شبکه اجتهاد: هفتمین نمایشگاه تخصصی کتب حوزوی و معارف اسلامی حوزه علمیه خراسان، با حضور اساتید سید مصباح عاملی مدیر و عضو شورای عالی حوزه، پژمانفر، نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی، طباطبایی، نماینده اسبق ولی فقیه در سوریه، نصرپور، سبزیان، مدیر کل اداره کتابخانههای خراسان رضوی، مدیر کل صدا و سیمای خراسان رضوی و جمعی از مسئولان استانی …
Read More »فرهنگ و ارتباطات
ابعاد فقهی و اجتماعی حجاب
اینکه حجاب در سطح اجتماعی از نظر فقهی چه حکمی دارد یک بحث است و اینکه بتوانیم آن را اجرا کنیم یا نکنیم یک بحث دیگر است. این قلمرو اجرا، یک حکم اجرایی است که مدیریت اجتماعی مربوط به خود را میطلبد. امربهمعروف و نهی از منکر تا جایی در حوزه فردی اعمال شود که اثر منفی نداشته باشد؛ یعنی …
Read More »مساله رُفِعَ القلم در نهم ربیع از کجا آمده است؟
چرا رُفِعَ القلم؟ این از کجا آمده است؟ انحراف مسیحی در طایفهی شیعی روزنهای پیدا میکند که بتواند وارد شود، اگر بخواهد بگوید از تعالیم امام صادق است، هرگز کسی نمیتواند قبول کند. همه میدانند امام صادق شیعه را به تقوا و اجتناب از گناه دعوت میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، شهید بهشتی در مباحث تفسیر قرآن خویش که با …
Read More »قانع: محدودیت و فیلترینگ چه در واقعیت و چه در مجازی، لازم و ضروری است/ فیلترینگ مانع تقویت فرهنگ و اعتقادات مردم میشود/ دُرّی: اقدامات سلبی مانند فیلترینگ، باعث کمکاری و تنبلی دستگاههای متولی اقدامات ایجابی میشود
استاد دانشگاه امام صادق (ع) معتقد است: فیلترینگ یکی از کارهایی است که حکومت باید بکند و کارهای ایجابی مانند ترویج و تبلیغ فرهنگ دینی هم از جمله وظایف حکومت است. از سوی دیگر استاد حوزه علمیه قم میگوید اقدامات سلبی مانند فیلترینگ، باعث کمکاری و تنبلی دستگاههای متولی اقدامات ایجابی میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، به همت گروه فقه …
Read More »بازخوانی مناظره یوسف قرضاوی و هاشمی رفسنجانی
چند سال قبل بود که شبکه الجزیره گفتگویی میان شیخ یوسف قرضاوی و مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی ترتیب داد. گفتگویی که قرار بود موانع وحدت امت اسلام و آنچه شیعه و سنی از آن آزرده خاطرند، صریحا به گفتگو گذاشته شود. به گزارش شبکه اجتهاد، ۲۵ بهمن ماه سال ۱۳۸۵، زمانی که آتش اختلافات فرقهای در منطقه غرب آسیا به …
Read More »تأملی فقهی در مداخلات فیفا در حکمرانی ورزش/ سیدمحمد طباطبائی
اختصاصی شبکه اجتهاد: مبحث فقه ورزش را از حیثهای گوناگون میتوان در ابواب فقهی جای داد؛ مانند فقه اقتصاد ورزش، فقه سیاسی ورزش و از جمله، فقه فرهنگی ورزش که مسأله فوتبال از آن موارد است. نوع دلالتهای فرهنگی ورزش و فراغتهای ورزشی را به لحاظ فقه فرهنگی میتوان مورد تدقیق شرعی قرار داد. با این مقدمه مختصر، باید ببینیم …
Read More »هر چیز که با اختیار انسان در مقام اجتهاد منافات پیدا کند، شرعاً حرام است!/ ربات هیچگاه مُدرِک نمیشود/ بزرگترین آسیب هوش مصنوعی، مرعوبشدن انسان در برابر ابزار است
ما میتوانیم یک موجود روحمند را به ربات پیوند بزنیم، ولی ربات بماهوربات هیچوقت روح پیدا نمیکند. وقتیکه ربات مُدرک نشود پس هیچوقت مجتهد نمیشود، بلکه فقط یک ابزار است که در اختیار مجتهد قرار میگیرد. گاهی اجتهاد سیستمی را به معنای اجتهاد توسط سیستم، بدین معنا که سیستم کار اجتهاد را انجام دهد تعریف کردهاند؛ اما فهمیدهاند که این …
Read More »هیچ فقیهی با هنر مخالف نیست/ شجریان اگر دویست و دهمرتبه هم قرآن را میخواند، به حرمت موسیقی نمیرسید/ اندیشهای که هر غنایی را قول زور بداند و آن را حرام تلقی کند، صحیح نیست
