شبکه اجتهاد: نوزدهم شهریور مصادف با چهل و چهارمین سالگرد درگذشت مرحوم آیتالله سید محمود طالقانی است. هر چند مشهور جریان شناسان نخستین جرقه اسلام سیاسی در ایران را حوادث پانزده خرداد ۱۳۴۲ میدانند؛ ولی نباید فراموش کرد که نخستین زندان سیاسی در ایران در دهه بیست آیتالله طالقانی است و نقش ایشان در شکلگیری اسلام سیاسی در ایران معاصر …
Read More »دیدگاه و گزارش
آیا امام خمینی بهتان را جایز میدانست؟
امام خمینی (ره) در اوایل پیروزی انقلاب در سخنانی میفرمایند: «رفتن در حِرْز مردم خلاف شرع است. اهانت کردن به یک آدمی، و لو این آدم هم خودش یک آدم مخالفِ مثلًا چه باشد، باز حق اهانت نیست. این حق است که جزایش را به او بدهند، دیگر اهانت چرا به او بکنند؟ رفتن منزل، به خانواده اش تعرض کردن، …
Read More »بین حکمرانی و حاکمیت خلط کردهایم/ به اسم اسلامیت و جمهوریت، مردم سالاری ذبح نشود/ اگر وجه مردمی حکمرانی مغفول بماند کار به سامان نمیرسد
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم گفت: یکی از خطاهای ما این است که ما بین حکمرانی و حاکمیت خلط کردیم. حکمرانی اقتصادی، فرهنگی و سیاسی یک وجه آن حاکمیتی هست، یعنی نقش آفرینی دستگاهها دولتی و حاکمیتی، وجه دیگر آن بخش غیر رسمی یعنی به خود مردم باز میگردد یعنی به گروههای اجتماعی و گروههای مردمی باز میگردد. …
Read More »حکمتنیا: پیوست فلسفی و اخلاقی لایحه عفاف و حجاب ارائه شود/ نجفیبستان: حاکم اختیار هرنوع برخورد با معصیتکار را دارد
استاد حکمتنیا گفت: باید توجیه فلسفی کنیم که ارایه خدمت به یک فرد بیحجاب کار وی را تعطیل میکند و حد تعطیلی چه خواهد بود. همه این موارد باید توجیه مجازات داشته باشد. ای کاش این قانون توجیه فلسفی و حقوقی داشت چرا که قانون که با دور هم نشستن ایجاد نمیشود. فرض کنیم که این قانون در همه جا …
Read More »فهم و برداشت از سیره ائمه(ع) با یک یا چند روایت ممکن نیست/ امیرالمؤمنین(ع) برای برخورد با فساد سازوکار معیّنی دارند
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه امام مقولهای فرازمانی است اضافه کرد: رفتار و گفتار ائمه(ع) پاسخی به نیازهای دورانشان بود، باید شرایط امروز خود را به خوبی درک کنیم و ببینیم وضع امروز منطبق با زمانه کدام یکی از ائمه(ع) است؛ اگر منطبق با زمان امام حسن(ع) است، یک نوع رفتار و اگر متناسب …
Read More »الزامات سلب اعتبار از معاملات غیررسمی اموال غیرمنقول/ علیرضا سیفی
شبکه اجتهاد: امنیت یکی از نیازهای اساسی جامعه است. از مهمترین ابعاد امنیت، امنیت اموال و داراییهای مردم است. دو نوع اموال داریم؛ اموال منقول که امکان جابجایی از مکانی به مکان دیگر را دارند مثل خودرو، اموالی هم وجود دارند که امکان جابجایی آنها از مکانی به مکان دیگر وجود ندارد و اصطلاحا به آنها اموال غیرمنقول میگویند؛ زمین …
Read More »روایت آیتالله خامنهای از دوران ملی شدن صنعت نفت تا کودتای ۲۸ مرداد ۳۲
شبکه اجتهاد: صنعت نفت ایران در سال ۱۳۲۹ با محوریت آیتالله کاشانی و دکتر مصدق و خواست مردم از استعمار انگلیس خارج و ملی میشود و پس از آن نخستوزیریِ دولت ملی بنام مصدق رقم میخورد. نهضت ملی با همهی موفقیتها ناگهان با استعفای دولت مصدق و بر سر کار آمدن قوام السلطنه و خطر بازگشت سلطهی انگلیس بر نفت …
Read More »بررسی فقهی الزام به تنظیم سند رسمی در معاملات مربوط به اموال غیرمنقول
استاد وحدتی شبیری محل اصلی بحث را «قلمرو اختیارات حکومت اسلامی و ولیفقیه»، در ارتباط با «الزام قانونی»، «حکم وضعی قرارداد» و «مالک شناختن افراد یا بار اثبات» یادکرد و با طرح این پرسش که آیا ولیّ امر میتواند برخلاف احکام شرعی اوّلیه یا ثانویّه و مطابق حکم حکومتی، تغییری در سیستم حقوقی شرعی در حوزهی قراردادها و مالکیّت پدید …
