مرحوم آیتالله بروجردی در این موضوع نظریه خاصی داشتهاند که آثار بسیاری در مقام استنباط و اجتهاد دارد/ اینکه اسم آن حاشیه بر فقه سنی گذاشته بشود، خیلی تعبیر خوبی نیست/ فقه شیعه در دوران امام باقر و امام صادق علیهماالسلام مرحله اوج را طی کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، پیش نشست علمی کنگره نکوداشت آیتالله بروجردی(ره) با حضور علمای اعلام و اساتید حوزه علمیه قم در سالن اجتماعات کتابخانه آیتالله بروجردی در صحن جوادالائمه(ع) حرم مطهر حضرت معصومه(س) برگزار شد. در این نشست علمی آیتالله سید محمدجواد علوی طباطبایی استاد عالیرتبه حوزه علمیه قم درباره مکتب و روش …
توضیحات بیشتر »نگاهی به آراء و اندیشه آیتالله سید کمال حیدری
به باور سید کمال، وجود تعداد زیادی از روایات جعلی در میراث روایی شیعه و سنی سبب شد که عقلانیت موجود در جهان اسلام، نه عقلانیت قرآنی، بلکه عقلانیت روایی باشد. شبکه اجتهاد: آیتالله سید علی میلانی؛ فقیه ۶۸ ساله متولد کربلا و مقیم قم که دغدغهاش مباحث اعتقادی شیعه بوده است، در سایت اینترنتی خود درباره آیتالله سید کمال حیدری؛ فقیه ۶۰ ساله متولد کربلا و مقیم قم که دغدغه او هم سالها دفاع از اعتقادات شیعی بوده، نوشته است: افکار وی مردود است. آقای میلانی تنها مجتهدی نیست که در نقد سید کمال حیدری وارد صحنه شده است. …
توضیحات بیشتر »تأملات ملا احمد نراقی در باب «ولایت فقیه»/ قلمرو امور حسبیه تا کجاست؟
مرحوم نراقی دو دلیل ذکر میکند برای اختیارات فقها که ولایت فقیه بعد از ائمه(ع)، همان ولایت رسول الله است؛ اول، اجماع. سپس ادعا میکند که این از مسلمات بوده و بالاتر از اجماع است و بعد از آن مجموعه روایات را ذکر میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله عباس کعبی عضو مجلس خبرگان رهبری و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در سومین نشست «حکومت دینی و کارآمدی آن» از سلسله نشستهای علمی مرکز تحقیقات حکومت اسلامی، در ابتدا به تشریح خلاصهای از مطالب جلسه گذشته پرداخت که گزارش علمی آن را ذیل میخوانید. موضوع بحث میان …
توضیحات بیشتر »ملاحظاتی پیرامون «حفظ نظام»
معنا و محدوده نظام چیست؟ چارچوب حفظ نظام عام یا حفظ نظام سیاسی چیست؟ آیا به هدف حفظ نظام هر کار لازمی میتوان کرد و اطلاق دارد یا مقید است و نمیتوان برای حفظ نظام هر اقدامی را انجام داد؟ در تزاحم ولو نسبی میان حفظ نظام عام اجتماعی و حفظ نظام سیاسی کدام مقدم است؟ شبکه اجتهاد: قاعده «وجوب حفظ نظام» و به عبارت دیگر «حرمت اختلال نظام» در فقه ما امری مسلم و مستند به ادّله متعدد است. ابتدا باید روشن شود واژه «حفظ نظام» یا به تعبیر دقیقتر «نظام» به چه معنایی به کار میرود؟ این واژه …
توضیحات بیشتر »میراث فکری آیتالله خویی(ره) در بیان محمدرضا سیستانی
استاد مطرح حوزه علمیه نجف گفت: تمسک به شیوه آیتالله خویی در نقد احادیث و تدقیق در آنها میتواند مانع تلاشهای غیر علمی و مبتنی بر احادیث ضعیف شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید محمدرضا سیستانی در درس خارج خود به مناسبت بیست و پنجمین سالگرد ارتحال آیتالله خویی گفت: آیتالله العظمی خویی شعله نورانی بود که پیشگامان حوزههای علمیه سالها از نور وجودش بهره بردند و همچنان میراث فکری ایشان، ماندگار است و تا مدتهای مدید چراغ راه طالبان علم و رهروان معارف دینی باقی خواهد ماند. این استاد درس خارج حوزه علمیه نجف اشرف ادامه داد: …
توضیحات بیشتر »از «قواعد مهجور» و «شعارات بیسند» تا «کارکردگرایی شریعت»
در فقه، اصل اولی این است که دنبال اسناد باشیم؛ یعنی احکام را طبق ادله به دست بیاوریم؛ منتهی ما در فرآیند استنباط از اسناد، نمیتوانیم «مقاصد»، «مطبوع بودن» و «قابلیت اجرا» را نادیده بگیریم. اینها هیچکدام سند فتوا نیستند ولی در فهم اسناد اثر میگذارند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مدرسه مبارکه حضرت امام حسن مجتبی (علیهالسلام) مشهد چندی پیش میزبان حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد مطرح خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم بود. ایشان علاوه بر تدریس، سالهاست به منقح کردن عرصههای نوپدید فلسفه فقه و فلسفه اصول اهتمام نموده که ثمره این تحقیقات در قالب تألیفاتی همچون …
توضیحات بیشتر »فقهای بزرگ و معروف شیعه در مورد قمهزنی چه میگویند؟
موضوع وهن مذهب بودن قمه زنی در زمان کنونی اگرچه یکی از تأکیدات علما بر نهی از قمهزنی است ولی این عمل از جهاتی دیگر مورد نهی و حرمت قرار میگیرد و فقهای بزرگ شیعه با توجه به این جهات فتوا به تحریم قمه زنی دادهاند. در ادامه نگاهی به فتوای علمای بزرگ شیعه دراینباره خواهیم داشت. شبکه اجتهاد: ضرری بودن قمهزنی- مرحوم شیخ مرتضی انصاری که سرآمد فقهای شیعه در قرنهای اخیر است، قمه زنی را از جهت ضررها و آسیبهای به بدن میرساند، حرام می داند. ایشان فتوایی درباره قمهزنی دارد که متأسفانه کمتر منعکس شده است و …
توضیحات بیشتر »آیتالله سیستانی قائل به آزادیهای مشروع فقهی برای مردم است
استاد حوزه علمیه قم ابراز داشت: رویکرد آیتالله سیستانی در مسائل سیاسی و اجتماعی، رویکرد مردمی است و قائل به یکسری آزادیهای مشروع فقهی برای مردم هم هست که جا دارد در یک همایش فقهی به آن پرداخته شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محسن غرویان استاد حوزه و دانشگاه در گفتوگویی به بیان ابعاد شخصیتی آیتالله سیستانی پرداخت و اظهار داشت: آیتالله سیستانی از شاگردان زبده مرحوم آیتالله خویی هست که خود دارای مکتب فقهی است که امروزه به نام مکتب خویی شناخته میشود. او ادامه داد: مرحوم خویی از نظر فقهی، اصولی، رجال و درایه و آشنایی …
توضیحات بیشتر »وحدت یا تعدد حکومت در نظریه «ولایت فقیه»
جستجوی در منابع و ادله به ما میگوید که نظریه ولایت فقیه در هر دو قرائت انتخاب و انتصاب الزاماً اقتضای وحدت یا تعدد را ندارد بلکه به حکم عقل و شرع برای حفظ وحدت و قوت امت اسلامی حکومت یکپارچه مسلمانان ارجحیت دارد البته تعدد حکومت به حکم ثانوی منع نشده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سومین پیش شماره دوفصلنامه علمی تخصصی «فقه حکومتی» که حاوی پژوهشهای فقهی، حقوقی و آسیب شناختی در موضوع مردم سالاری دینی و حکومت اسلامی است منتشر شد. بنابراین گزارش، در این شماره شش مقاله از اساتید برجسته حوزه و دانشگاه که در این …
توضیحات بیشتر »حجیّت شهرت فتوایی قدما با رویکردی به آرای امام خمینی
بعضی از فقیهان همچون مرحوم خویی شهرت فتوایی را فی نفسه حجت نمیدانند و تنها ادله موافقان حجیّت شهرت فتوایی را رد میکنند و با نفی اعتبار شهرت در موارد زیادی آرای متقدمین را به چالش کشیده و در مقابل، بزرگانی چون آیتالله بروجردی و امام خمینی و آیتالله بجنوردی شهرت فتوایی قدما را حجت میدانند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، علی بهرامینژاد استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی تهران و سیدمصطفی موسوی بجنوردی عضو هیأت علمی دانشگاه و دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی واحد یادگار امام دانشگاه آزاد اسلامی تهران، طی مقالهای که در …
توضیحات بیشتر »ناگفتههایی از زندگی «صاحب عروه»
شیخ محمدحسین کاشفالغطاء میگوید ما شب تا صبح بیداری میکشیدیم تا عبارتهای عروه الوثقی را به صورت روان دربیاوریم. غیر از این مسأله که تتبع مرحوم سید در فقه زیاد بوده است و آنقدر سید مطمئن بودهاند در هر مسئلهای تمام فروع را ذکر کردهاند که بعد از اتمام کتاب گفته بودند: من یک سکه طلا جایزه میدهم، اگر طلبهای بگوید در مسئلهای فقهی، فرعی جا مانده و متعرض نشدهام. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید محمد طباطبایی یزدی از نوادگان علامه مجاهد، آیتالله سید محمد کاظم یزدی(ره) در گفتگو با «حوزه»، به بررسی زوایای مختلف زندگی این عالم …
توضیحات بیشتر »بررسی دیدگاههای آیت الله خویی در زمینهی آیات الاحکام در باب نکاح (موانع نکاح)
قرآن کریم در همهی زمانها منبع اصلی و اساسی احکام الهی بودهاست. تفسیر فقهی، یکی از سودمندترین روشهای موضوعی قرآن است، که مفسران احکام فقهی را از آیات الاحکام استخراج مینمایند. تفاسیر فقهی را تنها در کتب تفسیری یا آیات الاحکامی نباید جست بلکه ممکن است در میان کتب فقهی یا روایی مطرح شده باشد که باید مورد توجه قرار گیرد. یکی از این منابع آثار و کتب ارزشمند آیت الله خویی می باشد. پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و جمع آوری اطلاعات کتابخانهای و استفاده از نرم افزارهای علوم اسلامی با هدف گردآوری دیدگاههای تفسیری آیت الله خویی در بحث موانع نکاح، تحلیل روش تفسیری ایشان تدوین گشتهاست. نتایج نشان میدهد ایشان در تفسیر و شرح آیات از روشهای متعددی از جمله رجوع به آیات دیگر، سنت، اجماع و تسالم، قواعدفقهی، مبانی اصولی و مبانی عقلی استفاده نمودهاند.
توضیحات بیشتر »الاصول العملیه دراسه مقارنه فی الجوانب الخلافیه بین الامام الاخمینی و المحقق الخوئی
معرفی کوتاه:بررسی دیدگاههای امام خمینی و آیهالله سید ابوالقاسم خویی در مورد اصول عملیه و مبانی و شروط جریان آنها است. در نوشتار حاضر نخست تعریفی از اصل در لغت و اصطلاح صورت گرفته و پس از آن کلیات قواعد علم اصول فقه در مورد اصول عملیه بیان شده است. آن گاه تعریفی لغوی و اصطلاحی از اماره صورت گرفته و فرق بین اصل و اماره بیان شده است. در ادامه سیر تاریخی استفاده از اصول عملیه چهارگانه یعنی برائت، احتیاط یا اشتغال، تخییر و استصحاب در فقه شیعه امامیه بیان شده و دیدگاه فقهای امامیه در مورد آنها منعکس شده است. در بخش اصلی کتاب حاضر نویسنده به اختلاف نظر امام خمینی و آیهالله سید ابوالقاسم خویی در مورد مبانی، ارکان، شروط و کیفیت استفاده از اصول عملیه فوق الذکر اشاره نموده و با استناد به دیدگاههای فقهی و آثار این دو فقیه معاصر نظریات آنان را در مورد حقیقت و ادله مربوط به برائت، احتیاط یا اشتغال، تخییر و استصحاب با هم مقایسه نموده است. وی در همین راستا به ادله قرآنی، روایی و عقلی برائت، احتیاط یا اشتغال، تخییر و استصحاب از منظر آنان و سند و مفاد روایات مربوط به آنها اشاره کرده و موارد و شرایط جریان داشتن هر یک از این اصول را از دیدگاه آنها و با توجه به فتاوای ایشان بررسی کرده است.
توضیحات بیشتر »حکم قتل اکراهی؛ مقایسه نظریه محقق خویی و مشهور امامیه
معرفی مقالهای از سجاد خاقانی نیک، منتشره در شماره اول مجله رسائل که به موضوع قتل اکراهی میپردازد.
توضیحات بیشتر »حکم تعدی جنسی به میت با تأکید بر دیدگاه مرحوم خویی
معرفی مقالهای از فاضل حدادی که مجله رسائل در شماره اول خود منتشر کرده و به موضوعات جنایت بر میت و زنا میپردازد.
توضیحات بیشتر »آیتالله خویی (ره) در آخرین سالهای حیات
تصاویری از آیتالله خویی در واپسین سالهای عمر پربرکت
توضیحات بیشتر »آیتالله سیدابوالقاسم موسوی خویی (ره)
معرفی علما و اساتید: سیدابوالقاسم موسوی خویی
توضیحات بیشتر »آیتالله خویی (ره) در ایام میانسالی
تصاویری از آیتالله خویی(ره) در ایام میانسالی
توضیحات بیشتر »برگزاری همایش ملی آیتالله العظمی خویی در اول آذر
سومین همایش ملی نکوداشت آیتالله العظمی خویی مرجع عالیقدر جهان اسلام همزمان با ایام سالگرد ارتحال این عالم در زادگاهش خوی برگزار میشود.
توضیحات بیشتر »انتشار دو اثر فقهی از علامه طهرانی(ره)
دو کتاب «الخیارات» و «رساله فی القطع و الظن» از مکتوبات علامه آیتالله حاج سید محمد حسین حسینی طهرانی(ره) منتشر شد.
توضیحات بیشتر »