اگر در دهههای آتی کسانی به طور جد مدعی شوند که تبلیغات یا بازاریابی، هنر است؛ در آن صورت چه معانی اجتماعیای از این رابطه بیرون میآید و فقیهان چه بایدها و نبایدهایی در این زمینه دارند؟ آیا اساساً با تشدید سکولار شدن جوامع، اظهارنظر در این موضوعات علیه اصل دین و گرایش مردم به آن ارزیابی میشود؟ آیا یک …
Read More »آخرین اخبار
نمایه مقالات فقهی و حقوقی هنر
اختصاصی شبکه اجتهاد: هنر هم از زاویه دانش فقه، با چالشها و پرسشهای زیادی مواجه است و هم از منظر دانش حقوق. در این میان اما نگاشتههای زیادی دررابطهبا فقه و حقوق هنر نگاشته نشده است. در سالهای اخیر اما تلاش شده تا مکتوبات بیشتری دراینرابطه تولید شود. در زیر، نمایه مقالات فقهی و حقوقی هنر، از نگاه شما میگذرد. …
Read More »فقه هنر، با طعم فیلم و تئاتر!
مجموعۀ نمایشیِ «بازی مرکب» با نگاهی شرق به غرب، سعی در توصیف بخشی از انگارههایی دارد که حقوقدانان با آن مواجهاند؛ ازجمله آنکه بهنقد نظام سرمایهداری میپردازد که اتفاق جدیدی محسوب نمیشود؛ چراکه پس از استقرار جهانی آن نظام، بسیاری آثار مکتوب و نمایشی نقادانه تولید شده است؛ اما توجه به دو نکته در حوزۀ حقوق عمومی، بر جذابیت موضوع …
Read More »گزارش کتاب «مجموعه مقالات دومین همایش ملی فقه و هنر»
مدرسه اسلامی هنر، یک نهاد برآمده از حوزه علمیه قم است که به طور تخصصی به نسبت «دین و هنر» میپردازد. این مدرسه تا کنون سه همایش ملی تحت عنوان «فقه هنر» را با همکاری دیگر مراکز فقهی و با دبیریِ علمی استاد ابوالقاسم علیدوست، برگزار کرده است. نوشته پیشرو گزارش اجمالی مجموعه مقالات دومین همایش فقه هنر است که …
Read More »نگاهی به کتاب «مجموعه مقالات نخستین همایش ملی فقه و هنر»
مدرسه اسلامی هنر، نهادی برآمده از حوزه علمیه قم است که به طور تخصصی به نسبت «دین و هنر» میپردازد. این مدرسه تا کنون سه همایش ملی تحت عنوان «فقه هنر» با همکاری دیگر نهادهای دینی با دبیریِ علمی استاد ابوالقاسم علیدوست، برگزار کرده است. نوشته پیشرو گزارش مجموعه مقالات «نخستین همایش فقه هنر» است که دیماه ۱۳۹۳ در شهر …
Read More »اصلاح قانون هوای پاک به اقتضای فقه و حقوق
به همّت کارگروه فقه و حقوق محیط زیست ذیل گروه پژوهشی فقه و حقوق بشر، نشست علمی «ضمان آلایندگی هوا و تأثیر آن بر اصلاح قانون هوای پاک» در مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام برگزار گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، در این نشست علمی، مدیر این کارگروه حجتالاسلام والمسلمین سلمان بهجتی اردکانی، در تبیی مسئله آلودگی هوا از دیدگاه …
Read More »نظریه خطابات قانونیه توانست تحولی اساسی در فقه ایجاد کند/ پویایی فقه در گرو تقویت گفتمان اصالت و معاصرت
نظریه خطابات قانونیه امام خمینی(ره)، تأثیر شگرفی بر فقه و اصول داشته و بسیاری از مسائل را بازتعریف کرده است. این نظریه، با تبیین ماهیت قوانین الهی بهعنوان قوانین ثابت و عام، شبهات مربوط به انطباق احکام اسلامی با زمان و مکان را پاسخ داده و چارچوبی محکم برای فهم صحیح از شریعت ارائه میدهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست …
Read More »طراحی مدلهایی از هوش مصنوعی برای نیازهای اجتهادی
مدیریت حوزههای علمیه با ایجاد ستاد راهبری فناوریهای هوشمند، حرکت تحولی در حوزه هوش مصنوعی را در سالهای اخیر آغاز کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، تحولات اخیر در حوزه هوش مصنوعی و نقش برجسته این فناوری در آینده زیست بوم بشر، مدیران حوزههای علمیه را بر آن داشته تا با راهاندازی ستاد راهبری فناوریهای هوشمند حوزههای علمیه، در زمینههای …
