شورای علمی گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی، قوی، فعال و پویا است تا جایی که میتوان گفت در حوزه «فقه شهر و شهرنشینی» پیشرو و جلودار بوده است و بناست اولین شماره «دو فصلنامه الهیات شهر» در سال آینده منتشر شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: «پژوهشکده اسلام تمدنی» از پژوهشکدههای پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است که از سال ۱۳۹۵ …
Read More »Tag Archives: انتخاب سردبیر
مرتد کسی است که انگیزه سیاسی یا قصد استهزاء دارد/ برای مقابله با کتب ضلال، باید حکم به جواز نشر آنها داد!
کسی که عالمانه و عامدانه میداند دین حق است و انکار میکند چنین کسی هست که مرتد و کافر شده و الا هرکسی که بر اساس عقیدهی خودش، شبههای برای خودش پیدا شده و برگشت، این مصداق مرتد نمیشود. خب قاعدتاً در آن چیزی که بهعنوان «مجازات مرتد» ذکر شده، مرتد در کنار تغییر عقیده، یک چیز اضافهای هم دارد، …
Read More »شرح حدیثی درباره آخرین گفتگوهای پیامبر اعظم(ص) و حضرت فاطمه زهرا(س)
شبکه اجتهاد: حضرت آیتالله سیدعلی خامنهای در ابتدای یکی از جلسات درس خارج فقه خود، به بیان و شرح حدیثی درباره آخرین گفتگوهای پیامبر اعظم صلیالله علیه و آله وسلم و حضرت فاطمه زهرا سلامالله علیها پرداختند که khamenei.ir متن و فیلم این شرح حدیث را منتشر کرده است. بسم الله الرّحمن الرّحیم الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاه و السّلام …
Read More »حضرت فاطمه(س) سنگ بنای وحدت یا بهانهای برای تفرقه امت؟
سالهاست که همچنان مناسبت شهادت بزرگ بانوی اسلام موضوعات مهم تاریخ اسلام و مسائل اختلافی بین شیعه و اهل تسنن را طرح میکند. این پرسش مطرح است که آیا حضرت زهرا(س) و سیره آن بزرگوار و اهل بیت عصمت و طهارت میتواند مبنای وحدت جامعه اسلامی قرار بگیرد یا محوری برای تفرقه شود؟ شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی، استاد …
Read More »جلوی هر اقدامی که منجر به فساد عمومی و ترویج گناه شود، باید گرفته شود/ نباید دایره محرمات در جامعه را گسترش داد/ با استدلال مخالفان، حضور بانوان در بسیاری از عرصهها محدود میشود/ با ابزار فرهنگی زمینه حضور بانوان در ورزشگاهها را میتوان فراهم کرد
مناظره علمی کرسی ترویجی «بررسی فقهی و موضوع شناسی حضور بانوان در ورزشگاهها» به صورت وبینار برگزار شد و در آن موافقان و مخالفان به طرح دیدگاهها و استدلالهای خود پرداختند. شبکه اجتهاد: کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی «بررسی فقهی و موضوعشناسی حضور بانوان در ورزشگاهها»، با حضور حججاسلام والمسلمین سید محمدنجفی (استاد سطح عالی حوزه)، کاظم قاضی …
Read More »فقه نجف بهخاطر سوق دادن فقیه به سمت حجیت، در نظامسازی خیلی کارساز نیست/ فقهی که تمایلی به حل مسائل ندارد فقهی سکولار و تنبل است/ فقه فقها در کشاکش «صناعت و قناعت»
راه فهم تفاوت در روشهای اجتهاد نجف و قم، خواندن تطبیقی آثار هر دو روش است؛ فرمولیزه شدن فقه در نجف، اگر با اصول و مبانی دقیق باشد، میتواند ما را به نتایج خوبی برساند؛ اما فقه نجف بهخاطر سوق دادن فقیه به سمت حجیت، در مسائل تمدنی و نظامسازی خیلی کارساز نیست؛ چراکه در نظامسازی ما فقط بهدنبال حجت …
Read More »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه جمادی الثانیه ۱۴۴۲ قمری در ایران
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … …
Read More »واکاوی ۳۹ اثر شیخ انصاری برای تدوین مبانی اصولی شیخ اعظم
چاپ دوم کتاب «مبانی اصولی شیخ اعظم انصاری» با تصحیح و اضافات که مشتمل بر ۱۵ فصل و ۲۵۹ عنوان و با مطالعه خط به خط همه کتب شیخ انصاری تدوین شده است، توسط انتشارات مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) به زیور طبع آراسته شد. اختصاصی شبکه اجتهاد: در طول تاریخ تشیع، فقها و اصولیان زیادی ظهور و بروز کردند …
Read More »فقه باید تنها منبع قانونگذاری باشد/ ظرفیت فقه شیعه برای تدوین حقوق بینالملل
با توجه به اصل ۴ قانون اساسی که تصریح دارد به اینکه کلیه قوانین و مقررات باید موافق با موازین فقهی و شرعی باشد و تصریح شده که این اصل در تمام اصول قانون اساسی و همین طور بر کلیه قوانین حاکم است؛ بنابراین منبع اتخاذ قوانین و مستند اصلی قوانین، باید فقه و موازین شرعی باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: …
Read More »فقه امت به جای فقه مذاهب/ پیامدهای منفی نداشتن فقه مشترک اسلامی
نباید دانشهای اسلامی را به تعداد فرقههای مذهبی در شیعه و سنی متعدد کنیم، زیرا نه با واقعیت تاریخی دانشها سازگاری دارد و نه انعکاس و نتایج و پیامدهای آن درست است. اگر شیعه بگوید من فقه دارم و اهل تسنن هم بگویند ما فقه داریم و هر کدام هم درصدد استیلا بر فقه دیگری باشند، امت بلافقه تولید خواهد …
Read More »معیار مستحدثه بودن مسئله فقهی چیست؟
اختصاصی شبکه اجتهاد: کرسی علمی-ترویجی «معیار مستحدثه بودن مسئله فقهی» با ارائه حجتالاسلام سیدرضا شیرازی، مدرس حوزه علمیه مشهد و عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم اسلامی بنیاد پژوهشهای اسلامی و نقادی حجتالاسلام والمسلمین محمد قائینی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و حجتالاسلام دکتر سید علی دلبری، دانشیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی و دبیر علمی حجتالاسلام دکتر محمدتقی کریمی، …
Read More »خبر واحد در مسائل عامالبلوی حجیت ندارد/ چرایی تمایز عقاید سید مرتضی در ناصریات
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، گفت: گاهی خبر واحد از مسائل حیاتی و مهم دینی است؛ سیدمرتضی در این زمینه معتقد است خبر واحد در این مسائل، معتبر نیست، زیرا عقلا در مسائل مهمه به خبر واحد اعتنا نمیکنند، مگر آنکه اطمینان نسبی ایجاد و محفوف به قرائن قطعی باشد. ببه گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدضیاء …
Read More »شهید صدر؛ اندیشمندی که تنها به نبوغش تکیه نکرد
شهید صدر در علم اصول، حدود ۱۷ یا ۱۸ مبنای اساسی و نزدیک به ۱۰۰ نظریه متفاوت دارد. باز با این حال برنامه مطالعاتی ایشان چنین بود که آیتالله سید کاظم حائری میفرمود: آقای صدر در سنینی که ما شاگرد ایشان بودیم، (سنین چهل سالگی و بالاتر) به اندازه سه طلبه معمولی کار میکرد و زحمت میکشید، با اینکه خودش …
Read More »حکم حکومتی در تفقه شیعی
حجتالاسلام نعیمیان با بیان اینکه حکم حکومتی در تعریف فقها از جنس فتوا نیست؛ بلکه حکمی انشائی است، اظهار کرد: حکم حکومتی برخلاف فتوای فقیه، حجیت عام دارد و نقض آن حرام است. نقض در اینجا بهمعنای عدم امتثال نیست؛ بلکه بهمعنای حکم دادن برخلاف حکم حکومتی است؛ پس در حکم حکومتی، هم امتثال واجب است و هم حکم دادن …
Read More »قرارگاه فقاهت و مجتهد پروری حوزه علمیه خراسان آغاز بکار کرد + تصاویر
مدیر حوزه علمیه خراسان با اشاره به اهمیت فراوان قرارگاه فقاهت و مجتهدپروری حوزه علمیه خراسان، گفت: تا زمانی که فعالیت درسی، فقاهتی، اصولی، رجالی، قرآنی، عقلانی در حوزههای علمیه برقرار است، قرارگاه فقاهت و مجتهدپروری استمرار دارد و باید بهطور جدی دنبال گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین جلسه هماندیشی و معارفه اعضای قرارگاه فقاهت و مجتهد پروری حوزه …
Read More »مصباحِ دین و انقلاب؛ پیامهای تسلیت مراجع، علما و اساتید در پی ارتحال آیتالله مصباح یزدی
در پی ارتحال آیتالله محمدتقی مصبلح یزدی، مراجع عظام، علما و اساتید حوزه علیمه و نهادهای علمی در پیامهای جداگانهای ارتحال این فقیه فیلسوف و انقلابی را تسلیت گفتند. اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله محمدتقی مصباح یزدی، بنیانگذار و رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، نماینده منتخب مردم استان خراسان رضوی در مجلس خبرگان رهبری، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه …
Read More »آیتالله محمدتقی مصباح یزدی، فقیه فیلسوف و مجاهد انقلاب دارفانی را وداع گفت
آیتالله مصباح یزدی پس از عمری مجاهدت کم نظیر در مسیر اسلام و انقلاب، لحظاتی قبل در سن ۸۶ سالگی دعوت حق را لبیک گفت و به ملکوت اعلی پیوست. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمدتقی مصباح یزدی، بنیانگذار و رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، نماینده منتخب مردم استان خراسان رضوی در مجلس خبرگان رهبری، عضو سابق شورای …
Read More »اراکی: استنباط نظام برمبنای اختراعات و کشفیات خاص فقیه نیست/ علیدوست: آیات و روایات دلالت بر فقه نظام دارند اما همه مشکلات با اصلاح فقه حل نمیشود/ کعبی: نقطه آغاز قانونگذاری باید فقه نظام باشد
شبکه اجتهاد: اولین جلسه از سلسله جلسات هم اندیشی «فقه نظام» به همت دبیرخانه علوم انسانی اسلامی مفتاح با همکاری دفتر مطالعات تخصصی فقه نظام در محل جامعه مدرسین برگزار گردید. در این جلسه اساتید محسن اراکی، ابوالقاسم علیدوست و عباس کعبی به ارائه مباحث خود پیرامون معانی و ماهیت فقه نظام پرداختند. آنچه پیش روی شما قرا میگیرد بخشی …
Read More »جامعه المصطفی صلح آمیزترین نهاد علمی جهان اسلام است/ با کمک حقوقدانان مسلمان میشود مقابل تحریم ایستاد
برخورد آمریکا با فضای توسعه در تمام رشتهها بسیار خشن و از قدیم تحت محاصره و مجازات بوده است. یعنی از بعد از سید جمال الدین اسد آبادی که جهان اسلام به خود آمد و به دنبال این رفت که جهان اسلام را در تمام عرصه ها به توسعه و پیشرفت برساند بزرگترین تهدید و زنگ خطر برای غربیها شد. …
Read More »اطمینان عقلائی و ملاک حجّیّت آن؛ ملاحظاتی پیرامون نظریه استاد شهیدی
به دلیل فراگیر بودن و محلّ ابتلا بودن اطمینان و دخالت آن در احراز حدّ نصاب تعلّم احکام کلّیّه شرعیّه و عمل خارجی مکلّفین، لغزش هر کس در شناخت آن و لوازم آن، لغزشی عادی نیست و اثرات آن در تحریف دین و سختگیری یا سهلانگاری غیر مرضیّ شارع مقدّس مشهود است. اختصاصی شبکه اجتهاد: سیوچهارمین عصرانه علمی مدرسه تخصصی …
Read More »نگاه حداقلی به فقه ممکن نیست!/ فقهای متخصص بسیار اندک هستند
کسانی که واژه فقه را در کنار نظام قرار دادند دو منظور را دنبال میکنند. یکی اینکه معنای حداکثری از فقه را در نظر دارند، دوم اینکه معتقدند که فقه یک مجموعه نظاممند است؛ یعنی به صورت نظاممند، حاکی از رفتارها، روابط، ارتباطات، اجزاء و عناصری هست که میتواند سعادت دنیا و آخرت را برای انسان مهیا کند و تکلیف …
Read More »پیام آیات صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی و وحید خراسانی به سوگواران فاطمی
علاقهمندان با برپایی مراسم عزاداری با رعایت اصول بهداشتی، عظمت و شکوه مراسم فاطمی را به جهانیان نشان داده و دفاع از مقام شامخ ولایت و امامت و پیروی از آن حضرت را افتخار خود میدانند و با توسّل به حضرات معصومین علیهمالسلام بهویژه حضرت زهرای مرضیه سلامالله علیها و قرائت حدیث شریف کساء و دعای توسّل، از خداوند متعال …
Read More »نقد و بررسی نظریه «عدم حجیت اطمینان»
اختصاصی شبکه اجتهاد: دومین نشست شبکه نوآوریهای فقهی صراط با ارائه نظریه استاد محمدتقی شهیدیپور مبنی بر «عدم حجیت اطمینان» توسط حجتالاسلام والمسلمین سید حسن روحبخش و نقادی حجتالاسلام والمسلمین سیدفرید حاجی سیدجوادی و حجتالاسلام والمسلمین عبدالله محمدی و داوری حجتالاسلام والمسلمین سید طاهر غفاری، در حوزه علمیه امام کاظم (ع) قم به صورت وبینار برگزار شد. در این نشست …
Read More »خاطرات و ناگفتههای «آیتالله موسوی خلخالی» از علما و بزرگان حوزه نجف
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله سید محمدمهدی موسوی خلخالی در حوزه علمیه نجف، دروس رسائل، مکاسب و کفایه را از محضر اساتید برجستهای همچون: آیتالله شیخ مجتبی لنکرانی، آیتالله میرزاحسن یزدی، آیتالله شیخ مرتضی طالقانی و آیتالله شیخ محمدتقی ایروانی آموخت. سپس، از سال ۱۳۲۵ شمسی تا سال ۱۳۳۹، مدت پانزده سال، با حضور در درس خارج فقه و اصول، نزد …
Read More »سکاندار کشتی فقاهت در نجف
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتﷲ سید محمدمهدی موسوی خلخالی (رضوانﷲعلیه) فرزند آیتﷲ سید فاضل در سال ۱۳۰۴ شمسی مصادف با ۱۳۴۴ هجری قمری در شهر رشت متولد شد، او پس از وفات پدرش به خاطر علاقه و سوابق خانوادگی و دعوت عمویش مرحوم آیتﷲ سید محمد موسوی خلخالی در سال ۱۳۱۰ شمسی عازم نجف اشرف گردید و پس از گذراندن تحصیلات …
Read More »عرصههای نوین حدیث پژوهی؛ از اعتبار سنجی احادیث تا عصریسازی روایات و تجمیع قرائن عامه
اینکه پذیرش خبر را منحصر کنیم به وثاقت راوی اشتباه است. ملاک پذیرش خبر وثاقت راوی است اما وثاقت فقط احتراز از کذب نیست بلکه شهرت و سرشناسی او هم مؤثر است. محققان غیرمسلمان هم درگیر این مسئله هستند و برای راستی آزمایی اخبار متعدد و گاه متناقض در این عصر ارتباطات و فضای مجازی تحقیقات و پژوهشهایی نموده و …
Read More »علت و معلول در موضوعشناسی جایگاه مهمی دارد/ در موضوعشناسی باید به اهلفن اعتماد کنیم/ علاوه بر تقید به مبانی اجتهاد، در جهات مختلف شریعت بهروز باشیم
اگر فقیهی میگوید من از آنچه ستاد کرونا میگوید تبعیت میکنم و هر موضوعی که آنها لازم میدانند من هم به لزوم آن فتوا میدهم بر این اساس است که در موضوع شناسی باید به اهل فن اعتماد کنیم. «فاسئلوا اهل الذکر» معنایش فقط مراجعه به اهلبیت علیهمالسلام در علوم الهی نیست؛ بله آنها سرسلسله علوماند اما در هر موضوعی، …
Read More »روشها و عرصههای جدید در فقه معاصر
مدلها باید بر اساس نگاهی جامع و منظومه وار از احکام فقهی شکل بگیرد. با یک فرع مدل اجتماعی درست نمیشود، بلکه باید ارزشهای حاکم بر حکم، هدف از اجراء حکم، کارکرد حکم در جامعه و سایر عناصر مربوط به حکم شناخته شوند. لذا برای کاربردی کردن فقه، نیاز به استخراج نظام واره از فقه در عرصههای فراخ و وسیع …
Read More »آیتالله حسینی بوشهری رئیس جامعه مدرسین شد + مروری بر فعالیتها
آیتالله سیدهاشم حسینی بوشهری با رأی اکثریت اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به عنوان رئیس این نهاد عالی حوزوی انتخاب شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم عصر امروز جمعه ۲۸ آذر برگزار گردید، که آیتالله سیدهاشم حسینی بوشهری با رأی اکثریت قاطع اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به عنوان رئیس، آیتالله سیداحمد …
Read More »پیشبرد اهداف نظام سیاسی نیازمند نهادسازی بر اساس فقه و علوم انسانی است
حجتالاسلام دکتر واعظی با تأکید بر این که پیشبرد اهداف نظام سیاسی نیازمند نهادسازی بر اساس فقه و علوم انسانی است، گفت: ما در این چهل ساله کمتر نهادسازی و بیشتر مونتاژ کردهایم یعنی از تجارب عقلاییه موجود در نظامات اجتماعی دیگر را مثل بانک، قیوداتی زده و آن را اسلامی کرده ایم ولی نهادسازی نکرده ایم در حالی که …
Read More »