مشکل دیگر، این است که غیر از فقها، افرادی که هیچ تخصص مرتبطی با حوزه موسیقی و هنر ندارند یا اگر تخصص دارند، در زمینه فقه، فهم درستی از اسلام ندارند، در این زمینه اظهارنظر میکنند. برای مثال مدتی قبل، فردی با استناد به گفتههای مرحوم دکتر شریعتی که گفته بود: «هیچ سند، آیه و روایتی مبنی بر حرام بودن …
Read More »داستانسرایی و زبان حال درباره عاشورا از آفات دوره صفویه است/ منابع معتبر واقعه کربلا کدامند؟
حجتالاسلام سیدمحمدکاظم طباطبایی با بیان اینکه در دوره صفویه و قاجاریه منابع تاریخ عاشورا بسیار متنوع بود، اما متاسفانه به عللی، منابع غیراصیل و داستانسرایی و داستانپردازی منابع اصلی را تحتالشعاع قرار داد، گفت: در دوره اخیر این آثار کم شده است، ولی زبان حال جایگزین شده و کار را خراب کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمدکاظم …
Read More »مصطفی ملکیان و تاریخنگاری عاشوراء/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: جناب آقای مصطفی ملکیان ابراز داشتهاند که ما از حادثه کربلا بسیار بسیار کم میدانیم و غالب روایاتی که نقل میشود مربوط به دوران صفوی به این طرف است و اینکه منابع چندان زیادی برای ثبت روایات تاریخی در قرن نخست وجود نداشته. آنگاه استناد میکنند به فرمان خلیفه دوم در رابطه با منع کتابت حدیث و اینکه …
Read More »قلمرو متفاوت حجاب در اسلام سنّتی و اسلام سیاسی
شبکه اجتهاد: موضوع حجاب قانونی (لطفا حجاب اجباری سکولارها خوانده نشود) از ابتکارات سردمداران اسلام سیاسی و ارکان فقه الحکومه است. با وجود اتفاق نظر دو گفتمان درباره پذیرش اصل قرآنی حجاب، درمورد قلمرو آن بین دو جریان سنّتی و سیاسی اختلاف نظر جدی وجود دارد. ضرورت طرح بحث حجاب قانونی، در برابر حجاب اجباری سکولارها، آنجا خود را نمایان …
Read More »از حجاب تا چندهمسری؛ در جستوجوی پایانی برای جدالهای بیپایان/ سید محمدهادی گرامی
شبکه اجتهاد: هنگامی که با انبوهی از یادداشتها درباره چندهمسری، حجاب اجباری و دیگر هنجارها/ضدهنجارهای مربوط به جامعه ایرانی ـ اسلامی مواجه شدم، اقتضائات و بازیهای فضای مجازی را بهتر و بیشتر لمس کردم. آنچه بیان میشود با احترام به ایدههای شرکتکنندگان در چنین مباحثاتی، تلاش میکند بهجای «فرو غلطیدن در» و «تندادن به» روندهای رایج، خوانشی حتیالمقدور بیطرفانه نسبت …
Read More »عزاداری محرم و فقه هیأت مذهبی/ سید محمد طباطبائی
اختصاصی شبکه اجتهاد: بنابر تقسیم مختار از فقه فرهنگی در نظامات به فقه نظام فرهنگی و فقه نظام مدیریت فرهنگی، در فقه نظام فرهنگی از جمله در فراغتگزینیهای مکلفین بحث میکنیم که فراغتهای ایمانی از اقسام آن است. یکی از این فراغتها، شرکت در هیأت مذهبی است. مرادف واژهی هیأت مذهبی در روایات، مجالس ذکر اهلبیت (ع) است و بررسی …
Read More »انتشار مجموعهای چهارجلدی در شناخت دانشگاه الازهر مصر
هر چند در دهههای گذشته مراکز علمی مهمی همانند جامعه مدینه، جامعه امالقری، دانشگاه بینالمللی اسلامی با سرمایههای کلانی در جهان اسلام تأسیس شدهاند، اما هیچکدام نتوانسته است بر الازهر مصر پیشی گیرند و آوازهای بالاتر از آن در جهان اسلام به خود اختصاص دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، مجموعه الأزهر شناسی نوشته سید مهدی علیزاده موسوی در چهار مجلد …
Read More »دیدار علمای اهلسنت عراق با آیتالله اشرفی شاهرودی
اختصاصی شبکه اجتهاد: جمعی از علمای اهلسنت عراق صبح امروز با آیتالله حاج شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی (از علمای حوزه علمیه خراسان و از شاگردان ممتاز امام خمینی و آیتالله خویی) دیدار و گفتگو کردند. در این نشست استاد اشرفی شاهرودی ضمن بیان برخی آیات و روایات و توجه بر حدیث ثقلین، بر مرجعیت علمی اهلالبیت (ع) تأکید کرد.
Read More »گشت ارشاد و مسأله حکمرانی حجاب/سیدمحمد طباطبائی
اختصاصی شبکه اجتهاد: گشت ارشاد مشتمل بر طرحی با عنوان ارتقای امنیت اجتماعی است که یک بخش آن -حجاب- ذیل طرح جامع عفاف مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، حدود دو دهه قبل به تصویب رسید. ۱. منظر جامعهشناختی فارغ از مبارزات امنیتی دشمن و تهدیدات نسبت به حوزه حجاب، اگر بخواهیم حجاب را در نسبت میان مردم و حاکمیتشان ببینیم …
Read More »حجاب تبدیل به نماد هویتی نظام شده و نمیتوان آن را نادیده گرفت/ امروز گفتمان حجاب شکل گرفته و رقیب در حال عقب نشینی است
دومین نشست «مقتضیات اجرای سیاستها و قوانین حجاب و عفاف» با حضور اساتید حوزه و دانشگاه چندی پیش از سوی موسسه انقلاب اسلامی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسین سوزنچی در ابتدای این نشست طی سخنانی اظهار داشت: به سه دلیل حجاب جزو اولویتهای نظام است. اول اینکه خود مسأله حیا و عفاف از ارکان دینداری است. ما …
Read More »«امام رضا (ع) و مخالفان»؛ با تکیه بر مبانی، اصول و تعامل امام
چاپ اول کتاب «امام رضا (ع) و مخالفان با تکیه بر مبانی، اصول و تعامل امام»، به تحقیق و پژوهش سیدعلی بهشتیوند از سوی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، انسان بهنوعی کرامت ذاتی و شرافت جانی دارد و براساس این کرامت و شرافت، حق آزادی و اختیار. برخی اختلافها برگرفته …
Read More »بررسی فقهی فیلترینگ و پیشینه فقهی آن/ هادی عجمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: امروزه زیستبوم افراد بسیاری، در ساعات مهمی از زندگی، اینترنت و فضای مجازی شده است؛ درنتیجه مسئلهای فیلترینگ که تأثیر مستقیم در این استفاده مردم از این فضا دارد، از اهمیت ویژهای برخوردار شده است. دراینباره، از جهات مختلف و در فرهنگهای مختلف بحث میشود؛ اما آنچه در کشور ما به دلیل حاکمیت فقه و ولایت فقیه …
Read More »بررسی ورود فقها در موضوعشناسی با نظر به متاورس/ عبدالمجید رستگاری
شبکه اجتهاد: این روزها صحبتهای زیادی درباره «متاورس» مطرح میشود؛ کلیدواژهای که در طول سالها شکل گرفته و همانند کلیدواژههای اینترنت و شبکههای مجازی و پلتفرمها جایگاهی در زندگی مردم پیدا خواهد کرد، اما حوزههای علمیه در قبال موضوعهای جدید رویکردهایی را اتخاذ کرده که گاهی اتخاذ آن رویکردها موجی از جریانهای منفی را بهسوی حوزههای علمیه روانه کرده است. …
Read More »نهاوندی: مؤلفههای حکمرانی مطلوب فقهی در متاورس ترسیم شود/ اسماعیلی: جوهره متاورس، فرافقه است/ اکبری: ضمانت اجرایی در فضای متاورس وجود ندارد
حجتالاسلام نهاوندی با بیان اینکه لازم است مولفههای کلید الگوی حکمرانی مطلوب فقهی در متاورس، توسط حوزه با کمک مسئولین متولی نظام ترسیم شود و پیشدستی در بررسی ضوابط و مباحث متاورس تا حدودی سیطره مخالفان را میکاهد، اظهار کرد: حل مسائل فقهی متاورس به صورت نگاه خرد و جزءنگر که تکلیف فردی را مشخص میکند، پاسخگوی همه ابعاد فقهی …
Read More »برخی با قصد و غرض در پی اختلاف افکنی هستند/ میخواهند شکاف میان مذاهب و ادیان همیشگی باشد/ بر مشترکات تکیه کنید
آیتالله مکارم شیرازی، سکوت در مقابل سمپاشیها را علت گسترش اختلافات بین مذاهب و ادیان برشمرده و خاطرنشان ساخت: ما سالیان سال درمقابل گفتههای آنان سکوت کردیم و دفاع جانانه نکردیم، اما این سفرها سبب میشود که بخشی از این سمپاشیها برچیده بشود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله ناصر مکارم شیرازی در دیدار استاد علیرضا اعرافی مدیر حوزههای علمیه قم …
Read More »حوزه و پدیدههای نوظهور مجازی؛ متاورس/ احمد اولیایی
شبکه اجتهاد: متاورس هنوز یک فرضیه است و بهعنوان پدیدهای غالب بر جوامع شناخته نمیشود. تمام اتفاقاتی که ما اکنون در فضای مجازی به آن دسترسی داریم، مسیری را در فیلمها و رمانها طی کرده است؛ خودِ اینترنت در بسیاری از فیلمها و داستانهای علمی-تخیلی به تصویر کشیده شد و بعدها وارد جامعه شد. متاورس اولین بار در سال ۱۹۹۹ …
Read More »«رفیق دیرین» در یک نگاه
ویژهنامه بزرگداشت مقام استاد سیدهادی خسروشاهی از یاران دیرین حضرت امام(ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی با عنوان «رفیق دیرین» با حضور استاد محسن اراکی، عضو شورای عالی حوزههای علمیه در مراسمی رونمایی شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، همزمان با آیین بزرگداشت مرحوم استاد سیدهادی خسروشاهی، ویژه نامه مکتوب ایشان با عنوان «رفیق دیرین» به همت مرکز رسانه و فضای …
Read More »تاکید آیات نوری و سبحانی بر تقویت رویکرد بینالمللی و بینالادیانی حوزههای علمیه
حوزه باید ارتباط خود را در عرصه بینالمللی تقویت کند و تعاملات با مراکز علمی دنیای اسلام و الازهر مصر پیگیری شود. این مسئولیت امروز حوزه و دنیای اسلام است که معارف اهل بیت(ع) را به جهان معرفی کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله حسین نوری همدانی در دیدار مدیر حوزههای علمیه؛ با تقدیر از دستاوردهای سفر ایشان و هئیت …
Read More »کتاب جدید در حوزه «فقه فضای مجازی»
آنچه در این کتاب میخوانید: «فضای مجازی از منظر قرآن، فقه و فقها»، «مالکیت معنوی و آزادی بیان در فضای مجازی»، «بررسی فقهی تجارت، تبلیغات و رمزارزهای مجازی»، «گستره حریم خصوصی کودکان در فضای مجازی»، «بررسی فقهی تصاویر و استکیرها در شبکههای اجتماعی»، «ارتباط و خلوت با نامحرم در فضای مجازی». به گزارش خبرنگار اجتهاد، رسانه و فضای مجازی در …
Read More »انقلابیهایِ ضد وحدتی!/ مهدی مسائلی
شبکه اجتهاد: ضرورت پیگیری لوازم وحدت اسلامی و اجتناب از تفرقهافکنی از مبانی تخلفناپذیر انقلاب اسلامی ایران است که امام خمینی و آیتالله خامنهای بارها بر آن تاکید داشتهاند. بر این اساس جریانهای فرقهگرا و متعصب مذهبی معمولا میانهی خوشی با انقلاب نداشتهاند و به تعبیر امام خمینی در پیام منشور روحانیت: «به روحانیون عزیز و شریفی که برای اسلام …
Read More »حق بر شهرت؛ حقوق و الزامات متقابل سینماگران و حاکمیت دینی
فرض مقاله این است که حکومت دینی چون از بیتالمال برای شهرت سینماگران استفاده کرده است، بنابراین سهمی در شهرت آنان دارد، و یا چون این سینماگران در جامعهی دینی به شهرت رسیدهاند و هواداران آنها را به شهرت رساندهاند، در این صورت این حاکمیت دینی به نمایندگی از مردم، سهمی در شهرت سینماگران دارد و یا باید شهرت آنها …
Read More »حکمرانی دانش برای جهتدهیِ تحقیقات اسلامی به سوی مسائل فضای مجازی
اگر بگوییم جهان آینده را، البته نه آینده دور بلکه آینده نزدیک را هوش مصنوعی اداره خواهد کرد و بالتبع، هر کشوری که در فناوری هوش مصنوعی پیشرفتهتر باشد، به یک ابرقدرت جهانی تبدیل خواهد شد، سخن مبالغهآمیزی نگفتهایم؛ وقتی مجتهدی که دغدغه یافتن پاسخ اسلام به مسائل مهم حیات بشر را دارد، از این امور و از کاربردها و …
Read More »گزارش مدیر حوزههای علمیه و هیات همراه از سفر خود به واتیکان/ بیان ۱۰ چالش مهم جهان و انسان معاصر در دیدار با پاپ
استاد اعرافی گفت: آقای پاپ فرانسیس بیان کرد؛ «برای ایران از ۳ جهت احترام قائلم؛ اول اینکه تاریخ و گذشته ادوار پیشین شما را خوانده و به پیشینه غنی شما باور دارم و برای آن احترام قائلم؛ دوم: گرچه با مشکلات و سختیهای زیادی مواجه است، ولی تنها مکان در عالم هستید که نظام دینی دارید و سوم: به عنوان …
Read More »
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت