اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت ارتحال عالم خدمتگزار و فقیه مردمی آیتالله حاج شیخ علی اصغر معصومی شاهرودی(ره( نگاهی خواهیم داشت به حیات علمی و اجتماعی این عالم فرزانه.
توضیحات بیشتر »تشخیص مصلحت در حضور فقها
این تدبیر از آن جهت صورت گرفته است که موضوع کنار گذاشتن موقتی و مصلحتی نظر شرعی شورای نگهبان، در حضور اعضا و به ویژه فقهای این شورا انجام شود، تا هیچ خللی در این مصلحتسنجی وجود نداشته باشد و همه ابعاد و زوایای آن به خوبی دیده شود و از دین مردم، در امر قانونگذاری به طور کامل و جامع حفاظت شود.
توضیحات بیشتر »دیدگاه مکاتب فقهی در مورد تأثیر زمان و مکان در اجتهاد
همه موضوعات احکام میتواند تحت تاثیر زمان و مکان به معنای عام قرار گیرد و تغییر کند و وقتی موضوع و مصالح و ملاکات احکام تغییر کرد، ضرورتا حکم نیز تغییر میکند، چرا که نسبت موضوع به حکم، شبیه نسبت علت به معلول است و این شامل تمام احکام عبادی و معاملات به معنای اعم میشود. و فقط یک حکم تکلیفی ثابت داریم و آن وجوب حفظ اسلام است.
توضیحات بیشتر »توسعه اصول فقه باید در جهت فقه مقارن باشد
فقه مقارن ما اصول فقه ندارد. فقه مقارن در زمان سید مرتضی و شیخ طوسی بوده و به قدرت هم بوده است. امروزه نه فقه مقارن به معنای تقارن بین فقه شیعه و سنی و نه بین فقه و حقوق به طور شایسته وجود ندارد و البته اصول فقه آن هم وجود ندارد. چرا فقه مقارن ما در برابر فقه سنی قوی نیست، به دلیل اینکه اصول فقه آن منقح نشده است.
توضیحات بیشتر »«فرمان عدالت»؛ پاسخ رهبر انقلاب به نامه مولوی عبدالحمید و چند نکته
شبکه اجتهاد: چندی پیش موضوع نامه نگاری مولوی عبدالحمید امامجمعه اهل سنت زاهدان با رهبر انقلاب اسلامی و سپس پاسخ ایشان به این چهره اهل تسنن، به یکی از موضوعات مورد توجه رسانههای داخلی و ضد انقلاب تبدیل شده است. پاسخ رهبری به نامه مولوی عبدالحمید، حائز چنان اهمیتی است که میتوان از آن به مثابه یک فرمان قابل توجه و تحلیل یاد کرد.
توضیحات بیشتر »اسلامی که تنها در نماز، روزه و حج باشد مورد پسند دشمنان است/ مخالفان ولایت فقیه پیوند سیاست و دین را نشانه رفتهاند
رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه ولایت فقیه در تاریخ انقلاب اسلامی سه بار مورد هجمه قرار گرفته است، گفت: موج سوم مخالفان اصل پیوند دین و سیاست را هجمه قرار دادهاند.
توضیحات بیشتر »فراخوان برگزاری دور جدید کرسیهای ترویجی فقه نظام
پژوهشگاه فقه نظام با صدور فراخوانی، اساتید دانشگاه مراکز حوزوی و دانشگاهها را برای ارائه در دور جدید از کرسیهای ترویجی پژوهشگاه دعوت کرد.
توضیحات بیشتر »استهزای دین است یا افسوسِ دانش؟
چرا فقهای عصر کامپیوتر و الکترونیک دم برنمیزنند و اجازه میدهند این نوع مسائل به عنوان «فرهنگ و معارف اسلامی» مطرح شود و نسل جوان را بیش از آنچه هست، از دین و دانش بیزار گرداند؟
توضیحات بیشتر »روز وصل؛ امسال در حج ۹۶ چه گذشت؟
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر رسول جعفریان، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر حوزه دین و تاریخ، که امسال به سفر حج تمتع مشرف شده بود، سفرنامهای نگاشته است که از فرارویتان میگذرد.
توضیحات بیشتر »کربلا عرصه تجلی فقه در رفتار امام/ حمزه واقعی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حج و جهاد موضوعاتی فقهی است چنانکه صوم و صلاه. وقتی در کلام معصوم این چهار موضوع فقهی و عبودیتی، به محوری به نام ولایت وصل میشوند، آن محور هم به قاعده شآن فقهی خواهد داشت.
توضیحات بیشتر »یکسان سازی شیوههای عزاداری توصیه نمیشود/ شعور بدون شور و بالعکس شکننده است
عزاداریها درهمه جا یکسان نیست و هر منطقهای حزن و اندوهش با مناطق دیگر متفاوت است و باید این حفظ شود. منتهی اندوه و حزن درهر جایی که مخالف ارزش شود باید جلو آن را گرفت لذا توصیه به یکسان سازی عزاداریها و شیوه حزن و اندوه نیست.
توضیحات بیشتر »منبرهای بهروز، تذکر به مداحان و دوری از بدعت در عزاداری
آیتالله سیستانی در پیامی به مناسبت فرا رسیدن ماه محرم ۱۴۳۹ توصیههایی را خطاب به مبلغان، خطبا، مداحان و عزاداران حسینی بیان کرد که این توصیهها توسط حجتالاسلام والمسلمین سیدمرتضی کشمیری نماینده ایشان منتشر شد.
توضیحات بیشتر »پنج دستور امام رضا(ع) برای سلوک عاشورایی/ سید محمدمهدی میرباقری
شبکه اجتهاد: «روایتی از امام رضا(ع) هست که در روز اول محرم به ابنشَبیب فرمودند: روزه گرفتهای؟ امروز روزی است که زکریا روزه گرفت و خدا یحیی را به او عطا کرد.
توضیحات بیشتر »نظریه تصمیم، اشتراکات فراوانی با اصول فقه دارد
نظریه تصمیم، برای سنجش اینکه کدام رفتار معقولتر است، "سود مورد انتظار" از هر رفتار را محاسبه میکند. سود مورد انتظار از هر رفتار تابعی است از احتمالهایی که شخص به نتایج ممکن آن رفتار اسناد میدهد، و نیز درجه اهمیت محتملها.
توضیحات بیشتر »مردم را به قیام سیدالشهداء آشنا کنید/ هر چه برای عزای امام حسین انجام شود تفریط است
حضرت آیتالله وحید خراسانی سفر تبلیغی مبلغان دینی را بزرگترین نعمت خداوند دانست و تأکید کرد مردم را به عظمت عاشورا و قیام سیدالشهداء آشنا کنید که اگر این کار صورت گیرد اجرتان بدون درک و بدون وصف خواهد بود، ما حضرت را نشناختیم و نفهمیدیم چه خبر است. خاتم النبیین شب معراج به ملأ اعلا رسید و وقتی به قاب قوسین واصل شد دو کلمه آنجا دید.
توضیحات بیشتر »عزاداریها علت مبقیّۀ تشیّع است/ شروط عزاداری در بیان آیتالله مظاهری
ما باید این عزاداریها را به نسل بعدی بدهیم و از همین جهت واجب و لازم است که بچههایمان را در دهه محرم به روضه ببریم. واجب و لازم است حتی در غیر دهه محرم برای بچههایمان روضه بخوانیم.
توضیحات بیشتر »خشونت، معیار جدید کیفیت عزاداری!
متأسفانه با این نگاه افراد کم کم به جایی میرسند که حتی قمهزنی معمولی نیز برای آنها جذابیتِ سابق خود را از دست میدهد و به فکر رفتارهای خشنتر در عزاداری میافتند.
توضیحات بیشتر »درآمدی بر روش مطالعات روایی شیعی
شبکه اجتهاد: در مسیر اسلامیسازی علوم انسانی، یکی از منابعی که میتواند راهگشای تحول در این علوم قرار گیرد، منابع روایی و میراث احادیث معصومین(ع) است. حجتالاسلام والمسلمین محمدمهدی میرباقری، در سومین دورۀ طرح ملی نخبگان علوم انسانی درآمدی بر روش و سبک مطالعات روایی شیعی ارائه کرد که به نوبۀ خود برای دانشجویان در رجوع به روایات اهل بیت(ع) راهگشا بود. از میان منابع روایی، تمرکز او بر کتاب کافی اثر ثقهالاسلام کلینی(ره) بود. آنچه در ادامه میآید، گزارشی مختصر از این سخنرانی است.
توضیحات بیشتر »حجّی که متمایز بود/ محمدمهدی مسعودی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت الاسلام المسلمین محمدمهدی مسعودی از اساتید حوزه علمیه مشهد و رئیس دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی که به حجّ تمتع مشرّف شده بود، در این نوشتار به تحلیل اجرای این فریضه مهم الهی در سال جاری پرداخته است.
توضیحات بیشتر »انتقاد آیتالله مکارم از افراط و تفریطها درباره طب اسلامی/ جلوی ورود خرافات به طب سنتی گرفته شود
دولت باید میان افرادی را که صلاحیت نداشته، درسی نخوانده و علمی درباره طب ندارند با افرادی که سوابق درخشانی داشته و مطالعات و تجربیات ارزندهای دارند تفاوت قائل شود؛ نه اینکه همه را به طور کلی دفع کند.
توضیحات بیشتر »هیچ واجبی به وسعت امر به معروف و نهی از منکر نمیشناسیم/ شرایط امر به معروف و نهی از منکر شرط واجب است نه شرط وجوب
آیتالله نوری همدانی گفت: هیچ واجب و تکلیفی به وسعت امر به معروف و نهی از منکر نمیشناسیم. امر به معروف ونهی از منکر کلیه تکالیف را تحت نظر خود قرار داده است.
توضیحات بیشتر »وارونگی؛ نقد و بررسی بنیانهای فکری جریانهای تکفیری با تاکید بر داعش
کتاب «وارونگی؛ نقد و بررسی بنیانهای فکری جریانهای تکفیری با تاکید بر داعش» اثر حجتالاسلام سیدمهدی علیزاده موسوی از سوی بوستان کتاب چاپ و منتشر شد.
توضیحات بیشتر »ربا در تسهیلات خرد بیشتر است/ نظام بانکی پاسخگوی نگرانی مراجع باشد
در سیستم بانکی کشور ربا انجام نمیشود، اما اگر ربایی هم صورت گیرد، در تسهیلات خرد امکان ربا خیلی زیاد است و در تسهیلات درشت مشکل ربا وجود ندارد. باید توجه داشت در حجم انبوه وامهای خرد بخشی از آنها به صورت صوری بوده و فعالیت اقتصادی شکل نمیگیرد؛ اما در تسهیلات درشت موسسات اعتبارتی طرح توجیهی از سرمایهگذار میخواهند. پروژه تعریف میشود و بر آن پروژه نظارت میشود تا به نتیجه برسد و این نمیتواند صوری باشد.
توضیحات بیشتر »سطحی انگاری فقه یک آسیب بسیار جدی است/ امروز برای حوزه احساس خطر میکنم
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، سطحی نگری نسبت به فقه و بیان اینکه در پنج سال میتوان مجتهد شد را یک آسیب بسیار جدی توصیف کرد.
توضیحات بیشتر »تور مجازی موزه فقه و زندگی راهاندازی شد
به همت معاونت ارتباطات و نشر مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی، تور مجازی موزه فقه و زندگی طراحی و در سایت مؤسسه بارگذاری شد.
توضیحات بیشتر »فقه تمدنی در عصر غیبت/ حسینعلی سعدی
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر حسینعلی سعدی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع)، در مقالهای که در شماره ۳۴ فصلنامه مشرق موعود منتشر گردیده است، به بررسی نقش فقها در عصر غیبت و لزوم اقدام ایشان برای طرحریزی فقه تمدنی و فقه نظامساز در این عصر پرداخته است. در زیر، به بخشهایی از این مقاله مفصل اشاره میشود.
توضیحات بیشتر »قرینهشناسی، راهی برای انضباط مباحث ظهور
پیشنهاد ما این است که بحثهای استظهارات لفظی در یک ساختار جدید بر اساس شناخت منشأ ظهور تدوین شود. قرائن و تمامی اقسام آن را بگوییم، هفت نوع تقسیم توسط فقها گفته شده است. این هفت نوع تقسیم در یک تقسیم بندی و ساختار تدوین شود و به کارکرد قرینه و میدان اثرگذاری آن نیز اشاره کنیم. شاید این سوال پیش بیاید که ارائه این تقسیم چه تأثیری در قرینهشناسی دارد؟
توضیحات بیشتر »ساحت و ساختار فلسفه علم اصول
در فلسفه اصول حدود ۲۳ محور را بهعنوان محورهای اصلی دانش فلسفه اصول پیشنهاد میکنم. از این ۲۳ محور، محورهای اول تا یازدهم مربوط به مباحث وراعلمی هستند و باقی محورها مربوط به مباحث ورامسائلی این دانش قلمداد میشود. اکثر محورهای مذکور، مربوط به مباحث تصدیقیه فلسفه علم اصول هستند، هرچند که علاوه بر مباحث تصدیقیه، مباحث تصوریه هم قهراً بیان میشود.
توضیحات بیشتر »تصاویری از دومین کنگره بینالمللی «سیره اهلبیت علیهمالسلام»
دومین کنگره بین المللی سیره اهل بیت(ع) با محوریت سیره امیرمؤمنان علی(ع) با حضور اندیشمندانی از داخل و ۱۵ کشور و با قرائت پیام های مراجع تقلید حضرات آیات مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، نوری همدانی و علوی گرگانی، در سالن اجتماعات مدرسه علمیه امام کاظم (ع) شهر مقدس قم برگزار شد.
توضیحات بیشتر »زمینههای مشترک اصول فقه و فلسفه تحلیلی
اختصاصی شبکه اجتهاد: گزارش پیشروی مباحث ارائه شده توسط دکتر محمود مروارید عضو هیئت علمی پژوهشکده فلسفه تحلیلی پژوهشگاه دانشهای بنیادی با موضوع «زمینههای مشترک اصول فقه و فلسفه تحلیلی» است که در اولین کارگاه آموزشی و پژوهشی «فلسفه علم اصول» ویژه استادان و طلاب سطح سه و چهار حوزه علمیه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاهها، بهمنماه ۹۵ از سوی گروه آموزشی فقه و مبانی اجتهاد مرکز تخصصی آخوند خراسانی(ره) و گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی، در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار گردید.
توضیحات بیشتر »