همه مطالب

در ازای جرم قتلی که توسط یک نفر انجام می شود،کیفر جرم قتلی هم که مرتکبین آن دو یا چند نفر باشند – مطابق متون فقهی شیعه- قصاص است؛ اما اگر ولی دم خواهان قصاص همه قاتلین باشد، دیه مازاد بر جنایت هر شخص را باید بپردازد. فقیهان شیعه برای این حکم از هر چهار منبع اجتهاد ـ کتاب، سنت، عقل و اجماع ـ سود جسته اند. برآیند مقاله حاضر ضمن نارساخواندن ادله قرآنی و روایی حکم مذکور، آن است که اولیای دم نمی توانند همه کسانی را که در ارتکاب قتل مشارکت داشته اند قصاص کنند

هر مجتهد جامع الشرایطی بر اساس هر یک از سه منصب افتا، حکم و قضا، قدرت و اختیار خاصی پیدا می کند. بر اساس منصب افتا، مجتهد می تواند در مورد مسئله شرعی فتوا دهد که این فتوا حاصل اجتهادی روش مند است. همچنین مجتهد بر مبنای منصب حکم نیز، قدرت صدور حکم می یابد که بر الزام بر انجام دادن یا ترک کاری به دلیل مصلحت آن، به ویژه در منطقه الفراغ و جدای از احکام ثانویه مبتنی و صدور آن با لحاظ برخوردار بودن از مقام و منصب ولایت است.

آیت‌الله سید محمد موسوی‌نژاد مدیر یکی از قدیمی‌ترین و موفق‌ترین مدارس علمیه خراسان، ماه گذشته در پی عارضه سکته مغزی در یکی از بیمارستان‌های مشهد بستری شد و سحرگاه امروز در سن ۸۵ سالگی درگذشت. فرزند ارشد مرحوم آیت‌الله سید محمد موسوی‌نژاد در گفتگو با «خبرنگار اجتهاد» با اعلام رحلت آیت‌الله موسوی‌نژاد گفت: ایشان سحرگاه امروز و قبل از اذان صبح در بیمارستان امام حسین (ع) مشهد درگذشت. دکتر سید علی موسوی‌نژاد با اشاره به این‌که مرحوم استاد موسوی‌نژاد، قریب ۴۵ روز در بیمارستان‌های قائم(عج) و امام حسین(ع) بستری بودند، اظهارداشت: در این مدت بسیاری از علمای مشهد از جمله …

معرفی کتاب و لینک خرید بررسی فقهی و حقوقی شبیه سازی و اهدای جنین

معرفی کوتاه:بیان ابعاد مختلف فقهی، اخلاقی، عرفانی و کلامی جهاد و دفاع در دین اسلام و آموزه¬های اسلامی است. در ابتدای این اثر به بیان اهمیت جهاد در راه خدا و معامله با خداوند با مال و جان خویش و فضیلت مجاهدان در راه خدا از منظری قرآنی و روایی بیان شده است. نویسنده در ادامه به اهمیت شهادت در راه خدا و فضیلت شهید اشاره نموده و آثار و برکات جهاد را بیان نموده است. وی در ادامه بر ضرورت دفاع از دین و سرزمین در اموزه¬های اسلامی تأکید ورزیده و احکام شرعی مربوط به دفاع و جهاد را بیان نموده است. وی در این زمینه به ادله مشروعیت و وجوب دفاع و جهاد اشاره نموده و لزوم آمادگی برای آن را نیز بیان کرده است. وی همچنن موارد وجوب جهاد و دفاع با دشمنان خاص و شروط وجوب دفاع و جهاد و شروط وجوب آن را از لحاظ فقهی بررسی نموده است. وی از منظری اخلاقی و معنوی نیز به مقوله جهاد نگریسته و علل امتناع از آن و فرار از جبهه و جنگ را از این منظر بیان کرده است.

معرفی کتاب اصول فقه نوشته دکتر روشنعلی شکاری و علی زارعی

معرفی کوتاه:رویکردی استدلالی در مورد احکام و فروعات فقهی مربوط به وقف است. در ابتدای این اثر تعریفی از وقف به عنوان یکی از عقود لازم ارایه شده و پس از آن شرایط جاری شدن صیغه وقف، شرایط واقف و موقوف¬علیه، حکم وقف مسلمان بر کافر و بالعکس و نیز شرایط موقوف، بیان شده است. نویسنده در همین زمینه به بررسی حکم نیت در وقف، انواع وقف، شرطیت قبض در آن، مدت زمان مربوط به آن، تولی وقف، زوال مدت آن، شروط انتقال آن، احکام وقف مؤبد، حکم زوال موقوف، تعیین متولی برای وقف، شرایط تنجیز در آن، مصالح تعیین شده برای آن توسط واقف، تعیین زکات بر موقوف و صورت¬های جواز بیع وقف پرداخته و احکام وقف مجهول و مشاع و نیز اخذ شفعه در مورد آن را بیان نموده است. وی همچنین به قوانین جمهوری اسلامی در زمینه وقف اشاراتی نموده است.

معرفی کتاب آزار جنسی زنان در منابع فقهی و حقوقی

معرفی کتاب و لینک خرید کتاب تاریخ فقه اسلامی از دیدگاه اهل سنت

عضو شورای فقهی بانک مرکزی با اشاره به مشکلات ناشی از بدهی‌های معوقه برای نظام بانکی کشور، وجه التزام را راهکار شورای نگهبان بر اساس تسری قواعد فقهی به قراردادهای بانکی دانست و تکلیف بانک و مشتری و کارگزار بانک را بنا بر شرایط هر کدام تبیین کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سید عباس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی، در نشست علمی بررسی فقهی وجه التزام بانکی که در مؤسسه ولی امر برگزار شد، اظهار داشت: یکی از مهم‌ترین و چالشی‌ترین مسائل در بانک‌داری اسلامی بحث جریمه تأخیر است و تمام کشورهای اسلامی که بانک‌داری اسلامی …

استاد درس فقه هنر بیان کرد: مهم‌ترین غفلتمان از اصل موضوع شناسی در حوزه‌ها است یعنی ما از موضوعات فقهی هنری هیچ شناخت روشن و دقیقی نداریم؛ حوزه‌های علمیه به ویژه در زمینه هنر باید افق نگاه خود را، افق دین‌شناسانه یا فقه اکبری کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابوالقاسم حسینی ژرفا از اساتید مدرسه اسلامی هنر قم و از شعرا و نویسندگان حوزوی در گفت‌وگو با سایت وسائل، مباحث مهمی در مورد فقه هنر و نگاه فقه اصغر و اکبری به موضوعات روز از جمله هنر و مطالب مهم دیگری اشاره کردند که در ادامه مشروح آن …

معرفی و لینک خرید کتاب ازدواج موقت از دیدگاه قرآن و احادیث

معرفی و لینک خرید کتاب آپارتمان: (بررسی فقهی و حقوقی)

کلاس «حدیث خوانی» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین احمد عابدی به همت مدرسه عالی فقه و اصول حوزه علمیه قم برگزار خواهد شد. به گزارش شبکه‌ اجتهاد، کلاس «حدیث خوانی» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین احمد عابدی، استاد درس خارج حوزه علمیه و رئیس دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم به همت سوی مدرسه عالی فقه و اصول حوزه علمیه برگزار می‌شود. بنابراین گزارش، این کلاس دوشنبه‌ها ساعت ۱۹ تا ۲۰ در مدرسه عالی فقه و اصول حوزه علمیه واقع در پردیسان، بلوار امام صادق(ع)، جنب دانشگاه ادیان و مذاهب، ساختمان مؤسسه امام صادق(ع) برگزار می‌گردد. گفتنی‌است، هر ماه، یک کلاس با …

کسی میلیارد میلیارد گرفته و برده است و سود سرشار و ثروتی هم در روی زمین دارد و به بانک جواب نمی‌دهد؛ بانک به او می‌گوید باید وجه التزام بدهی؛ بعد می‌گویند این شبهه دارد؛ در حالی‌که این شبهه ندارد؛ شورای نگهبان وجه التزام تأخیری را پذیرفته است. شبکه اجتهاد: بانکداری و امور مرتبط با آن از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی مورد توجه مراجع عظام تقلید بوده و تاکنون نظرات بسیار مختلف و در عین حال صریحی توسط این بزرگان بیان شده است. اما همچنان این چالش پابرجاست. جهت اطلاع بیش‌تر از وضعیت فقهی قوانین بانکداری، مجله فکری تحلیل حوزه …

رویکرد سیاست جنایی تقنینی ایرانبه حمایت از زوجه و جرم­انگاری رفتارهایی که حقوق وشخصیت وی را تهدید می‌‌‌کند، محل تامل است. مقاله حاضر به این مسأله می‌پردازد که سیاست جنایی تقنینی ایران در قبال جرایم علیه زوجه چقدر به حمایت کیفری افتراقی از زنان پرداخته است. نویسنده ضمن تحلیل و بررسی معضلات این موضوع، راهکارهایی پیشنهاد می‌کند. نتایج مقاله با استناد به عناوین جزایی، حاکی از آن است که قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و همچنین قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ در جهت حمایت کیفری افتراقی از زوجه گام برنداشته است و زوجه در این قانون، حتی از حمایت کیفری مشابه با زوج محروم است. همچنین سیاست جنایی تقنینی ایران در نادیده‌انگاشتن برخی رفتارهای آسیب‌زا علیه زوجه، مانند عدم پرداخت مهریه، خشونت خانگی، اعمال جنسی به عنف و خشونت‌آمیز، نیازمند بازبینی جدی از طریقجرم‌انگاری‌های ویژه و تشدید کیفر زوج است؛ زیرا عامل «قرابت» یکی از عوامل مشدده در جرایم علیه تمامیت جسمانی در جرایم حوزه خانواده است. لایحه پیشنهادی تعزیرات نیز که در حال حاضر در مرحله ارزیابی و بررسی جهت تصویب و جایگزینی قانون تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ است، علی‌رغم نوآوری در زمینه حمایت زوجه، نیازمند اصلاح از جهات متعدد است که نویسنده مقاله، پیشنهادهایی در این زمینه ارائه می‌دهد.

معرفی و لینک خرید کتاب فقه و نفقه (گستره و رویکردها)

کرامت ذاتی، عطیه ای الهی از جانب پروردگار به انسان است و از آن جهت که ذاتی و جزء هویت انسان است، سلب آن ممکن نیست. بر اساس برخی آیات شریف قرآن می توان کرامت ذاتی را به عنوان نوعی شرافت که حاکی از برخورداری از نعمت تعقل، اراده آزاد، نفخه الهی، قدرت انتخاب و... است و همه انسان ها به طور یکسان از آن برخوردارند، اثبات نمود و قاعده ای با عنوان «تکریم الانسان» را در تدوین قوانین حقوقی به کار گرفت. یکی از حوزه های تاثیرگزاری این قاعده، حوزه وضع مجازات، برای جرائم دارای مجازات غیر حدی است؛ بر اساس این قاعده، تا جایی که شیوه های غیر کیفری، از حفظ ارزش ها ناتوان نمانده اند، رفتن به سوی ابزارهای کیفری، آن هم با وضع و اِعمال مجازات های غیرمتناسب با جرم، خدشه ای بر کرامت انسانی است و تکیه افراطی، بر مصالحی چون؛ پیش گیری عمومی و خصوصی، بازدارندگی و اصلاح بزهکار و... به جای معیارهای تناسب جرم و مجازات، با این قاعده سازگار نبوده و استفاده ابزاری از مجرم برای رسیدن به اهداف دیگر محسوب می شود. نمونه هایی از احکام فقهی از جمله ارتداد، محدودیت های مربوط به کافر ذمی، و نیز نمونه هایی از حقوق انسان از جمله حق تعیین سرنوشت، بر اساس این اصل، از حکم متعادل تری برخوردار خواهند شد. محدودسازی بهره جویی از مجازات اعدام و پرهیز از اجرای علنی آن از دیگر هشدارهای این قاعده بوده و لزوم بازنگری در برخی از احکام فقهی و حقوقی را نشان می دهد.

معرفی نشریات فقهی: دوفصلنامه معرفی سیاسی

نشست علمی بررسی «ظرفیت‌های ذی‌حق بودن مردم در حکومت در اندیشه امام خمینی(ره)» شنبه‌شب‌ گذشته با حضور حجج‌اسلام قاضی‌زاده و بهروزی‌لک در موسسه فرهنگی و پژوهشی فهیم قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مناظره علمی «ظرفیت‌های ذی‌حق بودن مردم در حکومت در اندیشه امام خمینی(ره)» با حضور اساتید، فضلاء، طلاب و سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی‌زاده رئیس موسسه فهیم و استاد دروس خارج حوزه علمیه قم و حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا بهروزی‌لک عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) و استاد حوزه علمیه قم برگزار گردید که گزارش نشست تقدیم فرهیختگان و خوانندگان «شبکه اجتهاد» می‌گردد. دو نظریه مشهور شیعی در حوزه …

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدرضا ضمیری عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور قم و رئیس دانشگاه پیام نور واحد جعفریه، طی سخنانی به بررسی روش شناسی احادیث اجتماعی پرداخته است که در ادامه می‌آید. شبکه اجتهاد: احادیث سخنانی هستند که ناظر به فعل، قول و تقریر معصومین علیهم‌السلام هستند. با توجه به این که انسان‌ها دارای حداقل چهار نوع رابطه هستند، مقصود از احادیث اجتماعی احادیثی است که ناظر به رابطه انسان‌ها با یکدیگر است. به سخن دیگر، منظور از احادیث اجتماعی افعال، ‌اقوال و تقریراتی از معصومان علیهم‌السلام است که ناظر به رابطه انسان‌ها با یکدیگر است. در یک تقسیم‌بندی، …

فیلم «شهید» که برای اولین بار در جشنواره جهانی فیلم فجر به اکران در می‌آید، به بخش‌های جذابی از مبارزه شهید صدر علیه رژیم صدام پرداخته شده و همچنین حمایت ویژه این عالم بزرگوار از انقلاب اسلامی و مردم ایران روایت شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، فیلم سینمایی «شهید» محصول کشور عراق که به زندگی و مبارزات شهید آیت‌الله محمدباقر صدر می‌پردازد، در جشنواره جهانی فیلم فجر امسال برای اولین بار رنگ اکران به خود می‌گیرد تا به این طریق هنر هفتم در مقیاس بین‌المللی خود به بستری برای نشان دادن سبک زندگی و به ویژه فعالیت‌های اجتماعی و …

شهید صدر معتقد بود نتایجی که عالمان در دانشگاه و حوزه به دست می‌آورند، به صراحت نوشته و به بحث گذاشته شود. شهید صدر به عدم گفت‌وگوی عالمان دینی و دانشگاهیان انتقاد داشت و معتقد بود که باید همدیگر را نقد کنیم و حسادت علمی را کنار بگذاریم. در همین راستا وی معتقد بود باید در متهم کردن نظرات هم به غیرعلمی بودن و علمیت نداشتن، احتیاط کرده و به تبیین درست این مساله بپردازیم. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد حسن رحیم‌پورازغدی شامگاه دیروز (۲۲ فروردین) و در نشست «شهید صدر از فاتحان نهضت تولید علم در عرصه علوم انسانی …

معرفی کوتاه:«سقط» عبارت است از ختم حاملگی قبل از این‌که جنین قابلیت زنده ماندن در خارج از محیط رحم را داشته باشد. «سقط درمانی» روشی برای پیشگیری از بروز مشکلات مهم بالینی در مادر و نیز راهی برای کاهش شیوع ناهنجاری‌های شدید تهدیدکننده حیات طبیعی محسوب می‌شود. بیماری‌های ژنیتیکی از علل اصلی ایجاد مشکلات بالینی، بهداشتی و حتی اقتصادی در جامعه به‌ حساب می‌آید. کتاب حاضر دربردارنده مقالات ارائه شده در همایش‌ »سقط درمانی و کاهش سقط جنین از دیدگاه حقوق و اخلاق» است که در دی ماه ۱۳۹۱ برگزار شده است.

معرفی و لینک خرید کتاب بحوث فقهیه فی المسائل المستحدثه فی الحج

معرفی کوتاه:شرح و بررسی مباحث الفاظ از علم اصول فقه شیعه و انعکاس دیدگاه برخی از اصولیان معاصر و متقدم در این زمینه است. در این اثر ابتدا به بیان موضوع علم اصول فقه و مسائل این علم پرداخته شده و تمییز دادن بین علوم به وسیله تمییز دادن بین موضوعات آن‌ها از دیدگاه برخی از اصولیان شیعه، بیان شده است. آن گاه تعریفی از علم اصول فقه از دیدگاه اصولیان شیعه ارایه شده و مباحث الفاظ در این علم مورد شرح و بررسی تفصیلی قرار گرفته است. در همین زمینه نویسنده ابتدا به بیان قواعد مربوط به وضع لفظ برای معنا و اقسام آن پرداخته و کیفیت وضع در معنای حرفی و وضع در حروف، وضع در خبر و انشاء، وضع در اسماء اشاره و ضمائر را بیان کرده است. در ادامه وی به بیان وضع حقیقی و مجازی و فرق بین آن دو پرداخته و استعمال لفظ در نوع، در شخص، کیفیت وضع در مرکبات و علایم وضع و عدم آن را بیان کرده است. بحث در مورد تعارض احوال، حقیقت شرعیه، صحیح و اعم و کارکرد آن در عبادات و معاملات از دیگر مندرجات این نوشتار است.

منظور از مفهوم تعلیل آن است که چنانچه در دلیلی به علت حکم اشاره شده باشد، بتوان از فقدان آن علت، انتفاء حکم را نتیجه گرفت؛ آن گونه که از انتفاء حصر، شرط، غایت و ... انتفاء حکم لازم می آید. در این مقاله بررسی این مفهوم با توجه به دیدگاه موافقان و مخالفان مورد توجه قرار گرفته و دیدگاه سومی بر اساس تفصیل میان کلی یا جزئی بودن موضوع، در منطوق و مفهوم، ارائه شده است.

همزمان با سالگرد شهادت آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر، هفته‌نامه پنجره در جدیدترین شماره خود در پرونده ویژه‌ای به بررسی شخصیت و آراء این اندیشمند مجاهد پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هفته‌نامه پنجره به مدیر مسئولی علیرضا زاکانی و سردبیری سیدمحمد صادق کاظمی در شماره ۲۶۲ در پرونده‌ای به مناسبت سی‌وششمین سالگرد شهادت آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر به بررسی شخصیت‌ علمی و سیاسی این شهید مجاهد در قالب یادداشت و گفتگو پرداخته است. بنابراین گزارش، «صدر عراق؛ امام به وجودش افتخار می‎کرد» نوشته سعید صدرائیان، «ابتکارات شهید خامس؛ فهم پیشروانه از اقتصاد اسلامی» از حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر غلامرضا مصباحی مقدم و «صدر …

معرفی و لینک خرید کتاب بازپژوهی ملاک‌های توسعه آیات الاحکام قرآن کریم: نگرشی نو به آیات الاحکام و مباحث فقهی در قرآن

معرفی و لینک خرید کتاب اسلام و مقتضیات زمان: بررسی نسبت دین و تحولات حیات انسانی