عبادات و مناسک

چگونه می‌توان تصور کرد، اعلام ماه، حکومتی نباشد، معنا ندارد که خود آغاز و پایان ماه اختلافی باشد. این مسائل در حوزه مسائل حکومتی هستند و تنها حاکم اسلامی باید ورود کند. مقصودم از ورود این است که، در این موارد مردم باید عملا از یک نفر تقلید کنند. بنابراین فتوا و تشخیص حاکم اسلامی ملاک عمل قرار می‌گیرد. اگر هم منشاء اختلاف در شروع و پایان ماه، تشخیص مصداقی روئیت باشد، بی‌شک نظر حاکم اسلامی مقدم است. هم به خاطر مسند حاکمیت و هم این‌که او با امکانات و دقت بیشتری مساله را پیگیری می‌کند. شبکه اجتهاد: هر ساله …

اختصاصی شبکه اجتهاد: پژوهشگر محترم، جناب امیرحسین ترکاشوند اخیراً نظری در باب روزه‌داری مطرح کرده و بازخوانی‌ای در آیات روزه صورت داده است که به‌طور خلاصه بیان می‌دارد ایام روزه‌داری جمعاً ۳۶ روز در سال است که به‌شکل «سه روز در هر ماه» ادا می‌شود و این همان معنای عبارت «ایاماً معدودات» در آیۀ ۱۸۴ می‌باشد که راجع به مدت روزه‌داری ذکر شده. همچنین این حکم یک واجب تخییری‌ست و به‌غیر از سه‌روز مربوط به ماه رمضان در مابقی ماه‌ها فرد مختار است که مابین روزه گرفتن یا غذا دادن به فقیر یکی را انتخاب کند و این معنای عبارت …

شبکه اجتهاد: همیشه در آغاز و پایان ماه رمضان بحث امکان و عدم امکان رؤیت هلال ماه نو و آغاز ماه جدید داغ می‌شود. اما چه چیزی باعث این همه اختلاف نظر و عدم توان تعیین آغاز ماه می‌شود؟ بسیاری می‌پرسند چرا با وجود پیشرفت علم نجوم، مؤمنین به داده‌های نجومی استناد نمی‌کنند؟ بسیاری از فقها فتوا داده‌اند که اگر با داده‌های نجومی یقین به آغاز ماه حاصل شود، می‌تواند معیار عمل قرار گیرد؛ پس چرا این مشکل همچنان پابرجاست و همچنان در تعیین آغاز ماه دچار مشکلیم؟ ریشه این مشکل برمی‌گردد به معیار تعیین آغاز ماه. معیار تعیین آغاز …

شبکه اجتهاد: بحث رویت هلال از موضوعاتی است که در شروع ماه رمضان و با توجه به وجوب روزه در آن و روز عید فطر که روزه آن حرام است، اهمیت ویژه‌ای دارد. برخی سال‌ها در میان مراجع تقلید اختلافی در این باره پیش می‌آید که ممکن است برای مردم سؤال پیش بیاید که مثلا چرا دو روز به عنوان عید مطرح می‌شود. در پاسخ باید گفت مهم‌ترین عاملی که باعث این اختلاف می‌شود مبنای فقها برای رویت هلال است که برخی از فقها رویت با چشم غیر مسلح را ملاک می‌دانند؛ ولی برخی دیگر از فقها از جمله رهبر …

شبکه اجتهاد: موضوع استهلال و احراز حلول ماه قمری برای به جا آوردن تکالیف دینی امری ضروری است؛ از این رو، بحث و بررسی پیرامون این موضوع اهمیت زیادی دارد. در این نوشتار که مطابق نظرات حضرت آیت‌الله جوادی آملی است، سعی شده است تا نحوه شکل‌گیری هلال ماه و شرایط استهلال و موضوع اثبات اول ماه، با مبانی فقهی و وضعیت رؤیت‌پذیری هلال ماه‌های رمضان و شوال بیان شود. اغلب مذاهب اسلامی رؤیت هـلال را مهم‌ترین نشانه شروع ماه قمری می‌دانند و بر همین اساس نسبت به آن حساس هستند. حدیث «صُومُوا لِرُؤْیتِهِ وَ أَفْطِرُوا لِرُؤْیتِهِ‌؛ روزه‌ بگیرید با …

نماینده ولی فقیه در آذربایجان غربی در نشست ستاد استهلال گفت: تبعیت از حکم حاکم شرعی اختلافات را در مورد استهلال ماه شوال از بین خواهد برد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست ستاد استهلال آذربایجان غربی با حضور  علما شیعه و سنی در دفتر امام جمعه ارومیه برگزار شد. حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی قریشی، نماینده ولی فقیه در آذربایجان غربی و امام جمعه ارومیه در نشست ستاد استهلال این شهر اظهار کرد: عمده اشکال در مساله استهلال این است که وقتی منجمان مومن و معتقد اعلام و اثبات‌‌ می‌کنند که براساس دلایل علمی و نجومی رؤیت هلال ممکن نیست ولی در …

دفتر امام جمعه اصفهان در بیانیه‌‌ای به نشر یک خبر درباره ‌‌آیت‌الله سید یوسف طباطبایی‌نژاد واکنش نشان داد و خطاب به رسانه‌ها گفت: انتشار تنها یک جمله؛ آن هم در مباحث فقهی و نقلی رفتاری غیرمنصفانه و به دور از اخلاق رسانه‌‌ای است به گزارش شبکه اجتهاد، متن کامل اطلاعیه به این شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن آرزوی قبولی طاعات و عبادات ملت شریف ایران ، توضیحات مختصری در راستای تنویر افکار عمومی در خصوص انتشار ناقص یک خبر تقدیم می‌گردد: حدیثی به سند صحیح در کتاب تهذیب شیخ طوسی در باب فضل جماعت امده است از امام …

رسانه‌های عربستان سعودی از رویت هلال ماه شوال در عصر روز پنج شنبه خبر دادند تا بدین ترتیب فردا جمعه اولین روزهای عید فطر در این کشور باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، روزنامه سبق عربستان در این باره نوشت: رویت هلال ماه رمضان درعصر امروز(پنج شنبه) موفقت آمیز بود در نتیجه انتظار می رود حکم رسمی از سوی دادگاه عالی این کشور درباره اعلام فردا جمعه به عنوان اولین روز عید فطر صادر شود. شبکه خبری اسکای نیوز عربی نیز گزارش داد: امارات متحده عربی فردا را اولین روزهای عید فطر در این کشور اعلام کرد. از سوی دیگر رسانه …

شبکه اجتهاد: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، احکام مناسبتی عید فطر را منتشر کرده است که شامل ۳۸ پرسش و پاسخ می‌باشد. راههای ثبوت اول ماه س۱. آیا کسی که مرجع تقلید دیگری دارد در ثبوت اول ماه‌ می‌تواند به مقام معظم رهبری رجوع کند؟ راههای ثبوت اول ماه چیست؟ ج. اصل ثبوت رؤیت هلال ماه، تقلیدی نیست، بلکه اگر شخص از گفته و اعلام نظر یک مرجع تقلید، اطمینان به رؤیت ماه پیدا کند، باید ترتیب اثر دهد؛ در هر صورت اول ماه به پنج چیز ثابت‌ می‌شود: اول: آنکه خود انسان ماه را ببیند. دوم: عده‌ای که …

حجت الاسلام احمد مروی رئیس ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری گفت: پیش بینی‌‌های ما این است که جمعه اول ماه شوال است؛ اما تا برای مقام معظم رهبری ثابت نشود اعلام‌ نمی‌کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مروی رئیس ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری در نشست خبری که (چهارشنبه ۲۳ خرداد ماه) برگزار شد، گفت: ۱۲۰ گروه روز پنج‌شنبه مصادف با روز ۲۹ ماه مبارک رمضان برای دیدن ماه هلال ماه شوال اقدام می‌کنند. وی افزود: پیش‌بینی‌ها این است که اگر شرایط مساعد باشد و نتیجه‌ای به دست آید، طبیعتاً جمعه ۲۵ خرداد ماه جاری اول …

