عبادات و مناسک

«فقه پویا» برنامه‌ای از گروه فقه و اندیشه رادیو معارف با حضور حجج‌اسلام والمسلمین رضا عندلیبی و مهدی درگاهی در این چند هفته اخیر به مباحث فقهی «حج» اختصاص یافت.

فاجعه منا را نباید به سطح درگیریهای سیاسی بین ایران و عربستان تقلیل داد حاکمان عربستان به دنبال این هستند که به جای پیگیری حقوقی ابعاد فاجعه را به سطوح سیاسی وصل کنند/ ممانعت از حق دسترسی به اطلاعات فاجعه منا و مستند سازی این اطلاعات، مصداق جلوگیری از کشف حقیقت است.

بیانیه سازمان بسیج حقوقدانان در چهار محور، بعد فقهی رسیدگی به فاجعه منا، مسوولیت بین المللی دولت عربستان در فاجعه منا، اقامه دعوا علیه دولت عربستان به خاطر فاجعه منا و لزوم جبران خسارات مادی و معنوی فاجعه منا توسط دولت عربستان قرائت شد.

آیت‌الله جوادی آملی با بیان اینکه حادثه منا، خطای محض نبود، گفت: اگر قتل عمد نبود، قتل شبه ‌عمد است و حُکم فقهی آن، حکم فقهی شبه‌عمد را دارد.

فاجعه منا را نباید به سطح درگیریهای سیاسی بین ایران و عربستان تقلیل داد حاکمان عربستان به دنبال این هستند که به جای پیگیری حقوقی ابعاد فاجعه را به سطوح سیاسی وصل کنند/ ممانعت از حق دسترسی به اطلاعات فاجعه منا و مستند سازی این اطلاعات، مصداق جلوگیری از کشف حقیقت است.

آیت‌الله مکارم شیرازی در ابتدای درس خارج فقه خود تاکید کرد: از مطرح کردن مسائل جناحی، قمه زنی، برهنه شدن و استفاد از آهنگ‌های نامناسب در عزاداری محرم پرهیز کنید.

نظر مراجع تقلید درباره حج افرادی که به نیت حج به مکه رفته‌اند اما موفق به انجام عمل حج نشده‌اند و یا در بین مناسک حج جان باخته‌اند این است که اگر چه آنها اعمال حج را به طور کامل انجام نداده‌اند اما عمل حج مقبول در نامه عمل آنها نوشته شده است.

نظر مراجع تقلید درباره حج افرادی که به نیت حج به مکه رفته‌اند اما موفق به انجام عمل حج نشده‌اند و یا در بین مناسک حج جان باخته‌اند این است که اگر چه آنها اعمال حج را به طور کامل انجام نداده‌اند اما عمل حج مقبول در نامه عمل آنها نوشته شده است.

حج امروز در اسارت آل سعود است، اگر حج اسیر نبود و به درستی اقامه می‌شد، عظمت و شکوه حقیقی آن به روشنی، چشم همه جهان را خیره می‌ساخت چرا که حج به تنهایی آن قدر جذابیت دارد که می‌تواند منادی اسلام در همه جهان باشد.

حج امروز در اسارت آل سعود است، اگر حج اسیر نبود و به درستی اقامه می‌شد، عظمت و شکوه حقیقی آن به روشنی، چشم همه جهان را خیره می‌ساخت چرا که حج به تنهایی آن قدر جذابیت دارد که می‌تواند منادی اسلام در همه جهان باشد.

مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم در پی فاجعه منا، با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: سازمان همکاری‌های اسلامی می‌خواهیم اداره حج را به نهادی اسلامی متشکل از شورای کشورهای اسلامی که دارای شمار زیادی از حجاج هستند واگذار کند.

رهبر انقلاب با اشاره به حضور دهها هزار نفر از حجاج عزیز کشورمان در مکه و مدینه، هشدار دادند: اندک بی‌احترامی به حجاج ایرانی و همچنین عمل نکردن دولت عربستان به وظایف خود در قبال بدنهای مطهر، موجب عکس العمل ایران خواهد شد.

رهبر انقلاب با اشاره به حضور دهها هزار نفر از حجاج عزیز کشورمان در مکه و مدینه، هشدار دادند: اندک بی‌احترامی به حجاج ایرانی و همچنین عمل نکردن دولت عربستان به وظایف خود در قبال بدنهای مطهر، موجب عکس العمل ایران خواهد شد.

مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم در پی فاجعه منا، با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: سازمان همکاری‌های اسلامی می‌خواهیم اداره حج را به نهادی اسلامی متشکل از شورای کشورهای اسلامی که دارای شمار زیادی از حجاج هستند واگذار کند.

الازهر چند روز پس از فاجعه منا بالاخره سکوت خود را شکست اما به جای انتقاد از عربستان زبان به تقدیر و ستایش از آل سعود باز کرد!

شرایط استطاعت، صرفا استطاعت مالی نیست. امنیت هم یکی از شرایط استطاعت است و با نبود امنیت می‌توان در وجوب حج تشکیک کرد. مگر اینکه عربستان به طور رسمی امنیت حجاج را به عهده بگیرند و مسئولیت بپذیرند.

شرایط استطاعت، صرفا استطاعت مالی نیست. امنیت هم یکی از شرایط استطاعت است و با نبود امنیت می‌توان در وجوب حج تشکیک کرد. مگر اینکه عربستان به طور رسمی امنیت حجاج را به عهده بگیرند و مسئولیت بپذیرند.

الازهر چند روز پس از فاجعه منا بالاخره سکوت خود را شکست اما به جای انتقاد از عربستان زبان به تقدیر و ستایش از آل سعود باز کرد!

آیت‌الله جوادی‌آملی با اشاره به حادثه سنگین و اسفبار مکه و منا، گفت: این حادثه غمبار از بی تدبیری و سوء مدیریت مسئولان حرمین شریفین است، سازمان‌هایی که داعیه حقوق بشر را داشته و دارند، فریاد برآورند و این حرامی‌ها را از حرم دور کنند و اداره حرم را به عهده مسلمانان جهان بسپارند.

آیت‌الله ‌هاشمی رفسنجانی در جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام با ابراز تاسف از فاجعه جانگداز منا گفت: وقت آن رسیده است که عقلای جهان اسلام با تجمیع محققان و غیر سیاسیون، مسئله منا را از دید اسلامی و قرآنی و حتی ادیان دیگر به بحث و بررسی بگذارند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به فاجعه بزرگ منا، تأکید کردند: دنیای اسلام سؤالات زیادی در این خصوص دارد و حکام عربستان به جای فرافکنی، باید با عذرخواهی از امت اسلامی و خانواده‌های داغدار، مسئولیت خود را در حادثه سنگین منا را بپذیرند.

علمای جهان اسلام، سران کشورهای اسلامی، مجامع اسلامی و امت مسلمان با وحدت کلمه، علاوه بر محکوم نمودن عملکرد ناصحیح مدعیان خدمت به حرمین شریفین در برگزاری حج ابراهیمی، خواستار تغییر در مدیریت این مراسم عظیم در راستای تأمین امنیت و ارائه خدمات مناسب به میهمانان سرزمین وحی باشند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به فاجعه بزرگ منا، تأکید کردند: دنیای اسلام سؤالات زیادی در این خصوص دارد و حکام عربستان به جای فرافکنی، باید با عذرخواهی از امت اسلامی و خانواده‌های داغدار، مسئولیت خود را در حادثه سنگین منا را بپذیرند.

آیت‌الله ‌هاشمی رفسنجانی در جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام با ابراز تاسف از فاجعه جانگداز منا گفت: وقت آن رسیده است که عقلای جهان اسلام با تجمیع محققان و غیر سیاسیون، مسئله منا را از دید اسلامی و قرآنی و حتی ادیان دیگر به بحث و بررسی بگذارند.

رئیس امور دینی ترکیه با تاکید بر اینکه مدیریت حج مشکل اساسی وجود دارد، اعلام کرد که برگزاری نشست بین‎المللی برای بحث و بررسی درباره مسایل مربوط به حج ضروری است.

فاجعه عظیم منا ایجاب می‌کند که علمای اسلام از یک سو و سیاستمداران از سوی دیگر در اسرع وقت جلساتی تشکیل دهند و برای اداره حرمین شریفین فکری کنند.

آیت‌الله هاشمی شاهرودی در پیامی از علمای جهان اسلام، خواستار تغییر در مدیریت این مراسم عظیم در راستای تامین امنیت ضیوف الرحمان و ارائه خدمات مناسب به میهمانان سرزمین وحی شد.

آیت‌الله شیخ جعفرسبحانی به مناسبت درگذشت شهادت گونه حاجیان در سرزمین منی پیامی صادر کرد.

آیت‌الله محمد تقی مدرسی از شخصیت‌های برجسته شیعه عراق دلیل وقوع حادثه خونبار منا را سوء مدیریت دولت عربستان سعودی و سرگرم شدن آنها به جنگ علیه یمن عنوان کرد.

آیت‌الله جوادی آملی در پیامی ضمن عرض تسلیت به خانواده‌های جانباختگان، این رخداد تلخ را نتیجه بی‌تدبیری و سوء مدیریت مسئولان عربستانی دانست.