فرهنگ و ارتباطات

رابطه عقل و دین از دیرینه‌ترین مباحث تفکر بشری است، به طوری که در تاریخ تفکر اسلامی و در ارتباط با تبیین نسبت بین عقل و دین اختلاف نظر وجود دارد، هر گروه یا فرقه ای به نوعی با دین برخورد دارند؛ بعضی به ظاهرآیات و روایات اکتفا می‌کنند و مخالف دخالت عقل در دین هستند و بعضی عقل را در دین دخیل می‌دانند، در این میان بررسی دیدگاه ملاصدرا و إبن تیمیه قابل توجه می‌باشد. در این پژوه ...

تحقیق حاضر مباحثی است با رویکرد کلامی در مورد تأثیر اندیشه‌های کلامی ابن تیمیه بر وهابیت، این نوشتار به زندگی ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب پرداخته است. این دو شخص دارای اندیشه‌های افراطی بودند که باها با نقد و محکومیت علمای عامه روبرو شدند. نوشتار حاضر سپس به بیان دیدگاه کلامی ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب در محور توحید و شرک بحث کرده است. با تفسیر نادرستی که این دو عالم از توحی ...

مروری بر دیدگاه‎های تکفیری برخی از فرقه‎های اسلامی و نقد این دیدگاه‎هاست. در این اثر ضمن بیان پیشینه‎ای از تکفیر و «تکفیرگرایی» در جهان اسلام از زمان پیامبر اسلام (ص) و پس از آن به ریشه‎یابی این پدیده و عوامل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی آن پرداخته شده است. نویسنده ابتدا به معیارهای اسلام و کفر در جهان اسلام اشاره کرده و موجبات کفر را انکار توحید و رسالت نبوی، انکار ضروری دین و مذهب و ارتکاب گناه کبیره دانسته و...

نویسنده در این رساله نخست ایمان و کفر را بر اساس آیات و روایات تبیین کرده و آن‌گاه به بررسی تفاوت‌های بین «ایمان» و «اسلام» پرداخته است. وی در ادامه به موضوع تکفیرِ مسلمانان اشاره کرده و با استدلال‌های قرآنی و حدیثی ثابت کرده این پدیده خلاف اصول اسلامی و انسانی است.

پدیدآورنده:  سرداری اردکان، محمد استاد راهنما:  عابدی، احمد استاد مشاور:  بداشتی، علی‌الله استاد ناظر:  استاد داور:  تاریخ دفاع: ۱۳۸۴/۱/۱ زبان پایان نامه: فارسی تعداد صفحه:  مرکز: دانشگاه قم، دانشکده الهیات و معارف اسلامی مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد محل نگهداری:  منبع اندیشه رویت از دیرباز در دین یهود مطرح بوده و سپس این بحث به حوزه اندیشه دین اسلام نیز سرایت نمود و مورد اختلاف متفکرین اسلام واقع شد. مشکل اصلی این است که آیا خداوند دارای جهت و مکان است یا خیر؟ مجسمه قایلند خدا جسم است و صورت و هییت دارد و حرکت می‌کند. مشبهه و کرامیه نیز خدا را دارای جسم می‌دانند؛ …

ابن تیمیه، از جمله علمای متعصب و تندرو حنبلی است که در سال ۶۶۱ هجری قمری، متولد و در سال ۷۲۸ از دنیا رفت. وی در اوضاع سیاسی و فرهنگی عصر خود نقش مهمی را ایفا کرده و حیات علمی و سیاسی او سرشار از درگیری و مبارزات سرسختانه در برابر مخالفان است ...

بسام الصباغ، نویسنده و پژوهشگر سوری و عضو اتحادیه علمای جهان اسلام، در این کتاب ضمن بررسی اسباب و انگیزه‌های پیدایش فکر تکفیری، راه‌هایی برای درمان این پدیده نامیمون در جامعه اسلامی ارائه کرده است.

موضوع شفاعت در میان مجموعه مباحثی که در حوزه الهیات به ویژه معاد شناسی مطرح بوده است، همیشه توجهات زیادی را به خود مشغول ساخته است در واقع شفاعت در روز قیامت، روزنه ای از امید و آرزوست که آیین اسلام به روی گنهکاران گشوده تا از رحمت الهی ناامید نگردند و در اثر بی نصیب دانستن خود از آمرزش الهی در گناه و معصیت فرو نروند. البته درباره این اصل و تحقق آن همه فرق و مذاهب اسلامی ...

