شبکه اجتهاد: شرححال نویسی در دوران قاجار با تذکرهنویسیهای فراوان این دوره دنبال شده است. تذکرههایی که عمدتاً کلی و مختصرند و در آن نویسندگان ضمن شرح احوال و نسب خود به ذکر تحصیلات و خلقیات و تواناییهای خود پرداختهاند. هرچند رفتهرفته ذکر وقایع، جزئیات، ویژگیهای فردی، احساسات و… به ترجمههای خودنوشت تذکرهها راه پیدا میکند و حتی به مسائل شخصی، عادات و اشتباهات نیز تسری پیدا میکند (بهآبادی و دیگران، ۱۳۹۸: ۹۰). مسیری که در جریان مشروطه مورد توجه برخی مشاهیر ایرانی قرار میگیرد، اما در دوران اختناق سیاسی پس از مشروطه و بهویژه در دوره پهلوی اول رو …
توضیحات بیشتر »حوزهها نتوانستند فقه کارآمد در حکمرانی و مدیریت جامعه امروز را تولید کنند
در تجربه جمهوری اسلامی و در اختلافاتی که بین دو نوع تفکر و برداشت از اسلام در میان مدیران جامعه شکل میگرفت امام ورود میکردند و بنبستشکنی میکردند. ایشان در چندین مکتوب خودشان افقهای بسیار راهگشا برای حوزهها و نظام اسلامی گشودند ولی متاسفانه در طول بیش از سی سال نه حوزهها آنطور که باید این افقها را جدی گرفتند و علمیاتی کردند و نه مراکز فقهی نظام این راه را رفتند. ما نتوانستیم فقه کارآمد در عرصه حکمرانی و مدیریت جامعه و حتی مسائل زندگی انسان امروز در حوزهها و مراکز فقهی تولید کنیم و در این زمینهها از …
توضیحات بیشتر »ابتکار امام در طرح «نقش عنصر زمان و مکان در اجتهاد و استنباط فقیه» تحول عمیقی در فقه ایجاد کرد/ زمان و مکان ممکن است ملاکات حکم را از اساس تغییر دهد/ برخی از عنصر زمان و مکان استفاده میکنند ولی بیمبنا حرف میزنند!
اساسا جمهوری اسلامی که حضرت امام اعلام کردند، بر اساس دخالت عنصر زمان و مکان در اجتهاد ایشان نسبت به موضوع دولت است. امروه موضوع دولت، حق شهروندان است و وقتی «شهروند» میگوییم، یعنی مسلمان و غیر مسلمان ندارد، قوم فارس، کرد، لر و بلوچ ندارد از این رو جکهوریت لازمه حکومت خواهد بود. امام هم بر همین اساس، حکومتی تشکیل دادند که ماهیت آن با حکومتهای گذشته متفاوت است. البته برخی از فقها همین را برنتابیدند؛ چون نتوانستند عنصر تغییر موضوع را در عرصههای اجتماعی ببینند و نتوانستند با حضرت امام همراهی کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام و …
توضیحات بیشتر »خلا نگاه تسامحی فقه به وقف!/ مهمترین ایراد سازمان اوقاف
عضو هیئت علمی دانشگاه قم به چالشهای وقف در ایران پرداخت و گفت: سازمان اوقاف از کارشناسان مسلط به سرمایهگذاری رنج میبرد و از سوی دیگر فقها نگاه تسامحگرایانه به وقف ندارند. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محمدزمان رستمی، عضو هیئت علمی دانشگاه قم، با اشاره به اهمیت وقف در اقتصاد به ایکنا گفت: وقف یکی از مهمترین نهادهای اسلام هست که بزرگترین ثمره را میتواند در اقتصاد جامعه داشته باشد. وقف به این معناست که برای همیشه مالی را به یک کاربرد بسیار کارا تبدیل کنیم. وی افزود: علاوه بر اینکه وقف بیشترین ثواب را دارد، هیچکس نمیتواند کاربردی …
توضیحات بیشتر »درآمدی بر منهج فقهی حضرت آیتالله خامنهای
حجتالاسلام والمسلمین محمدی قائینی با اشاره به منهج فقهی رهبر معظم انقلاب گفت: با توجه به نیازهای روز جامعه، رهبری در پاسخگویی به مسائل اهتمام جدی به علوم جدید و بررسی تاریخی دارند. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه برگزاری سلسله نشستهای مکتبشناسی فقهی حضرت آیتالله خامنهای، حجتالاسلام والمسلمین محمد محمدی قائینی، استاد دروس خارج حوزه علمیه قم با موضوع «درآمدی بر منهج فقهی آیتالله خامنهای» به ارائه مباحث خود پرداخت. آنچه میخوانید خلاصهای از ارائه این استاد حوزه علمیه در دو نشست اخیر است. در رابطه با منهج علمی و فکری مقام معظم رهبری در مباحث فقهی به نکاتی …
توضیحات بیشتر »جایگاه مقاصد شریعت در حل مسائل فقه هنر/ مصطفی قناعتگر
اختصاصی شبکه اجتهاد: وقتی سخن از مقاصد شریعت به میان میآید، گذر از موضوعات «زمکانی» و پشتیبانی از سویههای غیر زمکانی حکم شرعی انتظار میرود. سخن از تغییر حکم نیست؛ سخن از جایگذاری حکم در همان موضوعی است که باید باشد است. احکام بر موضوعات بار میشوند و موضوعات در گذر زمان دچار دگرگونیِ قابل رصد هستند[۱]. مقصد حکم شرعی اما ثابت است و همین مقصد ثابت (در صورت احراز) است که طرحی نو در میاندازد. پایبندی به مقاصد شریعت در حل مسائل فقه هنر به شکل تأثیرگذاری نقش ایفا میکند. توجه به این سرفصل در استنباط حکم شرعی خود …
توضیحات بیشتر »یک فدایی اسلام
شبکه اجتهاد: حرکت فداییان اسلام «یک حرکت اسلامى و ضد استعمارى و ضد استبدادى بود و حرکت مغتنم و بزرگى بود. منتها اینها مظلوم و غریب بودند. کار اینها آن روز خیلى دشوار بود.» حرکتی که تأثیر زیادی بر آیتالله خامنهای که آن زمان طلبهای نوجوان بود گذاشت: «همانوقت جرقههای انگیزش انقلاب اسلامی به وسیلهی نواب صفوی در من به وجود آمده و هیچ شکی ندارم که اولین آتش را مرحوم نواب در دل ما روشن کرد.» khamenei.ir در آستانهی ۲۷ دیماه، سالروز شهادت سیدمجتبی نواب صفوی و یارانش، در گزارشی به روایت دیدار رهبر انقلاب در دوران نوجوانی با …
توضیحات بیشتر »سه اثر فقهی در حوزه «مقاوت، جهاد و اطلاعات و امنیت» با رویکرد مقارنهای
سه اثر فقهی به قلم حجتالاسلام دکتر محمدجواد مهری در حوزه «مقاوت، جهاد و اطلاعات و امنیت» از نگاه مذاهب خمسه با رویکرد مقارنهای و تحلیلی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سه اثر فقهی حجتالاسلام والمسلمین محمدجواد مهری (استاد حوزه علمیه و رئیس دفتر شورای نگهبان استان قم) با عناوین «فقه مقاومت» از نگاه مذاهب خمسه با رویکرد مقارنهای و تحلیلی در ۳۵۰ صفحه، «فقه جهاد» از نگاه مذاهب خمسه با رویکرد مقارنهای و تحلیلی در دو مجلد ۱۱۰۰ صفحهای و «فقه اطلاعات و امنیت» از نگاه مذاهب اسلامی به همت مرکز پژوهشی مبنا و انتشارات …
توضیحات بیشتر »برای ورود به منطق فهم حدیث، نیازمند اصول فهم جدیدی هستیم/ افراط و تفریط در برخورد با حدیث
استاد دانشگاه قرآن و حدیث، ضمن برشمردن برخی آفات سیطره روایات فقهی بر سایر روایات، گفت: ما منکر تأثیر اصول فقه بر فهم برخی حوزههای دیگر نیستیم ولی اصول عقاید هیچ ربطی به فقه ندارد یعنی ۲۰ درصد اصول در منطق فهم مؤثر است ولی همان ۲۰ درصد هم اثر ناقص دارد؛ بنابراین اگر بخواهیم وارد منطق فهم حدیث شویم، نیازمند اصول فهم جدیدی هستیم. بحث بر سر وجوب نماز نیست بلکه نماز انسانساز صرفا با رعایت احکام شرعی محقق نمیشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمدکاظم طباطبایی، استاد دانشگاه قرآن و حدیث و رئیس پژوهشکده حدیث پژوهشگاه قرآن …
توضیحات بیشتر »نگاه فقهی به معاملات تقلیدی یا انعکاسی؛ آیا «کپی ترید» حرام است؟
شبکه اجتهاد: اگر کمی با بازار سهام و بازارهای مالی آشنایی داشته باشید قطعاً واژه معاملات تقلیدی یا معاملات انعکاسی و یا کپی ترید را شنیدهاید. معمولاً افرادی دست به معاملات تقلیدی میزنند که از دانش معاملهگری در بازارهای مالی برخوردار نیستند و ترجیح میدهند طبق راهبرد معاملات بزرگان یا افراد موفق عمل کنند. معاملات تقلیدی مزایا و معایب و موافقان و مخالفانی دارد. مخالفان میگویند معاملات تقلیدی نوعی سرمایهگذاری منفعلانه مسحوب میشود و وابستگی معاملهگر پیرو به راهبر را در پی دارد و همچنین بیشترین سود را نصیب معاملهگر راهبر خواهد کرد و در مقابل موافقان براین باورند این …
توضیحات بیشتر »مفهوم جامعه خانوادهمحور مورد توجه قرار نگرفته است/ باید درون خردهنظامها، خانوادهمحوری دیده شود و استنباطها جزءنگرانه نباشد
استاد خارج فقه نظام خانواده معتقد است: مفهوم جامعه خانوادهمحور مورد تبیین و توجه قرار نگرفته و الزامات آن در نظام آموزشی و نظام اجتماعی و سیاسی دنبال نشده و منشأ این گسست بین نسلی که در حال رخ دادن است مورد دقتنظر قرار نگرفته است. جوان امروزی برای رفع شبهات ذهنی و اشکالاتی که هر روز توسط دشمن بیان میشود، نیاز به تئوری دقیق و تبیین آن دارد که ما سرنخهای اصلی این تئوری را در کلمات رهبر انقلاب میبینیم. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سید منذر حکیم در درس خارج فقه نظام جامع خانواده، با اشاره به فرمایشات …
توضیحات بیشتر »رمزگشایی از اهداف آیتالله شیخ عبدالکریم حائری در تأسیس حوزه قم
آیتالله شیخ عبدالکریم حائری، صاحب بینش سیاسی عمیق بوده و میتوان ایشان را یک نوع کنشگر سیاسی خاموش با سیاست سکوت به حساب آورد که با بردباری و دوراندیشی، حوزه قم را تأسیس کرد، ولی چون شرایط روز را برای ورود مستقیم به عرصه سیاسی فراهم نمیدید، تمام همّ و غم خود را روی تأسیس و حفظ حوزه گذاشت و با این کار مهمترین کانون برای ایفای نقش اجتماعی و فرهنگی و سیاسی را پایهگذاری کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، به مناسبت یکصدمین سالگرد بازتأسیس حوزه علمیه قم، نشستی با عنوان «زمینهها و بسترهای سیاسی و فرهنگی حوزه علمیه قم»، …
توضیحات بیشتر »بررسی فقهی ارث زوجه از زمین
کتاب «بررسی فقهی ارث زوجه از زمین» نوشته حجتالاسلام علی جلیلی صفت، مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم، توسط انتشارات میراث شرق به زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از مسائلی که به فقه امامیه اختصاص دارد مسئله محرومیت زوجه از ارث زمین است و جمیع فقهای اهل سنت با آن مخالفت کردهاند و این فتوای به محرومیت با ظاهر آیه قرآن و روایات عام و مطلق در مورد ارث بردن زوجه از همه ماترک زوج، سازگار نیست، این شبهه در بعضی از افراد به وجود میآید که ارث نبردن زوجه از زمین چگونه مورد فتوای بعضی …
توضیحات بیشتر »برجستهکردن روایات اهل بیت(ع) در طرح پژوهشی تاریخ در روایات
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) از اجرای طرح کلان پژوهشی تاریخ در روایات خبر داد و تأکید کرد: در این طرح ضمن اینکه کوشیدهایم نوآوری و ابداعات روایات را برجسته کنیم ولی یادمان نرفته که با هدف برجستهسازی روایات اهل بیت(ع) این کار را انجام دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محسن الویری، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) در نشست علمی «معرفی کلانطرح تاریخ در روایات»، گفت: اگر بتوانیم روایات تاریخی را از منابع روایی مانند بحارالنوار استخراج و دستهبندی کنیم، منبعی بیکران در اختیار محققان قرار خواهد گرفت. وی افزود: مراد ما از روایت تاریخی هم روایتی است که تمام یا بخشی …
توضیحات بیشتر »پیوند مداحی با موسیقی در ترازوی فقه/ مجید محمدزمانی
شبکه اجتهاد: صرف وجود جذابیت در هنری، توجیه گر حکم جواز تولید و ترویج آن هنر نمیگردد. جهت بررسی فقهی حرمت یا حلیت تولید و عرضه قطعات مرکب از مداحی با موسیقی باید سه عامل مخاطب، مداح و فضای مداحی مورد تحلیل قرار گیرد ائمه اطهار (علیهمالسلام) در طول حیات با برکت خود به تجلیل جایگاه مداحی، به عنوان رسانهای مهم برای انتقال معارف و مناقب اهل بیت، پرداخته اند. امام صادق (ع) در روایتی در مورد ثواب روضه خوانی و در تجلیل مقام مداحی در عزای سید الشهدا (ع) فرمودهاند: اى اباهارون! کسى که درباره امام حسین (علیهالسلام) شعرى …
توضیحات بیشتر »گزارشی از آئین بازگشایی «کتابخانه تخصصی علوم حدیث» با ۶۰ هزار جلد کتاب
کتابخانه تخصصی علوم حدیث در قم با حضور جمعی از علما و فرهیختگان و سخنرانی اساتید رضا استادی، سیدهاشم حسینیبوشهری، محمدعلی مهدویراد، محمدمهدی معراجی، سیدمحمود علوی و دکتر عباس صالحی بازگشایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با ایام میلاد باسعادت صدیقه طاهره، حضرت فاطمه زهرا(س)، آئین بازگشایی کتابخانه تخصصی علوم حدیث، به همت دفتر آیتالله سیستانی در قم با ۶۰ هزار جلد کتاب و ۲۰ هزار عنوان دیجیتالی اعم از پایاننامه و نشریات دیجیتالی با حضور جمعی از علما، فضلا و استادان برجسته حوزه علمیه فعالیت خود را آغاز کرد. بخشهایی از سخنان اساتید مدعو در بازگشایی کتابخانه تخصصی …
توضیحات بیشتر »روش پژوهش در حدیث با رویکردی اصولی
در فهم دینی مهمترین منبع اثباتی، قرآن کریم و روایات شریف است. استنباط از منابع دینی محتاج رعایت قواعد فهم است و باید روشهای فهم در آن رعایت شود که دانش فقه الحدیث عهدهدار کشف مراد جدی از متن حدیث است. اثر حاضر با بررسی قواعد فقه الحدیثی، با رویکردی به مباحث علم اصول، به تبیین قواعد فهم پرداخته است. و فرایند کشف مراد جدی از متن را مورد بحث قرار داده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شناخت هر دینی وابسته به منابع اثباتی آن است و مهمترین منبع اثباتی دین مقدس اسلام قرآن کریم است که افزون بر منبع …
توضیحات بیشتر »بازگشایی «کتابخانه تخصصی علوم حدیث» در آئینه تصاویر
شبکه اجتهاد: همزمان با ایام میلاد باسعادت صدیقه طاهره، حضرت فاطمه زهرا(س)، آئین بازگشایی کتابخانه تخصصی علوم حدیث، به همت دفتر آیتالله سیستانی در قم با ۶۰ هزار جلد کتاب و ۲۰ هزار عنوان دیجیتالی اعم از پایاننامه و نشریات دیجیتالی با حضور جمعی از علما، فضلا و استادان برجسته حوزه علمیه فعالیت خود را آغاز کرد. کلیک کنید: گزارشی از آئین بازگشایی «کتابخانه تخصصی علوم حدیث» با ۶۰ هزار جلد کتاب
توضیحات بیشتر »مفهوم اطلاق در نظریه ولایت مطلقه فقیه از دیدگاه امام خمینی(ره)
کتاب «مفهوم اطلاق در نظریه ولایت مطلقه فقیه از دیدگاه امام خمینی (ره) جدیدترین اثر حجتالاسلام والمسلمین سیدجواد ورعی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم و عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، از سوی پژوهشگاه و با همکاری مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام (ره) منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد ورعی در این پژوهش مفهوم «اطلاق» در «نظریه ولایت مطلقه» از دیدگاه امام خمینی را بررسی میکند و معقد است به رغم معانی متعددی که فقیهان از اطلاقِ ولایت در فقه اراده کردهاند، امام خمینی این واژه را در معنای متفاوتی به کار برده است. این استاد …
توضیحات بیشتر »نسخه پژوهی کتاب کافی، ضرورتی اجتناب ناپذیر/ حسین عاملی
اختصاصی شبکه اجتهاد: نوشتن نسخههای خطی “الکافی” مانند تمام نسخ خطی، از دورۀ شکوفایی صنعت چاپ در عصر قاجار بسیار کاهش پیدا کرد. اما پیش از آن و بهویژه در عصر صفوی، اوج استنساخ و وفور نسخ خطی این کتاب را شاهد هستیم. توجه به این نسخهها در مطالعات کافی پژوهان امری ناگزیر است. برای نمونه، نسخۀ الکافی به خط شیخ حر عاملی از نسخ مهم است. این نسخه یکی از نسخههای اساسی و اصلی برای تصحیح و مراجعه عالمان پس از وی بوده است. حتی در زمان حیات شیخ هم عالمان زیادی در جلسه درس وی شرکت کرده و …
توضیحات بیشتر »تطور و تکمیل فقه به معنای کمبود و نقص در آن نیست/ حکمرانی، تطبیق فقه بر واقعیتهای متغیر زمانی و مکانی است/ نباید دانش فقه را صرفاً اخروی معرفی کنیم
وقتی در مقام تعیین تکلیفی برای حکومت هستیم نمیتوانیم بدون ملاحظات، آن را جایز بدانیم. حکومت هم نمیتواند حکم فردی را در جامعه جاری کند بلکه باید این مسئله را در مقیاس اجتماعی، فرهنگی و پیوستهای مختلف بررسی کرده و تناسب یا عدم تناسب آن را کشف کند. لذا حکم فردی و ترویج اجتماعی کاملاً متفاوت است ولی نمیتوان ناکارآمدی را ابتدا مرهون این گزارهها دانست. وقتی نگاه و توجه دقیق صورت گیرد مشخص میشود که فقه مانع نبوده بلکه اجرای ناقص، مانع تحقق اهداف و ناکارآمدی شده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: اصطلاح فقه حکومتی سالهاست در میان فقهپژوهان حوزه …
توضیحات بیشتر »در صدرِ حمایت از حوزه علمیه
شبکه اجتهاد: خاندان صدر یا صدر عاملی، شاخهای از سادات موسوی از اعاظم فقهای اصولی و رجالی عالم تشیع در قرن سیزدهم بهشمار میآیند. این خاندان از نوادگان امام موسی کاظم(ع) هستند و از دیرباز به علم و اجتهاد شهرت دارند و در طول چند قرن اخیر عالمان و شخصیتهای مؤثری از این خاندان برخاستهاند. جبل عامل لبنان خاستگاه اولیه خاندان صدر بوده و جد اعلای آنان، سیدصالح موسوی عاملی از علمای بزرگ شیعه در لبنان بود. صدها شخصیت فرهیخته دانشگاهی در عرصههای علم، ادب، فرهنگ، صنعت، طب، اجتماع و سیاست از این خاندان به جامعه تقدیم و بارها در …
توضیحات بیشتر »انتشار دو کتاب جدید در حوزه «فقه خانواده»
کتاب «قواعد فقه حاکم بر خانواده» و کتاب«فقه خانواده (نکاح)» از مجموعه آثار گروه حقوق و فقه اجتماعی پژوهشکده علوم اسلامی توسط انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه روانه بازار کتاب شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «قواعد فقه حاکم بر خانواده» اثر دکتر سیده زهرا موسوی و دکتر زهرا فهرستی در ۲۸۰ صفحه از سوی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه چاپ و منتشر شده است. مجموعه قواعد فقه ناظر به خانواده در اثر حاضر میتواند درک روشنی از سیاستهای کلان اسلام و قانونگذار ایرانی در حوزه حقوق و تکالیف خانوادگی را پیش روی دستاندرکاران امر قرار دهد. از کنار هم قرار …
توضیحات بیشتر »کرسی تخصصی «نقد نظریه عدالت در فقه» برگزار گردید + صوت
دومین پیش اجلاسیه کرسی تخصصی نقد نظریه عدالت در فقه، به همت پژوهشکده فقه و حقوق و مرکز همکاریهای علمی و بین الملل پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در سالن کوثر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، این نشست با حضور حجتالاسلام والمسلمین سیف الله صرامی به عنوان ارائه دهنده و استاد محمد قائینی و حججاسلام والمسلمین دکتر سید رضا مؤدب و دکتر قاضیزاده به عنوان شورای داوران به مدیریت حجتالاسلام والمسلمین خادمی کوشا برگزار گردید. در این جلسه حجتالاسلام صرامی به ارائه بحث پرداخت و بیان داشت: نظریه مرحوم صانعی دو مدعا دارد؛ مدعای …
توضیحات بیشتر »یک مطالبه ریشهدار!/ هادی عجمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: در سالروز قیام نوزدهم دی، امسال مردم قم، توفیق شرفیابی محضر رهبر معظم انقلاب را داشتند. در این دیدار، در بیانات ایشان، یک مطالبه آشنایی که چندباره تأکید شده است: یکی این مسئلهی «جهاد تبیین» که حالا بارها و بارها بنده تکرار کردهام، باز هم تکرار میکنم. دشمن در رأس نقشههایش تبلیغات است؛ به قول خودشان پروپاگاندا است. علاجِ پروپاگاندا «تبیین» است، تبیین حقیقت از زبانهای مختلف، از حنجرههای مختلف، با تعبیرات مختلف، با ابتکارات مختلف؛ تبیین. وسوسهای را که روی آن جوان یا نوجوان اثر میگذارد، چه میتواند برطرف کند؟ باتوم که نمیتواند برطرف کند، آن …
توضیحات بیشتر »انگارهسازی آثار هنری از منظر فقه/ حسین ادبی
اختصاصی شبکه اجتهاد: هنر در ذات خود، فرهنگساز است. انواع قالبهای هنری اگرچه در تأثیرگذاری خود، دارای شدت و ضعفند، اما در اینکه در ذات خود فرهنگسازند، با یکدیگر مشترکند. میزان اثرگذاری آثار هنری در فرهنگ جامعه، به میزان قابلیت آنها در انگارهسازی بستگی دارد. انگارهها در هر جامعه، ضامن بقای ارزشها هستند. برای هدایت یک جامعه به مسیری خاص، بهترین راه، تغییر انگارههای ذهنی آنهاست. انگارهسازی همانطور که میتواند ضامن بقای ارزشها باشد، میتواند عامل تخریب ارزشها و جایگزینی ضدارزشها نیز باشد. انگاره، مرز میان وهم و واقعیت است. انگاره را اینطور تعریف کردهاند: «صورت خیالی از شیء که …
توضیحات بیشتر »فقه نمایش اگر ذیل فقه هنر قرار گیرد، جزو مسائل مستحدثه نیست/ گاهی نمایش یک خانم محجبه، حرام است!
فقه نمایش در قدیم، چون رسانههای ارتباطی کنونی وجود نداشت فصلی از باب فقه هنر بود و از مسائل مستحدثه هم به شمار نمیرفت؛ چون در زمان قدیم و در زمان شارع، افرادی نمایش بازی میکردند، بهصورت تمثیل و تئاتر و همچنین شبیهخوانی، شبیهسازی، رقاصی و … که در زمان صدر اسلام هم بوده است؛ اما عرضه نمایش امروزه که عصر رسانه هست، جزء مسائل مستحدثه میشود و یک سری احکام جدیدی پیدا میکند. اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد عباس رفعتی نائینی، سالها در زمره اساتید سطوح عالی و خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم به شمار میرفت. او اما …
توضیحات بیشتر »نظریه انقلاب نسبت و موقعیت آن در استنباط فقهی
یافتههای پژوهش نشاندهنده این است که نظریه انقلاب نسبت بهعنوان یک نظریه اصولی موردپذیرش است و اشکالهای مطرح بدان قابل پاسخ بوده و بر اساس ضابطهمند کردن آن برای اجرا، اشکال اصلی این نظریه که ترجیح بلا مرجح بودن تقدم نسبت سنجیهاست قابل برطرف کردن است؛ بنابراین در موارد تعارض بیش از دو دلیل باید مطابق این شیوه به بررسی نسبتهای بین دلیلها پرداخت و به استنباط احکام اعم از اصولی و فقهی پرداخت و با توجه به ثمرههای متعددی که پذیرش این نظریه در بحثهای اصولی و همچنین فرعهای مختلف فقهی دارد، میبایست مطابق این روش و بر اساس …
توضیحات بیشتر »نمایش بدن برهنه و نیمه برهنه مردان در رسانه/ مصطفی دُرّی
اختصاصی شبکه اجتهاد: رسانههای تصویری از امور نوپدیدند، به همین دلیل احکام فقهی مرتبط با آن نیز کاملاً جدید و نوبنیان هستند. بهعنوانمثال، یکی از مسائلی که در رسانههای تصویری مطرح است پرسش از حکم فقهیِ نمایش بدن انسان در رسانه است. در فقه اسلامی حکم نمایش بدن زنان بهصورت مستوفا بحثوبررسی شده است؛ ولی احکام نشاندادن یا «نمایش بدن مردان» کمتر موردتوجه قرار گرفته است. «نمایش بدن نیمه برهنه مردان» در رسانه، هم بهصورت هنرهای نمایشی از قبیل فیلم، سریال و تئاتر تلویزیونی امکان دارد و هم بهصورت نمایش مسابقات ورزشی، نظیر شنا، کشتی و وزنهبرداری. سابقه مسئله نمایش …
توضیحات بیشتر »نگاهی به مقالات سه فصل «پژوهشهای فقهی»
«جستاری در موضع فقیهان امامیه نسبت به کفر یا عدم کفر مخالفان مذهبی»، «نگرش فقهی به مفهوم حق؛ از آغاز تاکنون»، «تحرک علمی فقه بازتابی از موضوعشناسی ساختاری» و «نگاهی دوباره به مستندات تاریخی ارتداد»؛ برخی از مقالاتی هستند در این گزارش معرفی میشوند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فصلنامه علمی- پژوهشی «پژوهشهای فقهی» با انعکاس جدیدترین یافتههای فقهی اساتید حوزه و دانشگاه به جامعه علمی، به صاحب امتیازی پردیس فارابی دانشگاه تهران، مدیرمسئولی دکتر حمیدرضا زارع و سردبیری دکتر محمد علی مهدوی راد عرضه میشود. براساس این گزارش، «پژوهشهای فقهی» در فصل زمستان شش مقاله، فصل پاییز شش مقاله و …
توضیحات بیشتر »