استاد قائینی گفت: در رابطه با عقودی که مستحدثه هستند بنا بر قول برخی فقها اگر شرطی مخالف با مقتضای عقد باشد کل عقد را به هم میریزد یعنی کانه منعقد نشده است و حداکثر در بعضی از موارد باعث خیار میشود که در این صورت عقد فاسد نمیشود و طرفین اگر خواستند معامله را ادامه میدهند و اگر نه از بین ببرند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی با موضوع «تاثیر شروط مخالف مقتضای عقد در عقود مستحدثه» به همت گروه فقه و حقوق مالکیت فکری در محل موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برگزار شد، در این جلسه …
توضیحات بیشتر »بانکداری اسلامی یا عقود اسلامی صوری؟
شبکه اجتهاد: براساس تعالیم متعالی اسلامی ربا حرام است. حرمت ربا موجب شد قانون عملیات بانکداری بدون ربا در سال ۱۳۶۳ تصویب و جهت اجرا به نظام بانکی ابلاغ شود. نهاد بانک برای اجرای این قانون درنظر گرفته و مقرر شد نظام بانکی با اجرای این قانون ربا را از نظام مالی کشور حذف کند. براساس این قانون نرخ سود سپرده و تسهیلات مشخص نیست و جذب سپرده و اعطای تسهیلات باید در چارچوب عقود اسلامی انجام شود. ماهیت عقود اسلامی (غیرعقد قرضالحسنه) موجب میشود ماهیت فعالیت بانک کلا تغییر کند و از فعالیت در بازار پول (جذب سپرده و …
توضیحات بیشتر »اخذ سود در وام یک میلیون تومانی دولت، ربا است/ گرفتن سود از اقشار کم درآمد معنا ندارد
حجتالاسلام دکتر یوسفی با اشاره به دریافت سود از سوی دولت در قبال وام یک میلیون تومانی، گفت: اصل این کاری که الان دولت انجام داده است، ظهور عرفی در قرض است و گرفتن بهره ۱۲ درصدی این قرض را تبدیل به قرض ربوی میکند و این اشکال دارد. فرمایش آیتالله علوی گرگانی کاملا صحیح است و گرفتن این سود اشکال شرعی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، دولت برای کمک به معیشت مردم و قشر کم درآمد، قصد دارد وام ۱ میلیون تومانی با سود ۱۲ درصد به مردم بدهد که این وام در طیّ ۲۴ ماه از یارانه کسر …
توضیحات بیشتر »فتوای آیتالله علوی گرگانی درباره وام یک میلیونی دولت
آیتالله علوی گرگانی در پاسخ به استفتایی پیرامون وام یک میلیونی دولت با سود ۱۲ درصد گفت: چون این وام به عنوان بهبود وضعیت معیشتی مردم است، لذا در قالب عقود مضاربه، مشارکت و وکالت قرار نمیگیرد و دریافت سود از آن شرعاً جایز نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سید محمدعلی علوی گرگانی در پاسخ به استفتایی پیرامون وام یک میلیونی دولت با سود ۱۲ درصد پاسخ دادند که متن سؤال و پاسخ به شرح زیر است: سؤال: با سلام خدمت مرجع عالیقدر جناب آیتالله علوی گرگانی با توجه به اعطای وام یک میلیونی دولت با سود ۱۲ درصد، …
توضیحات بیشتر »ایراد فقهی به وام عمومی قرض الحسنه یارانه بگیران
یک کارشناس فقهی بانکی با بیان اینکه با بیان اگر تسهیلات یک میلیون تومانی بدون رضایت طرفین باشد شرط قرارداد رعایت نشده است، گفت: باید بستری فراهم شود که کسانی که تمایل به دریافت تسهیلات یک میلیون تومانی را ندارند، بتوانند اعلام کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید عباس موسویان، درخصوص چارچوب شرعی تسهیلات یک میلیون تومانی دولت که با نرخ سود ۱۲ درصد قرار است به ۲۳ میلیون خانوار پرداخت شود، به فارس گفت: اطلاعات من از این تصمیم دولت زیاد نیست و باید یک مقدار دقیقتر بررسی کرد. باید ببینیم فرم قراردادی که بانکها براساس آن …
توضیحات بیشتر »ایرادات فقهی عقد شرکت در شرکتهای سهامی عام
این پژوهش بعد از اینکه مفهوم شرکت و شرکتهای سهامی عام را تبیین میکند، به بررسی ۹ اشکال بر عقد شرکت در شرکتهای سهامی عام که باعث میشود از نظر فقهی، ساز و کاری که در این شرکتها مطرح است با اشکال مواجه شود و شروط و ارکان عقد شرکت فقهی در آنها رعایت نگردد، میپردازد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست دفاعیه پایاننامه سطح سه حوزه علمیه خراسان با موضوع «بررسی ایرادات فقهی عقد شرکت در شرکتهای سهامی عام» توسط حجتالاسلام سیدعباس دیانتمقدم و راهنمایی حجتالاسلام والمسلمین شریفی و مشاوره حجتالاسلام والمسلمین فتحاللهی، در محل سالن کنفرانس مرکز مدیریت حوزه …
توضیحات بیشتر »ربای معاملی در عقد بیمه وجود ندارد/ در بیمه و اقسام آن مسلماً غرر وجود دارد، اما مضر به صحّت عقد نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله شیخ محمّدجواد فاضل لنکرانی استاد باسابقه حوزه علمیه قم و رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهالسلام) در بخش اول گفتگوی خود پیرامون «عقد بیمه» اظهار کرد: معاملات شکلهای بسیار جدید پیدا کرده، و اگر فقه بخواهد توقف کند در اینکه این معاملات باید تحت یکی از عناوین رایج درآید در بسیاری از موارد مشکل پیدا میکنیم، اصلا هرچه زمان پیش میرود، معاملات جدید پیدا میشود، مثلاً معاملات بازار بورس، یا بیع زمانی نه تحت عنوان بیع است، نه اجاره، نه صلح بلکه یک معاملۀ جدید است. پس به نظر ما از ادلّه استفاده میشود برای تصحیح …
توضیحات بیشتر »مبنای معاملات در زندگی اجتماعی از باب حمل بر صحت است/ عقد سفهی اصلاً اشکال ندارد/ شرط بندیها در فوتبال اگر مبنای علمی داشته باشد صحیح است
اختصاصی شبکه اجتهاد: اینکه اصل عقد بیمه، یا بیمههای موجود، وضعاً و تکلیفاً دارای چه حکمی هستند موضوع گفتگویی است که با آیتالله محمدعلی گرامی قمی انجام دادیم. این استاد عالیرتبه حوزه علمیّه قم معتقد است اصل و انحاء موجود عقد جدید بیمه دارای هیچگونه اشکال شرعی نمیباشند، امّا در مقایسه با بعضی بیمههای اصیل شرعی نظیر بیمۀ عاقله یا بیمههای تعاونی مرجوح بوده و لذا در موارد مشابه، تبدیل آنها به بیمههای اصیل شرعی أولی و بعضاً الزامی است. لزوم مداخله تعزیرات به نفع بیمه شوندگان در موارد گزاف بودن عوض، یا عدم ردّ بایستۀ معوّض، از دیگر مباحث …
توضیحات بیشتر »اشکال علما به بانکها به خاطر صوری بودن عقود است/ باید برای آشنایی مردم با عقود اسلامی برنامه ریزی شود
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) یکی از لوازم تحقق بانکداری اسلامی را منوط به دوری از ربا دانست و گفت: اگر واقعاً بانکها به عقود اسلامی به صورت واقعی عمل کنند نه ظاهری، مشکلی به وجود نمیآید و این که برخی از علما اشکال میگیرند به خاطر صوری بودن عقود است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی در دیدار مسؤولان بانک مهر اقتصاد با اشاره به مسأله مهم بانکداری اسلامی، گفت: بخشی از مسأله بانکداری در کشور مربوط به متخصصان این عرصه میشود که باید روشها و راهکارهای جدید در این زمینه را به مسؤولان ارائه کنند و …
توضیحات بیشتر »اسلامی شدن بانکها فقط به حذف ربا نیست/ با استفاده از عقد صلح فعالیت ما صوری تلقی میشود نه واقعی!
رئیس انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه قم با بیان اینکه هدف بانکداری اسلامی، ایجاد عدالت در جامعه است، گفت: حذف ربا بخشی از اسلامی شدن بانکهاست و همه آن نیست. سعی کردیم با استفاده از تبصرهها با استفاده از برخی عقود مثل عقد صلح که بسیار پر کاربرد است به حذف ربا اقدام کنیم و این باعث شده که خیلی جاها، فعالیت ما صوری تلقی شود و نه واقعی. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدجواد محقق نیا رئیس انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه قم، با بیان اینکه بانکداری اسلامی در واقع به مجموعهای از مقررات و قوانینی اطلاق میشود …
توضیحات بیشتر »مهمترین اشکال بر بیمه عمر شبههی ربا در عقد آن است
اگر بخواهیم از دیدگاههایی که به طور معمول در مورد معاملات جدید ذکر میشود پا را فراتر بگذاریم، آن چیزی که به نظر من میرسد مسئلهی تامین -به معنای اینکه ما بیاییم جبران خسارت کنیم- را نباید به عنوان یک شغل و یا یک راه کسب درآمد نگاه کرد و یک امر انتفاعی در نظر گرفت و به نظر میرسد که باید در اختیار دولت باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، هفدهمین نشست از سلسله جلسات بررسی فقهی معاملات جدید با موضوع عقد بیمه اوایل اردیبشت ماه در مدرسهی عالی کریمه اهل بیت علیهاالسلام برگزار شد؛ در این نشست علمیحجتالاسلام مهدی …
توضیحات بیشتر »اختلافنظر درباره علل عدم توفیق بانکداری اسلامی؛ از تعدد عقود تا مشکلات ساختاری
برخی علت عدم توفیق بانکداری اسلامی در ایران را در تعداد زیاد عقود، عدهای در فقدان آموزش کارکنان بانکها و گروهی نیز مربوط به مشکلات ساختاری میدانند. شبکه اجتهاد: چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی میگذرد؛ انقلابی که دارای اهداف و آرمانهای متعددی در زمینههای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بوده است. یکی از آرمانهای اصلی انقلاب اسلامی دستیابی به اقتصاد اسلامی بوده و یکی از مهمترین زیرمجموعههای اقتصاد اسلامی، تحقق بانکداری اسلامی است. در طول چهار دهه گذشته تلاشهای بسیاری از قبیل تدوین قانون عملیات بانکی بدون ربا در راستای تحقق بانکداری اسلامی صورت گرفته است اما همچنان اعتراضات بسیاری …
توضیحات بیشتر »عقود بانکی که در ظاهر اسلامی هستند/ چالشهای عقود شرعی در بستر بانکداری کنونی
در قرارداد مضاربه بانک در شرطی خارج از عقد مشتری را متعهد میکند تا در هر صورت اصل پول را به بانک بازگرداند و نیز او را ملزم به پرداخت سود مینماید در حالی که جمع بین این دو مخالف صریح احادیث میباشد.
توضیحات بیشتر »سودهای بانکی که به وسیله عقود اسلامی به دست میآید حلال است
دفتر آیتالله مکارمشیرازی با صدور اطلاعیهای اعلام کرد که سودهای بانکی که به وسیله عقود اسلامی به دست میآید حلال است؛ آنچه محل اشکال است، جریمه دیرکرد است. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر آیتالله مکارمشیرازی با صدور اطلاعیهای اعلام کرد که سودهای بانکی که به وسیله عقود اسلامی به دست میآید حلال است؛ آنچه محل اشکال است، جریمه دیرکرد است. متن این اطلاعیه به شرح زیر است: «در بعضی از سایتها از قول حضرت آیتالله العظمی مکارمشیرازی (مدّ ظلّه العالی) نقل کردهاند که معظمله هرگونه سود بانکی را تحریم کردهاند؛ این سخن کذب محض است. سودهای بانکی که به وسیله …
توضیحات بیشتر »از قراردادهای مالی جدید در اسلام تا جریمه تأخیر تأدیه در ایران
مجموعه مقالات «قراردادها» به کوشش حسینعلی بای، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشکده نظامهای اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد. در این مجموعه، مقالاتی از سید عباس موسویان، محمد جواد ارسطا، احمد مبلغی و دیگر شخصیتهای علمی قرار گرفته است به گزارش شبکه اجتهاد، این مجموعه ارزشمند شامل مقالاتی ذیل است: نظم عمومی و الزام به انعقاد قرار داد از نعمت الله الفت؛ تأملی در مبانی و مفاد الزام و التزام در قراردادها از نعمت الله الفت، ضمانت اجرای شرط فعل حقوقی از اسماعیل نعمت اللهی؛ ارش شرط از ابراهیم عبدی پور و علی ثقفی؛ قراردادهای …
توضیحات بیشتر »