اعرافی: شهید صدرهمانطور که در دانش نابغهای نوآور و گسترشدهنده مرز دانش است در الگوی تعاملی مرجعیت و نهادها و عرصههای اجتماعی نیز نابغه است. متأسفانه افکار شهید صدر ادامه پیدا نکرد و حوزههای علمیه در این زمینه کوتاهی کردند.
توضیحات بیشتر »چه شیعه و چه سنی نقشی در تعیین حاکم ندارند/ مشارکت مذاهب مختلف در فرآیندهای سیاسی به کارآمدی نظام میافزاید
اختصاصی شبکه اجتهاد: نقش و سهم مذاهب در انتخاب حاکمیت و فرآیندهای سیاسی چیست؟ این مسئله موجب شد مصاحبهای کوتاه با حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا بهروزی لک، استادیار گروه آموزشی علوم سیاسی در دانشگاه باقرالعلوم(ع)، داشته باشیم. او صاحب پنج کتاب و نزدیک به پنجاه مقاله درزمینهی علوم سیاسی، انقلاب اسلامی و مهدویت است
توضیحات بیشتر »انتشار سومین شماره فصلنامه «جستارهای فقهی و اصولی»
سومین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «جستارهای فقهی و اصولی» با شش مقاله علمی از جمله «نقد و تحلیل ادلّهی حجیّت «سیرهی متشرّعه» و «پژوهشی در مصلحت و اضطرار شرعی در فقه خانواده» از سوی اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی منتشر شد.
توضیحات بیشتر »مرز همزیستی فقط اقدام مسلحانه و به خطر افتادن امنیت مردم است/ ترورهایی که به دستور پیامبر انجام شد در شرایط استثنایی بود
شبکه اجتهاد: اصالت صلح یکی از مبانی همزیستی با ادیان و مذاهب دیگر است. این اصل پاسخی به این مسأله است که آیا در برخورد با مخالف، اصل بر صلح و خودداری از تنش است؟ مرز این صلح تا کجاست؟ این مسأله بهانهای شد که با استاد حجتالاسلام والمسلمین سید محمدعلی ایازی گفتوگویی داشته باشیم.
توضیحات بیشتر »اجتهاد، بدون تسلّط بر مبانی اهل سنّت، ممکن نیست
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین سید میرتقی حسینی گرگانی، از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه قم، سالیانی است به مباحثی تقریبی چون اصول و فقه مقارن پرداخته است و کتابی نیز در همین موضوع، به نام «نبراس الاذهان فی اصول فقه المقارن» تألیف نمودهاند. با وی در رابطه با بایستههای اصول و فقه مقارن به گفتگو نشستیم.
توضیحات بیشتر »اکثر مراجع معتقدند ریاستجمهوری شأن زنانه نیست/ در زمین مدرنیته با فقه بازی میکنیم
شبکه اجتهاد: در آستانه انتخابات ریاست جمهوری و باتوجه به درخواست شورای نگهبان برای ارائه نظرات فقهی در خصوص ماده ۱۱۵ قانون اساسی و بحث رجل سیاسی، صبح نو گفتگویی با حجتالاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایینژاد، رییس مرکز تحقیقات زن و خانواده، داشته است.
توضیحات بیشتر »شهید صدر به دنبال طرح مباحث اقتصادی با ریشه اسلامی بود نه حجیت شرعی
شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات بحث برانگیز در آراء اقتصادی شهید صدر این است که ایشان، آراء مختلف موجود در اندیشه اسلامی را که برای نظاممندی مکتب اقتصادی اسلام مفید بود، به کار میگرفت؛
توضیحات بیشتر »«شهید صدر» و پیشتازی در روش استنباط فقه نظام
در تحقیقات هیچ فقیهی از فقهای اسلام ـ شیعه و سنی ـ آن هم در عرصه اقتصاد، در آن ترازی که آقای صدر (قدسالله روحه) اقدام فرمودند و ارائه کردند، استنباط فقه نظام نداریم. البته علمای ما در مسائل اقتصادی تحقیقات زیادی داشتند اما در هیچیک از تحقیقات، یک نظام منسجم مبتنی بر منابع دینی، آن هم بهطور کامل و براساس روشهای متعارف استنباط عرضه نشده است.
توضیحات بیشتر »انتشار ویژهنامه «فقه نظام ساز» + دانلود
اولین ویژه نامه علمی - پژوهشی با موضوع «فقه نظام ساز» توسط فصلنامه راهبرد فرهنگ شورای عالی انقلاب فرهنگی چاپ و منتشر شد.
توضیحات بیشتر »تقیه امام محمدباقر(ع) در برابر ذهنیت افکار عمومی
گرچه امام باقر(ع) اندیشه عموم را به چالش کشید و اندیشه مرجعیت اهل بیت علیهم السلام را به طور آشکار ارائه کرد و در سختترین مجالس از نگر سیاسی بر آن تصریح کرد، اما ایشان و امامان بعدی در حالتهای عادی نسبت به این مبنا شدیداً در تقیه بودند
توضیحات بیشتر »ساختار آخوند و تحلیل برجام!
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام و المسلمین محمد قائینی از نجفزادگانِ ساکن قم است. شاگردی در محضر اساتیدی همچون آیتالله خویی در نجف و آیات منتظری و تبریزی در قم، او را به یکی از بهترین اساتید خارج فقه و اصول حوزه علمیّه قم بدل کرده است. میخواستیم با ایشان در مورد امکان نظامسازی از ساختار فعلی دانش اصول سخن بگوییم؛
توضیحات بیشتر »نگاهی به مقالات آخرین شماره فصلنامه «پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی»
چهل و ششمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی» به صاحب امتیازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل و مدیر مسئولی حجتالاسلام والمسلمین حسن قلیپور با هفت مقاله علمی به چاپ رسید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره جدید فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی» به سردبیری دکتر علی اکبر ایزدی فرد در ۵۰۰ نسخه از سوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل عرضه شد. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به موضوعات و چکیده مقالات که خوانندگان میتوانند با استفاده از لینک پایانی متن کامل مقالات را بهصورت رایگان دانلود نمایند. «مبنای فقهی مشروعیت قوانین با رویکرد قرآنی» …
توضیحات بیشتر »جزئیات دو پروژه «مکتب فقهی محقق اردبیلی» و «قواعد استظهار»
«مکتب فقهی محقق اردبیلی» و «قواعد استظهار و کارآیی آن در حل مسائل مستحدثه» دو پروژه علمی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است که قرار است در سال جدید ۹۶ اتمام و به چاپ برسد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسنعلی علی اکبریان مدیر گروه فلسفه فقه و حقوق در مورد پروژه «مکتب فقهی محقق اردبیلی» توضیحاتی ارایه نمود و گفت: این تحقیق در سال ۱۳۸۶ با حجتالاسلام والمسلمین محمد علی سلطانی آغاز شد و در سال ۱۳۹۱ شورای پژوهشی درحدود ۲۲۰ صفحه در پایان کار از ایشان تحویل گرفت. ولی از آن جا که …
توضیحات بیشتر »روش مقارن، بدعت وهابّیها را روشن میسازد
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین شیخ علی کورانی از محققین و مؤلفین جهان عرب، سالیانی است در زمینه فقه و اصول و مباحث جهان عرب، فعالیت علمی مفصلّی دارد. با وی در زمینه تأثیرات روش فقهی مقارن برای جلوگیری از نفوذ و جذابیت سلفیّه به گفتوگو نشستیم. تجربه سالیان حضور در میان اهل سنّت و همچنین مناظرات فراوان او با اهل سنّت، گفتوگوی خوبی را رقم زد. به کارگیری روش مقارن در استدلالات فقهی آیا میتواند فقه سلفیه را منزوی کند؟ شیخ علی کورانی: ابتدا خیلی متشکریم که به این بحث اهمیت دادید. فقه مقارن بحث مهمی است. به علت اینکه …
توضیحات بیشتر »رونمایی از چهار اثر جدید فقهی و حقوقی با رویکرد «مسئله محوری»
کتابهای «بررسی فقهی و حقوقی اصل حسن نیت در قراردادها» نوشته علی جعفری، «بررسی فقهی و حقوقی میراث فرهنگی» به قلم سید محسن فتاحی، «اعاده حیثیت و جبران خسارت معنوی ناشی از دعاوی کیفری» به کوشش جواد فخارطوسی و کتاب «درآمدی برمسأله روابط زن و مرد در جامعه اسلامی» به تحقیق علیرضا فجری رونمایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم رونمایی از آثار جدید پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پیش از ظهر امروز در سالن همایشهای این پژوهشگاه برگزار شد. سخنران ویژه این مراسم حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد درس خارج و رئیس انجمن فقه و …
توضیحات بیشتر »پیشینه روش مقارن، به امام صادق(ع) بازمیگردد
شبکه اجتهاد: محمدحسین مختاری مازندرانی، زاده ۱۳۴۴ شمسی، در دوازدهسالگی، دروس حوزه علمیّه را از زادگاه خود، قائمشهر آغاز کرد و در ۱۵ سالگی نیز وارد حوزه علمیه قم شد. او پس از اتمام دوره سطح، در دوره خارج، از محضر اساتیدی همچون آیات فاضل لنکرانی، تبریزی، وحید خراسانی، شبیری زنجانی و جوادی آملی استفاده کرد. او پس از اتمام دوره خارج و مدتها تدریس در حوزه و دانشگاه، در سال ۱۳۸۲، جهت ادامه تحصیل راهی انگلستان شد و سرانجام در سال ۱۳۸۶، مدرک دکترای خود در رشته فلسفه غرب (شاخه هرمنوتیک) از دانشگاه دورهام دریافت کرد. او علاوه بر …
توضیحات بیشتر »زوایای پنهان زندگی و منهج فکری – سیاسی آیتالله بروجردی
پیش کنگره بینالمللی نکوداشت آیتالله العظمی بروجردی با عنوان «شکوه مرجعیت» پیش از ظهر امروز ۱۹ اسفندماه با حضور مراجع عظام تقلید و شخصیتهای برجسته حوزه و بیوت مراجع عظام در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، پیش کنگره نکوداشت آیتالله بروجردی که با حضور حضرات آیات و علما در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد، آیتالله سبحانی به بررسی ابعاد مختلف شخصیتی و علمی و اخلاقی آن مرجع عظام تقلید پرداخت و در ادامه آیتالله علوی بروجردی در سخنانی به ذکر جایگاه و اهمیت تفکرات آن مرحوم پیرامون فقه تشیع و همچنین مساله تقریب پرداخت. …
توضیحات بیشتر »گزارش اجتهاد از اجلاسیه «توسعه مباحث فقه، نیازها و ضرورتها»
به همت مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، اجلاسیه «توسعه مباحث فقه، نیازها و ضرورتها» با حضور اساتید سطوح عالی و خارج حوزههای علمیه شب گذشته در مدرسه عالی دارالشفا برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین رحمانی دبیر اجلاسیه در ابتدا گفت: غایت توسعه فقه مباحثی است که باید در امر توسعه فقه به آن توجه داشت. در اینجا مطرح میشود، چه کسی میتواند به توسعه فقه شکل دهد؛ هر کسی نمیتواند در زمینه توسعه فقهی دخیل باشد؛ توسعه فقه به معنی توسعه اجتهاد فقهی است. عضو هیئت رئیسه مجمع عمومی جامعه مدرسین تصریح کرد: هر کاری …
توضیحات بیشتر »گزارشی از مراسم نکوداشت مقام علمی آیتالله واعظ زاده
علم صائب و عمل صالح از ویژگیهای این عالم بزرگوار بود. ایشان عمر خویش را در آموختن، قلم زدن و تلاش برای حفظ وحدت و تشکیل امت واحده صرف کرد/ نوع قرائت مرحوم واعظ زاده از اسلام قرائت ناب و آموزنده بود و این شخصیت در تنویر افکار جامعه نقش کلیدی داشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مراسم نکوداشت مقام علمی آیتالله حاج شیخ محمد واعظ زاده خراسانی، محقق و متفکر اسلامی معاصر، مؤسس فقید دانشگاه مذاهب اسلامی و نخستین دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، دوشنبه ۱۶ اسفندماه، در محل سالن همایش شهید ماموستا شیخ الاسلام دانشگاه مذاهب اسلامی تهران …
توضیحات بیشتر »فقه ما کجا و فقه آنها کجا !
شبکه اجتهاد: آیتالله سید علی میلانی، نوه مرحوم آیتالله سید محمدهادی میلانی و استاد مشهور خارج فقه و اصول حوزه علمیّه قم است. مقرّر درسهای فقه مرحوم آیتالله گلپایگانی و فقه و اصولفقه آیتالله وحید خراسانی را البتّه بیش از فقه و اصول، به تألیفات فراوانش در امامت و کلام میشناسند. تخصّص توأمان در اصول و فقه و آشنایی با مبانی شیعه و سنّی، بهانهای شد تا با او در رابطه با کارکردهای روش مقارن در اصول و فقه با توجّه به مبنای آیتالله بروجردی مبنی بر در حاشیه بودن فقه شیعه نسبت به فقه اهلسنّت در زمان صدور روایات …
توضیحات بیشتر »اعتبارسنجی و کاربرد «سیاق» در علم اصول فقه
«جایگاه لفظ در ساختار کلام» سیاق لفظی است و سیاق حالی، «موقعیت مؤثر در فهم مراد متکلم» میباشد؛ اما هنگامی میتوان به سیاق کلام استناد کرد که دلالت آن به حد ظهور برسد. بسیاری از مباحث لفظی و کبروی علم اصول، مبتنی بر دلالت سیاق است. پشتوانه قواعدی چون احترازیت قیود، اطلاق، دلالت سکوت و تقریر وابسته به سیاق است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «جایگاه سیاق در علم اصول فقه» عنوان یکی از پایاننامه های سطح سه حوزه علمیه مشهد در رشته تخصصی «فقه و اصول» است که توسط حجتالاسلام رضا میهندوست تدوین شده است که در جلسهای با حضور …
توضیحات بیشتر »غیر از ائمه (ع) کسی حق ندارد بگوید من و همه پیروانم بهشتی هستیم
شبکه اجتهاد: آیتالله سید کمال حیدری در سال ۱۳۷۶ قمری در کربلا به دنیا آمد. اساتید او در نجف آیات عظام ابوالقاسم خویی، محمدباقر صدر، محمدتقی حکیم و میرزا علی غروی و اساتید او در قم آیات عظام جواد تبریزی و حسین وحید خراسانی هستند. او دارای بیش از ۵۰ کتاب در موضوعات فلسفه، کلام، فقه، اصول، قرآن، حدیث و مهدویت است. بسیاری از آرا و نظریات او متضمن نقدهای جدی و ریشهای به دیدگاههای مشهور میباشد. از جملهی مباحث جنجالبرانگیز او با عنوان «من إسلام الحدیث إلی إسلام القرآن» مشتمل بر نقدهای جدی به میراث روایی شیعه به دلایلی …
توضیحات بیشتر »آزادی بیان، پایهی فهم دین و حقانیت شریعت است/ ابراز عقیده راه سالم همزیستی مذاهب اسلامی
شبکه اجتهاد: شیخ احمد بدرالدین حسون مفتی اعظم سوریه در گفتگوی مکتوب با بخش عربی «اجتهاد» به سؤالاتی پیرامون «تحقق همزیستی در پیروان مذاهب اسلامی» پاسخ داده است که از منظر شما میگذرد. همزیستی میان مذاهب بر چه اصولی استوار است؟ چه زمانی میتوان گفت مذاهب با یکدیگر همزیستی دارند؟ شیخ حسون: قرآن کریم از تفاوتهای فردی بین آحاد بشر در استعداد، توانایی و قابلیتها سخن به میان آورده و همچنین به تعدد زبانها، رنگها و نژادها اشاره کرده و آن را از نشانههای آشکار یگانگی خداوند برشمرده است. قرآن کریم میفرماید: «وَ مِنْ ءَایَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ …
توضیحات بیشتر »ابن تیمیه هیچ آوردهای برای اندیشه خلافت ندارد
اگر ابن تیمیه در باب خلافت و رابطه حاکم و مردم تنها ۳۰ صفحه مطلب داشته باشد در رد شیعه و نقد به آن هزاران صفحه نوشته است./ اگر در افکار و اندیشههای ابن تیمیه پژوهش و تحقیقی داشته باشید خواهید دید نه تنها خودش بلکه شاگردان و پیروانش چیزی برای گفتن ندارند. به گزارش شبکه اجتهاد، به همت گروه جهان اسلام انجمن مطالعات سیاسی حوزه نشست علمی و نقد و بررسی «نظریه خلافت در آثار ابن تیمیه» با حضور اساتید و کارشناسان مسائل سیاسی جهان اسلام در سالن جلسات دبیرخانه انجمنهای علمی حوزه برگزار شد. این نشست که با …
توضیحات بیشتر »چرا تحوّل در ساختار دانش اصول، ناکام مانده است؟
شبکه اجتهاد: ده سال پیش، مهدی علیپور و حمیدرضا حسنی، دو پژوهشگر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، با نگارش مجموعه دوجلدی «جایگاهشناسی علم اصول»، اولین گامهای ایجاد تحوّل در این دانش را برداشتند. این کتاب، هم گفتگوهایی با دانشیان این علم دارد و هم مشتمل بر مقالاتی از این دو پژوهشگر است. در بخشی از کتاب، به آسیبشناسی ساختار فعلی دانش اصولفقه و نقد تحوّلاتی که در این رابطه انجامشده است پرداختهشده و پسازآن نیز از بایستههای ساختار معیار اصولفقه سخن گفتهشده است. خلاصهای از این دو بخش، در زیر میآید. آنچه مسلم است، اصول امروز همان اصولی است که …
توضیحات بیشتر »تشخیص موضوعات مستنبطه، شأن مرجع اعلم است
شبکه اجتهاد: تذکر بیسابقه یک مرجع تقلید به شورای نگهبان، مبنی بر عدم دخالت در کار مرجعیت، حادثهای غیرمنتظره در مجامع فقهی و حوزوی بود. در این رابطه، با آیتالله محمدعلی گرامی قمی، از اساتید باسابقه در حوزه علمیه قم گفتگو کردیم. او در این گفتگو، نظرات جالبی را در دفاع از مرجعیت بیان کرد. به نظر حضرتعالی، بهطورکلی، موضوعشناسی احکام، از شئون مرجعیت است یا شورای نگهبان یا عامه مکلفین؟ آیتالله گرامی: موضوعات دو دسته هستند. یک دسته از آنها صرفاً عرفی است و به فقیه ربطی ندارد و هر کسی باید خودش تحقیق کند. حتی اگر فقیه نظری …
توضیحات بیشتر »لزوم بازتعریف عدالت در نسبتسنجی آن با مصلحت/ آیا میتوان به نام مصلحت، از اجرای عدالت کوتاه آمد؟
مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تاکید بر لزوم بازتعریف عدالت به خصوص در نسبتسنجی آن با مصلحت تاکید کرد: عدالت اسلامی صرفا با تبعیت از معصوم، تحققپذیر است. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی ترویجی «عدالت و مصلحت» از سوی حلقه تخصصی عدالت پژوهی مرکز مطالعات بینارشتهای دوم اسفندماه در تالار فرهنگ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قم برگزار شد.در این کرسی علمی حجتالاسلام والمسلمین سید سجاد ایزدهی، مدیر گروه سیاست و عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به عنوان ارائه دهنده و حجج اسلام محسن مهاجرنیا و علی محمدی جورکویه از اعضای هیأت …
توضیحات بیشتر »۳۰ تصویر متفاوت از ششمین کنفرانس بینالمللی حمایت از انتفاضه فلسطین
به گزارش شبکه اجتهاد، ششمین کنفرانس بینالمللی حمایت از انتفاضه فلسطین صبح امروز با سخنرانی حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی در سالن اجلاس سران، با حضور روسای سه قوه در تهران آغاز به کار نمود. در این کنفرانس که ریاست آن بر عهده علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی است هیأتهایی از ۸۰ کشور جهان حضور دارند. این اجلاس امروز و فردا، ۳ و ۴ اسفندماه در محل سالن اجلاس سران ادامه خواهد داشت و در روز پنجشنبه نیز پارلمانها، احزاب و گروههای فلسطینی حضور پیدا میکنند. بخوانید: بیانات مقام معظم رهبری در ششمین کنفرانس بینالمللی حمایت از انتفاضه …
توضیحات بیشتر »مستندات فقهی حرام بودن شرکتهای بازاریابی شبکهای
ریشههای بازاریابی شبکهای و هرمی/ اولین شرکتهای هرمی و شبکهای/ چگونگی کار شرکتهای هرمی و شبکهای/ تفاوتهای بازاریابی هرمی و شبکهای/ آثار مخرب شرکتهای مذکور/ آماری از سود برندگان و زیان دیدهها/ ادله حرمت بازاریابی هرمی و شبکهای/ مشکلات جنبی و حاشیهای/ پاسخ به چند سؤال/ جمع بندی و خلاصه بحثهای گذشته؛ از محورهای اصلی این مقاله میباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، موضوع درس خارج فقه حضرت آیتالله مکارم شیرازی در سال تحصیلی ۹۶-۹۵ کتاب شرکت است که به مناسبت این موضوع، بحث شرکتهای نوظهور به میان آمد و استاد در مورد هفت شرکت عمده به مقدار کافی بحث کردند. …
توضیحات بیشتر »امکان تغییر دامنه خمس توسط ولی فقیه
شبکه اجتهاد: در متون تاریخی قبل از اسلام، در غیر از عرب هم، بحث و کلمه ی خمس داریم ولی یک نحو صدقه بوده است که به فقرا داده می شده است. نوعاً بشر از هر پنج یا ده انگشت، یکی را برای یک مفهوم عالی قرار می داد؛ یا خدا یا کاهن یا… . در روایات ما هم داریم که عبدالمطلب یک کنز پیدا کرد و خمسش را داد. آن خمس یعنی صدقه دادن به فقرا. این نیست که اصل خمس از ایشان باشد کما اینکه برخی تصور کرده اند. گفتیم که در عرب قبل از اسلام مرباع داشتیم. …
توضیحات بیشتر »