دکتر غمامی نظریه مرجعیت شهید صدر و ولایتفقیه امام خمینی را همسان دانست و گفت: نه تنها از اندیشه شهید صدر در قانون اساسی جمهوری اسلامی استفاده شده است بلکه در برخی موارد عبارات به کار برده شده بهطور دقیق همان عبارات شهید صدر است. شبکه اجتهاد: نخستین جلسه از سلسله نشستهای علمی «اندیشۀ صدر» به مناسبت چهلویکمین سالگرد شهادت …
Read More »حکومت و قانون
تقویت حقوق شهروندی در پرتو ترویج سبک زندگی ایرانی – اسلامی
شبکه اجتهاد: حقوق شهروندی ابعاد و جلوههای گوناگون همچون مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی دارد، اما از منظر شهری به روابط مردم شهر، حقوق و تکالیف آنان در برابر یکدیگر و اصول، هدفها، وظایف و روش انجام آنها اطلاق میشود. در واقع در این رویکرد، حقوق شهروندی آمیختهای است از وظایف و مسئولیتهای شهروندان در قبال یکدیگر، شهر …
Read More »«معیشت مردم و حل مشکلات اقتصادی»، محور سخنان مراجع با وزیر کشور
آیتالله مکارم شیرازی گفت: امروز نابسامانیهای اقتصادی و مشکلات معیشتی بهشدت مردم را رنج میدهد؛ یکی از این مشکلات که همه از آن دم میزنند مساله دلالها است؛ داد همه از دست این دلالان بلند است؛ اما در عین حال کسی نمیتواند جلوی شان را بگیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور با سفر به شهر …
Read More »جرم سیاسی از منظر فقه کیفری اسلام
طبق فقه کیفری واکنش در برابر باغیان در مرحله پیش از شورش مسلحانه عبارت از استفاده از روشهای مسالمتآمیز حل اختلاف، موافقت با تقاضای مهلت بغات و همچنین عدم جنگ با آنها میباشد که البته باغیان در برابر دیگر اعمال مجرمانه ارتکابی مسئولیت دارند؛ اما پس از شورش مسلحانه، حکومت وظیفه دارد با آنها بجنگد تا تسلیم یا کشته و یا …
Read More »اهداف دولت کارآمد از دیدگاه فقهای امامیه
برخی اهداف و غایات بستر ساز است و بستر حکومت را مهیا میکند و اگر نباشد هرج و مرج ایجاد میشود و حکومت محقق نمیشود؛ و برخی از اهداف و مقاصد، به منظور حفظ نظام است؛ و برخی اهداف نیز اهدافیاند که نظام بایستی آنها را محقق کند که برخی دنیوی یا مادی و برخی اخروی یا معنوی هستند؛ بنابراین …
Read More »آیین رونمایی از طراحی رشته «فقه السیاسه» برگزار شد
آیین رونمایی از طراحی رشته «فقه السیاسه» با حضور و سخنرانی حجاسلام محمدهادی مفتح، محسن مهاجرنیا، ذبیحالله نعیمیان و حیدر همتی در موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای این مراسم حجتالاسلام حیدر همتی، مدیر مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: با توجه به اهدافی که …
Read More »نگاهی تاریخی به رابطه حکومت و تمدن/ محسن الویری
شبکه اجتهاد: شاید هیچ تمدنپژوهی را نتوان یافت که به نقش محوری حکومتها در پیدایش و پایایی تمدنها باور نداشته باشد. در نگاهی تاریخی نیز، بخشی چشمگیر از گزارش تمدنها به معرفی حکومتها در قلمرو آن تمدن اختصاص مییابد. انکار نمیتوان کرد که حکومت یکی از مؤلفههای بنیادین در هر تمدنی است، اما یکسانانگاری حکومت و تمدن هم پندارهای ناصواب …
Read More »فقیهان امامی و شهریاران صفوی؛ جستارهایی در تاریخ تشیّع
کتاب «فقیهان امامی و شهریاران صفوی» جستارهایی در تاریخ تشیّع است که به قلم محمدکاظم رحمتی بهتازگی بهزیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، تحولات دینی در عصر صفویه به نحو عام و تداول تشیع در ایران به نحو خاص در پیوند با تلاشهای صفویان در توجیه مشروعیت خود، پس از قدرتگیری صفویه و سرانجام شکلگیری اخباریگری در …
Read More »تحقق عدالت با فقه تمدنی ممکن است
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) گفت: فقه باید به فقه تمدنی تبدیل شود تا بتواند به ایجاد دولت اسلامی کمک کند و تحقق عدالت که مهمترین شاخصه کارآمدی یک دولت است تسهیل شود. یبه گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین نجف لکزایی، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع)، در کرسی «حکمرانی عادلانه»، گفت: از نظر سیدمرتضی، دولت اگر عادل باشد کارآمد است و اگر نباشد کارآمد …
Read More »«محور مقاومت» در دیدار مرجعیت دینی نجف با پاپ/ ماجد الشویلی
شبکه اجتهاد: درست است که کلمه مقاومت به طور صریح در دیدار مرجعیت دینی نجف با پاپ طبق رسانههایی که این اتفاق را پوشش دادند یا بیانیه ای که از طرف دفتر آیتالله سیستانی اعزه الله صادر شد، بیان نشده بود اما تأکید مرجعیت اعلای عراق به پاپ درخصوص این که فلسطین اشغال شده است و ملت آن تحت آزار …
Read More »عضویت در FATF مصداق نفی سَبیل هست یا خیر؟/ محمد قطبی
شبکه اجتهاد: در نامه نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی به مجمع تشخیص مصلحت نظام، آیه نفی سَبیل را مبنای اصلی برای منع تصویب اف ای تی اف دانستند. که البته مهمترین آیه برای استشهاد و استناد در این موضوع همین آیه است. لیکن دو نکته باید با دقت در کانون توجّه قرار بگیرد: اول اینکه مفسرین بزرگ شیعه در این …
Read More »برگی از تاریخ حوزۀ نجف؛ سیاست، زعامت، انزوا
شبکه اجتهاد: با طلوع بخت دولتمردان صفویه در اواخر قرن ۹ و اوایل قرن ۱۰ به ناگاه، علمای شیعی با پناهی مواجه شدند که میتواند آنان را از گزند آزار و اذیت حکومتهای سنی مملوکیان[۱] و بعدها عثمانی در امان دارد. آزار و اذیتهایی که فحولی بینظیر چون محمد بن مکی(شهید اول) را از ایشان گرفته بود. همو که برخی وی …
Read More »واکنش آیتالله مکارم به شگردهای برخی وکلا برای اطاله دادرسی/ شوراهای حل اختلاف صلاحیت کار فقهی ندارند/ قوه قضائیه باید با رفع مشکلات موجود، رضایت مردم را جلب کند
برخی وکلا با تمسک به یک سلسله بهانههایی که رنگ و بوی قانونی نیز دارد، دادرسیها را به تأخیر میاندازند؛ باید بر روند فعالیت این افراد نظارت دقیقی صورت گیرد و نباید اجازه داد این دسته از وکلا به صورت لجام گسیخته، هر کاری دلشان میخواهد انجام دهند؛ و یا در برخی روزنامهها مشاهده میکنیم که یک وکیل آگهی داده …
Read More »حماسه امام سجّاد(ع) در بیانات رهبر انقلاب
این کتاب از سه بخش تشکیل شده است: در بخش نخست، با هدف تبیین نظریّهی «انسان ۲۵۰ ساله» که به مثابه محور و زیربنای اساسی مباحث این کتاب میباشد. بخش دوّم این کتاب مشتمل بر چهار گفتار از سخنرانیهای معظّمٌلّه در مسجد کرامت مشهد است. همچنین با هدف غنای مطالب و تکمیل مباحث و نظرات معظّم له در موضوع زندگی …
Read More »از «تأملی در فقه کاربردی» و «خمسطلا و تکانههای اقتصادی» تا «نقد فقه و سیاست در ایران معاصر»
سومین شماره دوفصلنامه «نظام ولائی» با آثار و گفتاری از: سید صمصام الدین قوامی، داود مهدوی زادگان، احمد رهدار، سید محمدحسین متولی امامی، اسماعیل پرور، محقق خراسانی، مجید تقیزاده و عباسعلی مشکانی سبزواری در دسترس علاقهمندان قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره سوم دوفصلنامه الکترونیکی «نظام ولائی»، (پاییز و زمستان ۱۳۹۹) با هدف تولید و ترویج اندیشه و علم …
Read More »قانون برای مشروعیت و قابلیت الزام، نیازمند عنصر ولایت است/ فقیه شورای نگهبان، چه فتوایی را باید معیار کار خود قرار دهد؟
حجتالاسلام علیاکبریان گفت: قانون، از یک سو، باید دارای قابلیت الزام داشته باشد؛ از سوی دیگر، اگر فتوای یک شهروند، اجتهاداً یا تقلیداً مغایر قانون باشد، حکومت، حتی اگر قانون را مطابق شرع بداند، نه حق الزام او به قانون را دارد و نه در صورتی که آن شهروند قانون را بر اساس فتوای خود حرام بداند حق اطاعت از …
Read More »امام علی (علیهالسلام) و حقوق انسانی
کتاب «امام علی (علیهالسلام) و حقوق انسانی» به همت پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (علیهمالسلام) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «امام علی (علیهالسلام) و حقوق انسانی» که به کوشش حجتالاسلام و المسلمین دکتر حمیدرضا مطهری منتشر شده در بردارنده مقالاتی درباره عدالت در حوزه حقوق انسانی است. یکی از …
Read More »دوگانه ناموفق: مقبولیت – مشروعیت/ حوزه همسایهی خوبی برای انقلاب است!
بحث مقبولیت و مشروعیت را عمدتاً آقای مصباح و آقای جوادی آملی طرح میکنند که به نظر من این دوگانه، دوگانهی موفق و درستی برای تبیین نسبت ولیّ و امت نیست. فرض اولیه این است که ما یک مردم داریم و یک ولیّ که میخواهند ببینند چه نسبتی با همدیگر دارند. گویا نظام سیاسی را مثل یک هرم ببینیم. یک …
Read More »حکومت اسلامی مسئول رفع دیون و تأمین ضعفاست/ رأفت و رحمت؛ ویژگی متفاوت رهبری جامعه اسلامی
عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان اینکه در حاکمیت از منظر اسلام علاوه بر عنصر قدرت، عنصر رأفت و رحمت هم باید حاکم باشد و این از امتیازات اسلام است، گفت: براساس روایات، اگر مسلمانی بمیرد و دین بر عهده داشته باشد و یا خانواده او در سختی باشند وظیفه حاکمیت، رسیدگی به آنهاست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام …
Read More »نقدی بر انگارهی عدم وجوب خروج از برجام/ محمد عشایری منفرد
اختصاصی شبکه اجتهاد: رهبری معظم انقلاب در بیانات اخیرشان فرمودند: «وقتی آمریکا از برجام خارج شد دستور قرآن این است که تو هم تعهد را رها کن، با این حال باز هم دولت محترم ما تعهدات را رها نکرد». یادداشتی در فضای مجازی منتشر شده، که منسوب به یکی از استادان حوزه علمیه قم است. در این یادداشت که ظاهراً …
Read More »چالشهای فقه سیاسی در دنیای مدرن/ صاحب جواهر آغازگر فقه پویا بود/ شیخ انصاری جلوی پویایی فقه را گرفت!
شبهاتی که در ناتوانی فقه سیاسی مطرحشده است، ناشی از توجه نداشتن به منابع غنی فقه و سرچشمههای بیکران آن است. قرآن کریم چراغ فروزان، سنت پیامبر (ص) و امامان راستین (ع)، خورشید جهان تاب و عقل انسانی، سرچشمهای بیکران هستند. در کنار اینها، ادله دیگری برای کشف و استخراج احکام فقهی هم داریم مانند اجماع و بیش از ۱۰۰ …
Read More »روزآمد کردن نرم افزارِ نظام اسلامی وظیفه فضلای صاحب نظر است/ فکر اسلامی مانع تصمیم ایران برای دستیابی به سلاح هستهای خواهد بود/ مجلس و دولت اختلاف نظرشان را حل کنند
روزآمد کردن نرم افزارِ نظام اسلامی وظیفه فضلای صاحب نظر است. البته این بهروزرسانی به معنای دستکاری در منظومه مفاهیم دینی نیست بلکه به معنای کشف حقایق متناسب با نیازهای داخلی و بین المللیِ نظام اسلامی است و تغذیه عقبه فکری نظام اسلامی و بهروزرسانی نرم افزار آن را باید فضلا و متفکرین صاحب صلاحیتی بهعهده بگیرند که از جمود …
Read More »جهاد از دیدگاه حسن البنا
حسن البنا از قوانین فقهی و حقوقی فقهای گذشته و دیدگاههای مختلف مذاهب فقهی درباره ضرورت جهاد و بیانیهها و قراردادهای جنگی، آگاهی کامل دارد. او تفاوت میان جهاد، بهعنوان یک تکلیف فردی و بهعنوان یک تکلیف جمعی و گروهی را بیان میکند و درباره این موضوع به نقل فتاوی معتبر فقهی میپردازد. او میگوید اساساً جهاد مسلحانه و نظامی …
Read More »کاربست الگوی حکمرانی خوب در جمهوری اسلامی ایران
دکتر علیرضا زهیری در معرقی کلان پروژه «کاربست الگوی حکمرانی خوب در جمهوری اسلامی ایران»، گفت: در بررسی و امکان سنجی بوم شناسانه الگوی حکمرانی خوب در ایران و تطبیق آن با ارزشهای دینی جنبههای نظری و اهداف علمی این کلان پروژه را دربر میگیرد و بررسیهای ساختاری و کارکردی و امکان تحقق حکمرانی خوب ذیل اهداف کاربردی این کلان …
Read More »گزارشی از دومین همایش کتاب سال حکومت اسلامی + تصاویر
دومین همایش کتاب سال حکومت اسلامی با پیام آیتالله احمد جنتی و با حضور آیات حسینی بوشهری، مقتدایی، کعبی و اراکی در دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری در قم با رعایت شیوه نامههای بهداشتی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سیدهاشم حسینی بوشهری، رییس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در این مراسم، با اشاره به اینکه پژوهشگران حوزوی باید در زمینه …
Read More »فقه و اجتهاد حکومتی
کتاب «فقه و اجتهاد حکومتی» در سه بخش تدوین یافته است. بخش اول با عنوان «نگاه کلی به دیدگاه عالمان شیعی در لزوم تشکیل حکومت اسلامی» و «مفهوم شناسی فقه حکومتی» در سه فصل ارائه گردیده است. بخش دوم با عنوان «فقه سیاسی و حکومتی»، «چشم انداز»، «راهبردها و آرمانهای آن» بررسی شده است. بخش سوم به «اجتهاد در حکومت …
Read More »نگاهی بر کتاب فقه نظام سیاسی اسلام
شبکه اجتهاد: مجموعه ۶ جلدی فقه نظام سیاسی آغازی بر ارائه چهره کامل و جامع از نظام سیاسی بر پایه نگاه به مکلف کلان در قبال مکلف خرد میباشد، در ابتدای جلد یکم، تفاوتهای فقه نظام و فقه کلان با فقه خرد بیان شده است، نگاهی که از نگرش متفاوت به موضوع یا مکلف در فقه نظام برخاسته است و …
Read More »اصول هفتگانه تحقق نظام سیاسی اسلامی در کشور/ رونمایی از کتاب «نظریه کاربردی دولت اسلامی»
استاد محسن اراکی ضمن اشاره به این نکته که چارچوب کشور ما مبتنی بر اسلام است ولی محتوای آن از بیرون گرفته شده است، به شروط هفتگانه تحقق نظام سیاسی اسلامی در کشور تصریح کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست پایانی سلسله نشستهای «نظام حکمرانی دینی» با سخنرانی استاد محسن اراکی، عضو مجلس خبرگان رهبری و مدرس خارج فقه و …
Read More »بررسی کفر اهل بغی در فقه فریقین/ پایه
شبکه اجتهاد: از فروع مطرح در فقه، چگونگی برخورد جامعه اسلامی با اهل بغی است که گزارههای متعددی در تبیین آن دخالت دارد؛ مانند اینکه آیا باغی محکوم به کفر است یا عنوان بغی تأثیری بر اسلام او ندارد؟ احکام مسلمان و کافر در موارد متعدّدی؛ مانند أکل از ذبیحه آنان، ازدواج با آنان، غیبت آنان و نگاه به موی …
Read More »رویکردهای عقلانی در زمینه ولایت فقیه
رئیس پژوهشکده نظامهای اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ضمن تشریح ابعاد وحیانی و عقلانی ولایت فقیه اظهار کرد: تعبیر مرحوم امام این است که اگر خداوند شریعت را جعل کرده و برای انجام است و تحقق این شریعت هم جز به واسطه حاکمی که بداند و بتواند آن شرایع را اعمال کند انجام نمیشود پس معلوم است که فقیه …
Read More »