طلاب دروس خارج، امسال می‌توانند با شرکت در دروس خارج فقه معاصر علاوه بر بررسی اجتهادی موضوعات جدید و مورد نیاز از امتیازات ویژه این دروس بهره‌مند گردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دفتر فقه معاصر حوزه علمیه قم چندی سالی است در راستای تحقق خواست مقام معظم رهبری و مراجع عظام، اساتید و عموم طلاب، بر تحول صحیح، دقیق، به‌روز …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: شناخت موضوع، شرط موفقیت در هرگونه فعالیت درباره آن است. موفقیت در درس خارج، پیش از آن که محتاج روشها و ابزارهای مناسب باشد، در گرو تصور کاملی است که از آن می‌شود. به‌مناسبت آغاز سال تحصیلی جدید حوزههای علمیه بر آن شدیم موضوع «درس خارج» را با نگاهی تاریخی-تحلیلی، آسیب‌شناسانه و روشی مورد بازکاوی قرار دهیم و …
Read More »
شبکه اجتهاد: یکی از تقسیم‌بندی‌های رایج دروس خارج مبتنی بر مکاتب یا مدارس فقهی و اصولی می‌باشد لذا برای شناخت شیوه درس خارج لازم است تا این مکاتب شناخته شوند. اگرچه بعضی منکر وجود مکاتب مختلف فقهی اصولی در حوزه علمیه می‌باشند لکن با توجه به تفاوت‌های مشهود در شیوه فقاهت و نحوه ورود و خروج در مسائل و مواجهه …
Read More »
درس‌های خارج عمومی، استادش خیلی با عظمت است، ولی چون شیوه‌اش نارساست، فایده‌ای ندارد. فقط در یک فرض می‌توان تصور کرد که در درس خارج‌های موجود کسی، موفقیت نسبی داشته باشد که در درس هزار نفری آقای وحید، شخصی شرکت کند و موضوعی را که استاد می‌خواند، خودش از قبل مطالعه، مباحثه و خلاصه‌نویسی کند و سر درس برود جلو …
Read More »
شبکه اجتهاد: یکی از شیوه‌های رایج در حوزه تقریر یا نوشتن درس استاد است. نویسنده در این اثر به نقد و بررسی شیوه‌های مختلف تقریرنویسی و شیوه‌های درس خارج پرداخته و پیشنهاداتی جهت ارتقاء کیفیت درس خارج ارائه می‌نماید و در پایان به ریشه‌یابی توهم غلطِ «اجتهاد در عصر ما محال است» می‌پردازد. تقریر یا نوشتن درس استاد مفید است …
Read More »
پیش‌نیاز یک درس خارج، روش تحقیق و روش تفکر است، گاه سروران و افاضل محتواهای خوبی را دارند ولی همه‌اش بصورت ناخودآگاه است و در سیر آزمون و خطا به دست آمده است و چون قدم به قدم، الگوریتمی و روشمند و خودآگاه نیست، نحوه تعمیم، نحوه انتقالش به دیگران، نحوه استفاده در حل مسئله، به نقصانها و خلاهایی دچار …
Read More »
شبکه اجتهاد: از دو زاویه می‌توان درس خارج را بررسی کرد؛ زاویه اول، زاویه استادانی است که درس خارج دارند و در درس خارج می‌خواهند سیری را در پیش بگیرند تا طلبه به مطلوب و مقصود، نائل شود. زاویه دوم، زاویه طلاب است. با توجه به وضع موجود و نقایص این ساختار، طلبه چه راهی را باید پیش بگیرد تا …
Read More »
شبکه اجتهاد: در مواجهه با درس خارج می‌توان دو نوع نگاه به درس خارج داشت؛ یکی نگاه فلسفی و دیگری نگاه برنامه‌ریزی درسی. در نگاه اول، هر فعالیت و عملی که از انسان سر می‌زند، دارای مجموعه ویژگی‌ها و علل و عواملی است و اقسام چندگانه علت درباره آن صدق می‌کند و دارای علت فاعلی، مادّی، صوری و غایی است. …
Read More »
استاد احمد مبلغی معتقد است: درس خارج به دو معنا باید فارغ از فضای درسی باشد؛ اول اینکه به قرائت متن نپردازد و دوم اینکه علم را از جایی که تا حال پیش رفته است، جلوتر ببرد. باید الگویی برای درس خارج، تعریف و ترسیم کنیم و اجزا و عناصری را در آن ملاحظه کنیم که تأمین‌کننده این دو جنبه …
Read More »
شبکه اجتهاد: طلابی که قصد ورود به درس خارج دارند، باید از سبک‌ها و شیوه‌های متداول درس‌های خارج اطلاع داشته باشند؛ چرا که هر کدام از این روشها و سبک‌ها، دارای نقاط قوت و ضعفی هستند و طلاب وظیفه دارند با تکیه بر نقاط قوت و رفع نقاط ضعف، مسیر درس خارج را تا رسیدن به نتیجه مطلوب هموار سازند. …
Read More »
