مدیرگروه بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی اظهار کرد: بررسیهای فقهی که تاکنون در مورد «بیتکوین» صورت گرفته، بسیار ابتدایی است اما از نظر فقهی، اگر بیت کوین را پول دانستیم، در درجه اول باید ببینیم که مال هست یا نیست و اگر فی نفسه، مال بود و مشکلی نداشت، آیا عوارضی برای مملکت دارد یا خیر. به گزارش شبکه اجتهاد، در ماههای اخیر بحث استفاده از پولهای مجازی، مخصوصا «بیتکوین» در فضای رسانهای کشور رواج گستردهای داشته و با مخالفتها و موافقتهایی مواجه شده است؛ تا جاییکه برخی مسئولان ارشد اقتصادی کشور از جمله رئیس کل بانک مرکزی و رئیس سازمان …
توضیحات بیشتر »بانکهای قرضالحسنه هم رباخوارند
سرپرست اسبق وزارت اقتصاد اظهار کرد: کارمزد دریافتی در وامهای قرضالحسنه اشکال شرعی دارد؛ چراکه باید کارمزد وام یک میلیون تومانی با وام ده میلیونی متفاوت باشد اما بانک، برای همه وامهای قرضالحسنه، ۴ درصد دریافت میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، افزایش حجم نقدینگی در اقتصاد کشور و پدیده خلق پول در نظام بانکی، همواره به عنوان یکی از مشکلات جدی در اقتصاد ایران شناخته شده و تبعات مختلفی نیز برای آن بیان شده است. خلق پول در اقتصاد یک کشور به روندی اطلاق میشود که باعث افزایش نقدینگی در یک حوزه پولی میشود. پدیده خلق پول، علاوه بر دامن …
توضیحات بیشتر »نقد کتاب «راههای شرعی سپرده گذاری در بانکها»
به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی نقد و بررسی کتاب «راههای شرعی سپرده گذاری در بانکها» (اثر تحسین شده شانزدهمین کتاب سال حوزه) تالیف حجتالاسلام والمسلمین محمد حسین احمدی پژوهشگر و مدرس جامعه المصطفی، با نقادی حجتالاسلام والمسلمین دکتر جواد ایروانی، عضو هیات علمی دانشیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی با حضور طلاب و پژوهشگران مدرسه تحصیلات تکمیلی و مدرسه عالی خواهران جامعهالمصطفی العالمیه مشهد در روزهای پایانی دیماه برگزار شد. در این نشست حجتالاسلام احمدی به معرفی اجمالی اثر، ویژگیها و محتوای اثر پرداخت، سپس حجتالاسلام ایروانی با اشاره به ساختار بانک در قالب چند سؤال نقد خود را مطرح …
توضیحات بیشتر »الگوی بانکداری اسلامی اندونزی؛ راهبردی برای اصلاح قوانین بانکداری ایران
فصلنامه مطالعات مالی و بانکداری اسلامی در شماره جدید خود مقالهای با عنوان «تحلیل نظری الگوی نظام بانکداری اسلامی اندونزی (راهبردی برای اصلاح قوانین بانکداری ایران)» به قلم سیدعباس موسویان، محمدنقی نظرپور و یحیی لطفینیا منتشر کرده است.
توضیحات بیشتر »پژوهشهای بانکداری اسلامی و نیازمندیهای عصر جدید
با توجه به تحولات روزافزون صنعت بانکداری و استفاده گسترده از فناوریهای نوین، لازم است تحقیقات مالی اسلامی به تحلیل ابزارها و شیوههای جدید مبادلات بپردازد.
توضیحات بیشتر »ابعاد فقهی سپرده پذیری سرمایه گذاری مدت دار بانکی
مقاله سیاستی «بررسی ابعاد فقهی سپردهپذیری سرمایهگذاری مدتدار بانکی» توسط پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی منتشر شد و در اختیار علاقه مندان قرار گرفت.
توضیحات بیشتر »بانکداری مرکزی اسلامی/ سید عباس موسویان
شبکه اجتهاد: تحقیقات انجام شده در حوزه مهم و جدید «بانکداری مرکزی اسلامی» معدود و پراکنده هستند. در واقع، پژوهشهای بسیار کمی مشاهده میشود که در آن به صورت متمرکز، ابعاد فعالیت بانک مرکزی و رابطه این بانک با دولت، بانکها و عموم مردم از منظر اسلامی مورد تحلیل قرار گرفته باشد. این در حالی است که بدون شک اثرگذاری فعالیتهای بانک مرکزی در زندگی عموم مردم، بسیار بیشتر از یک بانک تجاری است و به همین دلیل، اسلامی بودن فعالیتهای این بانک (و به ویژه در زمینه ابزارهای مورد استفاده) از اهمیت بیشتری برخوردار است.
توضیحات بیشتر »سود قطعی در بانکداری اسلامی وجود ندارد
میتوان علیالحساب به سپردهگذاران سودی پرداخت کرد که عجالتاً معیشتشان را بتوانند تأمین کنند ولی نباید این سود که پیشبینی میشود در سقف آن سودی باشد که بانک بعداً میتواند بدهد بلکه باید به اندازهای باشد که در پایان سال مالی پس از حسابرسی که سود و زیان صورت میگیرد، یک مابهالتفاوتی به سپردهگذاران بدهند تا سپردهگذاران این توهم برایشان پیش نیاید که این نرخ بهره است یا سود پول است ولی عملکرد سیستم بانکی ما طی این سی و چند سال دقیقاً سود پول را نشان میدهد و هیچ چیز غیر از سود پول محقق نشده است، از این جهت حرف مراجع بزرگواری که میگویند اساس این بانکداری بر ربا است حرف درستی است و نمیتوان انکار کرد.
توضیحات بیشتر »«جدال با ربا» در دومین شماره اندیشه نامه
دومین شماره ماهنامه فرهنگی و تحلیلی اندیشه نامه توسط موسسه فرهنگی قدس(روزنامه قدس) وابسته به آستان قدس رضوی با موضوع بانکاری اسلامی منتشر شد.
توضیحات بیشتر »کلاه شرعی جدیدی به نام قرارداد مرابحه!/ بانک امروزی توان اسلامی شدن ندارد
معصومینیا عضو شورای فقهی بورس با بیان این که بانک توان اسلامی شدن ندارد افزود: سود علی الحساب در هیچ کتاب فقهی نیامده و قرارداد مرابحه کلاه شرعی جدیدی است.
توضیحات بیشتر »علما صراحتا با دیدگاه «اسلام-مالی» مخالفاند/ ماجرای نامه مجلس به حوزه درباره رباخوری بانکها
علما و مراجع تقلید ظاهرسازی شرعی بر عقود بانکی را نمیپذیرند و آن را تحت عنوان اسلام-مالی تلقی میکنند و این نگاه عمدتا در کشورهای اهل سنت طرفدار دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، بانکداری اسلامی و لزوم عمل به آن مسئلهای است که امروزه به چالش بزرگی تبدیل شده است. دریافت سودهای بالای بانکی و دریافت سرسام آور جریمه دیرکرد از یک سو در سالهای اخیر با واکنش مراجع تقلید روبهرو شده است و از سوی دیگر با اعتراضات مردمی نسبت به دریافت این نوع سودهای بانکی بالا و نابرابر مواجه شده است. همچنین یک علت عمده و مهم ایجاد …
توضیحات بیشتر »عقود بانکی که در ظاهر اسلامی هستند/ چالشهای عقود شرعی در بستر بانکداری کنونی
در قرارداد مضاربه بانک در شرطی خارج از عقد مشتری را متعهد میکند تا در هر صورت اصل پول را به بانک بازگرداند و نیز او را ملزم به پرداخت سود مینماید در حالی که جمع بین این دو مخالف صریح احادیث میباشد.
توضیحات بیشتر »ابعاد فقه الاقتصادی تأسیس بانک توسط آستان قدس رضوی/ علی نعمتی
اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش مطلبی در باب تأسیس بانک توسط آستان قدس رضوی در سایت «شبکه اجتهاد» با عنوان "از بانک ربوی تا بانک آستان قدس؛ یک بستر و دو رویا" به قلم یکی از اساتید بزرگوار علوم سیاسی دانشگاه تهران که پژوهشهایی در حوزه قومیتهایی ایرانی، ورزش و ... دارند، منتشر شد که متأسفانه فاقد دقتهای تخصصی بود. لازم دانستم از منظری تخصصی نکاتی نسبت به این تصمیم مهم در عرصه اقتصاد کشور عنوان گردد.
توضیحات بیشتر »فقط رهبری و آیتالله مکارم نظرات فقهی خود را نسبت به قانون بانکداری اسلامی ارائه دادند
رئیس کمیته پولی و مالی و بانکی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اتمام طراحی قانون بانکداری اسلامی گفت: متن کامل این قانون برای دریافت نظرات فقهی تقدیم فقها و مراجع تقلید شد، از مراجع محترم تقلید فقط رهبر معظم انقلاب آیتالله خامنهای و حضرت آیتالله مکارم شیرازی نظرات خود را تفصیلاً برای کمیسیون فرستادهاند.
توضیحات بیشتر »شرعاً میتوانیم با بانکها معامله کنیم/ اشکال در سیستم و حاکمیت بانکی است/ باید احکام فقهی را سیستماتیک کنیم
گاهی مردم به ما مراجعه میکنند میگویند شما که نظام بانکی را نقد میکنید، آیا شرعاً ما میتوانیم با این بانکها معامله بکنیم؟ میگویم: بله! شما میتوانید. شما چون فرد هستید شما به لحاظ فرد وقتی به بانک مراجعه میکنید شما به تکلیف خودتان عمل میکنید،
توضیحات بیشتر »از تشکیل «هیأت اندیشهورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی» تا سلسله نشستهای «اقتصادنا» در مشهد
از سوی «هیأت اندیشهورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی» حوزه علمیه خراسان، سلسله نشستهای «اقتصادنا» تا پایان سال جاری با حضور صاحبنظران و متخصصان عرصه اقتصاد اسلامی برگزار میگردد.
توضیحات بیشتر »شورای فقهی بانک نگاه ناقصی به موضوع بانکداری دارد
رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه گفت: فقهایی که در شورای فقهی بانک یا بیرون آن هستند و این نظام بانکی را کاملا تایید میکنند، نگاهی بسیار ناقص به موضوع دارند.
توضیحات بیشتر »تأملاتی پیرامون مهمترین دغدغههای مراجع نسبت به صنعت بانکداری کشور
در نشست بررسی مسائل فقهی بانکداری که با حضور علمای شیعه و سنی خراسان شمالی در بجنورد برگزار شد، حجتالاسلام موسویان به طرح چهار دغدغه اصلی مراجع عظام پیرامون صنعت بانکداری کشور پرداخت و همچنین وظیفه بانکها، روحانیان و مردم را در قبال این موارد تشریح کرد.
توضیحات بیشتر »ضوابط شروط ضمن قرارداد؛ مطالعه موردی وجه التزام بانکی
یکی از معضلات نظام بانکی تاخیر مشتریان در بازپرداخت دیون است. در بانکداری اسلامی به منظور حل این مشکل از راهکار اشتراط وجه التزام در قراردادها استفاده میشود؛ ولی این شرط به دلیل مشابهت با ربا و مخالفت با کتاب از جهت مشروعیت محل پرسش است و میان پژوهشگران اختلاف نظر وجود دارد.
توضیحات بیشتر »رئیس جمهور اندونزی «کمیته ملی اقتصاد شرعی» تشکیل داد
در حالی که سیستم بانکداری اسلامی به تازگی در اندونزی با چالشهایی روبرو شده، رئیس جمهور این کشور «کمیته ملی اقتصاد شرعی» ایجاد کرد که وظیفه آن ایجاد اتحاد میان بینش و استراتژیهای ذینفعان صنعت اقتصاد اسلامی میباشد.
توضیحات بیشتر »«فقه کلان» مهمترین عرصه فقه است
آیتالله محسن اراکی در نشست خبری همایش فقیه فقه نظام گفت: رویکرد اصلی این کنگره بینالمللی، معرفی شخصیت و اندیشههای شهید صدر است.
توضیحات بیشتر »تخصص مجتهد در همه موضوعات، امکان پذیر نیست
شبکه اجتهاد: حجت الاسلام و المسلمین عادلی نیا، از اساتید سطوح عالی حوزه، در حاشیه برگزاری امتحانات خارج فقه و اصول گفت: با توجه به پیروزی انقلاب اسلامی و نیاز جامعه اسلامی و رویکرد آن به اسلام و قرآن، به طور مسلم حوزههای علمیه باید به نیازهای ملت و جهان در عرصههای گوناگون پاسخگو باشد.
توضیحات بیشتر »مسائل انتقادی در بانکداری اسلامی و بازارهای مالی
کتاب مسائل انتقادی در بانکداری اسلامی و بازارهای مالی کتابی است که قصد دارد شبکهی مرتبطی از ارزشهای ناشی از الهامات و منطق را در تخصیص منابع و ویژه تخصیص سرمایه به معرض نمایش بگذارد.
توضیحات بیشتر »سه پیشنهاد شرعی برای جایگزینی جریمه دیرکرد ربوی تسهیلات
استاد حوزه و دانشگاه برای جایگزینی با جریمه دیرکرد تسهیلات که از نظر مراجع تقلید ربوی است، سه روش منطبق با فقه شیعه پیشنهاد کرد.
توضیحات بیشتر »طرحی اجمالی برای نظام پولی و بانکی اسلام/ علی نعمتی
بخش اول: نظریه پولی (خلق پول) به رغم اینکه مبدأ تأملات و تحقیقات اقتصاد اسلامی، مباحث پول و بانک بوده و بیشترین تحقیقات آن نیز در این موضوع صورت گرفته است، هنوز این مقوله از ضعفهای جدی رنج میبرد، زیرا:
توضیحات بیشتر »تبیین استاندارد سازی بانکداری «بدون ربا»
عضو شورای فقهی بانک مرکزی گفت: بانکهای اسلامی باید به سمت قراردادهای مورد توافق مذاهب اسلامی بروند که نیازهای متنوع مردم را با کمترین هزینه برطرف کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید عباس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی، در نشست علمی «استاندارد سازی بانکداری بدون ربا» که در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد، با اشاره به تلاشهایی که در جهت بانکداری بدون ربا انجام شده است گفت: یکی از بخشهای مهم در بانکداری شیوهها و قراردادهایی است که به تخصیص منابع اختصاص دارد. وی با اشاره به لزوم وضع قوانین بانکداری با حداکثر مشروعیت در …
توضیحات بیشتر »تا ساختار بانکها اصلاح نشود شورای فقهی کارایی ندارد
حجتالاسلام معصومینیا با انتقاد از وابستگی شورای فقهی به بانک مرکزی گفت: مشکلات بانکداری از ساختار بانک است و شورای فقهی شأنیت ترمیم ساختار را ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین غلامعلی معصومی نیا، عضو انجمن علمی اقتصاد حوزه علمیه قم، با بیان این که شورای فقهی بانک مرکزی فی نفسه خوب است، به رسا گفت: اگر ساختار بانکداری در ایران درست نشود، کارکرد این شورا کم میشود. وی با بیان این که ساختار بانک در کشور به گونهای است که تابع مصوبات شورای فقهی نیست و به این مصوبات عمل نمیکند، ابراز داشت: ابتدا باید ساختار درستی برای …
توضیحات بیشتر »اجتهاد شرط لازم اعضای فقهی بانک مرکزی/ برخی علل عدم موفقیت شورای فقهی
حجتالاسلام رضایی دوانی دارا بودن شمهای از اجتهاد را برای اعضای شورای فقهی بانک مرکزی ضروری دانست و تصریح کرد: شورا باید تمام نیروی خود را بر این بگذارد که احکامی صادر کند که مورد رغبت بانکها واقع شود و مشتاقانه به سمت اجرای آن بروند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام مجید رضایی دوانی، با اشاره به اینکه نظرات شورای فقهی بانک مرکزی جنبه مشورتی دارد، گفت: تا اکنون مصوبات این شورا الزامآور نبوده گرچه مسؤولان علاقهمند بودهاند تا این نظرات را به ورطه اجرا بکشانند. اعضای شورای فقهی باید شمهای از اجتهاد داشته باشند عضو هیأت علمی دانشگاه مفید …
توضیحات بیشتر »آیا اعتراض مراجع تقلید، بانکداری را اسلامی خواهد کرد؟
شبکه اجتهاد: ۳۸ سال از پیروزی انقلاب اسلامی، و ۳۳ سال از تصویب اولین قانون عملیات بانکداری بدون ربا در جمهوری اسلامی ایران میگذرد، اما همچنان دعوای بانکداری ربوی به قوت خود باقی است و گرفتن جریمه دیرکرد از سوی بانکها همچنان مورد اعتراضهای تند و تیز مراجع تقلید و بزرگان حوزه قرار میگیرد. آخرین تحول، تصویب فوریت طرح جامع بانکداری اسلامی بود که آیتالله مکارم شیرازی آن را «بسیار مناسب» دانست و امید آن رفت که همه چیز تمام شود، اما آن طرح همچنان مسکوت مانده است. سال ۱۳۹۵ را باید سال بانکداری بدون ربا و بانکداری بدون جریمه …
توضیحات بیشتر »نظرات شورای فقهی بانک مرکزی؛ قابل اجرا یا لازم الاجرا
حجتالاسلام والمسلمین نظری شاهرودی رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه آشنایی کامل با نظام بانکداری را برای اعضای شورای فقهی بانک مرکزی ضروری دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلاموالمسلمین حسن نظری شاهرودی، با بیان اینکه مسؤولان در شورای فقهی بانک مرکزی باید برای عملیاتی ساختن مصوبات خود ارتباطشان را با کارشناسان عرصه اقتصاد بالا ببرند، گفت: از این رو مسؤولان ضروری است تا نسبت به مبانی نظام بانکداری آشنایی کامل داشته باشند. استاد گروه اقتصاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه نظریات شورای یادشده از نوع مشورتی است و صرف لازمالاجرا بودن مصوبات، کاری از پیش نخواهد برد، اظهار داشت: …
توضیحات بیشتر »