گرچه آیتالله سیستانی قائل به مطلقه بودن ولایت فقیه نیست، اما با توسعه گستره دایره امور حسبیه و نظر به إعمال ولایت در امور عامه، که نظم جامعه اسلامی بر آنها متوقف است، بسیار به نظریه ولایت مطلقه فقیه نزدیک میشود. تأکید این مقاله کنکاش در آثار فقهی و اقدامات عملی آیتالله سیستانی در اینباره است. شبکه اجتهاد، آیتالله سیستانی، …
Read More »Tag Archives: انتخاب سردبیر
تغییرات متون حوزوی از زبان مسئولان مرکز مدیریت
رسالت متن آموزشی طرح معما نیست و طرح معما الزاماً خروجیاش ملاشدن نیست. چه اشکال دارد که بتوانیم با بهرهگیری از فناوری آموزشی هم دقتهای متنی را اعمال کنیم و هم زجر آموزشی به یادگیرنده تحمیل نکنیم. نباید فکر کنیم که زجر آموزشی و سخت یاددادن همواره با باسوادشدن و ملاشدن ملازمه دارد یا برعکس، یادگیری باسهولت با بیسوادی ملازم …
Read More »اجتهاد در دسترس است، اگر خیلی بزرگش نکنید!/ ابراهیم توکلی مقدم
چندی است زمزمههای نقادانهای نسبت به برنامههای آموزشی حوزه و کتابهای درسی موجود، از گوشه و کنار شنیده میشود. اگرچه افعال و اغراضشان را سعی میکنم حمل بر صحت و احسن الوجوه کنم، اما بیان این سطور را خالی از لطف نمیدانم. شبکه اجتهاد: زیاد روشن نیست چرا طلاب جوان اجتهاد را این قدر امری بعید میشمارند و از اعتماد …
Read More »بگذارید حرفهای حسابی شنیده شود/ بدوبیراه گفتن خلاف سیرهی ائمّه است
هیچکس خیال نکند که گسترش شیعه و اعتقاد تشیّع و استحکام ایمان شیعی به این بدوبیراه گفتن و به این [طرز] حرف زدن است؛ نخیر؛ اینها عکس عمل میکند. وقتی شما بدوبیراه گفتید، دُور او یک حصاری کشیده میشود از عصبانیّت، از احساسات و دیگر حرف حق هم برایش قابل تحمّل نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با عید سعید …
Read More »«فقه و مصرف» در آیینه پژوهش
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۵) کتاب: بایستههای اقتصادی از دیدگاه فقهی و حقوقی[۱] به قلم دکتر محسن اسماعیلی بر اساس آموزههای دینی و حقوقی سامان یافته است. در این کتاب نویسنده به دیدگاه اسلام و ائمه علیهمالسلام دربارهی مصرف صحیح و پرهیز از اسراف و آثار زیانآور مصرفزدگی در احکام فقهی اشاره دارد و در بیست فصل …
Read More »ضرورت تکثیر قواعد فقهی در مسائل مستحدثه/ «ملکیت بشر» یکی از قواعد بنیادین در فقه عمران است
احمد مبلغی با بیان اینکه در فقه عمران باید بهدنبال شناخت و ایجاد قواعد جدید باشیم، افزود: برخی از قواعد نگاه را به محیطزیست و وضعیتهای نسلی و فرانسلی تغییر خواهد داد و باب گفتوگو و معاصراندیشی را بر روی ما باز میکند. او تأکید میکند قواعد فقهی قابلیتهای عظیمی دارد برای اینکه فقه را در گستره زمان در موضوعات …
Read More »انتقاد استاد حوزه از طولانی بودن دوره تحصیل اصول فقه/ همیشه اصولی قوی فقیه نمیشود
حجتالاسلام ملکزاده با انتقاد از طولانی بودن دوره تحصیل اصول فقه این درس را مقدمه و ابزار شناخت فقه دانست و تأکید کرد: آیا باید یک عمری روی اصول به عنوان مقدمه کار کنیم که روزی به ذی المقدمه برسیم؟ و وقتی زیاد کار کردیم از ذی المقدمه هم بازبمانیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین ملکزاده در سخنرانی …
Read More »مبانی فقهی حرمت پولشویی و مجازات آن از دیدگاه امام خمینی
«بررسی فقهی حکم پولشویی»، «نشوز زوجه در فقه و حقوق» و «سن مسئولیت کیفری اطفال» از جمله مقالاتی است که با رویکردی بر آرای امام خمینی(ره) در هفتادمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «متین» به چاپ رسیده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هفتادمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «متین» که به صورت تخصصی به پژوهش در زمینه امام خمینی(ره) و …
Read More »تصاویر نشست کرسی نقد «قواعد فقهی شهرسازی اسلامی»
به همت گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی، چهارمین نشست از سلسله نشستهای «فقه شهر و شهرنشینی» در قالب کرسی نقد با عنوان «قواعد فقهی شهرسازی اسلامی»، با ارائه حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و نقد حجتالاسلام والمسلمین مرتضی اسکندری استاد خارج اصول حوزه علمیه مشهد و معاون آموزشی …
Read More »تجملگریزی = ریاکاری؟
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۴) رابطهی بین صرفه جویی و الگوی مصرف چیست؟ آیا الگوی مصرف، بیانگر امری بیش از ترغیب مردم به صرفه جویی است؟ صرفهجویی یک برنامهی عملی است در عرصهی فردی و اجتماعی که از نتایج آثار اجرای الگوی مصرف است. لذا باید اول الگویی تنظیم و تدوین و ارائه بشود. در پاسخ سؤال …
Read More »راهکارهای فقهی برای جلوگیری از ازدحام در منا
نجاتی با بیان این که راهکارهای فقهی خوبی برای جلوگیری از ازدحام در منا وجود دارد، به توسعه مکانی، زمانی و فاعلی در اعمال منا اشاره کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «راهکارهای فقه شیعه جهت جلوگیری از ازدحام در منا» با حضور جمعی از اساتید و طلاب حوزه علمیه قم در سالن اجتماعات پژوهشکده حج و زیارت استان …
Read More »نگاهی به مقالات فقهی اولین شماره «پژوهشنامه حج و زیارت»
نخستین شماره دوفصلنامه علمی- تخصصی «پژوهشنامه حج و زیارت» با شش مقاله فقهی- حقوقی به مدیرمسئولی سیدعلی قاضی عسکر و سردبیری سید مهدی علیزاده موسوی منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نخستین شماره دوفصلنامه علمی- تخصصی «پژوهشنامه حج و زیارت» با رویکرد علمی ـ پژوهشی و با هدف گسترش دانش و نشر اندیشههای نو در حوزه مطالعات حج و زیارت …
Read More »نقد کتاب بررسی راههای محرمیت از دیدگاه فقه امامیه
یکی از عمومیترین وظایف دینی و شرعی در پایبندی به احکام روابط زن و مرد در هر دو حوزه تحقق ازدواج شرعی و آثار آن و نیز مرز حلال و حرام نگاه و تماس زن و مرد، به صورت عام و حکم فرزندخوانده به صورت خاص، به شمار میرود. این کتاب تلاش کرده در سه بخش کلی، چنین شناختی را …
Read More »اسراف همیشه «قبیح» نیست!/مهدی مهریزی
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۳) اسراف؛ مفهومی عقلی است یا شرعی؟ نکتهی اول اینکه بحث اسراف یا چیزهایی از این قبیل، مفاهیم عقلایی است، یعنی مفهومی نیست که دین آورده باشد و ما بخواهیم آن را بکاویم . مثلاً ما مفهوم اسراف را از طریق روایت دریافت نکردهایم. یعنی وقتی که قرآن میفرماید: ان الله لایحب المسرفین؛ …
Read More »کنسرتها در شهر مشهد متناسب با هویت زیارتی آن باشد
علی الهیخراسانی با بیان اینکه ما مخالف صد در صد برگزاری کنسرت در شهرهای زیارتی نیستیم، تأکید کرد: مردم مشهد همانند مردم دیگر شهرها نیازمند موسیقی حلال هستند اما باید در قالب یک کنسرت براساس هویت شهر زیارتی تأمین شود. به گزارش شبکه اجتهاد، برنامه زاویه کاری از گروه معارف و اندیشه دینی شبکه چهارم سیما، مطابق معمول هر هفته، …
Read More »سخنان صریح پیرامون فقه و موسیقی/ تعامل موسیقی و فقه تا چه حد ممکن است؟
مخالفت بیشتر فقها با موسیقی ریشه در روایات امامان شیعه دارد، بنابراین باید پاسخ دهیم که چرا امامان با موسیقی مخالفت کردند./ در اصلیترین منبع فقه یعنی قرآن، نه تنها هیچ نکوهشی از موسیقی نیست بلکه دست کم در سه جا موسیقی مورد ستایش قرار گرفته است. به گزارش شبکه اجتهاد، نخستین نشست از سلسله نشستهای «فقه و موسیقی؛ تقابل …
Read More »زهد: «سرکوب غرایز» یا «مصرف کم»؟
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۲) آیا مراد از زهد و قناعت، کم مصرف کردن است یا دل نبستن به دنیا؟ مراد اصلی از زهد، بیرغبتی به دنیاست. در تاریخ قدیم داریم که عالمی از زهد صحبت میکرد، به او گفتند شما خودتان یک اسب به این گرانقیمتی دارید، چهطور از زهد صحبت میکنید؟ گفت اجازه بدهید تا …
Read More »سکوت علما و نخبگان جهان اسلام «بلای بزرگ امت اسلامی» است
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی، سکوت دولتها و حتی علما، فعالان سیاسی، روشنفکران و نخبگان جهان اسلام در قبال شهادت ۷ هزار زائر بیگناه را، «بلای بزرگ امت اسلامی» خواندند و افزودند: حساس نبودن در قبال مسائلی نظیر حادثه سخت و جانکاه منا، مصیبت واقعی جهان اسلام است. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با ایام نخستین سالگرد شهادت …
Read More »حکّام سعودی امسال «صدّ عن سبیلاللّه» کردهاند/ جهان اسلام فکری اساسی برای مسئله حج کند
حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی به مناسبت فرارسیدن موسم حج ابراهیمی، پیام مهمی خطاب به برادران و خواهران مسلمان در سراسر جهان صادر نمودند. این پیام، امسال در حالی منتشر میشود که با کارشکنیهای حکّام سعودی، هیچ زائر ایرانی در مراسم حج بیتالله الحرام حضور ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیتالله خامنهای در پیام امسال خود تأکید نمودند: …
Read More »تجملگرایی و ذبح توحید
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۱) دین مبین اسلام با جعل قواعدی مانند «الناس مسلّطون علی أموالهم»، قایل به آزادی افراد در تصرفات مالیشان شده و از طرفی، با بیان حرمت اسراف، تبذیر، لباس شهرت، تجمل و مانند آن، توجه خود به جامعه و آیندهی آن را به رخ کشیده است. آیا این امر، سرگردانی اقتصاد اسلامی بین …
Read More »نگاهی به شماره اول و دوم فصلنامه «جستارهای فقهی و اصولی»
فصلنامه «جستارهای فقهی و اصولی» اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، با مدیر مسئولی حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهیخراسانی و سردبیری حجتالاسلام دکتر حسین ناصری مقدم منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره اول و دوم فصلنامه «جستارهای فقهی و اصولی» (ویژه زمستان ۹۴ و بهار ۹۵) با چندین مقاله علمی، بههمراه چکیده عربی و انگلیسی، جهت دریافت رتبه …
Read More »از ایجاد نهضت فراگیر ملی برای تسهیل ازدواج تا ارتقاء معیشت و اقتصاد خانوادهها
آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجرای بند یک اصل ۱۱۰ قانون اساسی سیاستهای کلی «خانواده» را که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شده است، ابلاغ کردند. به گزارش شبکه اجتهاد از پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، متن سیاستهای کلی خانواده که به رؤسای قوای سه گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام …
Read More »آیندگان، مالک منابع نیستند
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۰) به لحاظ فقهی، آیا منابع زیرزمینی هر کشور، متعلق به مردمان و ساکنان همان کشور است یا آنکه محدودههای قراردادی سرزمینی منجر به اختصاص آن به کشور خاصی نشده و متعلق به تمام مردم جهان است؟ بحث منابع زیرزمینی از قبیل معادن و از جمله نفت، جزو انفال است و به …
Read More »تئوری حکومتی عصر غیبت بر اساس دیدگاه شیخ مفید
شیخ مفید از فقهای برجسته و متقدم شیعه است که درباره حاکمیت و حکومت در عصر غیبت، دارای تئوری حکومتی و نظراتی است که در قالب اندیشه و فقه سیاسی شیعه قابل بازشناسی و تدوین است. فصلنامه «حکومت اسلامی» در آخرین شماره خود طی مقالهای به بررسی «تئوری حکومتی عصر غیبت بر اساس دیدگاه شیخ مفید (ره)» پرداخته است. به …
Read More »نبراس الأذهان فی اصول الفقه المقارن
مجموعه حاضر، رویکردی تطبیقی در مورد مسائل مربوط به اصول فقه شیعه و مذاهب اربعه اهل سنت و مذهب زیدیه است. در این اثر دیدگاههای برخی از اصولیان شیعه و اهل سنت با هم مقایسه شده و مبانی و مصادر اجتهاد از منظر آنان با یکدیگر تطبیق داده شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب ۵ جلدی «نبراس الأذهان فی …
Read More »اصول پنجگانه حاکم بر بانکداری اسلامی
«سود مشروع»، «تعاون»، «توسعه و عمران»، «تقدیر معیشت» و «تعمیق معنویت و ارتباط با خدا»، پنج رکن مهم و اساسی بانکداری اسلامی است. اهمال در یکی از این اصول بانکداری را از اسلامی بودن و فعال شدن در عرصه اقتصاد باز میدارد. شبکه اجتهاد: مهمترین اصل بانکداری، جلب سود مشروع است و کسانی که تصور میکنند ما بانکداری اسلامی را …
Read More »تجارت با دشمن
اختصاصی شبکه اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف»(۹) اولین مسأله در موضوع این است که ما اگر شیوهای از معامله را بپذیریم و این به اصطلاح جزء چارچوبهای ممنوعهی معاملات ما نباشد یا به تعبیر دیگر از فیلتر مکاسب محرمه، سالم رد شود، این معامله بهطور طبیعی برای ما مشکلی ندارد؛ خواه بیع باشد، اجاره باشد، یا هر نوع معاملهی …
Read More »رویکرد علما در مقولهی الگوی مصرف / ناصرالدین انصاری قمی
اختصاصی شبکه اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف»(۸) یکی از سؤالهایی که ممکن است در مورد سبک زندگی علمای بزرگ شیعه به وجود آید این است که آیا زندگی آنان مبتنی بر قناعت و اکتفا به اقل مصارف بوده یا سعی در تأمین رفاه حداکثری برای خانوادهی خود داشته و زهد را در بی اعتنایی به دنیا میانگاشتهاند؟ پیرامون زندگی …
Read More »نگاهی به مقالات پنجمین شماره دوفصلنامه «فقه مقارن»
پنجمین شماره دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه مقارن» دانشگاه مذاهب اسلامی با مقالاتی از اساتید و صاحبنظران حوزه و دانشگاه در زمینهٔ مباحث و مسائل مستحدثه از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره پنجم دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه مقارن» دانشگاه مذاهب اسلامی به همراه چکیده عربی و انگلیسی بهعنوان نخستین مجله تخصصی …
Read More »اسراف در مصارف مذهبی
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۷) با توجه به روایتهایی که داریم، مثل لاسرف فی الخیر و لاخیر فی السرف، که به اسناد مختلف در منابع حدیثی آمده است، آیا میتوانیم نتیجه بگیریم که برگزاری مناسبات مذهبی به هر شکل و کیفیت و تجملی از نظر اسلامی مطلوب است؟ من تخصص فقه ندارم، نمیدانم در آن زمینه …
Read More »