در این نوشتار با ریشه‌یابی پدیده تکفیر، برخی از علل و اسباب پیدایش آن، بررسی و تحلیل شده است. نویسنده پیامدهای خطرناک تکفیر مسلمانان را بیان کرده و ضرورت رجوع به قرآن و سنّت نبوی را به وهابیون گوشزد کرده است. این کتاب همچنین با عنوان پدیده غلو و زیاده روی در تکفیر (کافر گفتن مسلمان) با ترجمه عبدالواحد نهضت فراهی منتشر شده است. نیز در کتابِ فتاوای فقهی معاصر ( یوسف قرضاوی، جلد اول، ترجمه احمد نعمتی، تهران، نشر احسان، چاپ اول، ۱۳۸۰) در قالب مقاله‌ای به چاپ رسیده است.

پدیدآورنده: باقری، مریم استاد راهنما: رضایی، محمدجواد استاد مشاور: واحدی، بهجت استاد ناظر: استاد داور: تاریخ دفاع: ۱۳۸۸/۱/۱ زبان پایان نامه: فارسی تعداد صفحه:

زمینه‌ساز جریان تکفیر در سرزمین مقدس حجاز، برخی عالمان درباری این دیار هستند، اما در این بین بعضی از عالمان منصفِ برآمده از فرقه وهابی، از جمله نویسنده این کتاب، با قرائتی جدید از آثار سلف خود، با بازخوانی این پدیده، بر آن هستند تا اندیشه‌ای نو ارائه کنند. این کتاب مشتمل بر نقد و اعتراض محمد بن علوی مالکی بر این فتنه در مخالفت با این گونه اختلافات میان مسلمانان است. عنوان برخی مطالب کتاب عبارت‌است از: دیدگاه ابن‌تیمیه و شوکانی درباره تکفیر، دیدگاه محمد بن عبدالوهاب درباره تکفیر، آیین مخالفت، کشور عربستان خاستگاه تکفیر و هجوم و بدگویی نیست، دشنام دادن به مسلمان گناه و جنگیدن با او کفر است، غرور و خودپسندی منشأ تکفیر، آفات عجب، نهی از تفرقه و اختلاف، عقیده‌ای که موجب نجات می‌شود.

اختلاف نظر در بعضی از اعتقادات در میان مسلمانان بوجود آمد و باعث ایجاد فرق کلامی گردید و همرا با فراز و نشیب و پیامدهای مثبت و منفی استمرار یافت. مشهورترین این فرق، معتزله، اشاعره و امامیه می‌باشند و امروزه در میان اهل سنت، فرقه اشاعره غلبه فکری خود را بر سایر فرق کلامی آنان حفظ کرده و در تشیع نحله امامیه (اثنی عشریه) توانسته است از مبانی فکری و اعتقادی خود به رغم محدودیت ه ...

موضوع این کتاب، شناخت تکفیر و شرک و ارائه راهکارهایی برای دوری جستن از اندیشه‌های منجر به تکفیر است. این نوشتار مشتمل بر یک مبحث مقدماتی و دو فصل با عناوین «حقیقت توحید مشرکان در ربوبیت» و «آیا مسلمانان هم گرفتار شرک در الوهیت شده‌اند» است. نگارنده طی این مباحث کوشیده است معیارها و ضابطه‌های تکفیر را شرح دهد، دلایل گرایش به سوی تکفیر را برشمرد و راه برون‌رفت از این گونه اندیشه‌ها را شرح دهد. نشر مشعر با مشخصات زیر، این کتاب را ترجمه و منتشر کرده است: پرهیز از اندیشه‌های تکفیری؛ ترجمه تطهیر المناهج من التکفیر: ترجمه کاظم حاتمی طبری، تهران، نشر مشعر، ۱۳۹۰، ۹۶ص، رقعی.

شیخ مفید از علمای قرن چهارم و پنجم ه-ق و علامه حلی از علمای قرن هفتم و هشتم هجری هستند این دو عالم فرزانه در زندگی پربارشان برای نشر معارف اهل بیت تلاش‌های بی وقفه ای از انجام دادند و در علوم مختلف علمای بعد از خودشان را به نحوی تحت تأثیر قرار دادند. مخصوصاً در حوزه کلام و عقاید تألیفات فراوان از این دو عالم فرزانه به یادگار مانده است این تیمیه ازعلمای بزرگ اهل سنت که معاصر علام ...

این کتاب دارای یک مقدمه و پنج فصل است. فصل چهارم این کتاب با عنوان «پاسخ به کج‌اندیشان» شامل دو بخش‌ است: ۱٫ پاسخ آیت اللّه العظمی مکارم شیرازی به فتوای ۳۸ تن از علمای‌ وهابی مبنی بر تکفیر شیعیان و جواز قتل آنان؛ ۲٫ متن نامه آیت اللّه‌ تسخیری به جمعی از علما و اندیشمندان جهان اسلام برای‌ نظرخواهی در خصوص فتوای فوق‌ و پاسخ علمای جهان‌ اسلام به نامه ایشان و محکوم کردن فتوای تکفیری عبداللّه‌ الجبرین.

غزالی در بیست مساله بر فلاسفه خرده گرفته است و در سه مساله قدم عالم، علم خدا به جزییات و معاد، ایشان را تکفیرکرده است. ارزش پرسش‌های او و سنگینی اتهام تکفیر، ضرورت پرداختن به این موضوع است. در این پژوهش بیشتر کوشش شده است که مبانی و دلایل فلاسفه و متکلمان بررسی گردد تا منشاء ابهام آشکار گردد. فرضیه محقق در اشکالات غزالی آن است که هر سه پرسش او برخاسته از عدم تأمل در مبانی فیلسو ...

در این نوشتار چگونگی برخورد با اندیشه‌های خلاق و مبتکر و عدم تحمل چنین اندیشه‌هایی با استفاده از حربه تکفیر، نقد و بررسی شده است. هدف نویسنده فراهم ساختن زمینه برای ابراز نظرهای مخالف و نقد سالم افکار و اندیشه‌هاست. وی با بهره‌گیری از آیات، منابع حدیثی، تفسیری، فقهی، تاریخی و کلامی به این مباحث پرداخته است: ماهیت و حقیقت تکفیر، اتهام و تکفیر در فرهنگ و بینش اسلامی، منشأ و ریشه‌ها و عوامل عمده وجود تکفیر در جوامع اسلامی، آثار منفی آن در میان مسلمانان، امام خمینی الگوی مقاومت علیه تکفیر و چگونگی درمان و از بین بردن جوّ تکفیر در جامعه.

یکی از مهم‌ترین مشکلات جهان اسلام در همه ادوار گذشته و به ویژه در عصر حاضر، مسأله تکفیر است. در چارچوب این موضوع، رساله دکتری حاضر، دو موضوع نصب و رفض را که دستاویزی برای دو گروه بزرگ جهان اسلام تبدیل شده تا یکدیگر را تکفیر کنند، بررسی می‌کند. بی‌تردید، ارائه تحقیقی مستقل و جامع در این مقوله، بدون ملاحظات جانبدارانه مذهبی می‌تواند به تعدیل و اصلاح مواضع فکری و رفتارهای عینی ک ...

نصر حامد ابوزید در این کتاب، تحلیل مفصلی از اتهاماتی که به او و روش تحقیقی‌اش وجود داشته، ارائه کرده است. او برخی از نقدهایی را که در مورد او مطرح شده و یا او را تکفیر کرده‌اند، آورده و به آنها پاسخ داده است. نویسنده مطالبش را در یک مقدمه و چهار فصل سامان داده است.

قرآن کریم قواعد کلی تکفیر (خارج شمردن مسلمانی از اسلام) و نمونه‌هایی از تکفیر را در خود دارد، همچنین در گستره روایات و در مواجهه با گروه‌ها و مکتب‌های فکری متفاوت، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و ائمه اطهار علیهم السلام پیرامون تکفیر و یا تعامل با مخالفان جبهه گیری‌های مختلفی داشته‌اند؛ و ما در بسیاری از موارد از تکفیر مخالفان مذهبی خود نهی شده‌ایم. ...

در این کتاب تفکر تکفیری از منظر قرآن و سنّت مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. نویسنده با ذکر آیات قرآنی و نیز روایات حضرت رسول(صلّی الله علیه وآله) ثابت کرده که این پدیده خلاف اصول اسلامی است.

مفهوم کفر در مقابل دو مفهوم اسلام و ایمان قرار دارد و کفر در جایی محقق می‌شود که اسلام یا ایمان سلب گردد؛ اما دو مفهوم ایمان و اسلام همچون کفر دارای معانی متعدد و درجات متفاوت بوده و از نظر وسعت و گستره و شمول برابر نیستند؛ یعنی فقدان هر معنایی از ایمان و اسلام لزوماً به تحقق کفر مصطلح که آثار دنیوی و اخروی خاص دارد، منتهی نمی‌شود؛ بنابراین، درک صحیح و شناخت دقیق مفهوم تکفی ...

در این نوشتار عوامل پیدایش و بروز تفکر تکفیری در یک مقدمه و دو فصل بررسی شده است. در مقدمه از مفاهیمی همچون ایمان، خیانت، کفر و ارتداد به تفصیل سخن به میان آمده است. در فصل یکم موضوع تکفیر در ادیان هندو، یهود، مسیحیت و اسلام بررسی و تحلیل شده است. فصل دوم به ضوابط و حدود تکفیر و مباحث مرتبط با آن در بین مذاهب اسلامی اختصاص یافته است.

تکفیر گروه‌ها و دسته‌های گوناگون جریانی است که در طول تاریخ همواره وجود داشته است. این رساله درصدد است با رویکرد کلامی به تبیین و توضیح و مقایسهٔ ماهیت ایمان و کفر، نحوهٔ نگرش به مسئلهٔ تکفیر و مصادیق تکفیر از دیدگاه ابو حامد غزالی متفکر بزرگ اشعری و محمد بن نعم معروف به شیخ مفید متفکر بزرگ شیعه بپردازد. غزالی در مورد مسئلهٔ تکفیر دو رویکرد متفاوت دارد. در یک دوره از زند ...

عثمان بن عبدالعزیز الناصری (م ۱۲۸۲ق)، مفتی و صاحب منصب قضاوت در شهر سدیر در زمان ترکی بن عبدالله بود. وی به شدت با وهابیت مخالفت می‌کرد و آنها را همچون خوارج می‌دانست. او در این کتاب به شدت علیه افراط‌گرایی و تفکرات تکفیری وهابیون که باعث رنج و محنت مسلمانان شده، موضع گرفته است.

در این نوشتار اندیشه تکفیر نقد و رد شده است. نویسنده بعد از بیان تاریخ شکل‌گیری و فعالیت گروه «جماعت المسلمین» در کشور مصر، به معرفی و نقد و رد اندیشه‌های این گروه می‌پردازد. این گروه، جامعه مصر و جوامع اسلامی را از قرن چهارم هجری تاکنون کافر دانسته و از جامعه اسلامی عزلت گرفته و با آن به ستیزه برخاسته‌‌اند. در این کتاب بحث مفصلی درباره اندیشه تکفیر صورت گرفته و با استفاده از مفاهیم قرآن و روایات و منابع اهل‌سنّت، این اندیشه نقد و رد شده است. نویسنده ریشه‌های اعتقاد به تکفیر را از زمان خوارج بررسی کرده و آرای تکفیری‌ها درباره خروج از جماعت، کفر حاکمان، کفر مردم، رابطه اندیشه تکفیر با آثار سید قطب، احکام مختلف در شرایط سیاسی معاصر و... را در این کتاب تحلیل و جریانات فکری تکفیر را معرفی کرده است.

این تحقیق دارای یک مقدمه و چهار فصل است. فصل اول شامل کلیات است که در آن به تاریخچه تکفیر شیعه و معنای ایمان، اسلام، کفر، شرک، بدعت، مرتد، عبادت از دیدگاه فرق و بزرگان اسلام پرداخته شده و همچنین معنای شیعه و اقسام توحید از نگاه وهابیت مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم شامل شرک در توسّل، شفاعت و استغاثه به غیر خداوند است. در فصل سوم بحث از زیارت، بنای قبور و نمازگزاردن در کنار قبور است. فصل چهارم متضمن سه مسئله دیگر است که شیعیان به بهانه آن‌ها متهم به شرک شده‌اند. بحث اول نذر کردن برای غیر خداوند، دوم مسئله ذبح (قربانی کردن) برای غیر خداوند و سوم حلف (سوگند) به غیر خداوند است. در این فصل نیز همچون دو فصل گذشته، به معنای نذر، حلف و ذبح، سپس به ذکر سخنان آن‌ها درباره شرک این امور اشاره و در نهایت به پاسخ از این ادله پرداخته شده است.

این کتاب با عنوان مبلغ، نه پیامبر: قرائتی انتقادی بر مسلک تکفیری شیخ محمد بن‌عبدالوهاب به کوشش یوسف مرتضوی ترجمه و به همت مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب در سال ۱۳۸۷ منتشر شده است.

پدیدآورنده: Download همانطور که می دانید فرقه ضاله وهابیت ، این غده سرطانی زاییده دست استکبار جهانی درون دنیای اسلام، که کمتر از ۳۰۰ سال از روز شوم پیدایشش می گذرد، همواره با هدف قرار دادن اعتقادات راسخ و بی بدیل جهان تشیع، سعی در انزوای این مکتب سراسر نور و رحمت نموده و بنیانگزار فتنه و تفرقه میان فرق مختلف اسلامی به خصوص شیعه و سنت بوده است.فرقه ای که به اذعان علمای اهل سنت نیز کافر شناخته شده و باید هر چه زودتر ریشه کن گردد. نرم افزار یاوران دجال ، به همت جمعی از کارشناسان ، اساتید …

نویسنده به بررسی ابعاد حقیقی ایمان و کفر پرداخته و نظر دانشمندان و فِرَق اسلامی درباره این دو مقوله را بیان کرده است. وی درصدد تبیین قاعده شرعی همه‌جانبه‌ای برای شناخت مرتد است. رساله دارای یک مقدمه و سه فصل است که موضوعات ذیل را بررسی کرده است: مفهوم و معانی ایمان و کفر، کفر از دیدگاه قرآن، تکفیر در شریعت، اقسام ارتداد، ضروریات دین، راه‌های ثبوت ارتداد، تکفیر در کارنامه تاریخ، تکفیر در فرق اسلامی، تکفیر فقها و فلاسفه.