قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب (صفحه 368)

همه مطالب

چرا تاکنون «فقه‌حکومتی» در حوزه‌های علمیه نهادینه نشده است؟

مراحل چهارگانه تحلیل موضوع در روش فقهی ‌‌آیت‌الله شاهرودی

احمد مبلغی با برشمردن سه معنای مختلف از فقه حکومتی و تبیین آنها، به ارائه راهکارهایی برای نهادینه کردن فقه حکومتی در حوزه علمیه پرداخت و گفت: ساختار موجود فقه کلیشه‌ای است و گنجایش پوشش دادن به مسائل جدید را ندارد لذا باید تغییر یابد. به گزارش شبکه اجتهاد، در زمینه فقه حکومتی، تعاریف مختلفی ارائه شده که لازم است این تعاریف تبیین شوند و رابطه آنها با هم روشن شود. همچنین در زمینه ترویج و نهادینه کردن فقه حکومتی موانعی وجود دارد که ابتدا باید این موانع شناسایی شوند و سپس صاحب نظران این عرصه راهکارهایی را برای برطرف …

توضیحات بیشتر »

بررسی خدمت نظام وظیفه از منظر فقه

بررسی خدمت نظام وظیفه از منظر فقه

کسانی که موظف به مشارکت در تأمین امنیت جامعه هستند، طبق فقه می‌توانند شخص دیگری را با پرداخت هزینه و اجرت جایگزین خود برای انجام این تکلیف کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در گزارشی علمی «خدمت وظیفه عمومی» را از منظر فقه مورد بررسی قرار داده است. بر اساس این گزارش، با توجه به مطرح شدن پیشنهاداتی برای اصلاح نظام وظیفه عمومی سربازی توسط برخی از نمایندگان و ارائه درخواست پژوهش تفصیلی در این خصوص از طرف ایشان، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در گزارشی تفصیلی متناسب با رسالت خود، خدمت وظیفه عمومی سربازی را …

توضیحات بیشتر »

ظرفیت «حلقات» شهید صدر در جایگزینی با متون آموزشی اصول فقه

۳ نکته‌ کمتر شنیده شده درباره «حلقات شهید صدر»

در این گزارش، نظر مراجع و بزرگان حوزه در رابطه با کتاب «حلقات» را از نظر می‌گذرانیم تا خبر از تمایل عمومی بسیاری از نخبگان حوزه نسبت به ورود این کتاب به جایگاه رسمی تدریس در حوزه علمیه دهیم. شبکه اجتهاد: تقدیر الهی این بود که همت و تلاش آیت‌ا‌لله شهید سید محمدباقر صدر (رضوان الله علیه) که به گفته بزرگان و به شهادت آثارش از نوابغ عصر ماست، بیش از همه علوم معطوف به علم اصول شود و از اقبال بلند حوزه‌های علمیه ما، این مغز متفکر، خود به تدوین کتابی درسی در زمینه اصول فقه برای حوزه پرداخت، …

توضیحات بیشتر »

موضوع‌شناسی عته

از آنجا که میزان تنسیق احکام نسبت مستقیمی با تنقیح موضوعات دارد؛ ترسیم گستره یکی از عارضه های عقلی به نام عته به عنوان هدف این نوشتار انتخاب شده است تا بتوان از این منظر به تفکیک قابل قبولی بین این موضوع و سایر عارضه های روانی در فقه دست یافت. ارزیابی روایات، مقایسه احکام فقهی صادر شده در مورد مبتلایان به عارضه های عقلی در ابواب مختلف فقه و استفاده از روش هایی چون تجمیع الفاظ و تفریق معانی، شاکله دست یافتن به هدف فوق بوده که در کنار آن بررسی معانی لغوی و اصطلاحی و خطاهای مفهوم به مصداق نیز به عنوان تعیین محل بحث، ناگزیر بوده است. این تحقیق نشان می دهد که یکی از مهم ترین عوامل صدور احکام مبهم و غیر کارآمد در مورد بیماران روانی عدم درک صحیح نسبت به اختلالات روانی و حد و مرز آنان است. لذا پیشنهاد می نماید که برای بررسی و صدور احکام، نخست هر عارضه روانی با مفاهیم مجاور خود مقایسه گردد تا علاوه بر درک صحیح تر نسبت به موضوع، از آمیختگی عناوین و صدور احکام بلامحل نیز جلوگیری شود و دیگر آنکه با برقراری پیوند بین عارضه های عقلی در فقه و اختلالات روانی در روانشناسی ضمن تقریب انگاره های دو علم به مسئله کارآمد بودن احکام فقهی نیز توجه گردد.

توضیحات بیشتر »

در اختلاف موضوعی نظر چه کسی حاکم است؟

از «الگوی فقهی شادی جامعه» تا «مظاهر فردی شادی در اشخاص» رضا اسلامی

یادداشت حاضر، نقد حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است بر مصاحبه‌ی استاد کاظم قاضی‌زاده با مباحثات،‌ درباره‌ی حواشی فایل صوتی منتشرشده از آیت‌الله منتظری بود؛ این فایل صوتی مربوط به جلسه‌ی آیت‌الله منتظری با برخی مسئولین قضایی است درباره‌ی اعدام‌های منافقین در سال ۱۳۶۷ش. شبکه اجتهاد: در برخی پایگاه‌های اطلاع‌رسانی مصاحبه‌ای از یکی از اساتید محترم دیدم مبنی بر این‌که اختلاف میان امام خمینی و آیت‌الله منتظری درباره منافقین موضوعی بود. بر آن‌چه در این مصاحبه ارائه شده بود ایرادی ندارم؛ ولی بر ناقص‌بودن بحث ایرادی وارد است؛ درواقع استاد محترم نیمی از …

توضیحات بیشتر »

ضرورت اصلاح ساختار بانکداری/ شورای فقهی به تنهایی معجزه نمی‌کند

دروس خارج از حالت یک طرفه بودن محض خارج شود

نظری شاهرودی با تاکید بر این که شورای فقهی در بانک مرکزی به تنهایی معجزه نمی‌کند، تصریح کرد: اصلاح ساختار بانکداری هماهنگ با چارچوب‌های دینی، راه توفیق در نظام بانکی کشور است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن نظری شاهرودی، در خصوص دیدگاه خود مبنی بر ارتقای شورای فقهی به سطح یکی از ارکان اصلی بانک مرکزی به حوزه گفت: گرچه این اقدام فی نفسه خوب است؛ اما با توجه به این که مشکل بانکداری در کشور ما یک مشکل ساختاری است، می‌بایست اول از همه این ساختار را با نگاه دینی و آموزه‌های اسلامی اصلاح کنیم. وی افزود: …

توضیحات بیشتر »

بر اساس تجربیات جدید، ابواب جدید فقهی پایه‌گذاری شود

همه ابواب فقه با نگاه به مباحث روز آمیخته و توسعه یابد/ پرهیز از نگاه افراطی و تفریطی به دستاوردهای حوزه

مدیر حوزه‌های علمیه در جمع نخبگان علوم انسانی گفت: اگر فقه ما بخواهد به الگوپردازی کمک نماید، باید براساس تجربیات جدید، ابواب جدیدی را پایه‌گذاری کند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علیرضا اعرافی در آخرین روز از نشست دومین دوره گفتمان نخبگان علوم انسانی که به همت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در وسف قم برگزار شد، اظهارداشت: معتقدیم اسلام دین تمدنی بوده و می‌تواند بشریت را در همه ساحت‌ها به شکل نظام‌وار هدایت کند و انقلاب درصدد تحقق گفتمان تمدنی و بازتولید گفتمان اسلامی است. مدیر حوزه‌های علمیه ادامه داد: ما باور داریم هر کاری در حوزه تمدنی …

توضیحات بیشتر »

برگزاری نشست «فقه و حقوق شهروندی» در مشهد

فقه و حقوق شهروندی

به همت گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی، سومین نشست تخصصی فقه شهر و شهرنشیتی با موضوع «فقه و حقوق شهروندی» با سخنرانی حجت‌الاسلام سروش محلاتی در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار می‌گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از راه‌های تبیین ماهیت، قلمرو و سرفصلهای موضوعات و دغدغه‌های نوپیدا، بهره‌گیری از آراء و نظریه‌های متخصصان است. برگزاری نشست‌های علمی می‌تواند مسیر سریع و آسانی جهت دستیابی به این نظریه‌ها باشد. فقه شهر و شهرنشینی ماهیتی گسترده دارد و از فقه شهر که شامل معماری اسلامی، بهداشت محیط و … می‌شود تا فقه شهرنشینی که شامل حقوق شهروندی و …

توضیحات بیشتر »

بررسی ارث جنین آزمایشگاهی

پیشرفت های پزشکی به موازات آنکه زوج های نابارور را امیدوار به فرزندآوری کرده است، مشکلات حقوقی بسیاری نیز به وجود آورده است که رسیدن به پاسخ یا راه حل مناسب مستلزم تعامل و هم گرایی صاحب نظران پزشکی و حقوق است و در این میان لزوم ایجاد رشته حقوق پزشکی نیز پررنگ تر می گردد.

توضیحات بیشتر »

هنوز «مصرف مطابق شأن» مبهم است!

زندگی

اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۶) مراد از روحیه‌ی مصرف‌گرایی چیست؟ آیا وجود این روحیه در افراد، فی نفسه مذموم است؟ پاسخ به این سؤال، تابع این است که ما مصرف‌گرایی را چه‌گونه معنا کنیم. باید دقت بیشتری در مفهوم مصرف‌گرایی داشته باشیم. شاید بعضی از سوء تفاهم‌ها و اختلاف نظرها در این موضوع به همین مفهوم‌شناسی برگردد. من می‌خواهم در سه سطح، مفهوم مصرف‌گرایی و مصرف را معنا کنم تا شاید بتوانیم بگوییم که حکم مسأله، متناسب با این‌که به موضوع چه‌گونه نگاه می‌کنیم، متفاوت می‌شود. اجمالاً می‌گوییم مصرف‌گرایی یعنی گرایش به مصرف. گرایش به مصرف یعنی …

توضیحات بیشتر »

تآکید رهبر انقلاب بر توسعه مباحث فقهی در حوزه‌های علمیه

جوادالائمه علیه‌السلام، مبتکر بحث آزاد اجتماعی

رهبرمعظم انقلاب اسلامی در جمع اعضای هیئت رئیسه مجمع عمومی جامعه مدرسین در رابطه با نقش اساتید و محققین حوزه گفتند: حوزه علمیه قم خیلی کارها را هنوز انجام نداده، کار زیاد شده، اما کارهای انجام نگرفته چندین برابر کارهای انجام شده می‌باشد، باید مباحث فقهی توسعه پیدا کند، کارهای انجام نگرفته را باید شناسایی، انجام و توسعه داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد فرخ فال، با اشاره به دیدار اعضای هیئت رئیسه مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم روز دوشنبه ۲۵ مرادماه با مقام معظم رهبری، به بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار اشاره کرد و …

توضیحات بیشتر »

انتشار نخستین شماره فصلنامه موضوع شناسی فقهی

انتشار نخستین شماره فصلنامه موضوع شناسی فقهی

اولین شماره فصلنامه تخصصی موضوع شناسی فقهی به صاحب امتیازی حجت‌الاسلام محمدحسین فلاح‌زاده، بهار ۱۳۹۵ در قم چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نخستین شماره فصلنامه «موضوع شناسی فقهی» با آثار و گفتاری از اساتید و پژوهشگران حوزه علمیه به همراه چکیده عربی و انگلیسی در ۱۸۱ صفحه روانه بازار مطبوعات شد. «ساحتِ قدسی فتوا» به قلم مجتبی احمدی، «موضوع شناسی دانشی نو» به قلم عباس ظهیری، «بن‌یاخته‌های خون بند ناف، کارآزمایی بالینی» به تحقیق گروه علمی فصلنامه، «مفهوم‌شناسی رشوه» به قلم محمدسعید جواهری، «غناء در پویۀ تاریخ» به قلم روح‌الله حاجی اسمعیلی و نیز «سخن فصل» به …

توضیحات بیشتر »

استنباط احکام حکومتی تنها کارکرد فقه حکومتی نیست/ موانع دستیابی به اصول فقه حکومتی

در زمینه متون آموزشی و استاد فقه مقارن، فقیریم!

مدیر گروه آموزشی فقه و مبانی اجتهاد با بیان اینکه قلمرو فقه حکومتی بسیار وسیع‌ است و استنباط احکام حکومتی تنها کارکرد فقه حکومتی نیست، گفت: استخراج نظام، تبیین چارچوب‌های آن، مسائل محوری مورد نیاز در این سیستم‌ها و بیان موقِف عملی دین در هر مورد بسی فراتر از استنباط حکم حکومتی صرف است. اما مقید کردن مسائل این دانش به کارآمدی یا اجرای احکام که برخی به آن اشاره کرده‌اند، قابل پذیرش نیست. شبکه اجتهاد: با کاوشی گذرا در کتاب‌های فقهی فقهای شیعه، این واقعیت نمایان می‌شود که در طول تاریخ فقه شیعه، دو نوع رویکرد به فقه وجود …

توضیحات بیشتر »

تأثیر نظریات حکم شناسی در مباحث فقهی و اصولی

‌آیت‌الله شبیری زنجانی و تبیین نظر ‌آیت‌الله بروجردی درباره فقه عامه

طرح پژوهشی «حقیقت حکم شرعی در اصول فقه» که در گروه فقه کاربردی مرکز پژوهش‌های علوم اسلامی و انسانی که با هدف توسعه مباحث فلسفه علم اصول به تصویب رسیده بود، پایان یافت. به گزارش شبکه اجتهاد، بلال شاکری مؤلف این اثر پیرامون محتوای پروژه، با بیان اینکه مباحث حکم شناسی از دیرزمان مورد توجه اصولیان بوده است، گفت: مباحث حکم شناسی در طول تاریخ تحولات و تطورات علم اصول فقه فراز و نشیب‌هایی را به خود دیده است و در برخی زمان‌ها مورد توجه بوده و در برخی زمان‌های دیگر مغفول واقع شده است. اما در نگاه اصولیان معاصر …

توضیحات بیشتر »

فقه حکومتی استنباط مصالح و مفاسد در مقام تزاحم است

ذبیح‌الله نعیمیان

عضو هیأت علمی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی با اشاره به جایگاه قاعده مصلحت در فقه حکومتی گفت: تأکید اصلی فقه حکومتی بر مدار استنباط ضابطه‌مند مصالح و استنباط و ارائه شاخصه‌هایی برای ترجیح مصالح و مفاسد در مقام تزاحم است که باید آنها را در سیاست‌ورزی داخلی و خارجی و حیطه‌های مختلف سیاست‌ورزی در اختیار کارگزاران قرار داد. شبکه اجتهاد: قاعده مصلحت در فقه شیعه، مبتنی بر نظریه فقهی احکام حکومتی است که بسیاری از فقها آن را در اجرای امامت نیابی در زمان غیبت پذیرفته اند و به تعبیری دقیق‌تر، اسلام مبانی، اصول، ارزش‌ها و چارچوب‌های ضابطه‌مندی برای سامان …

توضیحات بیشتر »

بررسی فقهی حقوقی حق توارث فرزندان متولد از اهدای جنین

در نظام آفرینش برای هر فرد انسانی که پا به عرصه هستی می گذارد، حقوقی مفروض است، اما استفاده از حقوق مدون فعلی در مورد کودکان متولد از لقاح طبیعی نمی تواند پاسخگوی بسیاری از پرسش های ماهوی در مورد حقوق کودک ناشی از تلقیح مصنوعی باشد. در این مقاله سعی بر آن است تا با بررسی منابع فقهی و حقوقی، پاسخی منطقی برای برخی از پرسش ها که در حوزه توارث نسبت به این گونه اطفال مطرح است، ارائه شود. در راستای تبیین وضعیت توارث کودک، تعیین ملاک الحاق نسب به عنوان یکی از موجبات ارث، احراز شرایط تحقق ارث، احراز فقدان موانع توارث و نهایتاً تبیین حکم هر یک از اقسام تلقیح مصنوعی از طریق اهدای جنین (ناشی از اهدای اسپرم، اهدای تخمک و اهدای هر دو توسط بیگانه) ضرورت می یابد. در نهایت، به دلیل انتساب کودک به صاحبان اسپرم و تخمک و فقدان وجود رابطه نسبی میان کودک و پدر یا مادر گیرنده، پیش بینی تدابیری از سوی قانون گذار جهت محروم نشدن کودک از حقوق ارثیه (به تبع تصریح قانون به ناشناس ماندن اهداکننده) لازم خواهد بود که از این جمله الزام پدر و مادر حکمی به وصیت بخشی از اموال خود به نفع این کودک است.

توضیحات بیشتر »

حق آیندگان از منابع زیرزمینی

اختصاصی شبکه اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف»(۵) از لحاظ فقهی، منابع زیرزمینی هر کشور متعلق به مردمان و ساکنان همان کشور است یا آن‌که محدوده‌های قراردادی سرزمینی منجر به اختصاص آن به کشور خاصی نشده و متعلق به تمام مردم جهان است؟ یکی از چیزهایی که معلوم نیست مبدأ آن از کجاست، همین منابع زیرزمینی است. مثلاً فرض کنید گاز زیرزمینی که مشترک بین ایران و عراق است. نمی‌توان گفت که مبدأ آن از ایران بوده است یا از عراق، و مثل آب نیست که بگوییم از سرچشمه بالا دارد می‌آید. در یک چنین چیزهایی باید قاعدتاً خودشان به …

توضیحات بیشتر »

سرفصل‌هاى مطالعاتى فقه حجاب

واکاوی توریسم معنوی در تراث فقهی شیعه

اگر فقیهان دوره پیشین با استناد به اصل امر به معروف و نهى از منکر بر آن بودند تا تضمین‌هاى مناسب را براى برپاماندن حجاب و پررونق گشتن این ارزش فراهم آورند، فقیهان این دوره وظیفه دارند تا با نگاه به همین اصل، به سمت بحث از دولت که کارویژه بحث انگیزى را به خود اختصاص داده است، بروند و با در نظر گرفتن شناخت دقیق موضوع، احکام فقهى آن را ارائه کنند. به گزارش شبکه اجتهاد؛ حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی طی مقاله‌ای با …

توضیحات بیشتر »

نظام سازی تربیتی با استفاده از احکام فقهی

انتشار دو کتاب جدید از استاد علیرضا اعرافی در موضوع «فقه تربیتی»

شناختن انواع مسایلی که در حوزه تعلیم و تربیت وجود دارد و در نتیجه موضوعاتی که فقه باید به دنبال یافتن حکم آنها باشد و نیز تحلیل تربیتی احکام فقهی، نیازمند تخصص در زمینه علوم تربیتی است که در دنیای امروز دانشی گسترده بوده و به دلیل شدت تأثیر آن در جنبه‌های مختلف زندگی بشر از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای در رشته‌های علوم کاربردی برخوردار است. شبکه اجتهاد: رابطه بین آموزه‌های دینی و علوم انسانی، تحت عنوان کلی‌تری قرار می‌گیرد که امروزه در کلام جدید به بحث «رابطه علم و دین» شهرت یافته است؛ این بحث در علم کلام، طبیعتا …

توضیحات بیشتر »

بررسی ارث حق خیار زوجه از معاملات زوج

یکی از مسائل ارث، ارث حق خیار برای زوجه از معاملات زوج است. متاسفانه حقوق موضوعه ایران نیز به حکم این مسئله تصریح نکرده و تنها در ماده ۴۴۵ ق.م مقرر داشته است: «هریک از خیارات، بعد از فوت، منتقل به وارث می شود»، هرچند اطلاق این حکم ماده مذکور در ارث بردن حق خیار برای زوجه از معاملات زوج است، ولی پذیرش این حکم متعارض با مفاد ماده ۹۴۶ ق.م است، زیرا ارث خیار از نوع ارث حقوق است و ماده اخیر، اعم از قبل یا بعد از اصلاح ۱۳۸۷، حتی خود اموال غیرمنقول زوج را قابل ارث برای زوجه نمی داند، چه بماند حقوق آن که اینجا همان خیار باشد. این وضعیت در اقوال فقیهان نیز مشاهده می شود، زیرا آنان از یک طرف ادعای اجماع بر ارث تمامی خیارات کرده و از طرف دیگر در ارث برخی از خیارات و از جمله ارث حق خیار از معاملات زوج اختلاف نموده اند و بدین ترتیب هم در مواد ۴۴۵ و ۹۴۶ ق.م و هم در اقوال فقیهان نسبت به ارث حق خیار زوجه از معاملات زوج تعارض پدید آمده است. این تحقیق درصدد حل این تعارض با استناد به حقوق امامیه است.

توضیحات بیشتر »

مبانی ولایت فقیه آیت‌الله صالحی مازندرانی مکتوب شد

مبانی ولایت فقیه آیت‌الله صالحی مازندرانی(ره) مکتوب شد

این کتاب که به همت سیدکمال‌الدین عمادی عضو هیأت علمی بنیاد بین المللی اسراء قم تدوین شده است مباحث درس‌های خارج فقه آیت‌الله صالحی مازندرانی(ره) درباره «ولایت فقیه» طی ۷۸ جلسه در سالهای ۱۳۶۹ و ۱۳۷۰ در جمع فضلای حوزه علمیه قم است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «مبانی ولایت فقیه» از مجموعه آثار آیت‌‌الله اسماعیل صالحی مازندرانی(ره) از سوی دفتر نشر معارف منتشر شد. این کتاب در هفت فصل تنظیم و تدوین شده است: تبیین مفاهیم، ضرورت حکومت، ضرور حکومت و ولایت در فقه سیاسی، قیام در عصر غیبت (بررسی روایاتی که به ظاهر دلالت بر حرمت تشکیل حکومت …

توضیحات بیشتر »

بررسی تطبیقی قانون‌گذاری در آرای «شیخ فضل‌الله نوری» و «میرزای نائینی»

قانون گذاری از مفاهیم و موضوعات مورد بحث میان جریان های سیاسی و مذهبی مختلف در دوران مشروطه بوده است که متناسب با تعریفی که هر یک از جریان ها از قانون گذاری و حیطه آن در اسلام ارائه داده اند مواضع مختلفی در برابر نهضت مشروطیت که یکی از اصول اصلی آن قانون و قانون گذاری است اتخاذ کرده اند. آراء شیخ فضل الله نوری و میرزای نائینی به عنوان نمایندگان دو جریان مهم که در تقابل با یکدیگر بودند در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است و در پاسخ به سوال از «جواز و عدم جواز قانون گذاری و قلمرو آن در آراء این دو عالم عصر مشروطه»؛ مسائلی چون تفاوت رای در حداقلی و حداکثری بودن محدوده قانون گذاری بشر (عرفیات و غیر منصوصات)، تفاوت اجتهادی در فهم متفاوت از متون دینی (فهم متفاوت از نظام سیاسی شیعه در عصر غیبت)، اختلاف در مبانی و چگونگی استفاده از ادله استنباط احکام و اختلاف در دیدگاه انسان شناسانه و دین شناسانه؛ به عنوان دلایل اختلاف برشمرده می شود. در نتیجه در هر دو دیدگاه امکان قانون گذاری برای جامعه بشری وجود دارد که این قانون گذاری با استناد به دلایل شرعی و به کمک اجتهاد از سوی «سلطان صاحب شوکت» یا «مجلس شورای ملی» در قلمرو مشخص و با شروط خاصی (عدم تغایر با اسلام یا مطابقت با اسلام) صورت می گیرد.

توضیحات بیشتر »

قصاص منافع چشم (بینایی) با اشعه لیزر

یکی از مجازات هایی که در اجتماع بشری از دیرباز تاکنون وجود داشته، قصاص است. ویژگی اصلی قصاص در منافع، همانندی عمل جنایی صورت گرفته و قصاص مورد نظر در نتیجه به دست آمده از آن ها است و باید که در آن خطری برای جان مجرم وجود نداشته و استیفای مثل جرم، ممکن باشد. گاه ممکن است جانی، بر چشم کسی جنایتی وارد کند که چشم وی سالم مانده و بینایی آن آسیب ببیند، در این صورت برخی فقیهان و حقوق دانان قصاص را جاری ندانسته و آن را تبدیل به دیه کرده اند. این حکم به دیه به جای قصاص چشم، به سبب عدم مماثلت و عدم رعایت تساوی و احتمال تلف جانی صادر گردیده است.

توضیحات بیشتر »

تلاش های فقهی برای مقابله با مصرف گرایی

کتب فقهی

اختصاصی شبکه اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۴) نمونه‌هایی از ارائه‌ی الگوی مصرف در باب الگوی مصرف، نمونه‌هایی هم از روایات و فقه ذکر می شود. اولاً روایاتی داریم مثل روایت داود رقی از امام صادق علیه السلام: «ان القصد امر یحبه الله عزّوجلّ و ان السرف یبغضه الله عزّوجلّ حتی طرحک النواه فانها تصلح لشیء و حتی صبک فضل شرابک» این در حقیقت روایتی است که به کنترل مصرف دعوت می‌کند؛ میانه‌روی در مصرف؛ میانه‌روی در همه‌ی امور. ولی مثالی که می‌زند جالب است که مصرفتان را کنترل کنید که این میانه‌روی امری است که محبوب خداست. اسراف …

توضیحات بیشتر »

هیچ‌کدام از شهرهای ما از لحاظ فقه عمران، اسلامی نیستند

فقیه بدون فهم سیاسی، از صلاحیت تقلید می‌افتد

استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه هیچ‌کدام شهرهای ما از لحاظ فقه عمران شهری اسلامی نیستند، گفت: هرچند آثار و نمادهایی از معماری اسلامی در آن‌ها وجود دارد ولی این شهرها در این زمینه الگو نیستند و برای الگو باید یک شهر اسلامی یا شهر پایلوت ایجاد شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در دیدار با اعضای هیئت مجمع جهانی شهر اسلامی در محل پژوهشگاه تقریب در قم، به گفت‌وگو پرداختند. آیت‌الله اراکی با بیان اینکه فقه عمران شهری بسیار مهم و گسترده است، اظهار داشت: فقه عمران …

توضیحات بیشتر »

نقد فقهی اظهارات آیت‌الله منتظری درباره اعدام‌های سال ۶۷

چندهمسری، در نگاهی جدید

سیدضیاء مرتضوی طی مقاله‌ای فقهی، به بررسی محتوای دیدگاه مرحوم منتظری پیرامون مجازات منافقین پرداخته و به تهافت‌ها و تناقض‌ها در فتاوای آقای منتظری اشاره کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، به تازگی فایلی صوتی از آیت‌الله منتظری توسط یکی از نزدیکان وی منتشر شده که در آن وی به شدت علیه برخی از احکام فقهی استاد خود حضرت امام خمینی قدس سره مبنی بر مجازات منافقین، موضع گرفته و آن را تقبیح کرده است. این فایل صوتی، مورد استقبال رسانه‌های ضدانقلاب و باعث مظلوم نمایی گروه جنایتکار به اصطلاح «مجاهدین خلق» شده است. حجت‌الاسلام والمسلمین سیدضیاء مرتضوی ـ که …

توضیحات بیشتر »

ویژه‌نامه «راهکارهای اصلاح حجاب جامعه»

راهکارهای اصلاح حجاب جامعه

این ویژه‌نامه در قالبی مختصر به بیان راهبردها و راهکارهای حل مساله اصلا حجاب جامعه می‌پردازد و مباحث بدیعی چون مباحث فقهی تعزیر در رابطه با بدحجابی را ارائه می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، ویژه نامه راهکارهای اصلاح حجاب جامعه به عنوان اولین پیوست راهکارهای اجرایی در راستای پروژه آسیب شناسی وضعیت دینی-فرهنگی جامعه توسط موسسه صراط المبین منتشر شد. بنابراین گزارش، ویژه‌نامه «راهکارهای اصلاح حجاب جامعه» پس از محصول فروردین ماه «افق مکث» منتشر شده توسط موسسه مذکور که با موضوع مساله شناسی حجاب ارائه شد، نسخه تکمیلی آن محسوب شده و در قالبی مختصر به بیان راهبردها و …

توضیحات بیشتر »

نقش صوری شورای‌ فقهی در لایحه جدید قانون بانک‌ مرکزی

موافقت شورای فقهی بانک مرکزی با انتشار اوراق ودیعه بانک و بیمه

با وجود دستور رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره تبدیل شورای فقهی به یکی از ارکان بانک مرکزی، مسئولان این بانک در لایحه جدید قانون بانک مرکزی، همچنان نقش و جایگاه مشورتی برای شورای فقهی در نظر گرفته‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، در چند روز اخیر، حجج‌اسلام غلامرضا مصباحی مقدم و عباس موسویان دو تن از اعضای شورای فقهی بانک مرکزی خبر دادند که مقام معظم رهبری در پاسخ به نامه اسحاق جهانگیری معاون اول دولت یازدهم، دستوری صادر کردند مبنی بر اینکه شورای فقهی بانک مرکزی به عنوان یکی از ارکان این بانک تاسیس شود. این در حالی است که …

توضیحات بیشتر »

استفتائات قضائی از آیت‌الله صافی گلپایگانی

استفتائات قضائی از آیت‌الله صافی گلپایگانی

کتاب استفتائات قضائی از آیت‌الله صافی گلپایگانی با عنوان «آیین قضاوت در اسلام» چاپ و منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از عرصه‌های مهم فقهی اجتماعی در حکومت اسلامی، عرصه قضاوت است، در حکم به نفع یا علیه شخصی، باید استناد حکم قضائی به احکام نورانی شرع مقدس معلوم باشد، لذا پژوهشگران و محقّقان محترم این عرصه، با اطلاع بر آراء و فتاوای فقهای بزرگ درباره موضوعات مختلف قضائی، می‌توانند در این زمینه به آسانی و محقّقانه گام بردارند. به همین منظور، بخش استفتائات دفتر آیت‌الله صافی گلپایگانی  با گردآوری قریب به یکصد و بیست هزار استفتاءِ رسیده از …

توضیحات بیشتر »

تأسیس رشته فقه بین‌الملل؛ پیش‌نیاز طرح «سفیر فقیه»

چرا حوزه، راهبر نیست؟/ تصویری از نسبت کنونی حوزۀ علمیه با حوزه مطلوب

احمد رهدار با بیان اینکه ظرفیت فقهی مذاهب اسلامی از حکمت غربی بیشتر است، از تدوین طرح «سفیر فقیه» خبر داد و گفت: از پیش زمینه‌های طرح سفیر فقیه، ایجاد رشته فقه بین‌الملل در حوزه علمیه است. ‌به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد رهدار، رئیس موسسه مطالعات و تحقیقات اسلامی فتوح اندیشه بر لزوم اجرای طرح سفیر فقیه تاکید کرد و به ایکنا گفت: این طرح در گام اول به دنبال شناسایی و تبیین ظرفیت فقهی جهان اسلام یعنی مذاهب خمسه و حتی اسکن فقهی جهان غیر اسلام است. وی با بیان اینکه این طرح عمدتا طرحی ستادی است …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky