حکومت و قانون

طلاق در لغت به معنای گشودن گره، ترک کردن و رها کردن است و در فقه اسلامی به معنای زایل کردن عقد نکاح با لفظ مخصوص است. طلاق توافقی، یکی از انواع طلاق‌ها به شمار می‌رود و زوجینی که قصد انجام آن را دارند، در تمام زمینه‌های مربوط به زندگی مشترک از جمله نفقه، مهریه، جهیزیه و در صورت داشتن …

شبکه اجتهاد: مؤسسه مفتاح کرامت قم، به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی جلسه‌ای با عنوان «امام خمینی و گذار به فقه پسا انقلاب» و با حضور طلاب و علاقه‌مندان برگزار کرد که سخنران آن حجت‌الاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی استاد خارج فقه حوزه علمیه قم بود. گزارش تفصیلی این جلسه را در ادامه بخوانید. موضوع امام خمینی و گذار به …

در کتاب شریعت و تقنین، ضمن بررسی انتـقادی دیدگاه‌های مطرح درباره شریعت و تقنیـن در کشورهای اسلامی، و اثبات نظریه ابتناء، وضعیت موجود و مطلوب با تأکید بر کشورهای ایـران، عربستان و پاکستان بررسی، و برای اصلاح روند، پیشنهادهایی ارائه شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، بیش از یک‌چهارم کشورها را دنیای اسلام تشکیل می‌دهد. اما شریعت اسلامی تا چه …

حجت‌الاسلام دکتر واعظی با اشاره به تغییر پارادایم نگاه فقهی از فقه فردی به فقه حکومتی پس از انقلاب اسلامی گفت: در پارادایم فقه فردی، استنباط حکم شرعی برای فقیه اهمیت دارد اما در پارادایم فقه حکومتی، احکام ابزار و وسیله‌ای برای بسط عدالت است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «ظرفیت‌های فلسفه حقوق جهت اصلاحات بنیادین در نظام حقوقی» …

دهه‌ی چهارم انقلاب به نام «دهه‌ی پیشرفت و عدالت» نامگذاری کردیم. پیشرفت در عرصه‌‌های مختلف به معنای واقعی کلمه رخ داده اما در زمینه «عدالت» اقرار می‌کنیم که عقب مانده ایم. باید از خداوند و مردم به خاطر عقب افتادن در زمینه عدالت عذرخواهی کنیم. ان‌شاءالله با همت مسئولان و مردان و زنان کارآمد و مؤمن در این زمینه نیز …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در روایتی، محمودبن لبید از حضرت فاطمه‌زهرا سلام‌الله‌علیها سؤالی در باب امامت علی علیه‌السلام می‌پرسد و ایشان در پاسخ می‌فرمایند: «… مَثَلُ الإمام مَثلُ الکعبه إذ تُؤتی وَ لا تَأتی؛ … مَثل امام، مثل کعبه است که به‌سوی او می‌آیند و او به‌سوی کسی نمی‌رود.»[۱] این کلام در پاسخ به این پرسش تاریخی شیعیان در طول تاریخ …

مسایل و مشکلات موجود خصوصا در بعد اقتصادی این سوال را به میان می‌آورد که کشور ما چقدر در زمینه فقه و به روز رسانی آن موفق بوده است و اصولا آیا حوزه فرصت و آزادی لازم برای بیان دیدگاه‌های فقهی مختلف داشته است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، حجت الاسلام والمسلین مرتضی جوادی آملی، حل بخشی از این مشکلات و …

شبکه اجتهاد: کلام سیاسی یکی از شاخه‌های معرفتی کلام اسلامی است که از آغاز بر محور بحران خلافت و امامت در جامعه اسلامی شکل گرفته است. تمرکز کلام سیاسی به صورت سنتی در مکتب اهل البیت(ع) بر تبیین جایگاه و مشروعیت الهی امامان دوازده گانه بود و در عصر غیبت امام زمان(عج) پیرامون «نیابت» و جانشینی از آن حضرت بحث …

تروریست‌ها با شناخت یا عدم شناخت از فتاوی شاذّ برای حلال دانستن ریختن خون استفاده می‌کنند و ما از فقه انحرافی رنج می‌بریم و باید از طریق روش میانه مفاهیم را مشخص کنیم تا تفکر افراطی نتواند در آن ورود کند. به گزارش شبکه اجتهاد، شیخ مجدی عاشور مشاور مفتی مصر در کنفرانس “مقابله با فتاوی تروریستی” گفت: صاحبان تفکر …

شبکه اجتهاد: چند روز قبل و در آستانه آغاز چهلمین سال حیات انقلاب اسلامی در یک خبرگزاری رسمی مطالبی علیه یک از همراهان این انقلاب و افتخارات معاصر حوزه‌های علمیه منتشر شد که جای تعجب و تأسف بسیار داشته و دارد. جلال‌الدین فارسی نویسنده و فعال سیاسی سابق در گفتگویی با ایراد مطالبی بی‎پایه ضمن هتاکی علیه امام موسی صدر، …

آیت‌الله نوری همدانی نسبت به سخنان اخیر برخی مسئولان واکنش نشان داد و گفت: اگر هوس برگزاری رفراندوم دارید، در خصوص معیشت مردم رفراندوم برگزار کنید. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله نوری همدانی در انتهای درس خارج فقه خود در مسجد اعظم با اشاره به نظر برخی افراد حوزوی در خصوص عدم وجوب حجاب ابراز داشت: کسانی که تفقه در …

حجت‌الاسلام بهجت‌پور گفت: کاملا روشن است عملی که موجب وهن دین است هرچند به‌اندازه گفتن یک کلمه نباید اتفاق بیفتد و قمه‌زنی که بدون‌شک موجب وهن دین و مذهب است، قطعا نباید اتفاق بیفتد. شبکه اجتهاد: اخیرا فردی از جریان شیرای‌ها در سخنانی نسبت به بزرگان انقلاب اسلامی، ولایت فقیه و دفاع مقدس هجمه برده است؛ به‌همین‌خاطر برای روشنگری در …

شبکه اجتهاد: سه سال قبل از آنکه حکم قتل سلمان رشدی از سوی امام خمینی صادر شود، رمان دیگری از او با نام «بچه‌های نیمه‌شب» برنده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به عنوان بهترین رمان خارجی شده بود. هم «بچه‌های نیمه‌شب» و هم «آیات شیطانی» به زادگاه احمد سلمان رشدی یعنی هند مربوط بودند. حالا در بیست و نهمین سالروز …

شبکه اجتهاد: وقوع انقلاب اسلامی ایران، در قرنی که جهان به‌سرعت به‌سمت دنیوی‌شدن پیش می‌رفت، خلاف جریان می‌نمود. این پدیده نظریه‌پردازان را به واکنش‌های مختلفی واداشت و عده‌ای ماهیت آن را انکار و آن را در عداد انقلاب‌های مدرن قلمداد کردند و عده‌ای آن را پسامدرن دانسته و بعضی هم سعی کردند روایتی همدلانه از آن ارائه دهند. این انقلاب …

شبکه اجتهاد: عضو ۸۳ ساله‌ی مجلس خبرگان رهبری که اهل شهر فساست، از دانشگاه تهران دکترای فلسفه دارد. این مدرس دروس خارج، بر خلاف سنّش، از لحاظ فکری و چهره‌ی ظاهری، فعّال و شاداب است و در قم مؤسسه‌ای دارد که بنیان آن را هم به تازه‌گی بنا نهاده است و در آن‌جا به نوشتن کتاب‌هایش مشغول است. احمد بهشتی، …

مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: وجهه غالب انقلاب اسلامی، ریشه در مبانی‌ای دارد که عمدتا رویکرد دینی و فکری سیاسی دارند و در مبانی فقهی ما کاملا مشهود است که به صورت خاص می‌توان به بحث ولایت فقیه اشاره کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، انقلاب اسلامی دستاوردهای مهمی را برای جامعه اسلامی ما و همچنین مستضعفان …

آیت‌الله قائم مقامی معتقد است حوزه عدم اکراه در دین همان حوزه اصل دین است که به دلیل قلبی و اعتقادی بودن آن، امکان اجبار در آن وجود ندارد اما در حوزه فروع دین، مطلب متفاوت است. به گزارش شبکه اجتهاد، چندی پیش حجت‌الاسلام سید عباس قائم مقامی که سابقاً مدیریت مرکز اسلامی هامبورگ را بر عهده داشته است، در …

چالش اصلی نه در ضعف آگاهی ما از حقانیت عملی ولایت فقیه و نه در شبهات علیه منابع دینی ولایت فقیه، بلکه در ناهمخوانی روح لیبرالی زمانه ما یعنی پارادایم تمدنی لیبرال با خود ایدۀ ولایت فقیه است؛ و علمای روحانی مخالف ولایت فقیه امام نمی‌دانند که مخالفت‌شان از آبشخور لیبرالیزم (نه به مثابه یک ایدئولوژی قرن بیستمی بلکه به …

حجت‌الاسلام جوان آراسته شرط تابعیت را در تضاد با موازین دینی و شرعی توصیف کرد و گفت: اگرچه رهبری در خارج از کشور نمی‌تواند نفوذ غیرمعنوی داشته باشد اما این آرمان در قانون اساسی در نظر گرفته شده است، برخی اشکال می‌کنند رییس جمهور باید ایرانی الأصل و تابعیت ایرانی داشته باشد علیرغم اینکه اختیارات کمتر از رهبری دارد، به …

من بارها گفته‌ام که ولایت فقیه بنیاناً عقلی است و نشت عاطفی هم دارد و ما نمی‌توانیم نشت عاطفی‌اش را بگیریم اما این طور نباشد که بگوییم بنیان عاطفی دارد نشت عقلانی هم دارد؛ نه. اینجا بحث عقل و عشق است. هنوز بشر از عقل در برابر عشق می‌گوید در حالی که عقل و عشق با هم هستند. ما باید …

قاعده درء با در نظر گرفتن ابعاد مختلف مربوط به جرم، نحوه وقوع آن، مجرم، شرایط اجتماعی او و بازخورد اجرا و عدم اجرای مجازات نسبت به مجرم در جامعه، اجرا می‌شود. اجرای قاعده درء در جرائم حق الناسی بسیار اندک است، بر خلاف جرائم مربوط به حقوق الهی. به گزارش شبکه اجتهاد، پیش نشست کنفرانس فقه، قانون و واقعیت‌های …

شبکه اجتهاد: به‌طور کلی سه نقطه قوت مهم از آغاز برای انقلاب مطرح بوده و هست. ۱- اسلامی بودن آن ۲- مردمی بودن ۳- رهبری انقلاب که مبتنی بر ولایت دینی و فقاهت است. سه اصل یادشده باعث پیدایش انقلاب و دوام آن در چهار دهه پس از استقرار نظام جمهوری اسلامی بوده است. در مقابل عوامل قوت یاد شده؛ …

نهیب ملت ایران دشمن را به عقب میراند و عزم راسخ او معادلات غلط آنان را به هم میریزد. مسئولان کشور قدر این پدیده‌ی بی‌نظیر را بدانند و با استقامت کامل و روحیّه‌ی انقلابی و عمل جهادی به ملت عزیز خدمت و از آرمانهای انقلاب دفاع کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، درپی حماسه راهپیمایی امروز ملت عزیز ایران در سراسر …

در طلیعه فجر چهلم انقلاب؛ راهپیمایی بزرگ مردم ایران به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی به‌طور همزمان در سراسر کشور برگزار شد و مردم عشق و ارادت خود را نسبت به رهبری و ارزش‌های انقلاب اسلامی نشان دادند. به گزارش شبکه اجتهاد، مراجع تقلید، علما و شخصیت‌های برجسته حوزوی همگام با دیگر اقشار مردمی و با حضور پرشور خانواده‌های معظم …

نویسنده با بررسی مبانی و راهکارهای گسترش مشارکت سیاسی با رویکرد فقه سیاسی و تجزیه و تحلیل آن‌ها، نتایجی را ذکر می‌کند که از جمله آن‌ها نخست، جامعیت دین اسلام است که با توجه به این امر و فراگیر بودن احکام فقهی، بخش عمده‌ای از احکام اسلام را احکام سیاسی، اجتماعی تشکیل می‌دهد که فقه سیاسی عهده‌دار تبیین آن است. …

شبکه اجتهاد: جریان انقلاب اسلامی و حضور قدرتمند زنان مسلمان در بزرگ‌ترین رویداد اجتماعی ـ سیاسی قرن بیستم، موجب رویکردی نوین در عرصه مباحث اجتماعی مربوط به زنان شد. جهانیان از این‌که می‌دیدند زنان ایران با پشت کردن به الگوهای غربی و فروگذاشتن فرهنگ برهنگی بیش ‌از پیش در عرصه‌های مختلف علمی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی حضور پیداکرده‌اند، دچار شگفتی …

آیت‌الله مکارم شیرازی در متن پیش‌روی به تشریح این مباحث می‌پردازد: ولایت فقیه؛ مهمترین گفتمان معرفتی در انقلاب اسلامی/ حفظ نظام اجتماعی؛ اصل بنیادین انقلاب اسلامی/ نقش مصلحت در بنیان انقلاب اسلامی/ انقلاب اسلامی و معنویت گرایی/ اخلاق گرایی؛ نسخه انقلاب اسلامی برای آرامش جامعه/ مردم گرایی؛ اصل راهبری در انقلاب اسلامی/ عبور ازخطوط قرمز اصل انقلاب را به خطر …

حضرات آیات ناصر مکارم شیرازی، حسین نوری همدانی، عبدالله جوادی آملی، سید محمدعلی علوی گرگانی و دیگر مراجع از آحاد ملت ایران برای حضور گسترده و باشکوه و دشمن شکن در راهپیمایی ۲۲ بهمن دعوت کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در درس خارج فقه خود، بر ضرورت حضور حماسی، گسترده و پرشور مردم بصیر ایران در …

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات مطرح در روابط میان حاکم و مردم، موضوع اعتراض است. سؤال این است که آیا فقه، در خصوص اصل این موضوع حقی برای مردم قائل است یا خیر؟ اگر چنین حقی وجود دارد، محدوده عملکرد شرعی عناصر دخیل در این امر یعنی مردم و حاکمان کجاست؟ حق اعتراض در فقه اسلامی، موضوعی است که …

آیت‌الله نوری همدانی با اشاره به وجود برخی اشکالات در نظام بانکی کشور گفت: سال‌ها است که می‌گوییم جریمه دیرکرد، حرام و ربا است اما هیچ‌کس توجهی نکرده و این‌ بی‌توجهی‌ها در مسائلی همچون فضای مجازی، اقتصاد و برجام هم وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، چندی قبل محمد نبی حبیبی به همراه جمعی از اعضای شورای مرکزی حزب موتلفه …