اختصاصی شبکه اجتهاد: در روزهای پایانی اسفند ۹۶ جمعی از پژوهشگران جوان حوزوی و دانشگاهی که در زمینه نسبت علم و دین و مساله علمدینی فعالیت میکردند در نشستی برای هماندیشی گرد هم آمدند. تمامی این جوانان نمایندگانی بودند که از سوی اساتید صاحب ایده و نظریه در زمینه علمدینی معرفی شده بودند و در کنار آنها نیز نمایندگان موسسات پژوهشی، آموزشی و رسانهای که در موضوع علمدینی فعالیت میکردند حضور داشتند. اما دکتر داوری، نمایندهای معرفی نکردند و نامهای برای دبیرخانه هماندیشی ارسال کردند که انتشار عمومی آن باعث بروز حواشی متعددی در طول دو هفته پس از انتشار …
توضیحات بیشتر »دانش فقه در کمتر از یک سده در ایران دو انقلاب را رقم زد/ تبیین رابطه فقه با دانش اجتماعی
پارسانیا گفت: دانش فقه در ایران آنقدر در عرصه اجتماع فعال است که به گونهای بینظیر عمل کرده است و در کمتر از یک سده دو انقلاب، یعنی انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی را رقم زده است. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین نشست هماندیشی علم دینی با حضور استاد حجتالاسلام والمسلمین حمید پارسانیا و با موضوع «روششناسی علم دینی و دلالتهای آن در علوم انسانی» در سالن همایشهای غدیر شهر قم برگزار شد. در ابتدای این جلسه که دومین نشست هماندیشی با حضور استاد پارسانیا نیز بود، حجتالاسلام ابراهیمیپور به عنوان مقرر نظریه حجتالاسلام پارسانیا، خلاصهای از دیدگاه وی را …
توضیحات بیشتر »واکنشی به رزومه عجیب خالق ایده «تکهتکه کردن کره زمین»/ رسول جعفریان
رسول جعفریان در یادداشتی به رزومه عجیب استاد دانشگاه علم و صنعت که مدعی ایدهپردازی «حمل مسافر با ابر» و «تکهتکه کردن کره زمین» با استفاده از متون اسلامی و روایی بود واکنش نشان داد. شبکه اجتهاد: انتشار رزومه علمی حسینعلی احمدی جشفقانی، عضو هیئت علمی گروه مهندسی پیشرفت اجتماعی و عضو گروه مدیریت و فلسفه علم و فناوری دانشگاه علم وصنعت توسط یک کانال حوزوی خیلی زود به سوژه اول شبکههای اجتماعی بدل شد. در این روزمه بخشی با عنوان ایدهپردازی وجود داشت که در آن موضوعات عجیبی از جمله «ایده پردازی امکان تولید انسان از خاک، با تکیه …
توضیحات بیشتر »طب اسلامی به کدام روایت؟/ یحیی عبدالهی
شبکه اجتهاد: اظهار نظر پیرامون طب اسلامی امروزه بازار گرمی دارد اما نکتهای که از آن غفلت میشود اینکه موافقان و مخالفان بی آنکه التفاتی داشته باشند ذیل تلقی و رویکرد خاصی از «علم دینی» به نفی یا اثبات میپردازند و آن هم ضعیف ترین وجه ممکن از علم دینی است! در یک طبقه بندی کلان، دیدگاههای موجود در فضای «علم دینی» را در یک سیر تکاملی میتوان در سه رویکرد دسته بندی کرد: ۱- رویکرد انتزاعی و مسأله محور: رویکردی که با نگاه انتزاعی به کثرات علم، علم را به گزارههای آن تقلیل میدهد و مستقیماً به بررسی تک …
توضیحات بیشتر »داوری اردکانی؛ سروش و شبستری یا میرزای نائینی؟/ عباسعلی مشکانی سبزواری
شبکه اجتهاد: در روزهای اخیر نامهای منتسب به استاد داوری اردکانی در فضای مجازی و رسانهها منتشر گردید که موضوع آن “علم دینی” و”علوم انسانی اسلامی” بود. با توجه به اهمیت موضوع و نسبت بنیادین و وثیق آن با نیازهای امروزین انقلاب اسلامی، برخوردها و برداشتهای متفاوتی پیرامون آن رخ داد. این نامه بهانهای شد تا بار دیگر، مدافعان و مخالفان علم دینی و علوم انسانی اسلامی در مقابل یکدیگر صفآرایی کنند و از طریق فضای مجازی، روزنامهها و حتی رسانه ملی به ردّ و دفاع از محتوای نامه اقدام کنند. جریان مخالف علم دینی که عمدتاً در جبهه اصلاحطلبان …
توضیحات بیشتر »یک یادداشت و غبار و غوغای برخاسته آن/ علیاکبر رشاد
شبکه اجتهاد: آنچه در ذیل میخوانید یادداشتی از آیتالله علیاکبر رشاد درباره امکان و امتناع علم دینی است. این نوشته که در پی انتشار یادداشتی از سوی دکتر رضا داوری اردکانی و عکس العملهای گوناگونی که از سوی اشخاص و جریانها در قبال آن صورت گرفت، رقم خورده است، ضمن اشاره به انواع واکنشهای درست و نادرست، روا و ناروا راجع به مطلب و موضع آقای داوری، در صدد است به برخی از پرسشها و اشکالات مطرح شده درباره «امکان و امتناع علم دینی» پاسخ دهد. متن یادداشت در پی میآید: مسوَّدهی منتشر شده از سوی دوست دیرینم، استاد نام …
توضیحات بیشتر »راهکار شهید صدر برای اسلامی سازی علوم
شبکه اجتهاد: جهانیسازی تمدن غرب طی دو قرن گذشته و صدور سبک زندگی،اندیشه و نظامات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی غرب به جهان اسلام تاثیرات فراوانی بر جوامع اسلامی به صورت عام و بر حوزههای علمیه به صورت خاص گذاشته است. یکی از این تاثیرات جاریکردن سیل جدیدی از موضوعات و سوالهای جدید به سوی حوزههای علمیه بود که درنتیجه منجر به شکلگیری جریانی نوگرا در حوزههای علمیه شد. تفاوت جریان نوگرای شکلگرفته در حوزه با جریان نوگرای روشنفکری در این بود که روحانیت نواندیش پایبندی ویژهای به اسلام داشت و با این عقیده که اسلام توان ارائه نظامات تمدنی در …
توضیحات بیشتر »ملاکهای تفکیک علم دینی از علم غیردینی
علم ما برخی مواقع به سمت دین است و برخی مواقع به سمت غیردینی است و سمت غیردینی گاهی مقدمات دیندار شدن است و گاهی مخالف با دین دار شدن است وقتی دین میگوید اموری را فرا نگیریم و ما فرا میگیریم اینجا داریم شرک میورزیم. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین نشست تخصصی از سلسله نشستهای «روششناسی تولید علم دینی» از سوی دبیرخانه مفتاح و با همکاری دبیرخانه کرسیهای آزاداندیشی مرکز مدیریت حوزههای علمیه، با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین حمید پارسانیا چندی قبل، در قم برگزار گردید. در ابتدای نشست پارسانیا رابطه علم و دین از جهت دینی بودن و غیردینی …
توضیحات بیشتر »حاشیهای برنوشته داوری اردکانی درباره علوم انسانی اسلامی/ مهدی نصیری
شبکه اجتهاد: اخیراً یادداشتی از استاد ارجمند و متخلق دکتر رضا داوری اردکانی درباره عدم امکان علوم انسانی اسلامی و عدم صلاحیت ورود دین به این عرصه منتشر شد که درباره آن نکاتی را عرضه میدارم: اگر دست دین و وحی را از ارائه و تعلیم علومی که مربوط به ساحت هدایت انسان و مدیریت جامعه انسانی است کوتاه بدانیم دیگر جایی برای حضور و مداخله دین نمیماند. در حالی که منشأ و مولد همه علوم مثبت و مفید ماقبل دوران مدرن، حتی علوم مربوط به ساحت مادی و معیشتی بشر، وحی و تعالیم انبیای الهی بوده است و برخلاف …
توضیحات بیشتر »علم دین و علمِ انسانیِ دینی/ داود فیرحی
شبکه اجتهاد: نامه چالشبرانگیز دکتر رضا داوری مبنی بر نفی امکان تحقق علوم انسانی دینی برداشتهای متفاوتی را از سوی جامعه علمی کشور در پی داشت و زمینه دگراندیشی در باب این موضوع بنیادین را فراهم ساخت. مقوله «علم دینی» از زمره موضوعات بنیادینی است که همگام با شکلگیری انقلاب اسلامی و تأکید رهبران و پیشوایان انقلاب بر اسلامیسازی علوم و پایان بخشیدن به سیطره دانش غربی، وارد گفتمان علمی حوزه و دانشگاه شد و به عنوان یکی از کلیدیترین موضوعات به کانون نقد و بحث اساتید این دو نهاد آموزشی بدل شد. به مدت چهار دهه سیاستهای علمی کشور …
توضیحات بیشتر »نظریه علم دینی مهر اسلامی زدن بر سکولاریسم است!
از منظر آیتالله جوادی هر علمی که در جوامع بشری وجود دارد چون به نحوی به کشف فعل خداوند میپردازد لذا میتواند منبع معرفت دینی نیز باشد. از دیدگاه ایشان علوم دینی مانند فقه و اصول و تفسیر به بررسی قول خداوند و علومی مانند پزشکی و طب و … به بررسی فعل خداوند میپردازند. لذا هر دوی اینها جزء علوم دینی و علوم اسلامی هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام سبحانی از جمله کسانی است که به این نظریه نقد و اشکالات متعددی دارد و اساسا این نظریه را محملی برای قبول تمام دانشهای تجربی و سکولار غرب میداند. …
توضیحات بیشتر »