فرهنگ و ارتباطات

تأثیر مدرنیته بر متون درسی و علوم حوزوی

تأثیر مدرنیته بر متون درسی و علوم حوزوی

‌ای‌بسا بتوان گفت که تنها حوزه علمیه شیعیان در نجف و قم بود که همچنان از نظام مدرسی تغذیه ‎کرد، بهره ‌گرفت و سبک زندگی ویژه قابل توجهی را در ابعاد گسترده کلمه تا به امروز حفظ و ضبط نمود. متولیان در تکنوکراتیک و بوروکراتیک کردن حوزه اشکالی مهم را در کار خود وارد کردند. ایشان این تجربه و جذابیت‌های …

Read More »

واکاوی ابعاد فقهی، حقوقی و سیاسیِ حکم رهبر انقلاب در محکومیت قرآن سوزی

آیا جا ندارد که ما به‌عنوان مهم‌ترین و اساسی‌ترین حق انسان‌ – که دین عنصر فطری است و از انسانیت انسان برمی‌خیزد- چیزی به نام حقوق ادیان را مطرح کنیم و دیپلمات‌ها و دستگاه سیاسی و دیپلماسی ما و کشورهای مسلمان این را تعقیب کنند. ۵۷ کشور مسلمان هستیم و اضافه بر این، مسلمانان در کشورهای گوناگون با مقیاس جمعیتی …

Read More »

بیانیه مشترک رهبران ادیان توحیدی ایران در محکومیت اهانت به ساحت مقدس قرآن

بیانیه مشترک رهبران ادیان توحیدی ایران در محکومیت اهانت به ساحت مقدس قرآن

به همت دفتر امور اجتماعی و سیاسی مدیریت حوزه علمیه تهران سران، علما و کارگزاران ادیان توحیدی در نشست هم‌‌اندیشی «کتاب مقدس» گرد آمده و اعلام کردند در مقابل اهانت و هتک حرمت به مقدسات ادیان الهی با یکدیگر متحدند. به گزارش شبکه اجتهاد، در ماهی که گذشت اهانت به ساحت کتاب‌های آسمانی قرآن، انجیل و تورات در سوئد و …

Read More »

زمینه‌های همگرایی دینی در نهضت حسینی/ سیدکاظم سیدباقری

زمینه‌های همگرایی دینی در نهضت حسینی/ سیدکاظم سیدباقری

شبکه اجتهاد: واقعیت این است که امام حسین(ع) متعلق به انسانیت، آزادی‌خواهان جهان و سپس همه مسلمانان است. اگر بتوانیم این نکته عمده و اساسی را در سخنرانی‌ها و عزاداری‌های خود مورد توجه قرار دهیم، می‌تواند نقطه آغازی برای هم‌افزایی و همگرایی و وحدت میان آزادی‌خواهان، عدالت‌طلبان و مسلمانان جهان باشد. شعارهای عمده و اساسی که در قیام امام حسین(ع) …

Read More »

مدرنیته بسیاری از عالمان را در تکاپوی بازسازی روش در مطالعات دینی و فقهی قرار داده است/ بسیاری معتقدند با هوش مصنوعی انقلابى در علوم دینی به وقوع می‌پیوندد

فقه اولویت‌ها؛ پژواک ندای رهبری در سده و گام دوم حوزه علمیه

اگرچه از دیرباز فقه به مسائل مستحدثه عطف توجه داشته است؛ اما پس از مدرنیته حجم توجه به مسائل مستحدثه گسترش یافته است و بسیاری از مسائل مستحدثه، موضوعاتی است که در اثر روابط اجتماعی ناشی از مدرنیته شکل گرفته‌اند و در برابر فقه خودنمایی و صف‌آرایی کرده‌اند و فقها آنها را به عنوان مسائل مستحدثه در دستور کار مطالعاتی …

Read More »

بررسی نقش هوش مصنوعی در صدور فتوا در فقه اهل‌سنت

بررسی نقش هوش مصنوعی در صدور فتوا در فقه اهل‌سنت

این تحقیق ارائه‌های رسانه‌ای و بررسی سرویس واقعی «اِفتای مجازی»، داده‌های مربوط به آن و نتایج مصاحبه با دو کارمند مرکز جهانی فتوای الازهر در قاهره را نیز بررسی می‌کند. یافته‌ها رقابت بر سر مرجعیت دینی در فضای گفتمانی جدید را تأیید کرده و محدودیت‌ها و خطرات استفاده از هوش مصنوعی در صدور فتوا را متذکر می‌شود. به گزارش شبکه …

Read More »

مبانی جامعه‌شناختی فقه هنر و تأثیر ‌آن در استنباط احکام فقهی/ محمدکاظم حقانی فضل

مبانی جامعه‌شناختی فقه هنر و تأثیر ‌آن در استنباط احکام فقهی/ محمدکاظم حقانی فضل

اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه هنر اگرچه مشتمل بر مسائلی همچون غنا، موسیقی و مجسمه‌سازی است که مورد پرداخت فقهی قرار گرفته‌اند؛ اما کلیت آن به‌عنوان یک باب فقهی، امری نوپدید است. از طرفی، تأثیر فزاینده آثار هنری در جوامع، امری غیرقابل‌انکار است. همین امر موجب می‌شود تا لزوم توجه به مبانی جامعه‌شناختی و اجتماعی فتاوا و گزاره‌های فقه هنر، موردتوجه …

Read More »

برخورد با بی‌حجابی باید از صداوسیما و نظام اداری آغاز شود

عده‌ای بنا دارند سخنان مراجع تقلید را پخش نکنند/ برخی از برنامه‌های صدا و سیما قطعاً خلاف شرع است

آیت‌‌الله نوری همدانی ترویج بی‌حجابی را‌ یکی از مظاهر خلاف اسلام دانست و گفت: در قدم اول در برخورد با بی‌حجابی باید از صدا و سیما و به طور کل از بدنه دولت و نظام اداری کشور آغاز شود. این پذیرفته نیست که ما در جامعه به مردم تذکر دهیم و برخورد کنیم اما وضع حجاب بعضی از برنامه‌های صدا …

Read More »

فقهایی که با اصل برائت، فتوا به اباحه فضای مجازی داده‌اند، بعدها متوجه اشتباهشان خواهند شد!

هنرپیشگی فقط بازیگری نیست/ آیا خطاطی با خط زشت، مصداق اسراف است؟

فقهایِ آینده، از فقیهان گذشته‌ها و برخی فتاوای آنان، درس خواهند گرفت؛ چون با گذر زمان و وسعت پیشرفت‌ها متوجه خواهند شد که فقهای گذشته، در خصوص مسائل فقه نمایش و صحنه‌های مجازی، خیلی کم ورود پیدا کرده‌اند یا موضوع را به‌خوبی شناسایی نکرده‌اند، لذا به‌خوبی نتوانسته‌اند حکم صادر کنند، یا حکمشان اشتباه بوده و یا اصولاً پاسخی نداده و …

Read More »

بررسی فقهی استفاده از کلاه‌گیس و شیوه‌های مرسوم در گریم بازیگران

بررسی فقهی استفاده از کلاه‌گیس و شیوه‌های مرسوم در گریم بازیگران

اگر کلاه‌گیس به‌صورت متعارف باشد، یعنی مثل دیگر زنان که مو دارند، به‌طوری باشد که عرفاً زینت حساب نشود اشکال ندارد. اما اگر کلاه‌گیس جنبه زینت داشته باشد مثلاً کلاه‌گیس‌هایی که امروزه مرسوم است که قطعاً اگر خودش مو داشت، به این زیبایی نبود، این کلاه‌گیس زینت به‌حساب می‌آید. حجاب را که خداوند قرار داده برای این است که زینت‌ها …

Read More »

فلاسفه هنر، دین را به‌عنوان مانع فراروی هنر می‌بینند!/ باید پذیرفت نه هنرمندان، بی‌دین هستند و نه علما، متحجر!/ در تبیین دین، بیشتر به مفاهیم توجه داریم تا روایت‌های بصری

فلاسفه هنر، دین را به‌عنوان مانع فراروی هنر می‌بینند!/ باید پذیرفت نه هنرمندان، بی‌دین هستند و نه علما، متحجر!/ در تبیین دین، بیشتر به مفاهیم توجه داریم تا روایت‌های بصری

ما اساساً به مسئله تخیل، رؤیا و روایت‌های تصویری توجه نداریم. به همین دلیل از جنبه‌های هنری و نمایشی دین به‌کلی غافل مانده‌ایم. چه‌بسا مخالفت‌هایی با حوزه هنر و نمایش نیز داریم. البته در بخشی از روایاتی که در منابع دینی ما آمده عمدتاً با تصویر، سازگاری چندانی ندارد. مثلاً روایاتی که حاکی از این است که در اماکن دینی …

Read More »

مطالعات بینارشته‌ای را نه درک می‌کنیم و نه از آنها استفاده می‌کنیم!/ اولین گام در افتای در فقه هنر، درک مشترک فقه و کاربر از مسئله است

مطالعات بینارشته‌ای را نه درک می‌کنیم و نه از آنها استفاده می‌کنیم!/ اولین گام در افتای در فقه هنر، درک مشترک فقه و کاربر از مسئله است

نکته‌ای که می‌تواند به کارآمدی فتوا کمک کند داشتن درک مشترک فقیه و مکلف از ضرورت آن هنر است. اگر واقعاً یک فقیهی درباره یک ورزش قهرمانی، نه فقط هنر، اصلاً ضرورتش را قبول نداشته باشد، با کمترین مفسده ممکن است فتوا به حرمت بدهد؛ اما اگر از ضرورت‌ها باخبر باشد، ممکن است حتی در فرض اینکه آن ورزش قهرمانی …

Read More »

کانون‌ عظیم تبلیغی، از تغییر رویکرد تا ایجاد ساختار

کانون‌ عظیم تبلیغی، از تغییر رویکرد تا ایجاد ساختار

شبکه اجتهاد: جلسه دیدار مقام معظم رهبری با جهادگران عرصه تبلیغ، بر جان دیدارکنندگان نشست. از «خداقوت» تا «تغییر افق» گرفته تا «هویت‌بخشی» به حوزه و روحانیت و «سنجش» آن‌چه کرده و می‌باید کند و «پیشنهادات جزئی و کلان» جهت قرار گرفتن بر «مدار چنین افق و هویتی» و «رهایی از چنان آسیب و منقصتی»…. همه را فرمودند. بسان دیگر …

Read More »

رسالت سرنوشت ساز/ بهمن دهستانی

رسالت سرنوشت ساز/ بهمن دهستانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: دیدار طلاب و روحانیون با رهبر فرزانه انقلاب در سالروز قیام گوهرشاد و تأکید فراوان ایشان بر مسئله تبلیغ که از رسالت‌های اختصاصی حوزه‌های علمیه به شمار‌ می‌رود بار دیگر بر ضرورت نقش آفرینی مؤثر و فراگیر طلاب در عرصه فرهنگی کشور تأکید نمود. ابراز نگرانی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نسبت به عدم تناسب کم و کیف تبلیع …

Read More »

حوزه‌ علمیه و سه رویکرد ممکن برای دیدار با رهبر انقلاب

حوزه‌ علمیه و سه رویکرد ممکن برای دیدار با رهبر انقلاب

شبکه اجتهاد: بدون شک حوزه‌ علمیه و روحانیت، نرم افزار نظام اسلامی بوده و از علل محدثه و مبقیه انقلاب نیز بشمار می‌رود. ۲۱ تیرماه، رویداد مهمی برای این نهاد مقدس و ر‌کین محسوب می‌شود. دیدار طلاب و روحانیت با مقام معظم رهبری در این تاریخ مقرر شده که در نوع خودش یک ملاقات راهبردی می‌تواند تلقی شود. بطور معمول …

Read More »

چشم‌انداز تشیّع در ایران و بایسته‌‌‌های عملیِ روحانیون(۲)/ محمدحسین کمالی

چشم‌انداز تشیّع در ایران و بایسته‌‌‌های عملیِ روحانیّون(2)/ محمدحسین کمالی

اختصاصی شبکه اجتهاد: در گفتار پیشین، اهمّ الزاماتِ نظری جامعه روحانیون، جهت حفظ و ترمیم سرمایّۀ اجتماعی «نهادِ روحانیت» در ایران بیان شد (چشم‌انداز تشیّع در ایران و بایسته‌‌‌های عملیِ روحانیون (۱). در این گفتار به اهمّ الزاماتِ عملیِ روحانیون، که هر کدام ناظر به بعضی نقاط ضعفِ مشهود است بیان می­شود. و چون بعضی از این بایسته ­ها متوجه …

Read More »

یک حاشیه فقهی بر یک رویداد میلیونی/ هادی عجمی

یک حاشیه فقهی بر یک رویداد میلیونی/ هادی عجمی

اختصاصی شبکه اجتهاد: روز عید غدیر در ایران جشنی بزرگی برپا شد که در حافظه تاریخی ماندگار گشت. اگر تنها چند شهر بزرگ را ملاک قرار دهیم، جمله شرکت‌کنندگان آن از جمعیت برخی کشورها بیشتر بودند! و اگر تنها مهمانی ۱۰ کیلومتری غدیر در پایتخت را درنظر بگیریم، کافی است تا یک وظیفه فقهی ـ فرهنگی دستگاه‌های فرهنگی را یادآور …

Read More »

برخی فقها در تشخیص مصداق و شناخت کارکردهای ابزارها به خطا رفته‌اند!/ فقیه باید کارکردهای اجتماعی و میزان اقبال جامعه به آن ابزار را بداند/ تعیین و تشخیص مصداق، شأن فقیه نیست

روحانیت در آزمون آتش‌بس/ عبدالوهاب فراتی

عضو هیأت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: شناخت پدیده‌های نو مثل فیس‌بوک به آسانی نیست و فقیه آنگاه که به مبارزه با ابزار می‌پردازد باید کارکردهای اجتماعی و میزان اقبال جامعه به آن ابزار و نوع استفاده را بداند. این شناخت، نیازمند مشاوره با کارشناسان اجتماعی و متخصصان رسانه‌ای است. اینکه در بسیاری از موارد، فتوا علیه ابزار با …

Read More »

ناشنیدنی‌هایی از علامه امینی و کتاب الغدیر

ناشنیدنی‌هایی از علامه امینی و کتاب الغدیر

الان را نگاه نکنید که فهرست کتابخانه‌ها در اینترنت هست و دستیابی راحت‌تر شده است. مرحوم حاج‌آقا رضا امینی، پسر مرحوم علامه امینی که دوشادوش پدر در تمام سفرها بود، تعریف می‌کرد در سفری که به هند رفتیم، آن‌قدر هوا گرم بود که لباس نازک هم برای ما زیاد بود و پدرم لباسش را درمی‌آورد و یک لُنگ را خیس …

Read More »

فایده هنر این است که نفس اماره را به نفس مطمئنه تبدیل کند/ دخالت زمان و مکان در نصوص مرتبط با فقه هنر، بسیار جدی است/ برخی مسائل امروز فقه هنر را به امثال نگاه به نامحرم تقلیل می‌دهند

فقها «حق حیات» برای گیاهان و حیوانات را به رسمیت ‌می‌شناسند

امروزه پرسش‌های عمیقی در حوزه فیلم و سینما به‌عنوان یکی از مصادیق هنر مطرح می‌شود که نیازمند بررسی ویژه است. امروزه سؤالات فقط در این حد نیست که آیا می‌توان چهره زن یا پوشش زن را به‌گونه‌ای که در موازین شرعی منطبق نیست، نشان داد یا نه؟ مثلاً مرد می‌تواند زن را گریم کند و برعکس یا نه؟ سؤالات فراتر …

Read More »

چشم انداز تشیّع در ایران و بایسته‌های نظریِ روحانیّون/ محمدحسین کمالی

حوزه‌ی پسا انقلاب و بلوغ علمی و شخصیتی

اختصاصی شبکه اجتهاد: حوادث یک سال اخیر ایران، و بعضی حرکاتِ روحانی ستیزانه[۱] و دین گریزانۀ آن، که برخی از آن به عنوان «اولین جنبشِ دین گریزانه» در تاریخ ایران- قبل و بعد از اسلام- یاد کرده اند، بهانۀ مناسبی است که به «ارتباط ایران، تشیّع و روحانیت» به نحو ناظر بر آینده دور –سده‌ها و هزاره‌های آینده- بپردازیم. بویژه …

Read More »

قله توحید و جشن‌ انسجام/ احمد مبلغی

فقه اولویت‌ها؛ پژواک ندای رهبری در سده و گام دوم حوزه علمیه

شبکه اجتهاد: در اعماق برنامه‌‌های دینی و رسوم اجتماعی اسلامی، رازهای ژرفی نهفته‌اند که توجه به آنها بسی سودمند و بسیار ضروری است. این برنامه‌‌ها از مرزهای ملموس‌ ظاهری فراتر رفته و در جهان نمادهای پر راز و رمز جای گرفته‌اند. عید قربان، یکی از بزرگترین این برنامه‌‌ها است؛ برنامه‌ای که با راز و رمزهایی بسیار از دالان‌های تاریخ عبور …

Read More »

تصویری از لایحه عفاف و حجاب/ آیا مقررات لایحه حجاب برای سلبریتی‌ها بازدارنده است؟

تصویری از لایحه عفاف و حجاب/ آیا مقررات لایحه حجاب برای سلبریتی‌ها بازدارنده است؟

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: پیامدهای بی حجابی شهروند معمولی در ماده یک لایحه آمده است ولی مجازات مشاهیر در ماده چهار پیش‌بینی شده است. همچنین اگر سازماندهی‌شده باشد در همان مرتبه نخست علاوه بر ممنوعیت خروج از کشور به مدت دو سال و متناسب با شرایط به یک یا دو مورد از موارد قانون ۲۳ …

Read More »

ضرورت تفکیک پرونده رابطه سنتی‌های قم و الازهر از پروژه آشتی سیاسی ایران با مصر/ سید علی بطحائی

قم؛ صد سال تلاش برای اسلام ناب/ علی‌اصغر مجتهدزاده

شبکه اجتهاد: گزافه نیست اگر ادعا کنیم بیشترین آسیب را از تیرگی روابط دیپلماتیک ایران با مصر را اسلام سنتی خورد. میراث سترگی که آیت‌الله بروجردی به سختی بنا کرد، با سست شدن روابط تهران – قاهره به یکباره فروریخت. هنوز میوه‌های شیرین همگرایی این نهال با برکت، در قم و الازهر به بار ننشسته بود که پارامتر سیاست، این …

Read More »

جهان اسلام اکوسیستم بلاکچین حلال را تقویت می‌کند/ توسعه منحصر به‌ فرد اقتصاد اسلامی در «متاورس»

جهان اسلام اکوسیستم بلاکچین حلال را تقویت می‌کند/ توسعه منحصر به‌ فرد اقتصاد اسلامی در «متاورس»

