«تبیین جایگاه مقتضیات زمان و مکان در فرآیند اجتهاد»، «بررسی دیدگاه امام خمینی(ره) پیرامون منشأ حجیت قطع» و «بررسی ابتکارات فقهی سید مصطفی خمینی در باب بیع» از جمله مقالات منتشر در آخرین فصلنامه متین میباشند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هفتاد و دومین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «متین» (پاییز ۹۵) که به صورت تخصصی به پژوهش در زمینه امام …
Read More »Tag Archives: انتخاب سردبیر
پارسانیا: نزاع مشروطه و مشروعه بر سر ولایت فقیه نبود/ ثبوت: عدم باور آخوند به حکومت اسلامی در عصر غیبت
حجتالاسلام پارسانیا با بیان این که در زمان مشروطه علما درباره اصل تشکیل ولایت فقها مخالفتی نداشتند بلکه درباره امکان اجرا و مصادیق حرف داشتند، گفت: آخوند خراسانی ولایت فقیه را قبول داشته، ولی درباره شدن یا نشدن آن نظر متفاوتی داشته است. این در حالی است که به اعتقاد اکبر ثبوت، آخوند اعتقادی به حکومت اسلامی در عصر غیبت …
Read More »نائینی بین دولت جدید، ملیت ایرانی و مذهب تشیع آشتی برقرار کرد
مرحوم نائینی میگوید عبور از سلطنت به دوران مدرن، منع شرعی ندارد بلکه با حمایت شرعی نیز مواجه است. او دولتهای سلطنتی را دولت نمیبیند و معتقد است که ذات دولت، امانتی است و از ابتدا مشروطه بوده است؛ بنابراین مرحوم نائینی بین دولت جدید و ملیت ایرانی و مذهب تشیع آشتی برقرار میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین …
Read More »مراجع تقلید و اساتید بزرگ هم از «تورّم اصول» نالانند
شبکه اجتهاد: سید صمصام الدین قوامی، از سالها پیش که در درس خارج آیتالله فاضل لنکرانی شرکت میکرد، حذف مباحث بیثمر از دانش اصول را پیگیری مینمود. رئیس مرکز تخصّصی مدیریت، امروز نیز که خود بر کرسی تدریس خارج نشسته است، آرزوی پالایش اصول فقه و حذف مباحث بیثمر را دارد. به باور مدرس خارج فقه مدیریّت اسلامی، حذف مباحث …
Read More »امام به اصالت و حفظ شأن روحانیت معتقد بود/ حساسیتهای امام نسبت به روشنفکران دینی
امام به اصالت روحانیت معتقد بود. گروههای دیگر، حتی اگر تحت نفوذ روحانی ارزشمندی هم بودند، باز آنها را قبول نداشتند./ امام به روحانیت موقعیتی داد که اگر روحانیت مثل سال اول انقلاب، موقعیتی را که امام به آنها داد، حفظ میکردند، وجهه و محبوبیت بسیار قدرتمندی داشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، بازاندیشی در نگاه امام به روشنفکران صرفاً یک …
Read More »از ارتقای جایگاه «مرجعیت شیعه» تا الگویی برای توسعه مباحث دینی
نجف لکزایی: آیتالله بروجردی به مساله رهبری و مرجعیت یک نگاه کاملاً راهبردی داشت. برخی به دنبال این امر هستند که آیا آیتالله بروجردی به مساله ولایتفقیه اعتقاد داشت یا خیر، ولی اگر کسی عملکرد ایشان را مشاهده کند دیگر جایی برای این بحثها باقی نمیماند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «درایت اجتماعی سیاسی» از سلسله پیش کنگرههای نکوداشت …
Read More »فقه شیعه در هیچ برههای از تاریخ تعطیل نبوده است/ بر مرجعیت علمی اهلبیت(ع) تأکید کنیم
آیتالله بروجردی میفرمود فقه شیعه از زمان حضرت باقر(ع) که شروع شده تا کنون ادامه داشته و چنین نبوده که یکی دو قرن اصلا فقیه نداشته باشیم. فقه شیعه در هیچ برههای از تاریخ تعطیل نبوده و دائما رو به پیشرفت بوده تا رسیده به زمان ما. فقه شیعه به عنوان اعتراض به اهل سنت شروع شد. اختصاصی شبکه اجتهاد: …
Read More »تأکید مدیرحوزههای علمیه بر «توسعه اجتهاد منظومهای»/ ایستایی فقه، بیمعناست
در مرحله منظومهسازی، جریان فقه ما باید پویا، زنده و فعال باشد و این کار به فقیهانی زمانشناس، موضوعشناس و بهرهمند از نگاه راهبردی نیاز دارد. در شرایط کنونی، به معماری دانش نیازمندیم و توجه به این بعد، بسیار ضرورت دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه در کارگاههای «اسلامیسازی علوم انسانی» که به همت مؤسسه …
Read More »خلأ اندیشه فقهی نظاممند در مواجهه با اجتناب مالیاتی/ ضرورت آینده پژوهی در فقه
فقه از نظر متدولوژی نمیتواند با اجتناب مالیاتی مبارزه کند چون اگر بگوید نامشروع است، فرار مالیاتی میشود و تا زمانی که بگوید مشروع است اجتناب میشود، پس خود فقه نمیتواند اصل اجتناب مالیاتی را مورد اصلاح قرار دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فقههای مضاف بهعنوان دانشهای نوپیدایی که میتوانند در کاربردی شدن فقه سهم به سزایی ایفا کند چندی …
Read More »تحوّل خواهان، متن آموزشی بنویسند تا عیارشان مشخّص شود!
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین حمید درایتی، علاوه بر اشتهار به داوری مسابقات کشوری و بینالمللی حفظ قرآن و نهجالبلاغۀ، از اساتید به نام خارج فقه و اصول حوزه علمیّه مشهد است. تأسیس سایت «شیعه سرچ» به همراه تدوین درسنامه رسائل و کفایهالأصول (که این دومی به چاپ نیز رسیده است)، بخشی از این تلاشهاست. استاد، خسته از بیتوجّهی مدیران و …
Read More »گزارشی از نشست امام موسی صدر «فـقیـه صلـح»
امام موسی صدر نماینده شیعه تمدنی در دوران معاصر است؛ اهمیت و ارزش او در این است که به لوازم این مبانی انسانشناسی که برگرفته از مکتب اهل بیت است، اعتقاد راسخ دارد. امام صدر در جایی میگوید گاهی با نجنگیدن باید شجاعت انقلابی خود را نشان داد. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین نشست پیش مقدماتی همایش بینالمللی «نقش ادیان …
Read More »چرا برخی با رویکرد مقارن در فقه، مخالفند؟
در ابتدا باید به این نکته توجه نمود که ما با اهل سنت اشتراکات فراوانو اختلافاتی جدی داریم که بندهاز آنمشترکات، به «فقه الوفاق» و از اختلافات، به «فقه الخلاف» تعبیر میکنم. فقه الوفاق دربردارنده مواردی است که در فقه مذاهب اهل سنت و فقه شیعه مورد اتّفاق و پذیرش همگان است، ولی فقه الخلاف در بردارنده موارد اختلافی فریقین …
Read More »آیا فقه شیعه حاشیهای بر فقه اهلسنت است؟
مرحوم آیتالله بروجردی در این موضوع نظریه خاصی داشتهاند که آثار بسیاری در مقام استنباط و اجتهاد دارد/ اینکه اسم آن حاشیه بر فقه سنی گذاشته بشود، خیلی تعبیر خوبی نیست/ فقه شیعه در دوران امام باقر و امام صادق علیهماالسلام مرحله اوج را طی کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، پیش نشست علمی کنگره نکوداشت آیتالله بروجردی(ره) با حضور …
Read More »رجبی: مراتب دین، روشنگر مفهوم سینمای دینی خواهد بود/ الهیخراسانی: سینمای دینی مفهوم واحدی ندارد
دکتر رجبی میگوید مفهوم شناسی دین و مراتبش روشنگر مفهوم سینمای دینی خواهد بود و از اینسو حجتالاسلام الهی خراسانی معتقد است سینمای دینی مفهوم واحدی ندارد و میتواند طیف وسیعی از فیلمها و تفکرات سینمایی در این قلمرو جای بگیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست تخصصی «خدمات متقابل دین و سینما» با مشارکت حوزه هنری خراسان و اداره کل …
Read More »گپوگفت صریح با دکتر عیسینیا درباره استقلال حوزه و کتاب جدیدش
باید مشخص شود که حوزه در مسائل مختلف فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و… حرفی برای گرفتن دارد یا نه؟ و اگر دارد، آیا این حرف با نظام در تضاد است؟ در چنین صورتی کجا باید حرفش را مطرح کند؟ صحبت من این است که نظام ولایت فقیه این اجازه را به شما نمیدهد! به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر رضا عیسینیا عضو …
Read More »کتابشناسی: الذَّریعَه الى اصولالشّریعه
تألیف الذریعه نقطه عطفی در تاریخ فقه و اصول امامی به شمار میرود. از یک سو، تدوین این اثر آن هم به دستِ دانشمندی جامع الاطراف و متنفذ چون سید مرتضی، به خودی خود گامی مهم در شکلگیری و هویتیافتن اصول فقه امامیان بود. از این رو، الذریعه چه در میان فقهای امامی و چه از جانب فقیهان مذاهب مختلف …
Read More »تأثیر نسخـه شناسـی در فرایند اجـتـهاد
تا حد امکان از تصحیح اجتهادی پرهیز کنیم تا اینکه بر متن اصلی روایت تحفظ صورت گیرد، به جهت اینکه در برخی موارد یک کبری کلی و قاعده کلیه منوط به نسخه است و تحفظ بر متن اصلی در نسخهشناسی و تصحیح متون بسیار حائز اهمیت است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسله نشستهای علمی مدرسه فقهی امام محمدباقر(ع)، بیست …
Read More »«جستارهای رجالی» آیتالله شب زندهدار منتشر شد
«کتاب کافی شریف»، «کتاب مسعده بن صدقه» و «کتاب تفسیر علی بن ابراهیم» جستارهای رجالی آیتالله شب زندهدار است که شامل مباحثی درباره راویان، کتب قدما و مبانی علم رجال میباشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، ارزیابی و شناخت اعتبار روایت معصومین(علیهمالسلام)، غالباً متوقف بر بررسی سندی آنهاست. این مهم، با تسلط بر علم رجال حاصل میشود که آن نیز جز …
Read More »نیمنگاهی به مقالات شماره جدید فصلنامه «حکومت اسلامی»
شماره ۷۹ فصلنامه علمی- پژوهشی «حکومت اسلامی» ویژه اندیشه و فقه سیاسی اسلام، وابسته به دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، با مدیرمسئولی سیدمحمود هاشمی شاهرودی و سردبیری سیدهاشم حسینی بوشهری به همراه چکیده عربی و انگلیسی در ۱۹۰ صفحه منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این شماره از فصلنامه که مربوط به بهار ۹۵ میباشد، حاوی هفت مقاله از محققان …
Read More »ساختار فعلی اصول فقه، «نظام ساز» نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: بحث از کارآمدی ساختار فعلی دانش اصول فقه، چندی است که به بحث روزانه حوزویان تبدیل شده است. برخی ساختار فعلی را کارآمدترین ساختار میدانند و پارهای نیز چاره را در تحوّل میانگارند. گفتگوی «شبکه اجتهاد» با حجتالاسلام والمسلمین دکتر علیرضا پیروزمند، قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم در رابطه با تناسب ساختار فعلی دانش اصول فقه …
Read More »پیامهای مراجع و علمای اعلام در فقدان «مجتهد مبارز انقلابی»
مراجع عظام تقلید و علمای اعلام با صدور پیامهای جداگانهای ارتحال آیتالله هاشمی رفسنجانی را تسلیت گفتند و بر وفاداری او تا آخرین لحظات عمر به امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب تأکید کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، در ساعت اولیه درگذشت آیتالله اکبرهاشمی رفسجانی بهرمانی، حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی پیامی صادر کردند که بدین شرح است: …
Read More »«فقه المصلحت» در گفتگو با آیتالله هاشمی رفسنجانی
باید مصلحت- قبل از ورود به دلایل مصلحت- از نظر عقلانی و تحلیلی تشخیص داده شود و حتی تشخیص مصلحت یکی از اصول مهم اجتهادی است که میخواهد مکمل خاتمیت باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله هاشمی رفسنجانی طی گفتگویی، به جایگاه مصلحت در فقه و حقوق اسلامی همچنین جایگاه این نهاد در جامعه، ضرورتهای تشکیل مجمع تشخیص مصلحت وکارکرد …
Read More »اجتهادهای متفاوت هرگز نتوانست در رفاقت و محبت خللی وارد آورد
اختلاف نظرها و اجتهادهای متفاوت در برهههائی از این دوران طولانی هرگز نتوانست پیوند رفاقتی را که سرآغاز آن در بینالحرمین کربلای معلّی بود به کلی بگسلد و وسوسهی خناسانی که در سالهای اخیر با شدت و جدیت در پی بهره برداری از این تفاوتهای نظری بودند، نتوانست در محبت شخصی عمیق او نسبت به این حقیر خلل وارد آورد. …
Read More »باید فقه را از «تقابل» به «تعامل» کشاند
وقتی هدفی بهعنوان مواجهه تمدنی تعریف میشود، باید اصول فقه را ترمیم کرد و فقه را در آنچه مربوط به مواجهه تمدنی مربوط میشود تکان داد؛ باید فقه را از فقه تقابل به فقه تعامل کشاند. این، هم وظیفهی مراجع و فقهاست و هم وظیفهی طلاب. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «حوزه و بایستههای دیپلماسی مذهبی» به همت پژوهشکده …
Read More »مبانی و اصول فقهی حاکم بر سیاست خارجی
توجه به فقه اساسا به معنای مخالفت با تفکرات مدرن که به عقل بهای زیادی میدهند نیست/ «جمهوری اسلامی» اصلی ترین گزاره فقه سیاسی کشور است/ هیچ اندیشهای به اندازه اسلام به جمهوریت، آراء و نظر مردم و خرد جمعی نخبگان جامعه میدان نداده است/ ارتباط بین فقه و سیاست میتواند مصلحت و منافع ملی را از منظر دین به …
Read More »همه مباحث اصول فقه ثمره دارند، چون اصولی اند!
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین مرتضی اسکندری، استاد قدیمی سطوح عالی حوزه علمیه مشهد، چند سالی است به تدریس خارج فقه نیز میپردازد. سالها حضور در درس اصول و فقه مرحوم آیتالله فلسفی و ارادت دیرینه به مرحوم سیّد محمود مجتهدی در کنار تبحّر در تاریخ و ادبیّات، وی را به فقه پژوهی ذوالفنون بدل کرده است. او اگرچه از ترویج …
Read More »نگاهی به مقالات شماره جدید فصلنامه «پژوهشهای فقهی»
فصلنامه علمی- پژوهشی «پژوهشهای فقهی» (دوره ۱۲، شماره ۳، پاییز ۱۳۹۵) در جهت انعکاس جدیدترین یافتههای فقهی اساتید برجسته حوزه و دانشگاه به جامعه علمی، به صاحب امتیازی پردیس فارابی دانشگاه تهران، مدیرمسئولی دکتر سید محمود میرخلیلی و سردبیری دکتر محمد رسول آهنگران چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «نقدی بر صاحب جواهر پیرامون نحوۀ محاسبه فاضل دیۀ …
Read More »بررسی ساختارهای اصولی پیشین با تأکید بر ساختار شیخ انصاری
باید گفت پس از شیخ نوعی امتناع معرفتی و عقیم شدن در بعضی از ابواب اصول، رخ داده است؛ مانند همان اتفاقی که پس از صدرالمتألهین در فلسفه روی داد. اگرچه بزرگانی مانند آخوند خراسانی، محقق اصفهانی و شهید صدر طی عمر پربرکتشان در حوزه علم اصول منشأ آثار بسیار مهمی شدهاند، قله شیخ آنچنان بلند است که هر کوهنوردی …
Read More »گفتگوهایی پیرامون «حقوق خانواده»
کتاب «حقوق خانواده: چالشها و راهکارها» به قلم فرج الله هدایتنیا عضو هیات علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد. کتاب یادشده گفتگوی گروهی از پژوهشگران داخل و خارج کشور پیرامون مباحثی از حقوق خانواده میباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، بیاعتنایی به مشکلات خانواده گناهی نابخشودنی و تلاش برای تحکیم خانواده جهادی مقدّس به شمار …
Read More »مسائل کلان نظام و رسالت حوزویان
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد بخشی از درس خارج فقه امر به معروف خود را به مسئله ۹ دی و وظایف آحاد جامعه و علی الخصوص حوزویان در قبال دفاع از اصل حاکمیت اسلام اختصاص داد که گزارش آن در پی میآید: تقسیم مسائل سیاسی به مسائل خرد، میانه و …
Read More »
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت