قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / آخرین اخبار / دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت) (صفحه 42)

دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت)

دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت) با موضوعات فقهی و دانش های وابسته

نهج‌البلاغه از تشیع تا تسنن/ حسن انصاری

حدیث گرایی، اتوریته مذهبی و مشکل اسلام معاصر/ حسن انصاری

شبکه اجتهاد: برخلاف تصور عمومی تاریخچه اهتمام علمای شیعه به نهج‌البلاغه در حد اهتمامی همگانی چندان زیاد نیست. نخستین شروح را علمای اهل سنت از میان معتزله و سنیان دیگر بر این کتاب نوشتند و حتی نخستین اهتمام‌ها برای روایت آن بیشتر از ناحیه علمای اهل سنت و یا معتزله خراسان بود. البته شیعیان امامی هم به این کتاب توجه داشتند اما نه در حدی که بعدها مشاهده می‌شود. تعداد شرح‌های نهج‌البلاغه تألیف علمای امامیه تا قبل از دوره صفوی چندان زیاد نیست و بعداً البته اهتمام بدان بیشتر شد. در این میان بی‌تردید مهمترین شرح نهج‌البلاغه از ابن ابی …

توضیحات بیشتر »

شناخت شرایط مرجعیت؛ تأملی بر سخنان یک عضو جامعه مدرسین/سیدضیاء مرتضوی

حق ثبت مهریه، طرحی نادرست و ناسازگار با کرامت انسانی!/ سیدضیاء مرتضوی

شبکه اجتهاد: چندی قبل استاد محسن فقیهی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفت‌وگویی به بیان نظرات شخصی خود درباره، روند انتخاب مراجع در این نهاد حوزوی پرداخته و اظهار نموده «مرجعیت امر مهمی است که در امور مسلمانان و شیعیان دخالت می‌کند از این رو جامعه مدرسین به دقت این موضوع را بررسی می‌کند. در جامعه مدرسین کمیسیونی هست و کسی که صلاحیت مرجعیت دارد در آن کمیسیون مطرح و درباره آن بحث و گفت وگو می‌شود، این کمیسیون نظر می‌دهد که آیا فلان شخص صلاحیت برای مرجعیت دارد یا خیر. بر اساس قانون وزارت ارشاد موظف …

توضیحات بیشتر »

فتوا، مساوی با قانون نیست و نمی‌تواند الزاماً جای قانون را بگیرد/ با تعدد فتوا نمی‌توان زندگی اجتماعی مطلوب را ساماندهی کرد

فتوا، مساوی با قانون نیست و نمی‌تواند الزاماً جای قانون را بگیرد/ با تعدد فتوا نمی‌توان زندگی اجتماعی مطلوب را ساماندهی کرد

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا، دانشیار و عضو هیئت علمی و مدیر پیشین گروه حقوق عمومی پردیس فارابی دانشگاه تهران، از اساتید حوزه و دانشگاه و دارای مدرک دکتری حقوق خصوصی و با سابقه ۲۷ سال تدریس در رشته حقوق است. او در سوابق خود ریاست دانشگاه باقرالعلوم(ع)، مدیریت گروه حقوق خصوصی مرکز تحقیقات قوه قضائیه و مدیریت گروه حقوق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه را دارا است. از تالیفات وی می‌توان به «مبانی تحلیلی نظام جمهوری اسلامی ایران» و «مجمع تشخیص مصلحت نظام از دیدگاه فقه و حقوق» اشاره کرد. دکتر ارسطا در سال ۱۳۹۲ موفق به …

توضیحات بیشتر »

«فقه» را ضایع نکنید!/ رضا اسلامی

«فقه» را ضایع نکنید!/ رضا اسلامی

شبکه اجتهاد: چندی پیش حجت‌الاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی استاد حوزه علمیه قم در یک سخنرانی به «بررسی سیاسی ـ فقهی روابط خارجی نظام اسلامی و پذیرش ولایت کفار» پرداخته و نقدی را بر یکی از مطالب مطرح شده در کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» وارد کرد که حاوی نکات و مطالب بحث برانگیزی بود. حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در یادداشتی با عنوان «نباید تمایلات شخصی را در بحث فقهی دخالت داد» که پایگاه تخصصی وسائل آن را منتشر کرد، به مطالب مطرح شده در این جلسه سخنرانی پاسخ گفت؛ …

