دیدگاه و گزارش

انتشارات انقلاب اسلامی در آستانه‌ی پنجمین انتخابات مجلس خبرگان و دهمین دوره‌ی انتخابات مجلس شورای اسلامی، مجموعه کتاب «انتخاب صالحان» را که شامل بیانات رهبر انقلاب در سال‌های مختلف درباره‌ی اهمیت انتخابات است، در قالب نُه جلد، تدوین و به‌تازگی عرضه کرده است. شبکه اجتهاد: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، مردم هیچ‌گونه دخالتی در انتخاب افراد شایسته به‌عنوان نماینده‌ی آن‌ها …

عضو هیأت علمی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی ماهیت انتخابات را وکالت در پیگیری خواست‌ها ندانست و گفت: امور جامعه توکیل‌پذیر نیستند و از ابتدا مربوط به امور شخصی نیست. انتخاب مردم می‌تواند از سنخ شناسایی فرد امین باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ذبیح‌الله نعیمیان، عضو هیأت علمی گروه حکومت اسلامی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی قم، گفتگویی را با …

حجت‌الاسلام فیرحی معتقد است حقوق ربطی به مسائل شرعی یا نخبگانی ندارد، بلکه جزء حقوق انسانی است. در سوی دیگر حجت‌الاسلام فخار طوسی مدعی است امکان خطا برای توده مردم زیاد است و عقل اقتضا می‌کند که رأی‌ها را به آن‌ها نسپریم! به گزارش شبکه اجتهاد، مناظره علمی «حق رأی در اسلام» با حضور حجت‌الاسلام داود فیرحی عضو هیئت علمی …

مجلس قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ نسبت به قانون پیشین دارای امتیازات و نوآوری‌های فراوانی است. مستندات فقهی برخی از این نوآوری‌ها طیّ گفتارهای کوتاهی تقدیم خوانندگان می‌گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، مسعود امامی دبیر علمی شورای فقهی مرکز تحقیقات، طی گزارشی درباره مستنداتِ فقهی برخی از نوآوری‌های قانون مجازات اسلامی جدید آورده است: براساس این گزارش، قانون مجازات …

مجموعه مقالات «حکومت اسلامی» به کوشش حسینعلی بای، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این مجموعه ارزشمند شامل مقالاتی چون: حکومت و مشروعیت از محمدتقی مصباح یزدی، مشروعیت حکومت ولایی از عبدالحسین خسروپناه، مبانی فلسفی و کلامی حکومت دینی از محمد محمدرضایی، اصول و مبانی …

فقه حکومتی همان فقهی است که برای تنظیم روابط جمعی از جانب حاکم اسلامی وضع می‌شود. فقه حکومتی نه تنها در حقوق کاربرد دارد، بلکه اصلاً عین حقوق است. به عبارتی رابطه‌ای که بین فقه حکومتی با حقوق برقرار است، رابطه تساوی می باشد، با این تفاوت که مصدر این حقوق حاکم اسلامی است. شبکه اجتهاد: در یادداشت پیش‌رو دکتر …

محروم کردن افراد قوی که نیت خدمت به نظام را دارند یک حجت بسیار قوی شرعی می‎طلبد و اینگونه نیست که کسی به راحتی کسی را از شرکت در این عرصه محروم کند و اگر این حجت با تمام ادله قطعی ثابت نشود، کسی حق تایید یا رد کسی را ندارد.

مسئله تکفیر در جهان اسلام تا آنجا پیش رفته که حتی وضعیت را بدتر از تفتیش عقاید در اروپا کرده و ضربه زیادی به حیثیت اسلام و مسلمین وارد آورده است؛ اشتباه در تفسیر آیات، نداشتن پیش‌زمینه علمی و بی‌اطلاعی از حقایق عالم و معانی آیات قرآن، ازجمله عواملی هستند که موجب می‌شوند فتاوای وحشتناک توسط مفتیان وهابی صادر شود.

در راه قضا و در هنگامی که مقتضیات قواعد عمومی مد نظر باشد شورای نگهبان به نظر می‌رسد که در توجه به فتوا باید وظایف مردم را مورد توجه قرار دهد حتی اگر نظر پذیرفته شده برخلاف نظر شورای نگهبان باشد.

کسانى که به عنوان نامزد انتخابات به مردم معرفى مى‌شوند، معنایش این است که این‌ها صلاحیت دارند و این معرفى، امضاى صلاحیت این‌هاست. دستگاه‌ها بایستى مراقب باشند که این امضاء بیهوده، خلاف و دروغ نباشد. این دروغ گفتن به مردم است؛ هم رد کردنِ آدم صالح، هم پذیرفتنِ آدم ناصالح؛ هر دو بد و هر دو خلاف است‌.

عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تأکید بر اینکه فقه حکومتی مترادف با فقه سیاسی نیست، گفت: منظور از فقه حکومتی نگرشی محسوب می‌شود که فقیه بر اساس آن حاکمیت سیاسی شیعه را مدنظر قرار می‌دهد.

پنجمین دور گفت‌وگوی دینی مرکز گفت‌وگوی ادیان و تمدن‌های سازمان فرهنگ با کنفرانس ادیان برای صلح کره جنوبی، با عنوان «دین، صلح و امنیت جهانی » ۶ بهمن به مدت دو روز برگزار می شود.

به همت گروه مطالعات زن و خانواده موسسه آموزش عالی حوزوی حکمت وابسته به پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کرسی ترویجی بررسی عوامل روسپی گری(تن فروشی)، در شهر مقدس قم برگزار شد.

به اعتقاد شهید صدر، ولی‌فقیه یعنی مجتهد و مجتهد کسی است که در حدود بشری مسلط بر خواست‌های شرع مقدس است. ولی‌فقیه براساس آن خواست‌های کلی، موظف است که احکام متغیر را صادر کند، اما از جانب خود نمی‌تواند حکمی صادر کند.

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی گفت: دستگاه فقهی حوزه برای پاسخ به نیازهای روز نیازمند تحرک بیشتر است.

درس خارج فقه «حقوق و آزادی‌های عمومی در اسلام» به عنوان اولین دوره کلاس‌های حقوق بشر اسلامی، توسط حجت‌الاسلام والمسلمین ارسط در قم تدریس شد؛ گزارش کامل این سلسله دروس در ادامه می‌آید.

برخی روشنفکران لزومی بر مقایسه اصول اعلامیه حقوق بشر با آیات و روایات اسلامی نمی‌دانند و اعلامیه حقوق بشر را مبتنی بر بستر و جغرافیای فرهنگ دیگری می‌دانند. ریشه این دیدگاه به دوران مشروطیت بازمی‌گردد و در اینجا باید گفت نزاعی بین شیخ فضل‌الله با آخوندخراسانی و مرحوم نائینی صورت گرفته که البته این نزاع در مباحث استراتژیک نبوده است.

به مناسبت روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی، «شبکه اجتهاد» مهم‌ترین پایان‌نامه‌های مرتبط با این موضوع که در ۵ سال اخیر دفاع شده است، جهت اطلاع پژوهشگران و علاقه‌مندان تقدیم می‌کند.

به مناسبت روز جهانی حقوق بشراسلامی و کرامت انسانی شبکه اجتهاد، فهرستی از مهمترین مقالات نگاشته شده در ۵ سال اخیر پیرامون حقوق بشر را تهیه کرده که تقدیم خوانندگان محترم می‌گردد .

به کوشش شبکه اجتهاد فهرست بیش از ۵۵ کتاب در حوزه «حقوق بشر» و «حقوق بشردوستانه» تقدیم خوانندگان فرهیخته می‌شود.

فقه نمی‌‌تواند با دست‌‌مایه تحقیقی - اجتهادی فقهای بزرگ شیعه از آغاز عصر غیبت تاکنون، نسبت به مسائل حقوق بشر بی‌‌تفاوت باشد. فقه قانون زندگی است و حقوق بشر بر پایه موازین شریعت اسلامی، زندگیِ توأم با نظم و امنیت و رفاه و آسایش و عدالت و رشد و شکوفایی و تعالی و تحقق کمال را تضمین می‌‌کند.

بزرگ‌ترین مشکل امروز حقوق بشر این است که کسی که خدا را نشناخته نمی‌تواند مجری حقوق دیگران باشد./ضمن احترام به کنوانسیون‌هایی که واقعاً طرفدار حقوق انسان حتی در جنگ‌ها هستند، یادآور می‌شویم که مهم‌ترین ضمانت اجرای این قوانین و اصول بین‌الملل همان آموزه‌های دینی و تقوای الهی است.

گذشته از همه‌ی اشکالات خرد و کلان علامه جعفری بر اعلامیه‌ی جهانی، به نظر ایشان این اعلامیه از مشکلی مبنایی رنج می‌برد زیرا مبنای حقوق بشر باید کرامت ذاتی انسان باشد، و فلسفه‌هایی که در غرب پیدا شده‌اند نظیر فلسفه‌ی نیچه و طرفداران اصالت قدرت، هیچ یک این مبنی را مطرح نکرده‌اند.

جریان حقوق بشردوستانه شعبه‌ای از مسائل کلّی حقوق بشر است تا مبانی و منابع علمی حقوق بشر حل نشود زیرمجموعه آن اعم از دوستانه یا دشمنانه حل نخواهد شد.

رساله‌ی حقوق امام سجاد علیهم‌السلام‌ یکی از کلمات اهل بیت علیهم‌السلام‌ در بیان حقوقی است که همه‌ی انسان‌ها از آن‌ها برخوردارند و از طرفی دیگر در برابر آن مسئول هستند. به مناسبت روز اعلامیه حقوق بشر اسلامی بر آن شدیم تا بازخوانی مجددی از این رساله و مقایسه‌ی اجمالی آن با اعلامیه حقوق بشر داشته باشیم.

آنچه مسلم است حقوق بشر فی نفسه از قبل وجود داشته و نمی‌توان تعالیم پیامبر گرامی اسلام و ائمه اطهار به ویژه امام علی (ع) را در باره‌ی حقوق انسانی نادیده گرفت. اسلام دین آزادی‌خواهی، حریت، آزادی اندیشه بوده و انسان‌ها را برادرانه کنار یکدیگر قرار می‌دهد تا با هم زندگی خجسته و شایسته‌ای داشته باشند.

در اعلامیه جهانی حقوق، هیچ نمودی از تأثیر معنویت و امور اخروی در زندگانی دنیای انسان مورد اعتراف و تأکید نیست و در این رابطه خود را کاملاً بی‌طرف نشان داده است؛ برای اعلامیه‌نویسان هیچ رسالتی برای حمایت از حق حیات ابدی انسان‌ها در دنیای پس از مرگ وجود نداشته است. شاید بتوان گفت هدف آنها این بوده که تنها سعادت «دنیای» انسان را تأمین کنند.

اعلامیه قاهره درباره حقوق بشر در اسلام که از آن به اختصار با عنوان اعلامیه قاهره (the Cairo Declaration) یاد می‌شود یکی از مهم‌ترین اسناد مصوب سازمان کنفرانس اسلامی (the organization of the Islamic conference) درباره حقوق بشر در اسلام است که در سال ۱۹۹۰ در نوزدهمین کنفرانس وزرات امور خارجه کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی در قاهره به تصویب رسید.

دو عنصر اساسی در نظریه شهید صدر(ره) وجود دارد که نظریه ایشان را با بقیه نظریه‌ها متفاوت کرده است؛ عنصر اول، «منطقهالفراغ» و عنصر دوم، مسئله «مکتب» است.

حوزه علمیه مشهد به ‌عنوان یکی از پیشگامان در عرصه انقلاب و مبارزه با رژیم پهلوی، علمای مبارزی را در خود جای داده بود که با پیش‌آهنگی آنان در حمایت از نهضت امام خمینی نقش به‌سزایی در پیروزی انقلاب اسلامی ایران ایفا نمودند.