حکومت و قانون

دکتر فراتی معتقد است: برخلاف کسانی که فکر می‌کنند اندیشه‌های دینی در دوره جدید دچار زوال شده است اما مرحوم نائینی نشان داد راه حل‌های جدیدی وجود دارد که باید از مسیر فقهی گشوده شود. او می‌گوید نائینی متعلق به عصر مشروطه است ولی پاسخ‌ها و راه حل‌هایش، پاسخ‌های دوران معاصر می‌باشد. حجت‌الاسلام دلیر نیز معتقد است: آنچه اندیشه مرحوم …

گاه، نهاد قانونگذار در موردی قانونگذاری‌ می‌کند که مسبوق به صدور حکم حکومتی از سوی ولی امر است. گاه قانونگذار در مقام تدوین احکام مدنی و جزایی اسلام در قالب مواد قانونی است و گاه قانونگذار در صدد وضع قوانینی است که ناظر به نظم اجتماعی می‌باشد و در اسلام مسبوق به سابقه نیست. با عنایت به این تفاوت‌ها، به …

آیا فقه می‌تواند تمام این دانش‌های توصیفی، تبیینی، بنیادین و نیمه‌بنیادین (توسعه‌ای) را در اختیار ما گذارد که بگوییم مسأله استقرار عدالت در جامعه اسلامی، کاری تماما فقهی است و عالمان و صاحبان تخصص‌های دیگر، هیچ نقشی در آن ندارند و تمام نقش فقط بر عهده فقه است؟ به نظر می‌رسد که فقه، قطعا نقش دارد اما نمی‌تواند تمام نقش …

اولین کتاب فارسی در موضوع حکمرانی اسلامی با عنوان «حکمت و فقه حکمرانی» تألیف حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، در مدرسه حکمرانی شهید بهشتی وابسته به دانشگاه عالی دفاع ملی رونمایی شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در مراسم رونمایی از کتاب حکمت و فقه حکمرانی گفت: نسبت حکمرانی و حکومتداری نسبت عموم …

مرحوم علیرضا صدرا می‌گوید: کاشف الغطا شاگرد برجسته و دستیار علامه نایینی بود. همان رابطه‌ای که علامه نایینی نسبت به آیت‌الله مجاهد یا آخوندخراسانی داشت. من از علامه جعفری پرسیدم که این کتابش را که گفته شد جمع بشود، شما چه اطلاع دارید؟ پرسیدید یا نپرسیدید؟ گفت که چرا، من موقعی که به شریف رفته بودم از کاشف‌الغطا پرسیدم که …

عضو هیئت علمی دانشگاه دفاع ملی ضمن اشاره به بایسته‌های فقه مقاومت تصریح کرد: یکی از محورهای فقه مقاومت که باید به آن بپردازیم فهم درست موضوع است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «بایسته‌های فقه مقاومت» با ارئه حجت‌الاسلام و المسلمین علیرضا پیروزمند؛ عضو هیئت علمی دانشگاه دفاع ملی در پژوهشکده امنیت ملی برگزار شد که گزیده آن را در …

فقیهان امامیه، همواره در تلاش بودند تا بافت زندگی اجتماعی سیاسی مردم، بر اساس آموزه‌های فقهی شکل گیرد، از این رو مناصب اجتماعی، زعامت و رهبری، مرجعیت، قضاوت، امامت جمعه و جماعت، و … بر اساس نظام فقهی طراحی شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، هشتادمین کرسی ترویجی مؤسسه پژوهشی فقه نظام، با عنوان «تبیین فقهی شیوه تعیین رهبری در …

استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه با بیان اینکه الان در حوزه، به هیچ وجه استنباط روح الشریعه نداریم، گفت: باید به این مسئله توجه داشته باشیم زیرا قانون، روح دارد و روح ضامن پیوستگی اجزای کمی برای میل به اهداف است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی عضو مجلس خبرگان و استاد درس خارج فقه و …

نشست علمی نگاهی به دستاوردها و گونه شناسی تمایز کنشگری سیاسی حوزه‌های علمیه و عالمان دین، پیش و پس از انقلاب اسلامی با حضور اساتید حوزه و دانشگاه در محل انجمن‌های علمی حوزه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این میزگرد علمی دکتر رضا عیسی نیا عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد رهدار عضو …

شبکه اجتهاد: سید محمد جواد فقیه عاملی (م ۱۲۲۶ق) نویسنده مفتاح الکرامه (شرح قواعد علامه)، یکی از موسوعه‌های فقهی بزرگ، از شاگردان وحید بهبهانی، سید علی طباطبایی صاحب ریاض و بسیاری از عالمان بزرگ وقت است که در حوزه علمیه نجف بود. صاحب جواهر یکی از برجسته ترین شاگردان وی به شمار می‌آید. وی آثار فقهی فراوانی دارد که صاحب …

حوزه‌های علمیه و علمای اعلام و اساتید بزرگوار و طلاب انقلابی و جوان از قم تا نجف و همه ایران و جهان با الهام گیری از رهبری معظم انقلاب اسلامی و مراجع عظام تقلید دامت برکاتهم بار دیگر بر حقانیت و درستی راه محور مقاومت و مردم مظلوم فلسطین و غزه قهرمان تأکید و ضرورت قطع همه روابط تجاری‌ و …

شبکه اجتهاد: با پایان یافتن ثبت‌نام ششمین دوره انتخابات خبرگان رهبری، جمعی از اهل فضل و علم ثبت نام کردند. در این میان جماعتی که خود را فقه دان و خبره می‌دانند علی‌رغم میل باطنی شان ثبت نام نکردند و برای این کارشان هم مساله انحصارگرایی و محدودیت‌های نظام را پیش کشیده‌اند. همین مساله پرسش بنیادی در باب مشارکت داوطلبان …

شبکه اجتهاد: نکته مقدماتی در اسناد در تعریف کودک در خصوص مخاصمات مسلحانه: با مراجعه به اسناد حقوق بشردوستانه مخصوصأ کنوانسیون چهارم ژنو ۱۹۴۹ مستفاد‌ می‌گردد که سن زیر ۱۵ سال در زمره کودکان قرار‌ می‌گیرد. بر این اساس‌ می‌توان گفت که در حقوق بشردوستانه، اصولا ملاک سنی حمایت خاص از کودکان افراد کمتر از ۱۵ سال هستند؛ علاوه بر …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اخیراً نقل قولی در برخی سایت‌ها در باب حق شهروندی و حکومتی دینی در نقد نظریه استاد فاضل لنکرانی پیرامون عدم برخورداری فرقه ضاله بهائیت از حق شهروندی و مستند بودن نظریه «الاسلام هو الحکومه» با آیه ۱۳ سوره شوری، منتشر گردیده است که برخی آن را باز نشر نموده‌‌‌‌‌‌اند. اگرچه ناقل، فردی مجهول به لحاظ علمی …

شبکه اجتهاد: کتاب قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام نوشته داود فیرحی  یکی از برجسته‌ترین پژوهش‌های حوزه اندیشه سیاسی اسلام در دوره معاصر است. فیرحی در کل کتاب به دنبال پاسخ به این پرسش بنادین است که: «ماهیت دانش سیاسی مسلمین که در دوره میانه تأسیس شده است، چیست؟». وی برای پاسخ به این پرسش، روش خاصی اتخاذ کرده‌ است …

اتحادیه جهانی علمای مسلمان با جدیت در زمینه تحولات فلسطین فعال است و تاکنون بیانیه‌های شدیداللحنی و فتاوی مهمی در مورد تحولات فلسطین و وجوب مقابله با رژیم صهیونیستی، صادر نموده است. به گزارش شبکه اجتهاد، اتحادیه جهانی علمای مسلمان از کشورهای عربی و مسلمان خواسته است تا مردم نوار غزه را که تحت محاصره و حملات شدید رژیم صهیونیستی …

مقاومت کجای فقه قرار می‌گیرد؟ به نظر من مرتبه‌ مقاومت بالاتر از امر به معروف و نهی از منکر است، این هم نیاز به تأمل فقهی دارد، چون همان تعلیلی که در باب امر به معروف وارد شده و فرموده‌اند «بهما تقام الفرائض» این تعبیر به نحو آکد و اقوی در مورد مقاومت صدق‌‌ می‌کند که «بالمقاومه یقوم الدین»، دینی …

استاد درس خارج حوزه با تأکید بر لزوم ارائه نظریه امامت و ولایت قرآنی گفت: نظامی به نام نظام امامت و ولایت قرآنی داریم و نباید از این نظام، تفسیر دولت مدرن و تفسیر فقهی داشته باشیم؛ بلکه باید تفسیر درست قرآنی شود، چنانچه در سنت انبیای الهی وجود داشته است وگرنه گرفتار و اسیر چالش‌های مفهومی حکمرانی مدرن و …

تغییر در حکمرانی در دو سطح مطرح می‌شود: تغییر در رویه‌ها و تغییر در بنیان‌ها. در سطح اول، در فقه مفهومی داریم به اسم تظلم و دادخواهی که حق مردم در تغییر را به رسمیت می‌شناسد. در سطح دوم، باید توجه داشت که فقه فعالیت‌های براندازانه را برنمی‌تابد و متناظر با آن در فقه مفاهیمی مثل بغی و محاربه و …

آیت‌الله شیخ‌ هادی آل راضی گفت: اگر در انسان ذره‌‌ای انسانیت وجود داشته باشد،‌‌ نمی‌تواند در قبال کشت و کشتارها در غزه تحت تاثیر قرار نگیرد و حرفی نزند و آن را محکوم نکند. اما علی رغم این فواجعی که در حال رخ دادن است و احتمالا تا روزهای مدید هم ادامه‌‌ می‌یابد و فقط خدا‌‌ می‌داند کی تمام‌‌ می‌شود، …

شبکه اجتهاد: برخی از معممین حوزوی و غیر حوزوی عرفی‌گرا سالهاست که آگاهانه و نا آگاهانه تلاش می‌کنند دو گانه مرجعیت دینی و حکومت اسلامی را در افکار عمومی القا کنند. به زعم آنان مرجعیت دینی راه جدایی دین از سیاست و عدم دخالت دین در سیاست را می‌پیماید ولی حکمرانی دینی راه عدم جدایی و لزوم دخالت دین در …

کمیته اجتهاد و فتوای اتحادیه جهانی علمای مسلمان بیانیه‌ای با عنوان فتوای دولت‌های کشورهای مسلمان در مورد تعهداتشان در قبال جنگ غزه صادر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست خبری اتحادیه جهانی علمای مسلمان (اتحاد العلماء) روز گذشته در مقر این اتحادیه در دوحه قطر با حضور تعدادی از اعضا به ریاست دبیرکل اتحادیه شیخ علی القره داغی برگزار شد. …

یکی از کارهای مهمی که طوفان الاقصی انجام داد این است، یک درس بزرگی است که با تدارکات و امکانات بسیار کم اما با ایمان و عزم راسخ می‌تواند محصول سالها تلاش جنایتکارانه‌ی دشمن را در ظرف چند ساعت دود کند و به هوا بفرستد. ما شک نداریم «أَنَّ وَعْدَ اللهِ حَقٌّ» وعده‌ی الهی حق است «وَ لا یَسْتَخِفَّنَّکَ الَّذِینَ …

دبیر شورای‌عالی انقلاب‌فرهنگی معتقد است: بهترین روش حکمرانی، حکمرانی هوش حکمی است. معنای حکمرانی هوش حکمی این است که اگر می‌خواهیم سیاست‌گذاری و تنظیم‌گری و خدمات عمومی داشته باشیم، باید حکمی باشد. یعنی اولاً حکمرانی با علم باشد، نه قبیله‌گرایی حزبی؛ عالمان حکمرانی کنند، نه چون اصول‌گرا یا اصلاح‌طلب هستند. الان حکمرانی در کشور ما قبیله‌گرایی است، نه علم محوری. …

فقه سیاست مربوط به حوزه «تدبیر و مدیریت» است. فقه سیاست با دیگر فقه‌های مضاف، مانند فقه اقتصاد، فقه فرهنگ و… به لحاظ موضوع و ماهیت تفاوت دارد، اما امور مربوط به تدبیر در حوزه فرهنگ، اقتصاد، امنیت و… مربوط به قلمرو فقه سیاست است. ما در حوزه سیاست با دو سنخ بحث روبرو هستیم: مباحث مربوط به اندیشه سیاسی …

شبکه اجتهاد: در طول سال گذشته، مجموعه‌های از مباحثات دربارۀ حجاب و نقش دولت دینی دربارۀ آن مطرح شده و جنبه‌های متفاوتی از این مسأله، آشکار گردیده است، اما در این میان، آقای مصطفی ملکیان در مصاحبه‌ای که چندی پیش انجام داده است، چهار اشکال را نسبت به حجاب و الزام دولتی به آن بیان کرده که تکرار همان پرسش‌ها …

حوزه‌های علمیه ضمن تجلیل از پیروزی تاریخی گروه‌های فلسطینی و محکوم کردن جنایت جنگی رژیم غاصب اسرائیل و روند عادی سازی برخی کشورهای اسلامی‌، از همه دولت‌ها، ملت‌ها، علمای راستین دنیای اسلام و نخبگان و دانشجویان و هنرمندان و اصحاب رسانه‌های اسلامی و عربی می‌خواهد تا با همه توان در کنار مردم مظلوم فلسطین و مسلمانان غزه بمانند و مقدمات …

حجت‌الاسلام والمسلمین جوان آراسته گفت: وجه فقهی جهاد علیه صهیونیست‌ها اولا مسئله‌ی غصب یک سرزمین و وجوب مبارزه با متجاوزان است، ثانیا دومین دلیل فقهی که می‌توان برای این رویکرد در نظر گرفت، لزوم دفاع از مظلوم است. از همه مهم‌تر سیاست ضد اسلامی و توسعه‌طلبی است که تفکر صهیونیستی مبتنی بر این توسعه‌طلبی است. شعار حکومت از نیل تا …

مقابله با دشمن، ظالم و غاصب، در منطق جهانی، مفروض و پسندیده شده است، اخلاق در جنگ آری، حقوق بشردوستانه در جنگ آری، اما گستره‌ی دفاع مشروع و آن چیزی که در دفاع مشروع چه در فقه ما و چه در حوزه‌ی حقوق بین‌الملل وجود دارد، آن‌ها به رسمیت شناخته شده است. نه تنها مجاز است؛ بلکه لازم است که …

فقهای ما در بیان اقسام جهاد یکی از اقسامی که برای جهاد ذکر می‌کنند جهاد دفاعی است و مرحوم صاحب جواهر و همچنین مرحوم کاشف الغطاء می‌گویند که؛ جهاد برای دفع متجاوز از سلطه‌ی بر جان و ناموس مسلمین واجب است. جهاد در برابر کفاری که ترس سلطه‌ی آن‌ها بر سرزمین اسلامی وجود دارد، واجب است. جهاد برای کسانی که …