توضیحات بیشتر »

روش‌‌های حل چالش میان فقه و حقوق بشر/ ابوالقاسم فنائی

روش‌‌های حل چالش میان فقه و حقوق بشر/ ابوالقاسم فنائی

تا عقلانیت فقهی موجود نقد نشود و نادرستی آن نشان داده نشود، هیچ راهکاری به نتیجه مطلوب نخواهد رسید، و این آن چیزی است که من سعی کرده‌ام در آثار خودم مطرح کنم و آن را بسط بدهم. منظور از نقد عقلانیت فقهی نقدِ مبانی معرفت‌شناسانۀ فقه است. شبکه اجتهاد: مطالعات، تأملات و تحقیقات من در باب حقوق بشر عمدتاً در ذیل تحقیق در باب رابطه دین و اخلاق صورت گرفته است. در ابتدا به شرح و بسط نکات مقدماتی می‌پردازم. ۱) پرسش از «نسبت فقه و حقوق بشر» غیر از پرسش از «نسبت شریعت و حقوق بشر» است. ۲) …

توضیحات بیشتر »

برنامه جامع حوزه خواهران، با نگاهی کلاسیک و دانشگاهی تدوین شده است/ حوزه باید با نگاه مجتهدپروری برای خواهران برنامه‌ریزی کند/ حوزه خواهران از برادران، جلوتر است

برنامه جامع حوزه خواهران، با نگاهی کلاسیک و دانشگاهی تدوین شده است/ حوزه باید با نگاه مجتهدپروری برای خواهران برنامه‌ریزی کند/ حوزه خواهران از برادران، جلوتر است

ما چند نفر از حوزه‌های علمیه که مناصب کشوری را دست گرفته باشند، داریم؟ تمام موفقینی که در مناصب مختلف می‌بینیم، دانش‌آموخته دانشگاه امام صادق‌(ع) است. چند تا از خراسان و حوزه‌های خراسان هستند؟ اگر هم باشند از دانشگاه رضوی هستند. بنابراین اگر بخواهیم مقایسه بکنیم، بدون نگاه ناسیونالیستی و تعصب‌گرایانه به حوزه خواهران، باز هم حوزه خواهران، با همین شرایط نابرابر مقایسه، به‌نظر می‌رسد حوزه‌های خواهران جلوتر هستند. اختصاصی شبکه اجتهاد: منور شایسته‌خو، مدیرموسسه علمی‌تحقیقی مکتب نرجس مشهد در بخش اول گفتگو به «آسیب‌شناسی حوزه‌های علمیه خواهران و موانع اجتهاد بانوان طلبه» پرداخت. اینک بخش دوم این گفتگو پیش‌رویتان قرار …

توضیحات بیشتر »

سنت تقریرات نویسی در میان فقهای امامیه/ حسن انصاری

سنت تقريرات نويسی در ميان فقهای اماميه/ حسن انصاری

شبکه اجتهاد: سابقه تقریرات نویسی گرچه با عناوین دیگر دست کم به قرن پنجم می‌رسد. اما آنچه با عنوان تقریرات امروزه می‌شناسیم دست کم سابقه‌اش به درس سید مهدی بحر العلوم می‌رسد. صاحب مفتاح الکرامه بخشی از درس او را در طهارت شرح کتاب وافی تحریر کرده بود. شیخ محمد تقی صاحب حاشیه هم همین کار را کرده است.  احتمالا تقریر نویسی از دوره خود وحید بهبهانی معمول شده است، به ویژه اینکه تقریبا از همان دوره‌هاست که سنت تقریرگویی درس استادان به شکل سنت معیدی معمول شد و البته امروزه منسوخ شده است. بعد از این دوره تقریبا بیشتر …

توضیحات بیشتر »

