همه مطالب

کتاب حاضر که حاصل تلاش آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در این موضوع است مستخرج از بخشی از درس‌های معظم له در حوزهٴ علمیهٴ قم با شیوهٴ فقهی استدلالی است. البته بنا به مناسبت‌هایی که پیش آمده، در جاهای مختلف آن در حد ضرورت از مبانی نجومی و عوامل اثرگذار جوّی در ثبوت هلال نیز، بحث به میان آمده است. به …

اختلافی که بین فقهاء در این جهت وجود دارد به فهم متفاوت از مفهوم ملکیت برمی‌گردد و از طرف دیگر ملکیت در زمان ما با عناوینی مثل ملکیت خصوصی و عمومی که زائیده مکاتب فکری غرب و شرق است، مبهم‌تر شده و مفهوم مجهول‌تری پیدا کرده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام محمدرضا ترابی شاهرودی در جلسه هشتاد و سوم …

نویسنده کتاب «درآمدی بر فقه اجتماعی» معتقد است، فقه اجتماعی، به فقیهانِ با جسارت نیاز دارد تا با جرئت علمی و تلاشی فقیهانه، دیدگاه‌های خود را ـ هرچند خلاف مشهور ـ ابراز کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، منظور از «فقه اجتماعی» این است که فقه در ارتباط با جامعه و ناظر به حکومت و نگاه کلان به صدور حکم در …

در مباحث هنری به نظر می‌رسد خود فقیه باید مثل عرف خاص موضوع را بشناسد، لذا کسانی که می‌خواهند در فقه هنر کار کنند باید بعضی مباحث فقهی عمومی و عام درباره هر رشته هنری را بداند، کار شاقّی نیست، شما اگر بخواهی فقه مؤثر و کارآمد و حضور داشته باشد و به یک معنا دور زده نشود که البته …

همایش ملی سیاست‌گذاری عمومی و حکمرانی اسلامی به همت مجمع عالی علوم انسانی اسلامی و با همکاری برخی از مراکز علمی ـ تحقیقاتی کشور، از ۲۹ آذر تا ۱۴ دی ۱۴۰۰ در تهران برگزار شد. مجموعه مقالات این همایش در ۷ جلد توسط انتشارات آفتاب توسعه (ناشر اختصاصی مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا) منتشر و در اختیار علاقمندان به …

شبکه اجتهاد: زعامت آیت‌الله بروجردی، فصل نوینی در تاریخ مرجعیت شیعه بود. این نقطه عطف تاریخی، ره‌آورد شرایط گوناگون بود. پس زمینه تاریک – روشن از آن را چنین می‌توان دید: ۱- سنت مرجعیت شیعی، آن بود که مراجع طراز اول، در حوزه‌های بزرگ عصر خود بودند و گام به گام، با تربیت نسل‌های متوالی شاگردان، موقعیت و منزلت علمی …

«انوار المواهب» دوره ۷ جلدی ترجمه و شرح مکاسب شیخ مرتضی انصاری (ره) است که به‌تازگی از سوی استاد محسن غرویان ترجمه و تبیین و توسط انتشارات دارالفکر به زیور طبع آراسته شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، آئین رونمایی از دوره ۷ جلدی «انوار المواهب» که شرحی بر مکاسب شیخ انصاری است، با حضو مؤلف اثر استاد محسن غرویان …

استاد عبدالحسین خسروپناه ضمن اشاره به ضرورت استفاده از ظرفیت تقریب مذاهب در تمدن نوین اسلامی تصریح کرد: ادعای بنده این است که تمدن‌سازی نوین اسلامی بدون تقریب مذاهب امکان ندارد و تقریب مذاهب هم الگوی حکمرانی می‌خواهد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست الگوی حکمرانی تقریب مذاهب در تمدن‌سازی نوین اسلامی با حضور استاد عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب …

یکی از مسائل نوپیدا در عرصه پزشکی مسأله کرایونیک یا سرمازیستی یا انجماد انسانی است. یک استاد و محقق فقه پزشکی، با تحلیل و واکاوی ادلّه‌ی فقهی و تبیین حقیقت کرایونیک و مفهوم مرگ، بدین نتیجه می‌رسد که کرایونیک و انجماد انسان زنده‌ای که بیماری لاعلاج دارد، مصداق القای در تهلکه و ضرر به نفس است و از جهت فقهی …

نویسنده کتاب «قواعد فقهی فرهنگ و ارتباطات» یکی از نیازهای اساسی امروز را تدوین قواعد فقهی مضاف و مسائل مستحدثه دانست و اظهار کرد: فرق قواعد فقهی با مسئله فقهی این است که هردو کلید هستند اما قواعد فقهی کلیدی است که هزار قفل را باز می‌کند. با قواعد فقهی قفل‌های فراوان مشکلات معرفتی را باز کنیم. قواعد فقهی در …

«تشکیل حکومت اسلامی در زمان غیبت از منظر آیت‌الله صافی»، «تزاحم قانون و مصلحت از منظر آیت‌الله صافی»، «استقلال حوزه از منظر آیت‌الله صافی»، «وحدت شیعه و سنی از منظر آیت‌الله صافی»، «مخالفت آیت‌الله صافی با فلسفه و عرفان» و «نظر آیت‌الله صافی در حوزه زنان و موسیقی» برخی از سرفصل‌های این پرونده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله شیخ …

ما نمی‌خواهیم مطلبی بگوییم که سبب تضعیف دولت گردد، اما مردم دچار مشکلات و گرفتاری اقتصادی هستند و انتظار دارند تا گامی جهت حل مشکلات آنان برداشته شود/ با پشت میز نشستن گره‌ای از کار مردم باز نمی‌شود بلکه باید مسئولان امر در دسترس مردم باشند و از نزدیک با مردم در ارتباط باشند. بنده در اولین دیدار با جناب …

اختصاصی شبکه اجتهاد: کتاب من لا یحضره الفقیه تألیف محمّد بن علی بن الحسین بن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق از مهمترین کتب روائی شیعه، و دومین کتاب از جمله کتب اربعه آنهاست. کثرت نسخه‌های خطی از این کتاب، نقل قول‌های فراوان از آن، شروح و حواشی متعددی که پیرمون آن نگاشته شده و… ما را از بحث درباره …

استاد مبلغی معتقد است پاسخگوسازی فقه با تکیه بر عناصر مکانیکی درست نیست، اما فعال سازی عناصر درونی روش استنباط و تبدیل این عناصر به یک «حرکت دینامیکی درون اجتهادی» کاری ضروری است که کمتر انجام شده است، رویکرد ایجاد و تقویت حرکت دینامیکی می‌تواند به گشایش افق‌های جدید منتهی شود و یک پویش فقهی را پدید بیاورد. او با …

حضرت امام پس از نوشتن حاشیه بر توضیح المسائل ‌آیت‌الله بروجردی، آثار فتوایی دیگری هم نوشته که مهمترین آن‌‌هاتحریرالوسیله‌ می‌باشد و در سالهای پس از آن بعضی از فتاوایشان تغییر و تبدیل یافته که خود گفتند در موارد اختلاف فتوی، آنچه در تحریرالوسیله نوشته شده، ملاک است. شبکه اجتهاد: امام خمینی(ره) گرچه بر دو اثر مهم فقه فتوائی: العروه الوثقی …

شبکه اجتهاد: شرح‌حال نویسی در دوران قاجار با تذکره‌نویسی‌های فراوان این دوره دنبال شده است. تذکره‌هایی که عمدتاً کلی و مختصرند و در آن نویسندگان ضمن شرح احوال و نسب خود به ذکر تحصیلات و خلقیات و توانایی‌های‌ خود پرداخته‌اند. هرچند رفته‌رفته ذکر وقایع، جزئیات، ویژگی‌های فردی، احساسات و… به ترجمه‌های خودنوشت تذکره‌ها راه پیدا می‌کند و حتی به مسائل …

در تجربه جمهوری اسلامی و در اختلافاتی که بین دو نوع تفکر و برداشت از اسلام در میان مدیران جامعه شکل می‌گرفت امام ورود می‌کردند و بن‌بست‌شکنی می‌کردند. ایشان در چندین مکتوب خودشان افق‌های بسیار راهگشا برای حوزه‌ها و نظام اسلامی گشودند ولی متاسفانه در طول بیش از سی سال نه حوزه‌ها آنطور که باید این افق‌ها را جدی گرفتند …

اساسا جمهوری اسلامی که حضرت امام اعلام کردند، بر اساس دخالت عنصر زمان و مکان در اجتهاد ایشان نسبت به موضوع دولت است. امروه موضوع دولت، حق شهروندان است و وقتی «شهروند» می‌گوییم، یعنی مسلمان و غیر مسلمان ندارد، قوم فارس، کرد، لر و بلوچ ندارد از این رو جکهوریت لازمه حکومت خواهد بود. امام هم بر همین اساس، حکومتی …

عضو هیئت علمی دانشگاه قم به چالش‌های وقف در ایران پرداخت و گفت: سازمان اوقاف از کارشناسان مسلط به سرمایه‌گذاری رنج می‌برد و از سوی دیگر فقها نگاه تسامح‌گرایانه به وقف ندارند. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محمدزمان رستمی، عضو هیئت علمی دانشگاه قم، با اشاره به اهمیت وقف در اقتصاد به ایکنا گفت: وقف یکی از مهمترین نهادهای اسلام …

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی قائینی با اشاره به منهج فقهی رهبر معظم انقلاب گفت: با توجه به نیازهای روز جامعه، رهبری در پاسخگویی به مسائل اهتمام جدی به علوم جدید و بررسی تاریخی دارند. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه برگزاری سلسله نشست‌های مکتب‌شناسی فقهی حضرت ‌‌‌آیت‌الله خامنه‌ای، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد محمدی قائینی، استاد دروس خارج حوزه علمیه قم با موضوع …

اختصاصی شبکه اجتهاد: وقتی سخن از مقاصد شریعت به میان می‌آید، گذر از موضوعات «زمکانی» و پشتیبانی از سویه‌های غیر زمکانی حکم شرعی انتظار می‌رود. سخن از تغییر حکم نیست؛ سخن از جای‌گذاری حکم در همان موضوعی است که باید باشد است. احکام بر موضوعات بار می‌شوند و موضوعات در گذر زمان دچار دگرگونیِ قابل رصد هستند[۱]. مقصد حکم شرعی …

شبکه اجتهاد: حرکت فداییان اسلام «یک حرکت اسلامى و ضد استعمارى و ضد استبدادى بود و حرکت مغتنم و بزرگى بود. منتها این‌ها مظلوم و غریب بودند. کار این‌ها آن روز خیلى دشوار بود.» حرکتی که تأثیر زیادی بر آیت‌الله خامنه‌ای که آن زمان طلبه‌ای نوجوان بود گذاشت: «همان‌وقت جرقه‌های انگیزش انقلاب اسلامی ‌به وسیله‌ی نواب صفوی در من به …

سه اثر فقهی به قلم ‌حجت‌الاسلام دکتر محمدجواد مهری در حوزه «مقاوت، جهاد و اطلاعات و امنیت» از نگاه مذاهب خمسه با رویکرد مقارنه‌ای و تحلیلی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سه اثر فقهی حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد مهری (استاد حوزه علمیه و رئیس دفتر شورای نگهبان استان قم) با عناوین «فقه مقاومت» از نگاه مذاهب خمسه …

استاد دانشگاه قرآن و حدیث، ضمن برشمردن برخی آفات سیطره روایات فقهی بر سایر روایات، گفت: ما منکر تأثیر اصول فقه بر فهم برخی حوزه‌های دیگر نیستیم ولی اصول عقاید هیچ ربطی به فقه ندارد یعنی ۲۰ درصد اصول در منطق فهم مؤثر است ولی همان ۲۰ درصد هم اثر ناقص دارد؛ بنابراین اگر بخواهیم وارد منطق فهم حدیث شویم، …

شبکه اجتهاد: اگر کمی با بازار سهام و بازارهای مالی آشنایی داشته باشید قطعاً واژه معاملات تقلیدی یا معاملات انعکاسی و یا کپی ترید را شنیده‌اید. معمولاً افرادی دست به معاملات تقلیدی می‌زنند که از دانش معامله‌گری در بازارهای مالی برخوردار نیستند و ترجیح می‌دهند طبق راهبرد معاملات بزرگان یا افراد موفق عمل کنند. معاملات تقلیدی مزایا و معایب و …

استاد خارج فقه نظام خانواده معتقد است: مفهوم جامعه خانواده‌محور مورد تبیین و توجه قرار نگرفته و الزامات آن در نظام آموزشی و نظام اجتماعی و سیاسی دنبال نشده و منشأ این گسست بین نسلی که در حال رخ دادن است مورد دقت‌نظر قرار نگرفته است. جوان امروزی برای رفع شبهات ذهنی و اشکالاتی که هر روز توسط دشمن بیان …

آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری، صاحب بینش سیاسی عمیق بوده و می‌توان ایشان را یک نوع کنشگر سیاسی خاموش با سیاست سکوت به حساب آورد که با بردباری و دوراندیشی، حوزه قم را تأسیس کرد، ولی چون شرایط روز را برای ورود مستقیم به عرصه سیاسی فراهم نمی‌دید، تمام همّ و غم خود را روی تأسیس و حفظ حوزه گذاشت و …

کتاب «بررسی فقهی ارث زوجه از زمین» نوشته حجت‌الاسلام علی جلیلی صفت، مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم، توسط انتشارات میراث شرق به زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از مسائلی که به فقه امامیه اختصاص دارد مسئله محرومیت زوجه از ارث زمین است و جمیع فقهای اهل سنت با آن مخالفت کرده‌اند و این فتوای به …

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) از اجرای طرح کلان پژوهشی تاریخ در روایات خبر داد و تأکید کرد: در این طرح ضمن اینکه کوشیده‌ایم نوآوری و ابداعات روایات را برجسته کنیم ولی یادمان نرفته که با هدف برجسته‌سازی روایات اهل بیت(ع) این کار را انجام دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محسن الویری، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) در نشست علمی «معرفی کلان‌طرح …

شبکه اجتهاد: صرف وجود جذابیت در هنری، توجیه گر حکم جواز تولید و ترویج آن هنر‌ نمی‌گردد. جهت بررسی فقهی حرمت یا حلیت تولید و عرضه قطعات مرکب از مداحی با موسیقی باید سه عامل مخاطب، مداح و فضای مداحی مورد تحلیل قرار گیرد ائمه اطهار (علیهم‌السلام) در طول حیات با برکت خود به تجلیل جایگاه مداحی، به عنوان رسانه‌ای …