بخش عربی وبسایت دفتر حضرت آیت‌الله سیدعلی سیستانی در اطلاعیه‌ای از جمیع مومنین دعوت به عمل آورد تا در جستجوی هلال ماه شوال و اظهار گواهی نزد دفاتر مرجعیت همیاری کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، متن این اطلاعیه بدین شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «با رویت ماه روزه بگیرید و با رویت ماه روزه بشکنید». دفتر حضرت آیت‌الله سیستانی (دام ظله) در نجف اشرف، از مومنین گرامی در عراق و کشورهای همسایه‌ی عراق دعوت می‌کند پس از غروب خورشید در روز پنج‌شنبه (۲۹ رمضان المبارک) به جستجوی هلال ماه …

شبکه اجتهاد: فطریه نوعی زکات است که به میزان حدود سه کیلو -مواد غذایی متعارف- در سال پرداخت می‌شود و بمصرف فقرا می‌رسد. ولی با توجه به گستردگی فقر و فراوانی نیازمندان، این بودجه چه تاثیر قابل توجهی در رفع نیازهای آنان دارد؟ و آیا میتوان آن را روشی کافی و کارآمد برای فقرزدایی دانست؟ روشن است که پاسخ این سوال منفی است. البته در گذشته، چنین بودجه ای تاثیر بیشتری در بهبود وضع آنان داشته است ولی امروز بالنسبه این تاثیر کاهش یافته است زیرا در آن اعصار عمدهُ هزینه خانوار هزینه خوراک بوده و در خوراک هم هزینه …

در زمان طاغوت حج مربوط به اوقاف می‌شد. در اواخر نظام شاهنشاهی وضعیت خاصی پیدا کرد، جای داشت که علما و مردم حج را تحریم کنند؛ اما علما و امام که رژیم از آن استفاده مادی، سیاسی می‌کرد، در عین حال هیچ گاه این حج را تحریم نکردند زیرا رفتن مردم به نظام شاهنشاهی کمک می‌کرد؛ ولی باز هم مراجع و علما، حج را تعطیل نکردند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمد غروی عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه با بیان اینکه یکی از واجبات موکد در اسلام و عبادات مهم در اسلام حج است، اظهار داشت: حج در اسلام …

زکات فطره امسال طبق نظر اکثر مراجع، برابر با ۸ هزار تومان معادل ۳ کیلوگرم گندم یا ۲۰ هزار تومان معادل ۳ کیلوگرم برنج اعلام شده است که خانواده‌ها بر اساس قوت غالب خود آن را پرداخت می‌کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، زمان وجوب زکات فطره از غروب شب عید فطر است و مراجع تقلید، تأخیر پرداخت آن را بعد از نماز عید جایز نمی‌دانند، اما اگر کسی نماز عید را نخواند، باید فطریه را تا ظهر عید پرداخت کند.(۱) ولی اگر دسترسى به فقیر ندارد، مى‌تواند مقدارى از مال خود را به نیت فطره جدا کرده و براى مستحقى …

از زمان مرحوم آیت‌الله ‌‌‌‌‌بروجردی، رساله‌های عملیه به صورت فعلی وجود نداشت. آیت‌الله بروجردی نیز که در آن زمان مرجع تقلید بود، رساله‌ای داشت به نام «جامع الفروع» که به کار مردم عادی نمی‌آمد. علامه کرباسچیان ضرورت بازنویسی رساله‌های عملیه را به صورتی امروزین و نثری روان، سلیس و قابل فهم همگان، دریافت و از این رو کار تدریس درس خارج خود را رها کرد و به نگارش رساله‌ی عملیه مطابق با فتوای آیت‌الله ‌‌‌‌‌بروجردی پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، قبل از مرجعیّت حضرت آیت‌الله ‌‌‌‌‌بروجردی، رساله‌‌‌‌‌‌‌های عملیّه پر از اصطلاحات فقهی و علمی سنگین بود، نه تنها عموم بلکه …

لازم است همچنان مساجد مردمی بماند، دولتی کردن مساجد بر خلاف مصلحت مسلمین است و باید از آن به شدت اجتناب شود. به گزارش شبکه اجتهاد، متن نامه و  پاسخ حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی به نامه‌‌‌ای  که در مورد کانون‌‌های فرهنگی هنری مساجد کشور از سوی دفتر معظم له منتشر شده است به این شرح است: باسمه تعالی محضر مبارک مرجع بزرگوار جهان تشیع حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی سلام علیکم اخیرا سندی تحت عنوان “سند تحول پشتیبان مربوط به اساسنامه راهبردی ستاد هماهنگی کانون‌‌های فرهنگی هنری مساجد کشور” در راستای تقویت جایگاه کانون‌‌های فرهنگی مساجد تدوین شده است. …

شبکه اجتهاد: همزمان با سالروز شهادت امیرمؤمنان علی‌(ع) و طبق سال‌های گذشته، دسته باشکوه عزاداری مولای متقیان علی(ع)، به دعوت حضرت آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی، با حضور علمای اعلام، فضلا، هیئات عزاداری و عاشقان خاندان عصمت و طهارت(ع) در مشهد برگزار شد. این مراسم در مدرسه آیت‌الله خویی(ره) آغاز و سپس عزاداران برای عرض تسلیت به محضر مبارک حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا(ع) مشرف شدند.  

شبکه اجتهاد: همزمان با بیست و یکمین روز از ماه مبارک رمضان، سالروز شهادت مظلومانه امیرمؤمنان علی(ع) حضرت آیت‌الله حسین وحید خراسانی نیز طبق سنوات گذشته همگام با دسته عزاداری امیرالمؤمنین(ع) پیاده روی کردند. این مرجع تقلید از دفتر خود واقع در خیابان شهدا تا حرم حضرت معصومه(س) پیاده روی کرده و محبان اهل‌بیت(ع) با مداحی و عزاداری پرشور خود ضمن تسلیت شهادت مولی الموحدین علی(ع) محضر امام زمان(عج)، حزن و اندوه خود را از این مصیبت وارده نشان دادند. در پایان مراسم پیاده روی نیز آیت‌الله وحید خراسانی به همراه سینه زنان و محبان امیرمؤمنان(ع) در جوار حرم حضرت …

آیت‌الله مکارم شیرازی با تأکید بر اینکه ما در روز قیامت باید در مقابل خدا مسئول باشیم نه مردم، گفت: بنده در تمام فتاوا برخلاف آنچه دروغگویان‌‌ می‌گویند، سعی‌‌ می‌کنیم کار مردم آسان شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی شامگاه شنبه در برنامه چشمه معرفت که از شبکه یک سیما پخش شد، در ادامه بحث نقش ارکان تأثیرگذار در شخصیت جوانان، اظهار کرد: برای اینکه جوانان به عنوان سرمایه‌های عظیم انسانی، سالم و در خدمت جامعه باشند، سه رکن خانواده، نهادهای آموزشی و رسانه‌ها مسئولیت دارند. ایشان تصریح کرد: رسانه‌های اجتماعی شامل مطبوعات، صداوسیما، فضای مجازی، …

شبکه اجتهاد: رویترز از آغاز ماه مبارک رمضان به طور منظم عکس‌هایی از رویدادهای مرتبط با این ماه منتشر کرده است. عکس‌هایی از افطاری دسته‌جمعی در کشورهای اسلامی، دعا برای رهایی بیت المقدس، رمضان در سوریه جنگ زده و همچنین رسوم این ماه مبارک در نقاط دیگر جهان اسلام را می‌توانید در زیر ببینید.  

استفتائات حضرت آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در خرداد‌ماه ۹۷ پیرامون مسائل عبادی از جمله صوم و صلاه منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، متن سؤال و جواب این ۲۳ استفتاء به نقل از دفتر مقام معظم رهبری به شرح زیر است: نماز در حدّ ترخّص س۱. مسافری که به وطن خود می‌رود، وقتی به حدّ ترخّص برسد، نمازش چگونه است؟ ج. رسیدن به حدّ ترخّصِ وطن، برای تمام خواندن نماز، کافی است؛ ولی احتیاط در تأخیر تا ورود به شهر است. س۲. مسافری که به جایی می‌رود که می‌خواهد ده روز در آنجا بماند، وقتی به حدّ …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله‌ سید محمدسعید حکیم یکی از چهار مرجع تقلید برجسته نجف در پاسخ به استفتایی درباره مجازات مرتد گفته که مجازات دنیوی ارتداد وظیفه‌ ما نیست. متن پاسخ ایشان این است: «هیچ شکی نیت که آنها [افراد مرتد] در آخرت سزاوار مجازاتی عظیم هستند. خداوند متعال می‌فرماید: کسانی که کفر ورزیده‌اند، سرورانشان طاغوتند که آنان را از روشنایی به سوی تاریکی‌ها به در می‌برند. آنان اهل آتشند که خود در آن جاودانند. مجازات در این دنیا وظیفه‌ ما نیست». آیت‌الله محمد سعید حکیم نوه دختری مرحوم آیت‌الله سید محسن حکیم است. مرحوم حکیم از نخستین مراجعی بود که …

استاد حوزه علمیه قم در بررسی حکم فقهی روزه برای مشاغل سخت گفت: مکلفان چنین مشاغلی اگر به حالت اضطرار رسیده و وضعیت حادی بر آنان حاکم شد می‌توانند فقط برای رفعِ ضرورت افطار کنند و سپس به روزه خود ادامه دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین حسین وحید پور در آیین بیان احکام شرعی آستان مقدس حضرت معصومه (س) که در شبستان بزرگ امام خمینی (ره) حرم مطهر برگزار شد، به بررسی حکم روزه در مشاغل سخت پرداخت و اظهار داشت: مشاغل سخت در همه زمان‌ها بوده است و اختصاصی به زمان ما ندارد؛ بر این اساس شرع …

شبکه اجتهاد: دفتر آیت‌الله بشیر نجفی از مراجع نجف اشرف به مناسبت ایام ماه مبارک رمضان مراسم سخنرانی دینی و تبلیغی برگزار می‌کند. در این مراسم، آیت‌الله بشیر نجفی، طلاب و فضلای حوزه علمیه و جمع زیادی از مردم نجف حضور دارند و این مراسم با تلاوت آیاتی از قرآن کریم و قرائت دعای افتتاح آغاز می‌شود و سخنرانان در مورد جایگاه و ارزش معنوی ماه رمضان، مفاهیم و ارزش‌های دینی سخن می‌گویند.  

«مصطفی راشد» مفتی مصری و رئیس “اتحادیه جهانی علمای اسلام برای اسلام” که به صدور فتوا‌های جنجالی معروف است، محاسباتی را درباره زندگی شهروندان مصری انجام داده و به این نتیجه رسیده است که روزه برهر شهروند مصری که حقوق ماهیانه اش کمتر از ۵۰۰ دلار باشد، واجب نیست! به گزارش شبکه اجتهاد، یک مفتی مصری در فتوایی عجیب اعلام کرد که فریضه روزه فقط بر ثروتمندان واجب است و برای فقیران، داوطلبانه است! راشد معتقد است که براساس حدیث نبوی (ص)، فقیر به کسی گفته می‌شود که قادر به تامین غذا برای خود و خانواده اش برای یک ماه …

دوفصلنامه «پژوهشنامه حج و زیارت» از جمله نشریات پژوهشکده حج و زیارت که مقالات علمی-پژوهشی در حوزه حج و زیارت و حرمین شریفین را منتشر می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین شماره دوفصلنامه علمی-پژوهشی «پژوهشنامه حج و زیارت» که ویژه بهار و تابستان ۱۳۹۶ است با شش مقاله از سوی پژوهشکده حج و زیارت منتشر شد. در این شماره این مقالات آمده است: بازپژوهی حکم غسل احرام/ علی عندلیب همدانی یکی از واجبات مناسک حج و عمره، احرام است. احرام دارای واجبات و مستحباتی است. هرچند مشهور فقها از زمان سید مرتضی تاکنون غسل را یکی از مستحبات احرام دانسته‌اند، …

نرم افزارهای جدید اندروید «مناسک حج» و «مناسک همراه» به طور جداگانه تولید و در اختیار روحانیون محترم کاروان‌ها قرار‌ می‌گیرد. این مناسک‌ها مطابق با فتاوای حضرت امام خمینی با حواشی آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، خامنه‌ای، زنجانی، سبحانی، سیستانی، صافی، فاضل لنکرانی، گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی می‌باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نرم افزارهای جدید اندروید «مناسک حج» و «مناسک همراه» به طور جداگانه تولید شد. ویرایش جدید این مناسک مطابق با فتاوای حضرت امام خمینی با حواشی دوازده تن از مراجع معظم تقلید و استفتائات جدید از سوی حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج وزیارت تقدیم روحانیون، …

مقابله با روزه‎خواری در جامعه‎ی اسلامی، واجب عینی بوده و بر عهده‎ی حاکمیت و مسئولان قرار دارد و لازم است تا جامعه را با روش‌های درست، پاک کرده و فضای جامعه را قداست ببخشند، منتهی امر به معروف و نهی از منکر روزه‎خواران نباید موجب بدبینی به دین شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‎الاسلام اصغر نقدی با بیان این مطلب که امر به معروف و نهی از منکر روزه‎خواران نباید موجب بدبینی به دین شود، اظهار کرد: فریضه‎ی امر به معروف و نهی از منکر در ماه رمضان باید به قصد تربیت و برای خدا باشد و کسی که این …

شبکه اجتهاد: تلقی و باور عمومی مسلمین این است که ماه رمضان موجب ضعف نیروی کار و کاهش تولید است و در نتیجه موجب کسادی بازار و تجارت است و البته می‌گویند که موجب برکت است ولی این برکت واقعاً غیبی و خارج از نظام اسباب و مسببات است یا چیزی قابل مطالع‌‌ه علمی و تجربی و مطالع‌‌ه میدانی و آمارگیری است؟ دو آی‌‌ه زیر در ارتباط تفسیری با هم جای توجه دارند: ۱- یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیکُمُ الصِّیامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (بقره، آی‌‌ه۱۸۳) ۲- وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَی ءَامَنُواْ وَاتَّقَوْاْ لَفَتَحْنَا عَلَیْهِم …

مسلمانان جهان، بسته به فرهنگ، تاریخ، جغرافیا و اقلیم هر کشور، ماه رمضان را با آداب و رسوم خاص آن کشور روزه می‌گیرند. به گزارش شبکه اجتهاد، مسلمانان در اقصی نقاط جهان با توجه به شیوه زندگی، آداب و رسوم و منطقه جغرافیایی، به شیوه‌‌های گوناگون ماه مبارک رمضان را پاس داشته و به روزه‌داری می‌پردازند. روزه‌داری در قطب جالب است بدانید که در مناطق نزدیک به قطب شمال و جنوب، مثلا در شمال سوئد و فنلاند، یا در جنوب آرژانتین، بین اذان صبح تا اذان مغرب بیش از ۲۰ ساعت فاصله است. البته در مناطق بسیار نزدیک به قطب …