«خطبه‌ی سکوت»؛ متن و حاشیه اتفاقات ورزشگاه کربلا/ محمد باقری

«خطبه‌ی سکوت»؛ متن و حاشیه اتفاقات ورزشگاه کربلا/ محمد باقری

اختصاصی شبکه اجتهاد: اجرای رقص و آواز زنان بی‌حجاب، در هشت کیلومتری حرم امام حسین (ع)، در مراسم افتتاحیه بازی‌های غرب آسیا در ورزشگاه بین‌المللی کربلا، موجی از اعتراضات و بحث‌ها را در پی داشت. انتشار ویدئویی از این مراسم به سرعت بازتاب گسترده‌ای در فضای رسانه‌ای و مجازی عراق داشت و اعتراضات فراوانی در میان شخصیت‌ها، محافل سیاسی و مذهبی مختلف به هتک حرمت شهر کربلای معلی برانگیخت و حتی دامنه اعتراض‌ها به سطح بین‌المللی از کشور‌های مختلف خصوصاً شیعیان جهان گسترش یافت. ابتدا بعد از اعتراضات مردم و برخی محافل مذهبی، اعتراضات مسئولان سیاسی و دینی عراق داغ …

توضیحات بیشتر »

درباره آیت‌الله محمدآصف محسنی و «معجم الاحادیث المعتبره»/ محمدعلی مهدوی‌راد

درباره آیت‌الله محمدآصف محسنی و «معجم الاحادیث المعتبره»/ محمدعلی مهدوی‌راد

شبکه اجتهاد: امروز دروازه‌های علم باز و مرزهای دانش شکسته و ابزار دستیابی به میراث یکدیگر آسان شده است. تمام آثار مکتوب نحله‌های مختلف در دست است. دگراندیشانی که زمینه عناد با مکتب تشیع دارد با رسیدن به روایت‌های غیر معتبر، فرهنگ شیعی را زیر سؤال می‌برد. کما اینکه کسانی که در میدان مطالعه هستند می‌دانند ماه و هفته‌ای نیست که کتابی بر ضد شیعه نوشته شود و مثلاً فصل الخطاب مرحوم میرزای نوری مورد وهن و طعن شیعه نشده باشد. این جایگاه، جایگاه فضلا نیست، بلکه جای فقیهان محدث و محدثان فقیه است که باید برخیزند و شجاعانه، روشمند …

توضیحات بیشتر »

شیخ محمدآصف محسنی، فقیهی با اندیشه‌ها و ایده‌هایی سازنده/ احمد مبلغی

شیخ محمدآصف محسنی، فقیهی با اندیشه‌ها و ایده‌هایی سازنده/ احمد مبلغی

شبکه اجتهاد: فقیهی چشم به روی جهان فرو بست که با خود اندیشه‌ها و ایده‌هایی سازنده در مورد امت اسلامی و وحدت آن به همراه داشت، که به فراتر از شرایط محیطی و زمانی زندگی او، تعلق و توجه دارد. آیت‌الله محمدآصف محسنی تنها با عینک همگرایی و وحدت به مناسبات اقوام و مذاهب می‌نگریست. در چهار زمینه دست کم می‌توان شخصیت مرحوم آیت‌الله شیخ محمدآصف محسنی را مورد ارزیابی قرار داد: الف. جوانب علمی: آیت‌الله محمد آصف محسنی از حیث علمی در سطح بالایی از علوم اسلامی به ویژه فقه قرار داشت؛ کتاب‌های متعدد و متنوع او از عمق …

توضیحات بیشتر »

هم فلسفه در اصول تأثیر گذاشت، هم اصول در فلسفه!

برخی فقها تمام مظاهر تمدن جدید را نادرست می‌دانند!/ درک مشترک میان هنرمندان و فقه‌پژوهان نسبت به موضوعات هنری وجود ندارد

کاری که در حوزه فلسفه زبان صورت گرفت، خاستگاه آن در علم اصول بود و بعداً وارد فلسفه شد. ما در فلسفه و در تفکر فلسفی، یک بحثی غیر از شناخت و معرفت داریم به نام ارزش و ملاک و معیار و منابع شناخت. در فلسفه در گذشته به‌عنوان اینکه موضوع آن وجود بماهو وجود بود، به‌طورکلی مباحث معرفتی در ذیل بحث از وجود و مراتب هستی مطرح می‌شد. مثل مسئله وجود ذهنی و مسئله نفس و امثال‌ذلک؛ اما الآن معرفت‌شناسی خودش به یک موضوع مستقل از وجود شناسی تبدیل‌شده است. این بدون تردید از تأثیرات علم اصول بر مباحث …

توضیحات بیشتر »

اصل کرامت بر همه قواعد فقهی مقدم است/ امام می‌گفت: ارتداد، تغییر عقیده نیست بلکه محاربه است!