Read More »فقه حکمرانی، از سیاستگذاری تا تنظیمگری و تصدیگری
ما به فقهی نیاز داریم که احکام حلال و حرام و باید و نباید سیاسی که همان رابطه حاکم با مردم و مردم با حاکم را بیان کند، و همان «فقه السیاسه» است که عبارت است از ولایت فقیه و مشروعیت انتخابات و مشروعیت حزب و مشروعیت ولیّ فقیه. علاوه بر آن ما نیاز به فقه حکمرانی داریم. بدین معنا …
Read More »نسبتسنجی فقهی امر به معروف و نهی از منکر با موارد وابسته
حجتالاسلام الهی پارسا گفت: درصورتیکه «امر به معروف و نهی از منکر» در مذاق شارع خطابی باشد، بسیاری از عناوین شرعی، تعلیمی و ترغیبی همچون: «ابلاغ» و «تبلیغ دین»، «هدایت»، «تعلیم»، «ارشاد جاهل» و…؛ و همچنین بخش عمدهای از عناوین شرعی اصلاحی و تأدیبی همچون «تربیت»، «تنبیه»، «تأدیب» و نیز «اعراض» از «جاهل» و … به دلیل اینکه دارای شاخصههای …
Read More »مشروعیت تقنین یا عدم مشروعیت؛ محل نزاع فقها و روشنفکران در مشروطیت/ محمد متقیان تبریزی
شبکه اجتهاد: به نظر میرسد، مهمترین ویژگی مشروطیت را باید اعطاء «حق تقنین» به منتخبین مردم دانست. هرچند، مشروطیت دارای ویژگیهای مهمی در عرصه سیاست بوده که مهمترین آن، تقیید و رفع اطلاق العنانی از سلطنت است، لیکن، آنچه که می تواند این تقیید را محقق سازد، بیرون آوردن «امکان تقنین» از حوزه سلطنت و تحدید اختیارات سلطانی در عرصه …
Read More »بایدها و نبایدهای کنشگری حاکمیت اسلامی در موضوع حجاب
مناظره نقاط اشتراک متعددی داشت، اما مهمترین نقطه اختلاف نظر، توصیف میزان همراهی مردم با حاکمیت در پذیرش مرز ناهنجاری در پوشش بود. دکتر برهانی معتقد است چنین توصیفی وجود ندارد و عدم اقدام به کشف حجاب از سوی اکثریت زنان و دختران در شرایط ارعاب و فشار، نمیتواند بیانگر همراهی جامعه باشد. در مقابل، حجتالاسلام الهی معتقد است در …
Read More »فتاوای شخصی خودم را در خطبه نماز جمعه دخالت نمیدهم/ مساله ثبات معیشتی به توسعه اقتصادی نباید گره بخورد/ ما به مردمسالاری دینی قائل هستیم، نه مردمسالاری لیبرال/ مشهد یک کدخدا میخواهد که همهچیز را گردن او بیندازند!
ما قائل به مردمسالاری دینی هستیم. ولی اگر مردم یک چیز گفتند و دین یک چیز دیگر گفت یا تکلیف دینی ما چیز دیگری ایجاب کرد، خب ما هیچوقت بهخاطر مردم و خوشایند مردم، دین را کنار نمیگذاریم. اولا میگویند مردم. کدام مردم؟ ما به مردمسالاری دینی قائل هستیم، نه مردمسالاری لیبرال. اگر مردم دینی چیزی بگویند صددرصد حرف آنها …
Read More »نحوه مواجهه حقوقی با اهانت به قرآن و مقدسات بررسی شد
در نشست علمی «قواعد نظامهای حقوقی در مواجهه با توهین به کتب آسمانی» نحوه مواجهه حقوقی با قرآنسوزی براساس قوانین بینالمللی و داخلی کشورهای اروپایی و راهکارهای کشورهای اسلامی در این باره مورد بررسی قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «قواعد نظامهای حقوقی در مواجهه با توهین به کتب آسمانی» امروز، سهشنبه ۳ مردادماه، به همت خانه ملی …
Read More »شورای نگهبان براساس مطالبه عمومی برای اجرای شریعت پدید آمد/ نقش شورای نگهبان در تضمین آزادیهای مشروع
وجهی که در مذاکرات خبرگان قانون اساسی بر آن تاکید شده و منطقی نیز میباشد، برجسته ساختن موازین اسلامی است. در این رابطه یک دغدغه ملی و مطالبه اجتماعی وجود داشت و به تعبیر روایات، رجوع مردم به فقها صورت گرفت؛ این خود یک ضرورت میباشد. از سوی دیگر بر علما ضرورت دارد که اگر اراده ملی بر انطباق نهادهای …
Read More »کودتای یزید علیه امام حسین (ع) یا قیام امام علیه یزید؟/ تحلیلی جدید پیرامون ماهیت قیام سیدالشهداء
