علیرغم پیروی انقلاب اسلامی و تغییر رویکرد حاکمیت به حوزه علمیه، مشکل معیشت طلاب همچنان پابرجاست و فعالیتهای صورت گرفته در مرکز امور طلاب، انتظارات علما و مراجع را برآورده نساخته است. َ به گزارش شبکه اجتهاد، مشکل معیشت طلاب، از مشکلات قدیمی در حوزه علمیه است و در دورههای مختلف تاریخ حوزه، طلاب علوم دینی با مشکلات اقتصادی و فقر، دست به گریبان بودهاند اما پس از پیروی انقلاب اسلامی و با تغییر رویکرد حاکمیت به حوزه علمیه، مشکل معیشت طلاب همچنان پابرجاست و چهبسا در برخی ابعاد، و به استناد برخی نشانهها همچون افزایش آمار طلاب شاغل، ابعاد …
توضیحات بیشتر »شش کتاب جدید در زمینه اقتصاد و مالی اسلامی منتشر شد
مؤسسه آموزش و پژوهش اسلامی در سال جاری میلادی اقدام به انتشار شش کتاب جدید در حوزه اقتصاد و تأمین مالی اسلامی کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، این مؤسسه در سال جاری میلادی اقدام به انتشار شش کتاب جدید در حوزه اقتصاد و مالی اسلامی کرده که از این تعداد ۵ مورد با همکاری ناشران معتبر بینالمللی همچون پالگریو مکمیلان و اشپرینگر بوده است. این مؤسسه که در جایگاه بازوی آموزش و تحقیقات بانک توسعه اسلامی میباشد عهدهدار هدایت فرایند آموزش و پژوهش در حوزه صنعت خدمات مالی اسلامی است. از شش کتاب جدید منتشر شده این مؤسسه، چهار …
توضیحات بیشتر »عدم امتداد مبانی در بناها خلأ مطالعات اقتصاد اسلامی/ ۱۰۰ درصد مباحث اقتصاد اسلامی قابلیت اجرایی دارد
استاد حوزه علمیه قم، منطق صحیح حرکت از مبانی به بناها برای امتداد مبانی در بناها را خلأ مطالعات اقتصاد اسلامی دانست و گفت: اگر این موضوع را درست تبیین کنیم، دیگر در میدان نظام سرمایهداری بازی نمیکنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمدعلی یوسفی، استاد حوزه و کارشناس اقتصاد اسلامی در گفتوگو با مفتاح، دیدگاه حوزه علمیه درباره نظام اقتصادی اسلام را اینگونه تشریح کرد: برخی از حوزویان میگویند چیزی به نام نظام نداریم و فقه، احکام روابطها و رفتارها را پاسخ میدهد. وی افزود: این افراد برای نمونه میگویند فقه طهارت چه ارتباطی به فقه معاملات، دیات …
توضیحات بیشتر »تحلیل فقهی کارکردهای پولهای رمزنگاری شده
پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق اجتهاد چندمرحلهای و نظر خبرگان مالی اسلامی و مراجع عظام تقلید شروط جواز استفاده از پولهای رمزنگاریشده را احصا گرده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از سال ۲۰۰۹ شکل نوینی از پول در عرصه اقتصاد دنیا تحت عنوان «پول رمزنگاری شده» به وجود آمد. این وسیله مبادله از دسترس سیستم بانکی و بانک مرکزی خارج است و تنها از طریق فضای مجازی منتقل میشود. با فراگیرشدن این نوع پول در رفتارها و روابط اقتصادی، یک تحول جدی در ماهیت و کارکرد اقتصادی پول ایجاد میشود. تغییر در ماهیت و کارکرد اقتصادی ممکن است …
توضیحات بیشتر »فرهنگ خردجمعی، حلقه گمشده بانکداری اسلامی/ مهدی سلحشور
اختصاصی شبکه اجتهاد: چند سالی است دهم شهریور سالروز تصویب قانون عملیات بانکی بدون ربا و آغاز هفته بانکداری اسلامی است. در جهان امروزی اساس بانکداری بیشتر بر پایه ربا نهاده شده است و یکی از منابع سرشار درآمد حکومتها و بخش خصوصی بشمار میآید، اما در ایران (به برکت پیروزی انقلاب) سالهاست تلاش شده و میشود تا نظام بانکی کاملاً به نظام بانکداری اسلامی تبدیل شود. لذا پس از فراز و نشیبهای فراوان و قوانین مصوّب و مدوّن قبل؛ با عنایت به فقه پربار و پویای اسلام، قوانین بانکداری اسلامی توسط متخصصان آگاه به مسائل شرعی تقدیم مجلس شد …
توضیحات بیشتر »مشکل اساسی بانکداری اسلامی، صوری بودنِ عقود است/ باید امکان ایجاد بانکهای مختلف بر اساس نظرات مراجع فراهم شود/ بانکداری اسلامی در اروپا هم وجود دارد
ما باید دو عنصر را کاملاً رعایت کنیم. یکی عنصر صوری بودن را حذف کنیم. صوری بودن یعنی در ضمن عقدهای اسلامی، روال غیر اسلامی را دنبال کنیم. آنچه الآن بهعنوان یک پدیده مشکلزا در بانکداری اسلامی انجام میشود، عقود صوری است؛ یعنی افرادی که نیاز به سرمایهدارند بر اساس عرضههای واقعی این کار انجام نمیشود. مثلاً بهعنوان مرابحه عمل میکنند ولی شرایط مرابحه را رعایت نمیکنند و بر اساس مضاربه و چیزهای دیگر عمل میکنند اما شرایط مضاربه را رعایت نمیکنند. باید محتوای عمل با محتوای عقد، تطبیق داشته باشد که متأسفانه این یکی از مشکلات اساسی بانکداری روزگار …
توضیحات بیشتر »توضیحات استاد هادوی تهرانی دربارۀ حکم شرعی رمزارز
استاد هادوی تهرانی با بیان اینکه هرگونه اقدامی در راستای استخراج بیت کوین حرام است، اظهار کرد: فتوایی که با عنوان حکم شرعی یک رمزارز (بیت کوین Bitcoin) منتشر شده است، صرفاً به بیت کوین اختصاص دارد و دربارۀ رمزارزهای دیگر به طور خاص، فعلاً اظهار نظری منتشر نشده است. به گزارش شبکه اجتهاد، در پی انتشار نظر استاد مهدی هادوی تهرانی در خصوص حکم شرعی یک رمزارز (بیت کوین Bitcoin) محققین، فعالان حوزۀ اقتصاد و عموم مردم به صورت کتبی و شفاهی دربارۀ نظر منتشر شده و نیز مصادیق حلال رمزارز از دفتر ایشان درخواست توضیح بیشتری کردند. از …
توضیحات بیشتر »آسیبهای جدی در طرح بانکداری جدید مجلس/ شورای فقهی بانک مرکزی خاصیت خود را از دست داده است/ مجلس به سازوکار جامعی در تعامل با حوزه برسد
مجلس و حوزه باید به یک سازوکار تعامل جامعی برسند که از همه ظرفیت حوزه برای قانون گذاری استفاده شود نه اینکه چند نفر را به عنوان حوزه در نظر بگیرند و سپس به اهداف خود برسند و بعد بگویند که حوزه پشت این طرح بود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست خبری تحلیلی، اساتید اقتصاد اسلامی حوزههای علمیه، با حضور حجتالاسلام والمسلمین احمدعلی یوسفی رئیس مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزههای علمیه، حجتالاسلام والمسلمین غلامعلی معصومی نیا عضو هیئت شورای پولی مالی حوزههای علمیه و به همت مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه و با همکاری بنیاد فرهنگ و اندیشه انقلاب اسلامی …
توضیحات بیشتر »نقد فقه الاقتصادی شیوه ثبتنام و اعزام به حج تمتع در ایران
هیئت اندیشهورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی حوزه علمیه خراسان بهمنظور نقد و بررسی ابعاد و چالشهای فقهی و اقتصادی شیوۀ فعلی ثبتنام حج تمتع و ارائه راهکارهای پیش رو، نشستی با عنوان «کرسی نظریهپردازی نقد فقه الاقتصادی شیوه ثبتنام و اعزام به حج تمتع در ایران»، با ارائه حجتالاسلام علی نعمتی، دبیر هیئت اندیشهورز اقتصاد و الگوی پیشرفت حوزه علمیه خراسان و با نقد و نظر اساتید حجج الاسلام آقایان محسن ملکی (استاد برجسته خارج فقه حوزه مشهد)، دکتر مجید رضایی دوانی (عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار) و دکتر فراهانی فرد (دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه قم) …
توضیحات بیشتر »مصوبه دولت درباره ارزهای دیجیتال بدون مشورت با فقها بوده است/ مقایسه بیتکوین و گلدکوئست
مدیرگروه بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی اظهار کرد: مسئولان دولتی و اقتصادی باید مشخص کنند که به استناد حکم کدام مرجع فقهی چنین حکمی را در مورد ارزهای دیجیتال صادر کردهاند. حتی گمان نمیکنم شورای فقهی بانک مرکزی هم که رسمی شده، اجازه این کار را بدهد. کاش لااقل اول نظر آنها را میپرسیدند. البته مردم مقلد مراجع هستند و در این مورد نظر و فتاوای آنها بسیار اهمیت دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین غلامعلی معصومینیا، مدیرگروه بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی، با اشاره به موافقت دولت با استخراج ارزهای دیجیتال و به ویژه بیتکوین، به بیان نکاتی درباره این …
توضیحات بیشتر »تعزیر مالی جایگزین جریمه دیرکرد بانکها شود/ تشریح دیدگاه مراجع درباره «وجه التزام»
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ضمن تبیین طرحهای جایگزین هزینه دیرکرد در بانکداری بدون ربا گفت: بانکی که بدهی خود را به موقع دریافت نکرده خسارت دیده است؛ در این شرایط میتوان قانون دیگری گذاشت که بخشی از جرایم دریافتی جهت جبران خسارتهای وارده به این بانکها پرداخت شود؛ یعنی نهاد حاکمیت جهت جبران بخشی از آن جرایم را بدهد؛ مانند اینکه بخشی از جرایمی که برای کشف مواد مخدر میگیرند را به عنوان حق کشف به پلیس منطقه میدهند. اگر مجلس همت کنند و این طرح تصویب شود، مشکل جریمه دیرکرد برطرف میشود. به گزارش …
توضیحات بیشتر »بررسی مشروعیت فعالیتهای غیر مولد اقتصادی از دیدگاه شهید صدر
در شرایطی که امسال به نام «رونق تولید» نامگذاری شده است، به دلیل فقدان بسترهای قانونی و شرعی برای مقابله با فعالیتهای غیر مولد، همچنان سرمایههای نقدی به سمت فعالیتهای غیر مولد و سوداگرانه سوق پیدا میکند. شهید صدر معتقد است سودِ حاصل از تجارت و انتقال مالکیت تنها زمانی مشروع است که ارزش افزوده واقعی به همراه داشته باشد. شبکه اجتهاد: نامگذاری امسال به عنوان بررسی مشروعیت فعالیتهای غیر مولد اقتصادی از دیدگاه شهید صدر«رونق تولید» از سوی رهبر معظم انقلاب بهانهای است تا مسئولین و نهادهای ذیربط با بازنگری در قوانین و زیرساختهای اقتصادی کشور، موانع تولید را …
توضیحات بیشتر »بیت کوین فاقد ارزش و مالیت شرعی است
ورود به سامانه بیت کوین برای خرید این رمزارز یا انجام نقل و انتقال آن و همچنین هر گونه اقدامی در راستای استخراج آن از نظر شرعی ممنوع میباشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد مهدی هادوی تهرانی در پاسخ به پرسشی در خصوص فعالیت در حوزۀ بیت کوین، حکم شرعی یک رمز ارز (بیت کوین Bitcoin) را تبیین کرد و گفت: پس از جلسات متعدد کارشناسی در مورد بیت کوین و بررسی آن از دیدگاهها و جهات مختلف این امر آشکار شد که بیت کوین هرچند به لحاظ سهولت نقل و انتقال و ارزانی آن و توهم ناشناخته بودن طرفین …
توضیحات بیشتر »تفاوت بهره دیرکرد و وجه التزام از نگاه فقها
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ضمن توضیح تفاوت وجه التزام با بهره دیرکرد، گفت: اگر وجه التزام برای تخلیه خانه باشد، تقریباً تمام فقهای ما قبول دارند و میگویند که اشکالی ندارد؛ اما اگر بحث پرداخت بدهی باشد، به جهت شباهتش با همان بهره دیرکرد یا ربای جاهلی، محل اختلاف است. به گزارش شبکه اجتهاد، الزام به باز پس دادن بدهی از دیرباز با مشکلاتی مواجه بوده است و بشر با تهدیدهای مختلف سعی در مجبور کردن بدهکار به وصول بدهیاش داشته است. اما آنها که به دنبال گرفتن ربا از افراد بودند پس از انقضاء مدت …
توضیحات بیشتر »عملیات بانکی: حلالهای قانونی، حرامهای اجرایی/ جواد عبادی
مقام معظم رهبری ضمن چندین استفتاء میفرمایند: کلیه عملیات بانکی که بر اساس قانون عملیات بانکی مصوب مجلس شورای اسلامی و موردتایید نگهبان باشد محکوم به صحت است. از طرفی مراجع عظام تقلید نسبت به وضعیت شرعی عملکرد نظام بانکی هشدارهای تند و تیزی داده اند. این دوگانگی موجب ابهاماتی شده است که در این نوشته به تبیین این موضوع پرداخته میشود. شبکه اجتهاد: با گذشت حدود ۳۵ سال از اجرای قانون عملیات بانکی بدون ربا که در سال ۱۳۶۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان رسیده است، متاسفانه امروزه کمتر کسی را میتوان یافت که عملکرد …
توضیحات بیشتر »بررسی واژه «مال» و مصادیق آن در فقه
حجتالاسلام موسویان سه سنخ مال شامل «مالی که ارزش مصرفی و استعمالی دارد که پاسخگوی نیازی از نیازهای انسان است»، «مال اعتباری که فرد معتبر یا نهاد معتبری آن را اعتبار مینماید و بر اساس آن معامله صورت میپذیرد» و «مال اعتباری که به صورت خود جوش از سوی مردم جهت رفع نیازهای عمومی خود اعتبار میکنند» را از یکدیگر تفکیک کرد و گفت: رمزارز در هیچ سنخی از این سه سنخ نمیگنجد. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین نشست رمزارزها با موضوع کار بررسی مسائل فرعی فقهی رمزارز با حضور اساتید حوزه و دانشگاه و رئیس هیأت مدیره انجمن بلاکچین …
توضیحات بیشتر »پیشنهاد محققان بانکداری اسلامی درباره جریمه تأخیر
عضو هیئتعلمی مؤسسه امام خمینی (ره) اظهار کرد: پیشنهادی که محققان بانکداری اسلامی در مورد جریمه تأخیر ارائه دادهاند این است که اولاً این جریمه تبدیل به تعزیر شود و دوم اینکه عایدی آن هم به بانک برنگردد، بلکه وارد صندوق خیریهای شود که برای بدهکاران مُعسِر یا هر کار خیر دیگری استفاده شود و برای بانک درآمد ایجاد نکند. به گزارش شبکه اجتهاد، مجلس شورای اسلامی، روز گذشته ۲۵ تیرماه، دوفوریت «حذف سود و جرایم مضاعف بانکی» را به تصویب رساند. با تصویب دوفوریتی طرح الزام بانکها و مؤسسات اعتباری غیربانکی به حذف سود و جرایم مضاعف از بدهی …
توضیحات بیشتر »مقدمه دایرهالمعارف ایدهها و نظریات اقتصاد اسلامی، از بعثت تا به امروز
در کتاب حاضر خواننده با حدود نیم قرن تلاش علمی استاد حسن توانایانفرد در زمینه اقتصاد اسلامی آشنا میشود بهعلاوه در این کتاب مطالب اقتصاد اسلامی نویسندگان معاصر از ابتدای دهه ۱۳۲۰ تا ابتدای دهه ۱۳۹۰ در زمینه اقتصاد اسلامی آورده شده است. خصوصاً در ابتدای سال ۱۳۵۷ نظریات اغلب متفکرین مسلمان ایرانی اعم از روحانیون و غیره در زمینه اقتصاد اسلامی آورده شده است تا نشان داده شود که پایهگذاران انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ به چه نوع اقتصاد اسلامی توجه داشتهاند. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب حاضر تألیف حسن توانایانفرد توسط انتشارات نور علم در ۹۲۰ صفحه منتشر شده است. …
توضیحات بیشتر »باید تکملههایی به مکاسب بزنیم نه آن را حذف کنیم/ فقه ظرفیت پاسخگویی به همه معاملات جدید را دارد/ چرا در زمان امام نمیگفتند این عقود ربا است!
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) گفت: ما باید اثبات کنیم این کتاب مکاسب امروز ظرفیت پاسخگویی به این موضوعات جدید را دارد، بعضیها در ذهن طلبهها کردند که کجای مکاسب تعریف پول شده؟ کجای مکاسب تعریف بورس شده؟ درحالیکه اینها از عمق مکاسب خبر ندارند، حق هم دارند این اشکالات بیربط را ذکر کنند! به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی در جمع مسئولان مؤسسه اقتصادی طیبات با اشاره به فعالیتهای این موسسه اظهار داشت: یکی از آرزوهایم این بود که در مرکز فقهی طلاب و دانشآموختگانی که در فقه و اصول خیلی قوی هستند در زمینهٔ اصطلاحات …
توضیحات بیشتر »چرا خمس چاههای نفت، توسط دولت پرداخته نمیشود؟
با توجه به سه قسمی که در پرداخت خمس معادن مطرح شد، واضح است که چون خمس را ملک منصب میدانند، خمس هیچ معدنی ازجمله چاههای نفت لازم نیست توسط دولت پرداخت شود. معادن و چاههای نفت در دست دولت است و دولت هم آنها را در امور عامه صرف میکند؛ لذا فقیه که مالک تمام خمس است، همه این موارد را مصلحت دانسته و به دولت این اختیار را میدهد که خمس معادن را در امور عامه مصرف کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: امروزه منابع و معادن، از مهمترین مؤلفههای ثروت هر اجتماعی به شمار میآیند. در فقه اما سخن …
توضیحات بیشتر »تفاوتهای الگوی بانکداری اسلامی در ایران با سایر کشورها
در بانکهای اسلامی سایر کشورها، معمولا جریمه تأخیر از مشتریان بدحساب دریافت شده و به فعالیتهای خیریه اختصاص مییابد؛ لذا جرائم دریافتی جزو درآمدهای بانک محسوب نمیشود. شبکه اجتهاد: بانکداری اسلامی یکی از رشتههای علمیتفاوتهای الگوی بانکداری اسلامی در ایران با سایر کشورها نوظهور در حوزه اقتصاد اسلامی است که تلاش میکند جایگاه بانک در نظام اقتصادی و روابط این نهاد با ذینفعان (شامل سپردهگذاران و تسهیلاتگیرندگان) را به نحوی تنظیم کند تا ضوابط و اصول شریعت تامین شود. در دو دهه اخیر صنعت بانکداری اسلامی به لحاظ عملیاتی و اجرایی شاهد رشد قابل توجهی بوده است. به نحوی که در …
توضیحات بیشتر »نظر قطعی شورای فقهی بانک مرکزی درباره نحوه محاسبه وجه التزام
عضو شورای فقهی بانک مرکزی به تشریح جزئیات جلسه اخیر این شورا با موضوع بررسی اختلافنظرها درباره وجه التزام پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی، به تشریح جزئیات جلسه یازدهم این شورا که چهارشنبه هفته قبل برگزار شد، پرداخت و به ایکنا گفت: موضوعی که در جلسه اخیر شورای فقهی بانک مرکزی مطرح شد درباره اختلاف نظری است که بین نظام بانکی و اداراتِ ثبت و گاهی هم در قوه قضائیه موقع اجرای حکم پیش میآید و آن هم درباره نحوه محاسبه وجه التزام است. وجه التزام در مصوبه شورای پول و …
توضیحات بیشتر »اقتصاد سیاسی، مهمترین عامل رونق تولید است/ فقه حداقلی، نافی ولایتفقیه و پایمالکننده خون شهدا است!
فقه نظام اقتصادی در سه حوزه اهداف و غایات، قواعد و سیاستها، ساختارها و سامانههای اقتصادی در رونق تولید نقش منحصر به فردی دارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: از سال ۱۳۷۳ که با ابتکار رهبر معظم انقلاب اسلامی اولین شعار سال اعلام شد تا امسال که شعار «رونق تولید» توسط ایشان بهعنوان شعار سال برگزیده شد، با توجه به شرایطی که کشور در آن قرار داشته، بخش عمده این شعارها به مباحث اقتصادی کشور و بهبود شرایط معیشتی مردم اختصاص یافته است. رونق تولید تنها با تعیین شعار سالانه محقق نخواهد شد، بلکه اینکار مستلزم تعیین راهبردها و راهکارهایی است که …
توضیحات بیشتر »طواف و سعی در احرام آلوده!/ علی نعمتی
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مهمترین مسائل اقتصادی سازمان حج و زیارت که متأسفانه جای آن در تحقیقات فقهی-اقتصادی خالی است و شایسته است مطابقت آن با شرع مورد بررسی قرار گیرد، مسأله سازوکار نامنویسی و اعزام متقاضیان توسط سازمان حج و زیارت کشور است. سؤال این است که چرا ثبتنام و قرعهکشی، هر سال منحصراً برای همان موسم حج انجام نمیشود؟ و آیا ثبتنام از افراد به تعداد چندین برابر سهمیه سالانه کشور با دریافت ودیعه و دریافت مابهالتفاوت آن در هنگام اعزام، میتواند با موازین فقهی توجیه شود؟ و اینکه تبعات و جوانب فقهی این رویه چیست؟ دلیل …
توضیحات بیشتر »اگر عقد بیمه مشکل فقهی داشته باشد، با هیچ رویکردی قابل تصحیح و تجویز نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: عقد بیمه به طور عموم و بیمۀ تأمین اجتماعی به طور خصوص علاوه بر جنبههای فقهی از جنبههای اخلاقی و کلامی نیز قابل بحث و بررسی هستند. جهت روشن شدن این جنبهها گفتگویی با استاد شیخ مهدی زمانی فرد از اساتید خارج فقه، اصول، تفسیر و فلسفه در حوزۀ علمیّه مشهد مقدّس داشتیم که تقدیم میشود: اجتهاد: بعنوان سؤال اوّل بفرمایید از جهت کبروی اصولاً آیا میتوان قائل به الزامی بودن فی الجملۀ مسائل اخلاقی نسبت به بعضی اقشار و اصناف مثل قشر روحانیّت شد؟ زمانی فرد: مسائل اخلاقی همانطور که اشاره کردید نیاز به یک طبقه …
توضیحات بیشتر »شهید صدر در الگوی پیشنهادی به جزئیات صنعت بانکداری نپرداخته است/ لزوم دقت بیشتر در طراحی الگوی بانکداری بدون ربا
در الگوی پیشنهادی شهید صدر به اهداف، انگیزهها و سلیقههای مشتریان بانک چه سپرده گذاران و چه گیرندگان تسهیلات توجهی نشده، این در حالی است که تفاوت اهداف و سلیقههای مشتریان بانک که برخی به دنبال معاملات با سودهای معین و برخی در پی سود و انتظاری بالاتر با پذیرش ریسک هستند، اقتضای دقت بیشتر در طراحی الگوی بانکداری بدون ربا را دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان در نشست «چالش بانکداری اسلامی در ایران»، در مشهد به بررسی دغدغههای مراجع تقلید پیرامون شبه ربوی بودن قراردادهای بانکی، صوری بودن قراردادها و جریمه تاخیر پرداخت و با …
توضیحات بیشتر »مرجعیت دینی، ناجی منافع ملی
«نهضت تنباکو»، سرآغاز بیداری مردم و قیام علیه استقلال فروشی شاهان به رهبری میرزای شیرازی بود. آنچه میخوانید مروری بر تاریخ «نهضت تنباکو» و بررسی عوامل موفقیت آن در مواجهه با استبداد و استعمار است. شبکه اجتهاد: در نیمهدوم قرن ۱۴ خورشیدی، فساد در دربار قاجار و استبداد مطلق دستگاه حاکم پرخاش عمومی را به دنبال داشت. واقعیات ملموس جامعه نارضایتیهایی در پی داشت، مردم اوضاع را وخیم دیدند و شروع به اعتراض کردند. گاه افرادی که زمانی جیرهخوار دربار بودند اعتراض میکردند و گاه پیشتازانی چون سیدجمال اسدآبادی با خطابههای خود دربار را به وحشت میانداختند؛ اما عکسالعمل دستگاه …
توضیحات بیشتر »عدم رونق تولید، ناشی از عمل نکردن به فقه است/ تقسیم فقه به حداقلی و حداکثری را هیچ فقهی نگفته و نپذیرفته است
اگر فقهی که میگویند به معنای اعم از اصول و فقه باشد، حرفشان درست است که فقه نظامساز است. به این صورت بحث شود که آیا کلاً دستگاه تشریع دین میتواند نظامساز باشد؟ در جواب میگوییم بله میتواند نظامساز باشد؛ اما برای پاسخ به این پرسش که آیا خصوص فقه، نظامساز است یا نه، باید ابتدا واژه نظام را معنا کرد. به نظر من فقه، نظامساز هست. دین به سه قسم: اخلاق، اعتقاد و احکام تقسیم میشود. حوزه فروع دین، تقریباً بستر فقه است. اشکال من این است که تقسیم فقه، به فقه حداقلی و حداکثری، و متفرع بر این …
توضیحات بیشتر »قراردادهای الکترونیکی از دیدگاه فقه و حقوق کتاب شد
کتاب «قراردادهای الکترونیکی از دیدگاه فقه و حقوق» نوشته رسول مظاهری و محمدعلی خادمیکوشا منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «قراردادهای الکترونیکی از دیدگاه فقه و حقوق» توسط حججاسلام و المسلمین رسول مظاهری و محمدعلی خادمیکوشا در گروه مسائل فقهی و حقوقی پژوهشکده فقه و حقوق تهیه شده است. در پشت جلد این کتاب آمده است: درصد بسیار بالایی از معاملات روزانه و تراکنشهای بانکی مردم به گونه الکترونیکی و بدون مراجعه حضوری از طریق گوشی تلفن، تبلت یا رایانه انجام میشود. کتاب قراردادهای الکترونیکی تلاشی است در جهت تبیین مفاهیم مربوط به این حوزه و تحلیل ویژگیها و …
توضیحات بیشتر »مسابقه «برنده باش» مصداق قمار است/ نظریه مقاصد شریعت ممکن است بتواند حرمت قمار را بردارد/ تحصیل مال بدون عمل، مخالف تعلیمات دین است
اگر بتوانیم از روایات علت را بیابیم و فرض کنیم علت، رواج تندرستی و حفظ دین و جامعه و مصالحی از این قبیل است، میتوان این نوع قمار را جایز دانست؛ اما بنابر نظر مرحوم نائینی و خویی که علل احکام برای ما دستنیافتنی است و شارع باید بهصورت صریح و قطعی علت را بیان کند. در غیر این صورت این علت تراشی است و همان قیاس استنباطی است و در فقه ما جایگاهی ندارد. البته مقاصد شریعت میتواند دلیلی بر این امر باشد چون مقصد شریعت رشد و تعالی جامعه است و اینگونه مسابقات میتواند از مقاصد شریعت باشد …
توضیحات بیشتر »