سه اصل کرامت، عدالت و حق اعمال اراده، تعارضات فقه با حقوق بشر را حل می‌کند

 مرحوم شهید مطهری از این داستان استفاده می‌کند و می‌گوید: بالأخره ابن ملجم درعین‌حالی که مجرم و جنایتکار هست، دارای حقوقی نیز هست که کرامت از آن‌ها است. لذا اینکه امیرالمؤمنین (ع) می‌فرماید حق ندارید او را مُثله کنید، حق ندارید او را نسبت به من مجازات بیشتری کنید، این همان معنایی است که می‌گوییم کرامتش ذاتی است؛ در کنار اینکه اعطایی هم هست. اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد سید محمدعلی ایازی، اگرچه همواره به قرآن‌پژوهی شهره بوده است، اما تحقیقات فقهی در راستای پیوند میان فقه و جهان مدرن نیز همواره به‌عنوان دغدغه جدی برای وی مطرح است. روز حقوق …

توضیحات بیشتر »

از حجاب واجب تا حجاب معروف؛ چرا امربه‌معروف در حوزه حجاب کم‌اثر است؟/ محمدعلی میرزایی

از حجاب واجب تا حجاب معروف؛ چرا امربه‌معروف در حوزه حجاب کم‌اثر است؟/ محمدعلی میرزایی

اختصاصی شبکه اجتهاد: به نظر می‌رسد که مفهوم معروف با واجب تفاوت دارد. گویا معروف به مفهوم عرف نزدیک است یعنی آن واجب‌ها و حرام‌هایی قابل امر و نهی کردن است و مشمول امربه‌معروف و نهی از منکر است که مردم عرفا قبول کرده باشند. قبح و حسن آن‌ها برای غالب جامعه مبرهن باشد. با این حساب هر حلال یا واجبی معروف نیستند. سال ۷۲ در کشور نیجریه مهمان یک لبنانی بودم. مهمان‌های دیگری هم بودند از جمله خانم محترم و محجبه‌ای که در کنارش دختر جوانی ولی با موهای باز حضور داشت. خانم محجبه رو به من کرد و …

توضیحات بیشتر »

حقوق بشر اسلامی، عقلائی است نه اعطائی و شرعی

بدحجابی، گناه کبیره است/ ائمه چون قدرت نداشتند از اجبار بر حجاب چیزی نگفته‌اند

اختصاصی شبکه اجتهاد: حقوق بشر از مستمسک‌های همیشگی جهان غرب علیه کشورهای اسلامی از جمله جمهوری اسلامی ایران است. در این میان اما پرسشی که مطرح است این است که آیا به لحاظ تئوریک، آموزه‌های حقوق بشر غربی مورد تأیید اسلام هست یا آن‌که حقوق بشر اسلامی متفاوت از حقوق بشر غربی و مصطلح آن است. به بهانه روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی، با حجت‌الاسلام دکتر احمدعلی قانع، عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق (ع) گفتگو کردیم. او که سابقه حضور در کشور آفریقا و ریاست سابق دانشگاه اسلامی غنا را نیز داراست معتقد است اسلام هیچ تنافی و …

توضیحات بیشتر »

پاسخی به سوء استفاده کنندگان روایات «پوشش کنیزان»/ محمد عشایری

پاسخی به سوء استفاده کنندگان روایات «پوشش کنیزان»/ محمد عشایری

شبکه اجتهاد: حجاب به عنوان واجب دینی، برکات زیادی برای زنان و دختران اجتماع دارد، ولی متأسفانه در کنار سایشی که از دهه هفتاد درباره خود حجاب در بُعد اجتماعی ایجاد شد، در سال‌های اخیر یک سایش معرفتی نیز در مورد مقوله حجاب اتفاق افتاده که می‌خواهد متکفلان معرفت دینی را مبتلا به تردید یا بی اعتقادی به حجاب بکند. به همین دلیل اکنون باید در دو عرصه درباره حجاب تلاش کنیم؛ عرصه «اجتماعی» و عرصه «معرفتی»؛ عرصه اجتماعی فعالان خود را دارد و در عرصه معرفتی هم باید خود مسأله حجاب و هم مسأله الزام حکومتی به آن بحث …

توضیحات بیشتر »

زیرساخت‌‌های لازم برای ورود بانوان طلبه به مقطع اجتهاد فراهم نشده است/دروس حوزه خواهران منطبق با اقتضائات و مطالبات روز جامعه نیست/ اگر موانع موجود برداشته شود، درخشش بانوان محسوس‌تر خواهد بود