شبکه اجتهاد: هر ساله در ایام ماه محرم بحث هدف حرکت امام حسین علیهالسلام در محافل مختلف مورد بحث و گفتگو قرار میگیرد؛ از جمله این ادعای نادرست که امام حسین علیهالسلام در کربلا قصد بیعت با یزید را داشت و شمر نگذاشت که این کار را انجام شود و تفسیری از حرکت امام حسین علیهالسلام در ذهن این افراد …
Read More »شستوشوی میت هنوز در جامعه ما بهعنوان یک مجازات تکمیلی جا نیفتاده است/ بحث حجاب فراقضایی است
عضو هیأت علمی گروه حقوق جزا و جرمشناسی دانشگاه علامه طباطبایی، در واکنش به احکام اخیر رسانهای شده در موضوع حجاب، گفت: بحث حجاب فراقضایی است؛ یعنی باید یک مقداری مسائل سیاستگذاریهای کلان و جنبههای فرهنگی و اجتماعی مدنظر قرار بگیرد و اصل این مسأله تبدیل به یک وفاق جمعی در جامعه شود. به گزارش شبکه اجتهاد، محمدرضا رهبرپور، عضو …
Read More »رویکرد اصلی شارع مقدس درباره حجاب فرهنگی است نه کیفری
رویکرد اصلی شارع مقدس نیز در بحث حجاب، فرهنگی است. در واقع اگر میخواهیم فلسفه حجاب تبیین شود، برای اقناع وجدانی است و مسلماً مداخلات کیفری، آخرین دواست. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی با موضوع «مداخله دولت در مسئله حجاب» در اواسط تیرماه تیر ماه توسط گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به صورت حضوری و …
Read More »راهکار مواجهه با پدیده بیحجابی؛ از ظرفیت حقوقی تا راهبرد اخلاقی
پنجمین نشست مشترک پژوهشکده مطالعات راهبردی حوزه و روحانیت و پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیهالسلام به بررسی لایحه حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب اختصاص داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه مجموعه جلسات بررسی ایدههای حوزویان و به همت پژوهشکده مطالعات راهبردی حوزه و روحانیت و با همکاری پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیهالسلام، جلسه پنجم …
Read More »علیدوست: قاضی باید مجتهد در قانون باشد/ غلامی: نیازمند بهروزسازی الگوی محاکم شرع هستیم/ حقانی: تاریخ بر کارآمدی محاکم شرع در دوره صفویه و قاجاریه گواه است
استاد حوزه علمیه ضمن اشاره به مهمترین ویژگیهای محاکم شرع تصریح کرد: باید محاکم شرع را بومیسازی کنیم و در دوران معاصر ما پیاده شود چون تا قوه قضائیه اصلاح نشود شعار دادن فایدهای نخواهد داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیین رونمایی از کتاب «میراث محاکم شرع» اثر حجتالاسلام والمسلمین علی ابوالحسنی منذر (ره)، با حضور و سخنرانی استاد ابوالقاسم …
Read More »سختگیری در قضاوت، چرا؟/ سید اصغر ناظمزاده قمی
شبکه اجتهاد: اخیراً در مجتمع قضایی ارشاد تهران، احکامی در خصوص بانوان بیحجاب، صادر شده که بسیار سختگیرانه و به دور از ظرافت قضائی و جنبههای تادیبی است. با توجه به این که چندین سال در دستگاه قضائی در خدمت مردم و بیش از نیمقرن در حوزه علمیه قم با فقه و معارف اسلامی، سروکار داشته و اخیراً هم کتاب …
Read More »«مناسبات فقه و سیاست در مکتب فقهی جبل عامل»؛ در بوته نقد و بررسی
حجتالاسلام رهدار معتقد است بهتناسب «تغییر تبویب فقهی»، مناسبات فقه و سیاست در مکتب جبل عامل تغییر کرد و نیز رویکرد فقه مقارن در مکتب حله گسترده شد و در مکتب جبل عامل به یک رویه معمولی تبدیل گشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بههمت گروه فقه سیاسی مرکز پژوهشی فقه و اجتهاد فاضل، نشست علمی «مناسبات فقه و سیاست در …
Read More »فتوای معیار در شورای نگهبان، نظر فقهی ولی امر است/ تشخیص مصلحت با مجمع تشخیص است، نه شورای نگهبان/ حفظ حدود الهی، مهمترین اصل در حکمرانی اسلامی
عضو فقهای شورای نگهبان گفت: مهمترین ضابطه در حکمرانی اسلامی این است که باید حدود الهی به طور کامل مراعات شود. همانطور که در بعضی از فرمایشات مرحوم امام وجود دارد اساسا فلسفه حکومت، مسئله پیادهسازی حدود الهی است، نه دستکاری آنها. ما حق نداریم احکام الهی را دستکاری کنیم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمدمهدی شبزندهدار در مراسم افتتاحیه …
Read More »اشتباه محاسباتی یا غفلت برخی مسئولان، درباره برخورد با شرب خمر/ علیاصفر مجتهدزاده
شبکه اجتهاد: اخیراً یک مقام ارشد قوه قضائیه در مورد مسمومیتهای متأثراز مصرف مشروبات الکلی دستساز (متانول) چنین گفته است: «یکی از برنامههای قوه قضاییه مبارزه جدی با کسانی است که امنیت مردم را به خطر میاندازند. امنیت میتواند مربوط به حوزه اجتماعی، فرهنگی، بهداشت و سلامت مردم باشد که پرونده مسمومیت اخیر برخی از شهروندان در استان البرز به …
Read More »زمینه و زمانه غدیر؛ مسئله دشوار جانشینی رسول خدا (ص)
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین محمد مسجدجامعی در این نوشتار به زمینههای اجتماعی زمانه غدیر میپردازد تا نشان دهد اوضاع و شرایط سیاسی و اجتماعی زمانی که به پیامبر وحی شد «بلغ ما انزل الیک» چه دشواریهایی را پیش روی پیامبر برای ابلاغ گذاشته بود و زمینههای اجتماعی جه خوفی را بر رسول خدا مستولی کرده بود که آیه آمد: «والله …
Read More »حقوق شهروندی، چالش حجاب و چند پرسش/ حسین ادبی
اختصاصی شبکه اجتهاد: اغتشاشات سال گذشته ایران، چالش مهمی را پیرامون دانشیان فقه حقوق شهروندی ایجاد کرد. اینکه لزوم رعایت حجاب بهمنظور ایجاد فضایی پاک و سالم در جامعه یا جواز بیحجابی، کدام یک در زمره حقوق شهروندی قرار میگیرد. حجتالاسلام حسین ادبی، پژوهشگر و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه خراسان در این یادداشت تلاش دارد تا به ابعاد و …
Read More »طرح «الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول»، موانع و چالشها/ حل پنجمیلیون پرونده سند عادی با فقه پویا امکانپذیر است
رئیس مرکز تحول قوه قضائیه گفت: مهمترین اشکالی که مطرح شده و در بین بوده ابهامات و ایرادات شورای محترم نگهبان نسبت به این طرح از منظر فقهی است. در هر زمان طرح با یک شکل و قالبی مطرح شده و در همهی این دوران به جهت فقهی این اشکال مطرح بوده است که معاملات افراد با توجه به اختیاری …
Read More »بررسی اشتراط اجتهاد در قاضی
از زمان مرحوم کلینی علما قائل به اشتراط اجتهاد بودهاند و مرحوم قمی این اشتراط را خدشه دار میکند و مرحوم صاحب جواهر قائل به عدم شرطیت اجتهاد میشود. البته کلمات مختلف مرحوم قمی در مسأله مختلف است که در بعضی قائل به شرطیت است و در بعضی قائل به عدم شرطیت است. بعضی بزرگان تصریح به اجماع در شرطیت …
Read More »معاملات غیر رسمی اموال غیر منقول از منشاءهای بزرگ فساد است/ باید از اینگونه معاملات سلب اعتبار شود/ یکی از وظایف قوّهی قضائیّه تأمین آزادیهای مشروع است/ لزوم مبارزه با فساد هم در درون قوّه، هم در بیرون قوّه
رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع مسئولان دستگاه قضا اظهار داشتند: خیلی از فسادها در مورد اموال غیرمنقول، از همین معاملات غیر رسمی و معاملات عادی به وجود میآید؛ باید جلوی این گرفته بشود. و اگر از دیدگاه شورای محترم نگهبان یک اشکالی هم این قانون مجلس داشته باشد، مصلحت قطعی نظام و کشور در این است که این قانون …
Read More »کمینهگرایی در جرمانگاری و استفاده از ابزارهای کیفری/ غلامرضا پیوندی
شبکه اجتهاد: حکومتها و دولتها حق دارند از ابزارها و ضمانت اجراهای کیفری (جرمانگاری) برای مقابله با ناهنجاریها و نقض ارزشهای اجتماعی استفاده کنند؛ در اصل این بیان هیچ تردیدی وجود ندارد؛ اما با وجود مشروعیت، وجاهت و اهمیت اقدامات کیفری، قلمرو و محدوده آن تا کجاست؟ در مباحث سیاست کیفری، مدلهای سیاستهای کیفری دولتی را میتوان به مدل کمینهگرا …
Read More »