پروژه اکوسیستم بلاکچین حلال برای ایجاد پارک‌های حلال جدید و پلتفرم‌های نوآورانه به عنوان توسعه‌دهنده راه‌حل‌های دیجیتال در حوزه تجارت اسلامی، مالی و فناوری اجرایی می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، گروه شبکه‌ای «موسسه پیش‌بینی کسب و کار» (آی بی اف نت)  اکوسیستم بلاکچین حلال را راه اندازی می‌کند. اکوسیستم بلاکچین اساسا به یک گروه از عناصر قادر به تعامل با …

Read More »

سازمان ملل تأسیس کشور مستقل فلسطین به پایتخت بیت‌المقدس شرقی را به رسمیت بشناسد

سازمان ملل تأسیس کشور مستقل فلسطین به پایتخت بیت‌المقدس شرقی را به رسمیت بشناسد

شیخ اعظم الازهر از شورای امنیت سازمان ملل خواست تا کشور مستقل فلسطین به پایتختی بیت المقدس شرقی را به رسمیت بشناسد و از مسجد الاقصی در برابر تجاوزات کنونی محافظت کند. به گزارش شبکه اجتهاد، احمد الطیب شیخ چهل و چهارم الازهر و رئیس شورای بزرگان مسلمان در سخنرانی  خود در سازمان ملل متحد در مورد اهمیت دعوت به …

Read More »

سفری با برنامه؛ اما کمرنگ

سفری با برنامه اما کمرنگ

شبکه اجتهاد: استاد علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه در سفر یک هفته‌ای به کشور عراق برنامه‌های متنوع و مهمی داشت که کمتر مورد توجه فضای رسانه‌ای در حوزه‌های علمیه قرار گرفت. با مرور کوتاهی بر اخبار منتشر در خبرگزاری حوزه، برنامه‌های استاد اعرافی در چند سطح بود. نخست ملاقات با مراجع معظم تقلید در نجف اشرف از جمله حضرت آیت‌الله …

Read More »

آنچه در دیدار مدیر حوزه‌های علمیه با مراجع و علمای عراق گذشت + تصاویر

آنچه در دیدار مدیر حوزه‌های علمیه با مراجع و علمای عراق گذشت

استاد علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه و هیأت همراه در سفر یک هفته‌ای به کشور عراق با حضور در بیوت مراجع معظم با حضرات آیات سیستانی، فیاض، بشیر نجفی و برخی شخصیت‌های علمی چون شیخ باقر ایروانی، شیخ محمد سند، شیخ حسن جواهری، سید علی سبزواری، سید منیر خباز و سید محمدرضا سیستانی دیدار و نسبت به مسائل مرتبط با …

Read More »

سخنان مهم آیت‌الله جوادی آملی درباره استقلال حوزه‌‌های علمیه

دیدگاه‌‌های نوآورانه میرزای‌نائینی راهگشای مسائل عصر حاضر

حوزه همواره باید به عنوان راهنما در کنار نظام باشد، حوزه‌‌های علمیه، حمایت از نظام دارد و او را یاری می‌کند، نصیحت و ارشاد می‌کند، موید دولت هست، استاد و راهنمای نظام هست، اما نباید تابع دولتها باشد، روحانیت نباید با دولتها، عقدی معامله کند، بلکه باید ایقاعی معامله کند، در این صورت اگر اختلاسی و نجومی در برخی دولتها …

Read More »

بررسی اقدامات لازم برای نزدیک کردن دیدگاه‌ها میان مذاهب اسلامی

بررسی اقدامات لازم برای نزدیک کردن دیدگاه‌ها میان مذاهب اسلامی

رهبر جریان حکمت ملی عراق، در دیدار شیخ الازهر، بر اهمیت هم‌زیستی برادرانه میان دو جناح امت اسلامی و ضرورت پذیرش یکدیگر تاکید کرد و گفت: تلاش برای ایجاد شکاف و فتنه‌افکنی میان امت اسلامی هیچ دستاوردی نخواهد داشت به گزارش شبکه اجتهاد، سید عمار حکیم رهبر جریان حکمت ملی عراق که در مصر به سر می‌برد در ادامه رایزنی‌های …

Read More »
Real Time Web Analytics