زیرساخت‌‌های لازم برای ورود بانوان طلبه به مقطع اجتهاد فراهم نشده است/دروس حوزه خواهران منطبق با اقتضائات و مطالبات روز جامعه نیست/ اگر موانع موجود برداشته شود، درخشش بانوان محسوس‌تر خواهد بود

اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر صدیقه رضایی در سال ۱۳۷۰ وارد حوزه علمیه مشهد مقدس شد و سطوح مقدماتی را در مکتب اسلام‌شناسی حضرت زهرا گذرانده است. او مدرک سطح سه حوزه را از دانشگاه رضوی و سطح چهار را از حوزه علمیه قم دریافت نمود و در سال ۱۳۹۴ از رساله دکتری خویش با موضوع «بایسته‌های اجتهاد در عصر حاضر» دفاع نمود. وی از سال ۱۳۷۵ در حوزه و از سال ۱۳۸۲ در گروه معارف دانشگاه فردوسی مشهد مشغول به فعالیت و تدریس می‌باشد و در حال حاضر مشغول تدریس درس مکاسب مقطع سطح سه (دوره کارشناسی‌ارشد) واحد مرکز تخصصی …

توضیحات بیشتر »

پژوهشی در رابطه با ازدواج امام جواد(ع) با دختر مأمون/‌ هادی سروش

پژوهشی در رابطه با ازدواج امام جواد با دختر مأمون/‌ هادی سروش

اختصاصی شبکه اجتهاد: در سراسر زندگی ۲۵۰ ساله معصومین (ع) به مواردی برمی‌خوریم که در طول تاریخ مورد سؤال بوده و همواره هست. سکوت ۲۵ ساله امام علی (ع)، صلح امام مجتبی (ع)، قیام امام حسین با زن و فرزند در یک نبرد نابرابر، قبول ولایت عهدی حضرت رضا (ع) و ازدواج امام جواد (ع) با دختر مأمون به نام ام الفضل از این سنخ ابهامات تاریخ است. در اینجا محققین ما یکی از دو راه را انتخاب کرده و پاسخ داده‌اند. اول گفته‌اند: این امور، از آنجا که با ظاهر شریعت نمی‌توانیم وفقش دهیم و از سویی ائمه اطهار …

توضیحات بیشتر »

مشروطه؛ نظریه‌‏ای برای عصر عُزلت فقیهان/ عباسعلی مشکانی سبزواری

مشروطه؛ نظریه‌‏ای برای عصر عُزلت فقیهان/ عباسعلی مشکانی سبزواری

اختصاصی شبکه اجتهاد: میرزا محمدحسین نائینی معروف به میرزای نائینی(ره) فقیه و اصولی نامدار شیعه در اواخر دولت قاجار است که همزمان با جنبش مشروطه، پای به عرصه مبارزه گذاشت و تلاش بسیاری، در جهت اقامه حکومت اسلامی و از بین بردن سلطنت مطلقه و نظام شاهنشاهی قاجار نمود. مهمترین تلاش نائینی در نقد نظام سلطنت مطلقه و تبیین سلطنت مشروطه، در کتابی تحت عنوان «تنبیه الامه و تنزیه المله» به قلم خود ایشان و به زبان فارسی منتشر گردید. در این کتاب نائینی در جهت تبیین سلطنت مشروطه تلاش وافری نموده، مبانی آن را مورد بررسی و واکاوای عمیق …

توضیحات بیشتر »

اصولیان و اخباریان و سهم سیاسی و اجتماعی مجتهدان در ایران/ حسن انصاری

نقل روايات دروغ و جعل‌های مسلّم را پايان دهيد!/ حسن انصاری

شبکه اجتهاد: در دو سه دهه اخیر در نوشته‌هایی که درباره تاریخ ایران در دوران قاجار و یا درباره مشروطیت نوشته شده به ویژه آنهایی که به زبان‌های اروپایی منتشر شده موارد زیادی را‌‌ می‌بینیم که در آنها درباره گفتمان اصولی و اجتهادی علمای عتبات و ایران، نزاع اخباری‌ها و اصولی‌ها و نتایج آن بر سپهر سیاست و اجتماع و فرهنگ و فکر دینی بحث‌‌ می‌شود؛ از جمله برای بحث از نتایج آن در عصر مشروطیت و یا اندیشه و کردار سیاسی علما و یا مناسبات علما با قدرت و حاکمیت قاجار. همچنین برای بحث درباره مناسبات علما با صوفیه …

توضیحات بیشتر »

ثابت نبودن شئون ولایی برای زنان، نباید حربه‌ای برای خارج کردن آنان از سطوح تصمیم گیری‌های کلان بشود/ زنان همانند مردان وظایفی دارند که لازمه‌اش حضور اجتماعی زن است/ ویژگی‌ و کارکردهای مجتهد زن

ثابت نبودن شئون ولایی برای زنان، نباید حربه‌ای برای خارج کردن آنان از سطوح تصمیم گیری‌های کلان بشود/ زنان همانند مردان وظایفی دارند که لازمه‌اش حضور اجتماعی زن است/ ویژگی‌ و کارکردهای مجتهد زن

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام مهدی سجادی‌امین، عضو هئیت علمی گروه فقه و حقوق مرکز ‏تحقیقات زن و خانواده در بخش اول گفتگوی خود به تبیین «شئون ولایی مرجع تقلید و خلط بین دو بحث ولایت و مرجعیت» و تشریح «تاثیر جنسیت در مناصب ولایی ‏و عدم تاثیر در شأن افتاء» پرداخت و بیان داشت: جنسیت تاثیر در اجتهاد و افتاء ندارد. اینک بخش دوم این گفتگو از منظرتان می‌گذرد. اجتهاد: دلیل اختلاف در مساله پژوهشی شما که مرجعیت زن را به اثبات رسانیده‌اید با آنچه که در ‏حوزه‌های علمیه مشاهده می‌شود چیست؟ آیا آقایان از نظرات اطلاعی ‏ندارند یا اینکه …

توضیحات بیشتر »

عملیات بانکی: حلال‌های قانونی، حرام‌های اجرایی/ جواد عبادی

مخالفت حوزویان و دانشگاهیان با طرح بانک مرکزی، علمی است/ خودمختاری بانک مرکزی دوای درد نظام بانکی نیست

مقام معظم رهبری ضمن چندین استفتاء می‌فرمایند: کلیه عملیات بانکی که بر اساس قانون عملیات بانکی مصوب مجلس شورای اسلامی و موردتایید نگهبان باشد محکوم به صحت است. از طرفی مراجع عظام تقلید نسبت به وضعیت شرعی عملکرد نظام بانکی هشدارهای تند و تیزی داده اند. این دوگانگی موجب ابهاماتی شده است که در این نوشته به تبیین این موضوع پرداخته می‌شود. شبکه اجتهاد: با گذشت حدود ۳۵ سال از اجرای قانون عملیات بانکی بدون ربا که در سال ۱۳۶۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان رسیده است، متاسفانه امروزه کمتر کسی را می‌توان یافت که عملکرد …

توضیحات بیشتر »

محدودیت حوزه فعالیت بانوان مجتهد، انگیزه ورود و تمرکز به این حوزه را کم‌رنگ می‌‌کند/ نظام فعلی حوزه خواهران مجتهدپرور ‏نیست/ ذبح محتوی در تنوع و تراکم نظام سفیران

محدودیت حوزه فعالیت بانوان مجتهد، انگیزه ورود و تمرکز به این حوزه را کم‌رنگ می‌‌کند/ نظام فعلی حوزه خواهران مجتهدپرور ‏نیست/ ذبح محتوی در تنوع و تراکم نظام سفیران

اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر زینب طلوع هاشمی، دارای مدرک دکرای علوم قرآن و حدیث از دانشگاه فردوسی مشهد است. او به دلیل علاقه وافر به تحصیلات حوزوی، بعد از اتمام تحصیلات دانشگاهی، وارد حوزه علمیه خواهران شد و در کنار تحصیل در حوزه، نزدیک به یک‌دهه است که مشغول به تدریس مباحث مربوط به علوم قرآنی، حدیث و بعضا تفسیر در سطح دو و سه حوزه علمیه خواهران و مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد جامعه‌المصطفی و دانشگاه می‌باشد. در کنار فعالیت‌های پژوهشی، وی راهنمایی و داوری ده‌ها پایان‌نامه در حوزه و جامعه‌المصطفی را در کارنامه خود دارد. همکاری با مرکز …

توضیحات بیشتر »