اگر بخواهیم طلبه را برای درس خارج اصول آماده کنیم، باید او را به شناخت خوبی از قواعد و مهارت در کاربرد آن قاعده‌ها در نمونه‌هایی از بحث‌های فقهی برسانیم. در وضع موجود در درس خارج حرف‌هایی زده می‌شود که اصلاً در کتاب‌های سطح نبوده است. مثلاً نظریه شهید صدر، نظریه مرحوم عراقی یا نظریه مرحوم نایینی مطرح می‌شود که …
Read More »
یکی از ابعاد شخصیتی امام خمینی(ره)، «بُعد علمی» ایشان بود که گاهی به تبیین این بُعد پرداخته می‌شود، ولی از منظر «روش شناختی» بسیار کم به آن توجه شده است. از مواردی که می‌توان با پرداختن «روش شناسانه» به آن، بهره‌های زیادی به دست آورد و از آنها در زندگی فردی و صنفی طلاب و نیز برنامه‌ریزی‌های تحصیلی و آموزشی …
Read More »
شبکه اجتهاد: گام‌هایش را تندتر کرد تا زودتر برسد. سر جایش نشست. استاد با حدیثی درس را شروع کرده بود. دفترش را باز کرد و حدیث را نوشت. استاد بحث را شروع کرد. نیم ساعتی گذشت. دفترش به پایان رسید. از بس نوشته بود، احساس خستگی می‌کرد! شاید این صدمین دفتری بود که پر کرده بود! نگاهی به دور و …
Read More »
شبکه اجتهاد: به تازگی خبرهای خوبی درباره دروس خارج با موضوعات مسائل مستحدثه به گوش می‌رسد که به نظر می‌رسد می‌تواند نقطه آغاز تحولی هرچند دیرهنگام در رویکرد حوزه علمیه به مسائل و مشکلات عینی جامعه باشد. با این حال به نظر می‌رسد در این مسیر برخی چالش‌های روش‌شناسانه وجود دارد که بدون توجه به این چالش‌ها، ممکن است این …
Read More »
کتاب «درس خارج و گام‌های اجتهاد؛ بینش‌ها و روش‌های مورد نیاز برای بهره‌گیری بهینه از دروس خارج» اثر تازه حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «درس خارج و گام‌های اجتهاد؛ بینش‌ها و روش‌های مورد نیاز برای بهره‌گیری بهینه از دروس خارج» تحریری …
Read More »
کتاب «دانش تقریرنویسی؛ به ضمیمه روش حل مسأله فقهی» اثر جدید حجت‌الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی، پژوهشگر و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «دانش تقریرنویسی؛ به ضمیمه روش حل مسأله فقهی» به قلم حجت‌الاسلام و المسلمین استاد محمدحسن ربانی بیرجندی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد گردآوری …
Read More »
مدیر مرکز فناوری اطلاعات حوزههای علمیه گفت: در سال‌‌های اخیرحوزه علمیه پروژه بازآفرینی حوزه در فضای مجازی را در دستور کار خودش قرار داده است. به تبع یکی از موضوعاتی که دنبال کردیم، این بود که بتوانیم دروس خارج و تقریرات آن را در فضای وب عرضه کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، واژه «تقریر» در اصطلاح منابع دینی، ۲ معنا …
Read More »
«سامانه تقریرات دروس خارج» در راستای برنامه‌ریزی جهت بازآفرینی حوزه در فضای مجازی به‌تازی از سوی مرکز فناوری اطلاعات حوزههای علمیه راه‌اندازی شده است و تحت اشراف مدیریت حوزه علمیه قم راهبری می‌گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «سامانه تقریرات» سامانه‌ای آموزشی، پژوهشی و اطلاع‌رسانی است که وظیفه گردآوری، غنی‌سازی، طبقه‌بندی، ارزیابی و فراهم کردن زمینه گفتگو پیرامون تقریرات علمی طلاب …
Read More »
شبکه اجتهاد: سابقه تقریرات نویسی گرچه با عناوین دیگر دست کم به قرن پنجم می‌رسد. اما آنچه با عنوان تقریرات امروزه می‌شناسیم دست کم سابقه‌اش به درس سید مهدی بحر العلوم می‌رسد. صاحب مفتاح الکرامه بخشی از درس او را در طهارت شرح کتاب وافی تحریر کرده بود. شیخ محمد تقی صاحب حاشیه هم همین کار را کرده است. احتمالا …
Read More »
امروزه درس خارج‌های جدید به یک کلاس آزاد و خارج از متن تخصصی و بدون ضابطه، توسط برخی طلاب جوان و آشنا به علوم انسانی جدید آن هم در حد توضیح کلیات و سرفصل‌های علوم انسانی مدرن تقلیل یافته است. شبکه اجتهاد: اخیرا کلاس‌های متعدد و مختلفی در حوزه و خارج از حوزه، به صورت شخصی و یا سازماندهی شده، …
Read More »
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه بسیاری از موضع‌گیری‌های ما در مسائل کلان کشور مبنای سیاسی و نه فقهی دارد، تأکید کرد: حوزه علمیه فقه راهبردی و مبناساز تعریف کند و به جای آنکه ۹۰ درصد دروس خارج حوزه تکراری باشد، باید به نیازهای روز بپردازیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، عضو …
Read More »
الآن حداکثر کاری که استاد در درس خارج می‌کند این است که نظریات خودش را مستندا و مستدلاً بیان می‌کند. این روش، البته باارزش است، اما کارایی‌اش در تعلیم، به این مقدار است که بعد ۱۵ سال از ۱۰۰۰ نفر که در درس خارج شرکت کردند، تنها ۵، ۶، ۱۰ نفر به‌عنوان آدم توانمند بیرون می‌آید درحالی‌که اگر روشمندتر و …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: سامانه آموزشی «درس گفتار» بر بستر فضای مجازی هفته گذشته با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، حجت‌الاسلام والمسلمین سید مصباح عاملی مدیر حوزه علمیه خراسان و حجت‌الاسلام والمسلمین سید هادی مرتضوی مدرس دروس خارج حوزه علمیه مشهد رونمایی شد. از این رو برای آشنایی بیشتر با نحوه …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد درایتی اگر چه ساختاری متفاوت از دانش اصول را در سر می‌پروراند که مبتنی بر حکم است، اما اقتضای رعایت حال شاگردان در مراجعه به منابع و وابستگی‌شان به ساختار موجود، تاکنون مانع از ارائه مطلوب درس خارج اصول بر اساس این ساختار ابداعی بوده است. او درس خارج اصول مطلوب را درسی می‌داند که برای …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: درس خارج استاد حمید درایتی از دروس خارج فقه متفاوت و متمایز با دیگر دروس است که روشی ابداعی در ارایه محتوا، چینش مطالب و پردازش روایات را در پیش گرفته است. استاد درایتی لزومی در فراگیری تمام ابواب فقهی برای نیل به درجه اجتهاد نمی‌بیند و بر این باور است که چنانچه سبک و روش مناسبی …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد تبادکانی که درس خارج او از دروس دیرپا و ممتاز حوزه علمیه مشهد است، درس خارج مطلوب را درسی می‌داند که روی نقاط کلیدی و چالش‌های عمیق علمی تمرکز داشته باشد و فهم مطالب ساده را به عهده شاگرد بگذارد.او تقریر را بیان فهم شاگرد می‌داند و نه صرف نگارش مطالب استاد. آنچه پیش روی شماست، …
Read More »
مدتی است که درس «خارج آسیب‌های اجتماعی» در قم راه‌اندازی شده است. آیت‌الله محمدحسین احمدی فقیه یزدی مدرس این دوره است و در این کلاس‌ها قرار است ماهیت و احکام آسیب‌های اجتماعی از نظر فقهی بررسی و درباره آنها فتوا صادر شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام احسان رنجبر عیسی‌آبادی، عضو هیأت امنای تشکل گروه‌های تبلیغی کشور که مبتکر راه‌اندازی …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: شناخت موضوع، شرط موفقیت در هرگونه فعالیت درباره آن است. جست‌وجو از امری که از آن تصوری نداریم و یا از آن تصور ناقصی داریم، عقیم و ناکام است. تصور ناقص و نارسا سبب می‌شود تا ابزارهای شایسته برگرفته نشود. موفقیت در درس خارج، پیش از آن که محتاج روشها و ابزارهای مناسب باشد، در گرو تصور …
Read More »
در بحث اجتهاد و تقلید گفتیم معیار اعلمیت، اقواییت در استنباط است؛ حتی طبق این نظریه ما به تجزی در اجتهاد قائل نیستیم چون تجزی در اجتهاد معنا ندارد؛ این آقا یا قوه استنباط دارد یا ندارد؛ اگر قوه استنباط دارد در هر کتابی وارد بشود همین است؛ بله تجزیه در فعلیت اجتهاد است؛ کسی در کتاب حج کار کرده …
Read More »
حسینی گرگانی در کتاب «چگونگی تدریس دروس خارج»، نگاهی منتقدانه به سبک‌ها و روش داشته و الگوی آموزش نوینی برای دروس خارج حوزههای علمیه معرفی کرده است. او معتقد است برخی از استادان در جایگاه تدریس خارج نیستند، نداشتن مهارت‌های لازم، پیچیده‌گویی یا بالا بودن سطح و عمق مطالب، مسأله‌گویی به جای آموزش اجتهاد و استنباط. به گزارش شبکه اجتهاد، …
Read More »
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت