حکومت و قانون

مسئله‌ امامت با ترازوهای عرفی قابل اندازه‌گیری و توزین نیست/ «امامتِ به معنای معنوی» بالاتر و مهمتر از «امامتِ به معنای ریاست دین و دنیا» است/ مسببین تعطیلی کارخانه‌ها مرتکب کار باطل و حرام شده‌اند/ تذکر درباره حرف‌های بیهوده انتخاباتی و برخی اظهارات مسئولان

راه جبران ناکارآمدی و ضعف‌های مدیریتی انتخاب درست است نه شرکت نکردن در انتخابات

رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنان زنده تلویزیونی خطاب به ملت بزرگ ایران با تشریح جایگاه مهم معلمان و کارگران در پیشرفت کشور، انتخابات را به معنای واقعی کلمه فرصتی مهم برای ایران عزیز و عاملی بی‌بدیل برای استحکام پایه‌های نظام خواندند و با انتقاد از برخی تلاش‌ها برای دلسرد کردن مردم نسبت به انتخابات تأکید کردند: داوطلبان وعده‌های فریبنده …

Read More »

کاشف الغطاء بر متن عروه الوثقی به‌لحاظ ادبی نظارت داشت/ ماجرای نامه افشاگرانه به «کنگره بحمدون»

کاشف الغطاء بر متن عروه الوثقی به‌لحاظ ادبی نظارت داشت/ ماجرای نامه افشاگرانه به «کنگره بحمدون»

نویسنده و مدرس حوزه گفت: آمریکا برای مقابله با شوروی با برگزاری کنگره‌ای در «بحمدون» لبنان قصد داشت با شعار ترویج معنویت، اندیشمندان مسیحی و مسلمان را با خود همراه کرده و به این طریق با شوروی مقابله کند که آیت‌الله کاشف الغطاء با انتشار جزوه‌ای افشاگرانه، آمریکا را مفتضح کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی دیگر از برنامه‌های ضیافت …

Read More »

طرح نظام حکومتی از ابتدا در اسلام بوده است/ تجربه فقه حکومتی در حوزه نجف

هرگونه تعرض به رهبر ایران، تعرض به امت اسلام و با پاسخ کوبنده و پیشمان کننده همراه خواهد بود

جو عمومی حوزه علمیه نجف این بود که کسی به فکر تشکیل حکومت در عصر غیبت امام زمان(عج) نبود و شاید اکثرا معتقد بودند که ما برای تشکیل حکومت باید منتظر امام زمان باشیم و تنها کسی که امکان دارد حکومت اسلامی تشکیل دهد، خود امام زمان است و در زمان غیبت، وظیفه ما تشکیل حکومت نیست. این جو غالب …

Read More »

مرجعی که در راه مبارزه با انگلیس ۴ سال اسارت کشید

مرجعی که در راه مبارزه با انگلیس ۴ سال اسارت کشید

استاد حوزه علمیه قم گفت: ‌‌آیت‌الله خوانساری علاوه بر اینکه همچون سربازی شجاع در میدان نبرد با استعمار حضور داشت، با شهامت خود به دیگران قوت قلب می‌داد. او در راه مبارزه با انگلیس به مدت ۴ سال اسارت کشید و سخت ترین شکنجه‌ها را تحمل کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، در یکی دیگر از برنامه‌های ضیافت قرآنی شبکه قرآن و …

Read More »

امکان یا امتناع انتخابات در فقه اسلامی/ عبدالوهاب فراتی

روحانیت در آزمون آتش‌بس/ عبدالوهاب فراتی

شبکه اجتهاد: انتخابات از جمله مفاهیم جدیدی است که از انقلاب مشروطه فراروی اندیشه دینی قرار گرفته است. از آن زمان تاکنون میان عالمان دینی بحث‌های نسبتاً مفصلی درباره جایگاه انتخابات در دانش‌های اسلامی‌ مطرح شده و نظر هم می‌رسد که به وضعیت روشنی رسیده باشد. هنوز ابهامات زیادی در ترجمان مختصات انتخابات به زبان فقه اسلامی‌ وجود دارد که …

Read More »

پیام اصلی نامه امام خمینی به اعضای شورای بازنگری قانون اساسی چه بود؟

پیام اصلی نامه امام خمینی به اعضای شورای بازنگری قانون اساسی چه بود؟

طبق قانون اساسی مصوب سال ۱۳۵۸ رهبر یا اعضای شورای رهبری می‌بایست «صلاحیت علمی و تقوایی لازم برای افتاء و مرجعیت» را داشته باشند و به اصطلاح، شرط رهبریت، مرجعیت بوده است. حضرت امام در نامه خود به رئیس مجلس بازنگری قانون اساسی درباره فرض شورایی بودن رهبری چیزی مرقوم نکرده بودند ولی درباره قید و شرط «مرجعیت» چنین اظهار …

Read More »

امامی: رأی اکثریت معیار و ضامن نظم اجتماعی است/ اکبرنژاد: هیچ شاهدی بر معیاریت رای اکثریت نداریم

امامی: رأی اکثریت معیار و ضامن نظم اجتماعی است/ اکبرنژاد: هیچ شاهدی بر معیاریت رای اکثریت نداریم

نویسنده کتاب «اعتبار عقلی و شرعی رأی اکثریت» با بیان اینکه هنوز دلیلی برای رأی اکثریت وجود ندارد، معتقد است به همین دلیل رأی اکثریت فصل‌الخطاب در تمام دنیاست و امام(ره) و رهبری هم بر آن تأکید دارند؛ اما حجت‌الاسلام اکبرنژاد تأکید دارد در قرآن و سنت هیچ شاهدی بر معیاریت رأی اکثریت نداریم بلکه موارد متعددی در نقض آن …

Read More »

از «قاعده فقهی گزینش اصلح» تا «امکان‏‌سنجی فقهی تصدی‏‌گری بانوان در مناصب مشوبِ به ولایت»

از «قاعده فقهی گزینش اصلح» تا «امکان‏سنجی فقهی تصدی‏گری بانوان در مناصب مشوبِ به ولایت»

دومین شماره دوفصلنامه «فقه دولت اسلامی» با شش مقاله از سوی اساتید و دانشوران حوزه و دانشگاه، به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی حجت‌الاسلام و‌المسلمین احمد رهدار و سردبیری حجت‌الاسلام و‌المسلمین ذبیح‌الله نعیمیان در ۱۵۱ صفحه، به همراه چکیده عربی مقالات از سوی بوستان کتاب چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «فقه کارگزار در دولت اسلامی» به قلم …

Read More »

اسدالله ممقانی و گزارش رساله دین و شؤون و طرز حکومت در شیعه

اسدالله ممقانی و گزارش رساله دین و شؤون و طرز حکومت در شیعه

اسدالله ممقانی (۱۲۶۴ ـ ۱۳۴۹ ش) از تحصیل کردگان نجف و از شاگردان آخوند خراسانی بود که در جریان انقلاب مشروطه به استانبول رفت و مدتها در آنجا به فعالیت‌های سیاسی و علمی مشغول بود. بعدها به ایران برگشت و در دستگاه قضایی دولت پهلوی تا وزارت پیش رفت. وی دارای رساله مسلک الامام فی سلامه الاسلام و رساله دین …

Read More »

شیخ فضل‌الله نوری انقلابی عصر استبداد، اصلاح‌گر عصر مشروطه/ خطر شیخ ابراهیم زنجانی‌ها همیشه وجود دارد

شیخ فضل‌الله نوری انقلابی عصر استبداد، اصلاح‌گر عصر مشروطه/ خطر شیخ ابراهیم زنجانی‌ها همیشه وجود دارد

پژوهشگر تاریخ شیعه با بیان اینکه شیخ فضل‌الله نوری خود از پیشگامان انقلاب مشروطه بود، گفت: تفرقه‌افکنان با دسیسه چینی شیخ را طرفدار استبداد و بی‌عدالتی معرفی کردند؛ شیخ فضل‌الله به علمای نجف نامه نوشت که این غائله ختم نمی‌شود مگر اینکه شما وارد میدان شوید و آنها هم آمدند؛ اما به مرور شیخ را به عنوان طرفدار استبداد جا …

Read More »

«گفتمان فقه حکومتی» به شماره هفتم رسید

«گفتمان فقه حکومتی» به شماره هفتم رسید

هفتمین شماره دوفصلنامه «گفتمان فقه حکومتی» با آثاری از داود مهدوی‏‌زادگان، سیدکاظم سیدباقری، ابوالقاسم مقیمی حاجی، یعقوب‌علی برجی، مصطفی جعفرپیشه‌‏فرد و دیگر پژوهشگران حوزه فقه حکومتی منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره هفتم دوفصلنامه گفتمان فقه حکومتی (پاییز و زمستان ۱۳۹۹)، به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی مصطفی جعفرپیشه‌فرد و سردبیری سید حمید جزایری، با شش مقاله علمی-پژوهشی در …

Read More »

فرایند عدم صلاحیت آیت‌الله سید کاظم شریعتمداری برای مرجعیت

فرایند عدم صلاحیت آیت‌الله سید کاظم شریعتمداری برای مرجعیت

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید کاظم شریعتمداری از جمله شخصیت‌هایی است که حیات پر فراز و فرودی را تجربه کرده است. در دوران نهضت اسلامی شواهدی مبنی بر ارتباط وی با دربار پهلوی منجر به انتقادهایی از او شد. بعد از پیروزی انقلاب نیز مواضع و عملکرد وی نهایتا او را به کنج انزوا کشاند. آیت‌الله شریعتمداری چندی بعد از پیروزی …

Read More »

ظرفیت‌ها و چالش‌های استفاده از فقه در تقنین

ظرفیت‌ها و چالش‌های استفاده از فقه در تقنین

دومین مدرسه حقوق پارلمانی با عنوان «ظرفیت‌ها و چالش‌های استفاده از فقه در تقنین» به همت مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با همکاری حوزه علمیه قم در تاریخ ۲۹ تا ۳۱ اردیبهشت ماه سال جاری در قم برگزار می‌‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر جواد ابراهیمی با بیان این خبر اعلام کرد: علاقمندان می‌‌توانند با مراجعه به سایت رسمی مرکز تحقیقات …

Read More »

حوزه علمیه، نظام تقنین و برنامه هفتم توسعه/ مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، نماد ظاهری نباشد

حوزه علمیه، نظام تقنین و برنامه هفتم توسعه/ مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، نماد ظاهری نباشد

انتظار از مرکز تحقیقات اسلامی مجلس این است که نماد ظاهری نباشد، یعنی اینکه فقط تابلویی را بلند کنیم و بگوییم رابطه بین مجلس و حوزه برقرار است. این کافی نیست. این تابلو باید واقعی باشد و تابلو زمانی واقعی است که همّ و غم مجلس این باشد که حوزه را وارد عرصه قانونگذاری کند و قانونگذاری را بر پایه …

Read More »

دموکراسی از دیدگاه امام خمینی

راه حل امام خمینی برای توانمندسازی فقه در پاسخگویی به نیاز انسان امروز/ محمدکاظم تقوی

مفهوم دموکراسی در بیانات امام به دو شکل به کار گرفته شده است: نخست دموکراسی مطلوب و مثبت و دیگر، دموکراسی نامطلوب و به تعبیر امام، غیر حقیقی و جعلی که در مغرب زمین بنا نهاده شده و طبق نظر ایشان اساسا دموکراسی نیست. حضرت امام خمینی، با طرح و تبیین دموکراسی مطلوب، اشاره‌هایی نیز به دموکراسی رایج در جهان …

Read More »

استبداد دینی در حکومت دینی نه ممکن است و نه مشروع/ در نظام اسلامی، استبداد صورت مسأله ندارد

استبداد دینی در حکومت دینی نه ممکن است و نه مشروع/ در نظام اسلامی، استبداد صورت مسأله ندارد

چهارمین نشست مجازی مدرسه بهاری با موضوع «شبهه پژوهی حکومت دینی پاسخی به شائبه استبداد» در ادامه سلسله مدارس شبهه پژوهی توسط مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه‌های علمیه با همکاری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به صورت مجازی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این مدرسه شبهه پژوهی، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه با موضوع «امکان یا امتناع …

Read More »

انتشار ۵ اثر پژوهشی جدید با موضوع کرونا

انتشار 5 اثر پژوهشی جدید با موضوع کرونا

پژوهشگاه قوه قضاییه پنج اثر علمی – پژوهشی جدید با موضوع چالش‌های حقوقی داخلی و بین‌المللی ناشی از شیوع ویروس کرونا را منتشر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، «ابعاد و چالش‌های حقوقی بین‌المللی ناشی از فراگیری کووید ـ ۱۹»، «تحلیل مواجهه نظام حقوقی ایران با ویروس کرونا از حیث مرجع صالح»، «ضوابط و معیارهای تدوین قانون وضعیت اضطراری سلامت عمومی»، …

Read More »

مجازات اعدام: چشم‌اندازی اسلامی

مجازات اعدام: چشم‌اندازی اسلامی

این پژوهش با تکیه بر برخی از مبانی اصولی و فقهی که پایبندی به آن‌ها به‌نوبه خود می‌تواند شمارگان مجازات اعدام را کاهش دهد، نشان می‌دهد که دیدگاه‌های اسلامی از جنبه‌های گوناگون بر رویکردی کاملاً حدّاقل‌گرا به مجازات اعدام تأکید دارد. این مقاله، هم به اعدام از باب حد و هم به اعدام از باب قصاص پرداخته و به اعدام …

Read More »

آخوند خراسانی و نهضت مشروطیت ایران

آخوند خراسانی و نهضت مشروطیت ایران

کتاب «آخوند خراسانی و نهضت مشروطیت ایران» به کوشش حجت‌الاسلام دکتر محسن دریابیگی به‌تازگی از سوی انتشارات نگارستان اندیشه چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آخوند ملامحمدکاظم خراسانی، یک از سه مجتهد عصر مشروطه (معروف به آیات ثلاث) بود که نقش بی‌بدیلی در بازگشت نظام مشروطه و شکست استبداد صغیر ایفا کرد. وی که از استادان برجسته حوزه …

Read More »

جریانهای فکری ایران در زمینه تمدن نوین اسلامی/ محسن الویری

نگاه فاطمی به مشترکات شیعی ـ سنی/ محسن الویری

شبکه اجتهاد: جریانهای فکری ایران و هر کشور دیگری را می‌توان به صورت کلی هم مورد بررسی قرار داد، اما روشن است که اگر این بررسی در زمینه موضوعات جزئی و تخصصی‌ صورت بگیرد، کمک بیشتری به شناخت وضعیت و سطح اندیشه در آن جامعه خواهد کرد. بر این اساس در این گفتار هم، بنده به جای سخن گفتن از …

Read More »

روایتی متفاوت از شخصیت آیت‌الله سید محمدباقر صدر

روایتی متفاوت از شخصیت آیت‌الله سید محمدباقر صدر

شهید صدر تا جایی که من اطلاع دارم در اوایل نهضت امام خمینی در آن نهضت ذوب شده بود. شبی به من تلفن کرد که تو رابط بین ایران و عراق بشو تا ما بیشتر بتوانیم در این مسیر گام برداریم. من به ایشان گفتم از نظر ایران بسیار کار خوبی است و هیچ‌گونه ناراحتی نخواهد داشت. فقط شما از …

Read More »

مهمترین مطالبات حوزه علمیه از دولت آینده، از نگاه عضو شورای عالی حوزه

مهمترین مطالبات حوزه علمیه از دولت آینده، از نگاه عضو شورای عالی حوزه

عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: حوزه علمیه قم از رئیس دولت آینده می‌‌خواهد که پیچیدگی‌های موجود در نظام اداری کشور را برطرف نموده و موانع را از سر راه بردارد. مهمترین مطالبه حوزه از دولت آینده، اجرای صد در صد احکام اسلام در تمام زمینه‌هاست؛ ما نیازمند اجرای احکام اسلامی به صورت کامل هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن …

Read More »

نامه خواندنی و تأمل ‌برانگیز شهید صدر به امام(ره)

نامه خواندنی و تأمل ‌برانگیز شهید صدر به امام(ره)

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین احمدحسین شریفی، استاد سطح خارج حوزه در یادداشتی به مناسبت سالروز شهادت شهید صدر تأکید کرد: نامه شهید صدر به امام خمینی(ره) خواندنی، تأمل‌برانگیز و نشانه تواضع بی‌نظیر ایشان است. متن یادداشت این استاد حوزه به نقل از ایکنا به شرح زیر است: شهید سیدمحمدباقر صدر دهم اسفند ۱۳۱۳ متولدشدند و در ۱۹ فروردین ۱۳۵۹ به …

Read More »

راهبردهای رئیسی برای دیوان عالی کشور

راهبردهای رئیسی برای دیوان عالی کشور

حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی با اشاره به لزوم ترتیب اثردادن به نقطه‌نظرات قضات باتجربه و عالم دیوان عالی کشور در خصوص ایجاد ساختار متقن قضایی برای رسیدن به قضای اسلامی، گفت: در هر دوره‌ای در قوه قضاییه تطوراتی در خصوص ساختار دستگاه قضایی برای نیل به قضای اسلامی صورت گرفته است، برای نمونه در دوره‌ای دادسرا‌ها حذف شدند و یا در …

Read More »

گامی نو در واکاوی موضوعات جزایی؛ درباره‌ زنده شدن اعدامی و اجرای مجدد حکم + چند پیشنهاد به قانون‌گذار

گامی نو در واکاوی موضوعات جزایی؛ درباره‌ زنده شدن اعدامی و اجرای مجدد حکم + چند پیشنهاد به قانون‌گذار

نخستین رساله دکتری رشته فقه و مبانی حقوق با گرایش فقه جزایی در دانشگاه علوم اسلامی رضوی با عنوان «وضعیت مجازات مجرم در فرض بقاء یا تجدید حیات پس از آغاز مجازات سال حیات از دیدگاه فقه و حقوق ایران» توسط حجت‌الاسلام محمد عربشاهی از مدرسان سطوح عالی حوزه علمیه خراسان و از نخبگان پژوهشی و آموزشی دانشگاه رضوی و …

Read More »

مشروعیت قیام و تشکیل حکومت در عصر غیبت امام زمان (عج)

مشروعیت قیام و تشکیل حکومت در عصر غیبت امام زمان (عج)

کتاب «مشروعیت قیام و تشکیل حکومت در عصر غیبت امام زمان (عج)»، تقریرات درس خارج فقه آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی از سوی انتشارات حوزه علمیه خراسان به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مباحث کتاب «مشروعیت قیام و تشکیل حکومت در عصر غیبت امام زمان (عج)» حاصل تقریرات درس خارج فقه آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی (استاد و عضو شورای …

Read More »

حقوق شهروندی و کرامت انسان در اندیشه اسلامی معاصر

حقوق شهروندی و کرامت انسان در اندیشه اسلامی معاصر

کتاب «حقوق شهروندی و کرامت انسان در اندیشه اسلامی معاصر» تألیف احمد بیگلری به همت پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مفهوم کرامت انسان به عنوان یک نشانه در نظام معنایی اسلامی در ساحت اخلاق و تا حدودی فقه، مفهومی دیرین است. بااین‌حال، در اندیشه کلاسیک اسلامی، کرامت انسان به عنوان مبنایی برای توجیه …

Read More »

مقبولیت مردمی و مشروعیت الهی انقلاب

مقبولیت مردمی و مشروعیت الهی انقلاب

حجت‌الاسلام ایزدهی گفت: در نظریه شیعه حاکمیت از آن خداست و خداوند آن را به شایستگان واگذار می‌کند تا مردم را به سمت خداوند بکشانند و هدایت کنند، برخلاف نظامات غربی که بحث راهبری و هدایت مطرح نیست. نیابت و خلافت از منظر اسلام به صورت مطلق به مردم واگذار نشده است، بلکه چون حاکمیت خدا حاکمیت شایستگان است پس …

Read More »

نگاهی انتقادی بر دوگانه «حکومت اسلامی» و «جمهوری اسلامی»/ عباسعلی مشکانی سبزواری

مهمترین ادله موافقان و مخالفان نکاح معاطاتی/ مصطفی شاکری

اختصاصی شبکه اجتهاد: از ابتدای انقلاب اسلامی، در مورد نوع حکومت و نظام سیاسی حاکم بر ایران (بعد از انقلاب اسلامی)، حرف‏‌ها و دیدگاه‌‏های مختلفی ارائه شده است. یکی از حرف‏‌هایی که بارها و بارها تکرار شده، سخن از دوگانگی «جمهوری اسلامی» و «حکومت اسلامی» است. ادعا نیز این است که نظام حاکم بر ایران معاصر «جمهوری اسلامی» است و …

Read More »

نقد دیدگاه «دین و قدرت» عبدالکریم سروش در شماره جدید کتاب نقد

نقد دیدگاه «دین و قدرت» عبدالکریم سروش در شماره جدید کتاب نقد

شماره ۷۹ و ۸۰ فصلنامه انتقادی ـ نظری «کتاب نقد» به مدیر مسئولی آعلی‌اکبر رشاد و به سردبیری دکتر رمضان علی‌تبار از سوی سازمان انتشارات پژوهشگاه راهی بازار نشر شد. این شماره با عنوان «پایان روشنفکری دینی» به سیر قهقرایی دین‌شناسی و دین‌باوری  عبدالکریم سروش پرداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، در شماره جدید کتاب نقد، آثار و نوشته‌هایی از …

Read More »
Real Time Web Analytics