آیا امام خمینی آنچه را آخوند خراسانی و رهبران مشروطه بافته بودند، پنبه کرد؟/ سید جواد ورعی

امام حسین(ع) و انتظار از نخبگان/ سیدجواد ورعی

شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات درخور توجه، نسبتِ «انقلاب اسلامی» با «نهضت مشروطه» است. در این زمینه تحلیل‌‌ها و دیدگاه‌‌های مختلفی وجود دارد. اما موضوع هم‌‌چنان نیازمند تحلیل و بررسی است. آیا انقلاب اسلامی ایران گام دیگری در راستای تداوم نهضت مشروطیت و تحقق اهداف متعالی آن بود یا انقلابی ضدّ مشروطه؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش لازم است تا اهداف نهضت مشروطه شناسایی شود و سرنوشتی که این نهضت پیدا کرد، مورد توجه قرار گیرد. هم چنین لازم است اهداف انقلاب اسلامی و مسیری که طی کرده مورد مطالعه قرار گیرد. به راستی میان اهداف این دو نهضت …

توضیحات بیشتر »

انحراف زیانبار دست‌کشیدن از اخبار ظنی/ محمدعلی میرزایی

امت، به‌مثابه نهاد امر به معروف و نهی از منکر/ محمدعلی میرزایی

شبکه اجتهاد: یک حدیث و خبر ظنی هر قدر هم با اعتبار و نافع و استفاده از آن اجتناب‌ناپذیر باشد اما با روش معهود و معمول فعلی که به آن مستقلا حجیت و اعتبار داده شود و صرف نظر از شواهد یقین‌آور دیگر و ضمیمه آن با دیگر قراین و مؤیدات مقالی و مقامی و امثال آن برای تحصیل یقین به صدور حکمی از خدای متعال برای دلیلیت بر یک حکم شرعی به آن بسنده شود این امر بویژه در موارد غیر اضطراری امری است که به علمیت و قطعیت و اعتبار علم دینی خدشه می‌زند. چنین ادله گمانی صرفا …

توضیحات بیشتر »

بایسته‌ها و الزامات حکمرانی براساس فقه/ مجید رجبی

خطر اشاعه فقه سکولار/ مجید رجبی

شبکه اجتهاد: پس از شکل‌گیری انقلاب شکوهمند اسلامی، دانش فقه که کاربردی‌ترین دانش علوم اسلامی است، به عنوان تئوری اداره جامعه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. از یک طرف حکومت اسلامی نشان دهنده جنبه علمی فقه در برخورد با تمامی معضلات اجتماعی، سیاسی، نظامی و فرهنگی شناخته شد و از سوی دیگر فقه تئوری واقعی و کامل اداره انسان از گهواره تا گور. بدیهی است در این شرائط دانش فقه پا به عرصه جدیدی نهاده که پیش از این تجربه نکرده بود. قبل از این فقه امامیه که دارای پیشینه‌ای روشن از آغاز غیبت کبری بوده، بیشتر به …

توضیحات بیشتر »

«سوءِبرداشت» حاکمیت از ماهیت حقوقی «مالکیت منابع ملی» و «محدودۀ حق حاکمیت»/سیدمصطفی محقق داماد

مجازات‌ پدر در برابر کشتن‌ فرزند/ سیدمصطفی محقق‌داماد

شبکه اجتهاد: در هر مجلسی که می‌نشینیم، مشکلات و دشواری‌های اقتصادی کشور، به‌خصوص نگرانی از تحریم‌های جدید فروش نفت، سخن روز است. هرکسی هم برای وضع موجود، تحلیل و توجیه خود را طرح می‌کند؛ از سوءِ‌مدیریت‌ها گرفته تا برخی فسادهای نهادینه‌شده در سیستم اداری. من اما می‌خواهم سراغ علت اصلی بروم آن هم از موضع تخصصی‌ام بی‌آنکه دلائل دیگر را نفی کرده باشم و آن نیست جز «سوءِبرداشت» حاکمیت از ماهیت حقوقی «مالکیت منابع ملی» و «محدودۀ حق حاکمیت» نسبت‌به آن‌ها. ابتدا نظرم را دربارۀ این مهم‌ترین منابع ملی کشور و نحوۀ استفاده از آن طرح می‌کنم و سپس استدلال‌هایم …

توضیحات بیشتر »

رویکردهای آینده پژوهی در فقه/ مهدی عصمتی

رویکردهای آینده پژوهی در فقه/ مهدی عصمتی

اختصاصی شبکه اجتهاد: در آینده پژوهی رویکردهای مختلفی وجود دارد که حوزه علمیه و فقها گرانقدر برای اینکه بتوانند در آینده نقش دین در مدیریت فرد و جامعه را گسترش دهند، مناسب است که با این رویکردها به مطالعات آینده شناسی بپردازند. ۱- رویکرد اکتشافی: این رویکرد که حالت پیش بینانه دارد، موضوع آن اکتشاف «آینده‌های محتمل بر پایه روندها و رویدادهای جاری است. سوال این رویکرد این است که اگر فقه هیچ مداخله‌‌ای در ایجاد و دگرگونی شرائط نداشته باشد، روندها و رویدادهای جاری، چه آینده‌های محتملی را نوید‌‌ می‌دهد؟ آنچه از این رویکرد بدست‌‌ می‌آید، جنبه اخباری داشته، …

توضیحات بیشتر »

بین ولایت و مرجعیت زنان در کلمات فقهاء خلط شده است/ تسری عدم اهلیت زنان برای قضاوت به عدم صلاحیت افتاء و مرجعیت زنان

بین ولایت و مرجعیت زنان در کلمات فقهاء خلط شده است/ تسری عدم اهلیت زنان برای قضاوت به عدم صلاحیت افتاء و مرجعیت زنان

‏اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام مهدی سجادی‌امین در سال ۷۵-۱۳۷۴ وارد حوزه علمیه مشهد شده و دروس مقدماتی و سطح را در حوزه علمیه مرحوم حاج آقای موسوی نژاد(ره) فراگرفته و برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم مهاجرت نمود. دروس خارج را در محضر اساتید معظم و معزز حجج‌اسلام والمسلمین مروی، قائنی، صادق‌لاریجانی، شهیدی و اشکوری فرا‌گرفت و مباحث حقوقی را در خدمت مرحوم دکتر قربان‌نیا، دکتر حکمت‌نیا و دکتر حبیبی‌تبار گذراند. او مباحث مربوط به مطالعات زنان را از محضر حجت‌الاسلام زیبایی نژاد (رئیس مرکز تحقیقات زنان و خانواده) و جناب آقایان دکتر کرمی، دکتر سبحانی، دکتر بستان و… …

توضیحات بیشتر »

افول ستاره‌ای از ستارگان حوزه/‌ هادی انصاری

افول ستاره‌ای از ستارگان حوزه/‌ هادی انصاری

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید علیرضا حائری، فرزند سید علی اکبر یزدی بود که در سال ۱۳۳۰ شمسی در یزد، دیده به جهان گشود و با هجرت پدر به کربلا، دوران کودکی و نوجوانی خود را در این شهر مقدس گذرانید. وی در آغاز نوجوانی از آنجا که مهد علم و حوزه گرانسنگ نجف اشرف، دوران طلایی و شکوفایی خود را پشت سر می‌نهاد و أستوانه‌های علمی آن، هماوردی در جهان تشیع نداشت رو به سوی این شهر نهاده و نزدیک به یک دهه به تحصیل علم و خوشه‌چینی از دست آوردهای علمی بزرگان حوزه علمیه نجف اشرف پرداخت. عمده اساتید …

توضیحات بیشتر »

پیامد‌های تصویب ممنوعیت ازدواج زیر ۱۸ سال/ سینا کلهر

شبکه اجتهاد: اگرچه پیش بینی رفتار نمایندگان مجلس دشوار است اما اگر اتفاق خاصی نیفتد، به احتمال زیاد مجلس روز یکشنبه، طرح ممنوعیت ازدواج زیر ۱۸ سال را تصویب خواهد کرد. پیش از این نیز ۱۵۱ نماینده مجلس به یک فوریت این طرح رای داده بودند. هدف طرح جلوگیری از ازدواج کودکان است و از آنجایی که کودکی ۱۸ سال تعریف شده است، طرح تلاش می‌کند با غیر قانونی اعلام کردن ازدواج‌های دوره کودکی، با این پدیده مقابله کند. آیا قانون می‌تواند رفتار مردم و فرهنگ‌ها و سنت‌ها را تغییر دهد؟ به خصوص در مناطقی که نه خود قانون حضور …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky