شبکه اجتهاد: نقش پررنگ دولت صفویه در نشر حدیث امامیه در ایران، بر کسی پوشیده نیست. گروهی از محدثان مانند مجلسی اول که با دربار ارتباط خوبی داشتند، نقش مهمی در این «انقلابِ حدیثی» ایفاء کردند. مجلسیِ اول، در جایی از لوامع صاحبقرانی (شرح من لایحضره الفقیه) به دورههای رکود و رشد جریان حدیثی در ایران اشاره میکند. از نکات جالب این متن، اشاره به احیای استدلال به روایات توسط علامه حلی، نشر گسترده کتب حدیث در ایران به دست مجلسی اول و پیش از وی پدر شیخ بهایی، تصحیح متون حدیثی به دست مجلسی اول که تا پیش از …
توضیحات بیشتر »تصویری از سرگذشت حدیث شیعه با تکیه بر کتاب محوری
یکی از راههای سنجش اعتبار نگاشتههای حدیثی، بررسی تاریخی روش اخذ، تدوین و انتقال حدیث در زمان حضور ائمه و پس از ایشان است. این نگاشته در صدد پژوهش در این موضوع و توجه به ویژگیهای خاص تدوین و انتقال میراث مکتوب حدیثی شیعه است که کمتر در کتب تاریخ حدیث مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. از جمله این مباحث میتوان به بحث از کتابت حدیث و رواج آن در عصر حضور ائمه، شیوههای انتقال این میراث مکتوب و نیز روشهای اطمینان زایی برای اتکا به منابع مکتوب و تدوین جوامع حدیثی بر طبق آن، اشاره کرد. به گزارش …
توضیحات بیشتر »تعامل دو مکتب حدیثی شیعه و سنی/ محمود کریمیان
شبکه اجتهاد: پس از وفات پیامبر اسلام در اوایل سال یازدهم هجری و با تاثیرگذاری افراد ذینفوذ در جامعه اسلامی، امّت اسلامی دچار افتراق شد و نحلههای مختلف با دیدگاههای متفاوت کلامی، عقیدتی و فقهی پدیدار گشت و به مرور زمان و با پدید آمدن گروههای فکری جدید و یا تقویت نحلههای پیشین این افتراق توسعه یافت و حد و مرزها تا حدود زیادی شفاف شد. اما از آنجا که تمامی این فرقهها و گروهها تحت لوای اسلام شکل گرفته بود، در عین افتراق و اختلاف فکری، نقاط کلی و کلان مشترکی نیز داشتند. علاوه بر آنکه غالباً به لحاظ …
توضیحات بیشتر »نکاتی پیرامون مطالعات تاریخ حدیث و پژوهشهای پیراحدیثی
مدیر گروه حدیث و رجال موسسه امامهادی(ع)، در چهل و چهارمین نشست گروه رجال پژوهی حوزه علمیه خراسان، به تبیین جریانات حدیثی در طول تاریخ حدیثی و پژوهشهای پیراحدیثی شیعه پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سید علیرضا حسینی شیرازی، در نشست «اهمیت توجه به تاریخ حدیث امامیه در اعتبارسنجی و فهم آن»، در مشهد با بیان این که حدیث پدیده شکل گرفته در خلأ نیست، بدین معنا که از سوی معصوم در فضایی که هیچ مخاطبی مورد خطاب معصوم باشند، شکل نگرفته و حدیث حتما مخاطب یا مخاطبانی در حوزههای مختلف جغرافیایی دنیای اسلام و تشیع داشته است، گفت: …
توضیحات بیشتر »ویژگیهای مدرسه حدیثی کوفه
حسینی شیرازی با تاکید بر این که بدون بررسی حوزه حدیثی کوفه نمیتوانید حقیقت احادیث شیعه را تحلیل کنید، گفت: حوزه حدیثی کوفه مادر حوزههای حدیثی شیعه است و اگر حوزه حدیثی کوفه را در مطالعات حدیثی را کنار گذاشته و یا نتوان سهم واقعه را ادا کرد، یقین بدانید در مطالعات تاریخ حدیث در آینده دچار مشکل خواهیم شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سید علیرضا حسینی شیرازی، در نشست «بررسی ویژگیهای مدرسه حدیثی کوفه» که در مدرسه علمیه عالی نواب مشهد برگزار شد، با بیان این که «تاریخ حدیث» به مطالعه سیر تولد و رشد حدیث در دورههای …
توضیحات بیشتر »درآمدی بر شناخت مکاتب کهن حدیثی امامیه
کتاب «درآمدی بر شناخت مکاتب کهن حدیثی امامیه» تالیف محمدکاظم رحمتی از سوی انتشارات نگارستان اندیشه به تازگی منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، در تحقیقات فراوان انجام شده در تاریخ حدیث امامیه، تا به حال توجه چندانی برای شناخت مکاتب و جریانهای مختلف حدیثی و ارایه شیوههایی برای شناخت اصول و قواعد مورد قبول حدیثی آنها و چگونگی تعامل آنها با یکدیگر خاصه جریانهای مهمی چون فطحیه و واقفه انجام نشده است. به واقع شناخت مکاتب مختلف و جریانهای اصلی حدیث در ادوار کهن گرچه در بادی امر، با مشکل نبود منابع، روبرو هست و پژوهشگر برای شناخت …
توضیحات بیشتر »کتب روایی قدیمی بدون توضیح، نشر عمومی نیابد
استاد حوزه علمیه ضمن تبیین برخی ویژگیهای تفسیر علی بن ابراهیم قمی و شرایط استفاده از آن گفت: در کتب روایی قدیمی، روایاتی ذکر شده که برخی بدون ملاحظه شرایط روز ترجمه و نشر عمومی میدهند که این کار خلاف مصالح جامعه است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله رضا استادی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود در دارالقرآن علامه طباطبایی(ره) به بررسی تفسیر علی بن ابراهیم قمی پرداخت و با بیان اینکه وی معاصر امام حسن عسکری(ع) بوده است گفت: وی شناخته شده و از شخصیتهای مهم است و اخیرا هم در قم، همایش بزرگداشتی برای وی برگزار شد. استادی …
توضیحات بیشتر »تأخیر در فعالسازی تاریخ حدیث خسارتبار است
استاد مطرح حوزه علمیه قم با بیان اینکه تأخیر در فعالسازی تاریخ حدیث خسارتبار است، گفت: پرداختن به علم تاریخ حدیث در رأس واجبات دانشی در حوزههای علمیه قرار دارد.
توضیحات بیشتر »