بهشتی و ۷۲ نفر از اصحاب امام در …
توضیحات بیشتر »کمینهگرایی در جرمانگاری و استفاده از ابزارهای کیفری/ غلامرضا پیوندی
شبکه اجتهاد: حکومتها و دولتها حق دارند از ابزارها و ضمانت اجراهای کیفری (جرمانگاری) برای مقابله با ناهنجاریها و نقض ارزشهای اجتماعی استفاده کنند؛ در اصل این بیان هیچ تردیدی وجود ندارد؛ اما با وجود مشروعیت، وجاهت و اهمیت اقدامات کیفری، قلمرو و محدوده آن تا کجاست؟ در مباحث سیاست کیفری، مدلهای سیاستهای کیفری دولتی را میتوان به مدل کمینهگرا و یا حداقلی بودن حقوق کیفری، مدل سیاست کیفری معتدل و مدل سیاست کیفری حداکثری و فراگیر دستهبندی نمود. به نظر میرسد ما باید بر اساس مجموع آیات قرآن و تمرکز بر موارد جزایی و کیفری آن، رویکرد قرآن برای …
توضیحات بیشتر »از «مبانی دینشناسی فقه نظام سیاسی» تا «رویکردها و گرایشهای موجود در عرصهٔ فقه سیاسی»
شبکه اجتهاد: چهارمین مدرسهٔ فصلی پژوهشگاه فقه نظام با همکاری مجتمع عالی حوزوی ولی امر (عج)، مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) و مدرسه عالی حوزوی امام رضا (ع)، خردادماه ۱۴۰۲ با موضوع «فلسفهٔ فقه نظام سیاسی»، با حضور و ارائه اساتید عبدالحسین خسروپناه، محسن اراکی، محمد حاج ابوالقاسم دولابی، مجید رجبی، علی صالحیمنش، عنایتالله رمضانپور و محمدمهدی اسلامیان؛ در مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهمالسلام) برگزار شد. همچنین میزگرد «روششناسی فقه سیاسی از نگاه امام خمینی و شهید صدر» با حضور حججالاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی و خالد الغفوری تشکیل شد. آنچه پیش رویتان قرار دارد گزارشی از ارائه اساتید مدعو …
توضیحات بیشتر »جرم سیاسی و نافرمانی مدنی
اکبری با تأکید بر اینکه ورود کوچکترین انگیزه شخصی در اعتراض اجتماعی، بحث را از جرم سیاسی و نافرمانی مدنی خارج میسازد، خاطرنشان کرد: نافرمانان مدنی در انجام اقدامات خود معمولاً به دنبال منافع شخصی نیستند و انگیزههای اصلاحطلبانهای دارند؛ و باید برای این انگیزه امتیاز داده شود و آنهم تخفیف در مجازات میباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی ترویجی «نافرمانی مدنی در پرتو قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» با ارائه خانم دکتر مینا اکبری و با نقد و بررسی دکتر محمدتقی دشتی و دبیری علمی حجتالاسلام محمدمهدی فر در مرکز پژوهشی مبنا برگزار شد. مینا اکبری در ابتدای …
توضیحات بیشتر »امکانسنجی اجرای مجدد مجازات سالب حیات از دیدگاه فقه و حقوق
شبکه اجتهاد: مجازاتهای سالب حیات، در قصاص نفس، اعدام حدی و تعزیری اجرا میشوند. در برخی موارد پس از اجرای مجازات و تایید مرگ مجرم به وسیله پزشک قانونی، نشانههای حیات در مجرم پدیدار میشود که حاکی از بقاء حیات اوست. اکنون سوال این است که آیا میتوان دومرتبه مجازات را اجرا نمود یا خیر؟ پژوهش حاضر با روش تحلیل متن و با بهرهگیری از مطالعات کتابخانهای واسنادی، در صدد پاسخ به این مسئله است. مشهور فقهای امامیه و به تبع آنها ماده ۴۳۸ قانون مجازات اسلامی، حق قصاص نفس را برای ولیّ دم محفوظ میدانند از دیدگاه نگارنده ولیّ …
توضیحات بیشتر »تحلیل طرح حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب/ علیاصغر مجتهدزاده
شبکه اجتهاد: تحلیل لایحه «حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب» که به پیشنهاد شماره ۱۰۰/۶۷۹۷/۹۰۰۰ مورخ ۷/۲/۱۴۰۲ قوه قضائیه در جلسه ۲۷/۲/ ۱۴۰۲ هیئت وزیران با قید فوریت با پانزده ماده و ده تبصره به تصویب رسیده وطی نامه شماره ۳۴۴۳۱/۶۱۲۳۶- ۳۱/۲/۱۴۰۲ / برای انجام تشریفات قانونی به ریاست مجلس شورای اسلامی ارسال شده است به شرح ذیل مورد بررسی قرار میگیرد؛ مقدمه امروز وضع قانون به عنوان یک فن و هنر شناخته میشود و ماحصل تقنین به مانند یک اثر هنری ارزشمند و دقیق است یکی از اصولی که ضامن فهم صحیح قانون و اجرای حداکثری آن میباشد اصل …
توضیحات بیشتر »بررسی رویکرد امام خمینی در تعریف فقه حکومتی
شبکه اجتهاد: از آثار حضرت امام(ره) – تا آنجا که تتبع کردیم- مطلب روشنی در تعریف فقه حکومتی به دست میدهد، اما تعریف کلاسهای ارائه نشده است. یعنی دیده نشد که ایشان در جایی به تعریف جامع و کامل فقه حکومتی پرداخته و آن را با فقه متداول مقایسه کرده باشند. اما در عین حال، افق گشاییهای بسیار خوبی در فرمایشات ایشان نسبت به مأموریت و وظایف حکومت و دامنه فقه و… وجود دارد که میتواند در بحث ما افق گشا باشد. در اینجا بنا نیست که در نهایت، تعریف خاصی را به ایشان نسبت دهیم، بلکه میخواهیم تحلیلی از …
توضیحات بیشتر »پُتک استاد بر نظریات واهی
اظهارات عالمانه و فقیهانه اخیر آیتالله جوادی آملی درباره احکام مرتبط با محاربه و محارب را باید پتک محکمی بر نظریات به ظاهر فقهی دانست که در ماههای اخیر از سوی برخی چهرههای حوزوی در فضای حوزه مطرح شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، با وجود تحرکات صورت گرفته از سوی برخی از خرده جریانهای حوزوی برای زیر سؤال بردن احکام قضایی در پی حوادث و اغتشاشات پاییز سال گذشته و تلاش آنان به منظور تاثیرگذاری بر اعلام و معاریف حوزه علمیه قم با هدف همسو ساختن آنان، درایت، بصیرت و دوراندیشی بزرگان حوزه، آنها را در دستیابی به این …
توضیحات بیشتر »در دیدگاه امام (ره) احکام وسیله اجرای حکومت و بسط عدالت است
حاج ابوالقاسم با تصریح به شئون گوناگون حکومت عنوان کرد: حکومت قانون میخواهد که احکام اسلام قوانین آن است؛ احکام در دیدگاه امام خمینی وسیلهای برای اجرای حکومت و بسط عدالت است و اگر این دیدگاه روشن شود تزاحم بین امر عالی و امر استقلالی معنا ندارد؛ بقیه شئون حکومت اجرا است و تحقق یک سری حقائق در عالم هم اسلامی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمد حاج ابوالقاسم دولابی، رئیس مرکز ارتباطات دولت و روحانیت در «مدرسه فصلی پژوهشگاه فقه نظام» که در مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) برگزار شد، گفت: در محافل روشنفکری محکم گفته میشود …
توضیحات بیشتر »