Read More »محمدناصر سقای بیریا که بود و چه کرد
شبکه اجتهاد: محمدناصر سقای بی ریا در زمستان سال ۱۳۳۷ شمسی در خانوادهای متوسط، در شب میلاد امیر المومنین(ع) در کرمانشاه به دنیا آمد، با مهاجرت خانواده به تهران از دو سالگی در تهران بود تا در سال ۱۳۵۳ با ترغیب علامه مصباح یزدی به قم مهاجرت و به حوزه علمیه قم راه یافت، از اولین شخصیتهایی که با آنها …
Read More »فراخوان مسابقه ترجمه سالانه مرکز اسناد نجف اشرف برای سال ۲۰۲۵
مرکز اسناد نجف اشرف به منظور تألیف و انتشار اسناد و مدارک مرتبط با این شهر و علمای آن، مسابقهای برای ترجمه متون از زبانهای انگلیسی، فارسی، ترکی و سایر زبانها به زبان عربی برگزار میکند. این فعالیت همزمان با هزار سالگی حوزه علمیه نجف اشرف انجام میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، مرکز اسناد نجف اشرف اعلام کرد که مسابقه …
Read More »دیدگاههای نوآورانه میرزای نائینی راهگشای مسائل عصر حاضر
آیتالله جوادی آملی در دیدار جمعی از اعضای کنگره بینالمللی مرحوم میرزای نایینی گفت: اگر مرحوم نائینی امروز در میان ما حضور داشت، با نگاه ژرف خود، مفهوم آزادی و کرامت انسانی را در کنار اصول فقهی و شرعی به عنوان محورهای اصلی زندگی اجتماعی مطرح میکرد. به گزارش شبکه اجتهاد، جمعی از اعضای کنگره بین المللی مرحوم میرزای نایینی …
Read More »برگزاری نکوداشت آیتالله مروارید (ره)، آینه تمامنمای تاریخ حوزه علمیه مشهد
در آستانه بیستمین سالگرد رحلت آیتالله مروارید، همایش نکوداشت «گوهر فضیلت» مهرماه ۱۴۰۴ با مشارکت حوزه علمیه خراسان و آستان قدس رضوی برگزار میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام محمدالهی خراسانی در نشست خبری نکوداشت بیستمین سالگرد رحلت آیتالله میرزا حسنعلی مروارید (ره) در مدرسه علمیه سعادت، از آغاز نشستهای تخصصی مقدماتی این همایش خبر داد و با اشاره به …
Read More »اشتباه در برداشت از روایت به علت تقطیع/ محمد ذکاوت صفت
اختصاصی شبکه اجتهاد: تقطیع روایت، به معنای برشِ بخشی از روایت است و نقلِ آن بخش که فعلاً مورد نیاز است. نویسندگان کتابهای روائی، پس از انتقال روایات از اصول اصلیِ آن و شروع به تبویب (باب بندی) روایات، مجبور به تقطیع روایات شدند. گاهی نقلِ تقطیع شدهی یک روایت، موجب برداشت نادرست از معنای اصلی روایت میشود. هرچند روایات …
Read More »حقوق شهروندی از نگاه آیتالله سیستانی؛ امتداد گفتمان آیتالله نایینی
کتاب «آیتالله سیستانی و حقوق شهروندی»، به قلم محمدهادی زاهد غروی، تازهترین اثر پژوهشکده اندیشه دینی معاصر که توسط انتشارات سهل در صد صفحه منتشر شده، به بررسی اندیشههای آیتالله سیستانی درباره حقوق شهروندی پرداخته است؛ مفهومی بنیادین که بر حقوق برابر تمامی شهروندان، فارغ از تفاوتهای دینی، قومی و زبانی تأکید دارد. در این کتاب، اصولی همچون کرامت انسانی، …
Read More »فقه، دانشی «حق تشخیص گرا» است نه «تکلیف گرا»! / حقوقی شدن فقه، بهصرف ضمانت اجرا نیست! / «فقه مشروطه» ظرفیت تاریخی بی همانندی در نظامات فقهی است
امروز حقوق اندیشی در شیعه، به معنای دقیق آن دیده نمیشود. بسیاری گمان میکنند که حقوقی شدن فقه شیعه به این است که ضمانت اجرا پیدا کند، درحالیکه این امر، سادهترین بخش ماجرا است. اختصاصی شبکه اجتهاد: روششناسی بهعنوان یک دانش یا یک عرصه مطالعاتی، امری نوپدید در علوم اسلامی به شمار میآید. این امر اگر به دانشی نوپدید نظیر …
Read More »اختلال نظام، ملازمهای با حجیت ذاتی سیره ندارد/ آیتالله شبیری زنجانی، سیرههای مستحدث را حجت میدانند! / فقها حساسیتی به موضوعات نوپدید ندارند!
غیبت امام وظیفهای برای معصوم ایجاد نمیکند. شاهد آن، ایجاد فرقههای انحرافی فراوان در عصر غیبت و مسائل مبتلابه بسیار در عصر جدید است که ائمه متعرض آنها نشدهاند. دلیلی وجود ندارد که امام تا ابد باید تکلیف همه این مسائل را باید روشن کند و مثلاً سکوت امام صادق علیهالسلام دلیل است و اگر نظری داشتند حتماً بیان میکردند …
Read More »فرایندشناسی شکلگیری فقه مضاف
شبکه اجتهاد: استاد محمدحسین ملکزاده معتقد است که فقه مضاف ساحت خاصی از فقه است که به راحتی ساخته نمیشود. مجموعی از موضوعات است که قابلیت قرار گرفتن حول یک محور دارد. یک فقهی ناظر به فقه کلان تشکیل میشود، موضوعی کلان مثل اقتصاد که فقه الاقتصاد را تشکیل میدهد؛ البته فقه مضاف صرف تجمیع مسائلی در موضوعی کلان نیست؛ …
Read More »تحلیل و نقد کتاب «درآمدی بر نظریه جنسی در اسلام»
کتاب درآمدی بر نظریه جنسی در اسلام نوشته حجتالاسلام والمسلمین حسین بستان در نشستی علمی با حضور حجتالاسلام و المسلمین مجید دهقان در پژوهشکده زن و خانواده تحلیل و نقد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسین بستان؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در نشست علمی ترویجی «نقد و تحلیل کتاب درآمدی بر نظریه جنسی در اسلام» …
Read More »فهم اجتماعی و دانش اصول فقه/ حسین نیک
شبکه اجتهاد: فهم اجتماعی پدیده، مملو از پیچیدگی و دشواری است. فهم اجتماعی بر خلاف فهم فردی که تحت تاثیر تجربیات و باورهای شخصی به وجود می آید، بر اساس تعاملات، تجربیات و هنجارهای اجتماعی شکل میگیرد. در فهم اجتماعی، نگرشها، ارزشها و باورهای جامعه نقش مهمی ایفا میکنند. افراد از طریق ارتباط با دیگران و بافت اجتماعیای که در …
Read More »آیتالله بروجردی ولایت فقیه را مسالهای کاملا فقهی میداند/ فقه مقارن، امتیاز مکتب فقهی آیتالله بروجردی است
آیتالله بروجردی قائل به ولایت فقیه بود و بر این اساس مقدماتی را نیز در نظر گرفته بود. ایشان مساله ولایت فقیه را مسالهای کاملا فقهی میدانست. متاسفانه برخی بدون هیچ اطلاعی عنوان میکنند که مرحوم آیتالله بروجردی تفکر سیاسی اجتماعی نداشت. در حالی که نوشتهها و رویکردهای ایشان کاملا این امر را اثبات میکند. شبکه اجتهاد: ورود علمای شیعه …
Read More »استفتائات جدید از رهبر انقلاب
جدیدترین استفتائات مطابق با فتوای رهبر معظم انقلاب از جمله «شبیه سازی صوت دیگران توسط هوش مصنوعی»، «حکم تعیین جنسیت جنین» و «مسئولیت پرستاران نسبت انجام فرائض دینی بیمار» منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جدیدترین استفتائات مطابق با فتوای حضرت آیتالله خامنهای منتشر شد. متن ذیل، ۱۱ سؤال و جواب در موضوع عبادات و معاملات است که توسط بخش …
Read More »برگزاری همایش تخصصی «چالشهای فقهی سلولهای بنیادی» در مشهد
همایش تخصصی «چالشهای فقهی سلولهای بنیادی» با هدف بررسی ابعاد فقهی و اخلاقی استفاده از سلولهای بنیادی، در تاریخ ۴ بهمن ماه سال جاری در شهر مقدس مشهد برگزار خواهد شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این همایش که با حضور جمعی از برجستهترین اساتید و متخصصان حوزه و دانشگاه توسط موسسه علمی پژوهشی به سوی اجتهاد و با همکاری مرکز …
Read More »ماهیت شناسی فقه مضاف/ مجید دهقان
شبکه اجنهاد: فقه مضاف چیست؟ آیا ماهیتی جداگانه از فقه موجود دارد؟ قائلین و طرفداران فقه مضاف چه ادلهای بر اثبات فقه مضاف اقامه میکنند؟ از جمله قائلین به فقه مضاف، حجتالاسلام والمسلمین مجید دهقان است. او معتقد است برای روشن شدن تفاوت فقه مضاف با فقه سنتی، ابتدا باید چند مفهوم را روشن و تبیین کرد. پس از روشن …
Read More »ساحت ایشان اجلّ از این تهمتها است!
شبکه اجتهاد: هفدهم دیماه ۱۳۵۶ در روزنامه اطلاعات مطلبی منتشر شد که سراسر اهانت و مذمت امام بود. علمای قم بر آن شدند که در اعتراض به این اقدام رژیم دروس را تعطیل کنند. روز ۱۹ دیماه دروس تعطیل شد و طلاب و فضلای قم اجتماعاتی در حمایت از امام برپا کردند. اجتماع صرف کافی نبود و لازم بود اتهاماتی …
Read More »فتواهایی که در روزگاری و شرایطی شبیه به امروز صادر شد
فتاوای مراجع بزرگ شیعه پیرامون حجاب چاپ شده در روزنامه دنیای اسلام: محمد کاظم شیرازی، سیدعبدالله شیرازی، سیدابوالقاسم خویی، سیدمحمود شاهرودی، سیدجمال گلپایگانی، سیدهادی میلانی، سید هادی خراسانی و بروجردی، حجت، خوانساری، [ناخوانا]، فیض. به گزارش شبکه اجتهاد، روزنامه دنیای اسلام به مدیریت مرحوم سیدمحمدعلی تقوی از نشریات اسلامی بود که در دهه ۱۳۲۰ش منتشر میشد و به مسائل روز …
Read More »پیامبری و قرارداد تحمیل قرائت بر رخداد/ سجاد فدک
شبکه اجتهاد: محتوا و مدعای کتاب «پیامبری و قرارداد» مرحوم فیرحی بر پایه «نفی نظریه نصب الهی پیامبر(ص) به عنوان زعیم سیاسی» و به عبارت دیگر نفی ولایت سیاسی پیامبر(ص) است. بر این اساس ایشان ماهیت دولت پیامبر(ص) را منطبق بر قرارداد اجتماعی معرفی میکند. در مورد ارزیابی این کتاب اشکالات جزیی متعددی میتوان طرح کرد، ولی عمده نقد در …
Read More »روششناسی فهم اندیشه سیاسی امام خمینی
کتاب روششناسی فهم اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) اثر به نقد و ارزیابی روششناختی آثار مرتبط با اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) پرداخته و روش اجتهادی را به عنوان کاملترین و کارآمدترین روش برای فهم اندیشه سیاسی امام خمین(ره) معرفی کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، این اثر به نقد و ارزیابی روششناختی آثار مرتبط با اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) پرداخته و …
Read More »مشکانی: فقه حکمرانی به موازات فقه الافتا، در تمامی ابعاد و زوایای زندگی انسانی حضور دارد/ وکیلی: فقه حکمرانی تمام بار حکمرانی را برنمیدارد/ فقه حکمرانی چگونه حجیت مییابد؟
نهان و نهاد حکمرانی عبارت است از اقامه و اجرای قوانین در راستای اداره کشور و مراد ما از «فقه حکمرانی» «مرحلهای از فقه/فقاهت است که به اجتهاد پیرامون روش اقامه و اجرای احکام استکشافی در مرحله فقه الافتاء میپردازد» که با توجه به گستردگی قلمرو فقه، فقه حکمرانی به موازات فقه الافتا، در تمامی ابعاد و زوایای زندگی انسانی …
Read More »میراث حدیثی امام هادی علیهالسلام
شبکه اجتهاد: امام هادی علیهالسلام نقش مهمی در میراث روایی ما داشتهاند که گمان میکنم علمای ما در این جهت حق ایشان را ادا نکردهاند[۱]. از زمان امام هادی به سامراء میگفتند: «ناحیه مقدسه»، چون حضرت که حبس بودند، امام عسکری (ع) و شیعیان غالباً تا بغداد میآمدند و با وکلاء در بغداد تماس میگرفتند. از حرمهایی که مسلما یقینا …
Read More »دعوت رهبر انقلاب به تحقیق و نوشتن درباره امام جواد، امام هادی و امام عسکری علیهمالسلام
حضرت آیتالله خامنهای با انتقاد از اینکه در منابر و کتابها از حضرت جواد، حضرت هادی و حضرت عسکری علیهمالسلام کم یاد میشود، بیان داشتند: شیعه در هیچ دورهای بهقدر دورهی این سه امام از نظر کمیت و کیفیت گسترش نداشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی ظهر امروز (شنبه ۱۵ دیماه) در پایان مجلس …
Read More »