علی رغم اینکه در دهههای اخیر توجه به موضوعات مستحدثه و تازه یاب در فقه بیشتر شده و بسیاری از استادان، دروس خارج خود را به بررسی و پاسخ یابی این موضوعات اختصاص دادند، اما اولا رویکردهای جدید در فقه، عمدتا نیازمند مبنا سازی و تأسیس قاعده و اصل است، در حالیکه بسیاری از آنچه که ما میبینیم یا فاقد …
Read More »Tag Archives: فقه و اصول
مروری بر فعالیتهای ۳۶ ساله گروه فقه و اصول بنیاد پژوهشهای اسلامی
گروه فقه و اصول از نخستین گروههای تاسیس شده بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی است که از سال ۱۳۶۴ تا کنون مشغول فعالیتهای فقهی و اصولی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علی اعتمادینژاد پژوهشگر گروه فقه و اصول بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی در گفتگو ضمن ارائه گزارشی از فعالیتهای ۳۶ ساله این گروه ابراز کرد: …
Read More »ضرورت ارتقای منطق فهم احکام اسلامی/ محمد عرب صالحی
شبکه اجتهاد: در تبیین اهمیت تحقیق و تدریس در این حوزه از آموزههای دینی هم به عنوان مضاف در این حوزه باید توجه کرد و هم به مضاف الیه؛ منطق و روش شناسی (مضاف) در هر علمی از بالاترین اهمیت برخوردار است و نیاز به توضیح نیست؛ در مضاف الیه هم همین بس که مطابق روایت یک ثلث از آموزههای …
Read More »طلاب اگر در «فقه و اصول» ضعیف باشند، کارآیی لازم را رشتههای تخصصی نخواهند داشت
استاد برجسته حوزه علمیه خراسان گفت: اگر طلاب دروس «فقه و اصول» را بفهمند، درسهای تخصصی را متوجه میشوند و رشد میکنند و اگر این درسها رو درک نکنند، در واقع هیچ تخصصی ندارند و کارآیی لازم را نخواهند داشت و از این رو باید نسبت به این دو درس اهتمام شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله رجبعلی رضازاده، استاد …
Read More »تراث علمی گذشته در معرض خطر قطع ارتباط/ محمد عرب صالحی
شبکه اجتهاد: با نگاهی به دروس خارج حوزه علمیه یک نکته بوضوح خودنمایی میکند و آن این که در نوع دروس بررسی تاریخچه مسئله کنار گذاشته شده است. پیش از این بودهاند مدرسینی که در هر مسئله فقهی یا اصولی ابتدا تاریخ مساله را از ابتدای پیدایش تا کنون در فقه یا اصول شیعه و اهل سنت بررسی میکردهاند. الآن …
Read More »راهیابی ۱۷اثر در گروه دین به مرحله دوم جایزه کتاب سال
۱۷ اثر در موضوعات کلیات اسلام، علوم قرآنی، حدیث و فقه و اصول از گروه دین به مرحله دوم سی و هفتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران راه پیدا کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، چهار کتاب «اعتبارسنجی احادیث شیعه: زیرساختها، فرایندها، پیامدها»، تألیف سیدعلیرضا حسینیشیرازی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)؛ پژوهشکده تحقیق و …
Read More »نباید فقه و اصول به حاشیه برود
آیتالله مکارم شیرازی گفت: نباید فقه و اصول به حاشیه برود و درسهای دیگر که اهمیت کمتری دارد تبدیل به اصل شود، البته همون علوم ارزش دارند ولی ارزشها متفاوت است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله ناصر مکارم شیرازی، در دیدار حجتالاسلام والمسلمین بهجتپور و معاونان حوزههای علمیه خواهران، ضمن ابزار خشنودی از فعالیتها و برنامههای حوزههای علمیه خواهران اظهار …
Read More »ضرورت تربیت افراد مستعد در جهات فقهی و اصولی حوزه علمیه خراسان
عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان گفت: یکی از اصلی ترین وظائف حوزههای علمیه، برنامه ریزی در راستای تربیت افراد مستعدی است که بتوانند در جهات فقهی و اصولی مهارتی پیدا کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله مهدی مروارید در حاشیه مصاحبه استعدادهای برتر در گفتگو با روابط عمومی حوزه علمیه خراسان، گفت: یکی از وظائف اساسی حوزههای علمیه در …
Read More »باید در دوره معاصر به فقه، با دید جامعهمحور نگریست/ توسعه و تکامل فقه و اصول توأمان است
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه تکامل فقه برای پیدا کردن راه حلهای جدید و وضع آنها در علم مستقلی به نام علم اصول أثر دارد، گفت: بحثهای اصولی بر فقه أثر دارد. پس تکامل فقه، تکامل اصول و تکامل اصول، تکامل فقه را سبب میشود. اگر فقه وارد دوره جدیدی شده، اصول هم باید متناسب با این فقه باشد. …
Read More »فراخوان مقاله با محوریت «روششناسی فقه و اصول فقه»
فصلنامه علمی پژوهشی «جستارهای فقهی و اصولی»، با محوریت «روششناسی فقه و اصول فقه» فراخوان مقاله داد. به گزارش شبکه اجتهاد، فراخوان مقاله فصلنامه علمی پژوهشی جستارهای فقهی و اصولی با عنوان «روششناسی فقه و اصول فقه» از سوی گروه آموزشی فقه و مبانی اجتهاد مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی منتشر شد. بنابراین فراخوان، زمان پذیرش حداکثر …
Read More »تفقه در شاخههای علوم اسلامی از دروازه «تفقه در احکام» میگذرد/ سه رسالت مهم حوزه و حوزویان
اگر کسی در تحقیقات فقه و اصول رشد نکند، امیدی به محقِّقشدن در رشتههای دیگر هم نداشته باشد؛ زیرا که منطق استنباط را باید از طریق تحقیقات فقهی و اصولی آموخت. طلبه باید تجربه عملی استنباط و کارورزی فهم استدلالی معارف را در کار فقاهتی تجربه کند. تفقه در هرکدام از شاخههای علوم اسلامی از دروازه تفقه در احکام میگذرد. …
Read More »کتابشناسی تفصیلی در حوزۀ «روششناسی فقه و اصول»
اختصاصی شبکه اجتهاد: تعمیق دانش روششناسی یکی از ضروریات لازم برای حوزههای علمیه است و در صورتی که این دانش(روششناسی) در حوزههای علمیه شکل بگیرد قدرت ابداع و ابتکار فقهای ما نیز افزایش پیدا خواهد کرد. همچنین روششناسی باعث توسعۀ علم خواهد شد، و بیتردید آنچه که میتواند تولید علم و دانش را به سمت پاسخگویی به مسایل زمانه بکشاند …
Read More »درس خارج اصول ۱۵ ساله! این خبر خوبی نیست/ هر چه میتوانید در زمینههای فقهی کار کنید/ طلبه، استاد و مرجعی که معتقد به انقلاب نباشد به درد کشور نمیخورد
میشود اصول را پنج سال گفت، میشود شش سال گفت. متوسّط که پانزده سال است، یعنی مثلاً تا بیست سال هم دارد! چقدر بخوانند؟ چرا بخوانند؟ به چه دردشان میخورد؟ کجای فقه استفاده میشود از این اصول؟ نه، به نظر من یک مقداری در مورد اصول بایستی جمع و جورتر و بهاصطلاح مُضیَّقترحرکت کرد، مواظبت کرد؛ غیر از فقه است؛ …
Read More »شیخ انصاری در بیع مکاسب، «ید بیضاء» بیرون میآورد!/ خواندن رسائل و مکاسب مثل خواندن قرآن، ثواب دارد/ رسائل و مکاسب، حکم ادعیه و اذکار و اوراد را داراست!/ اگر کسی عمرش را بر روی رسائل و مکاسب بگذارد، ضرر نکرده است
مرحوم شیخ ابوالحسن مازندرانی که از تلامذه مرحوم شیخ زینالعابدین مازندرانی بود نقل کرده است که ما در مرض وفات و بیماری جناب شیخ انصاری، همراه با استادمان شیخ زینالعابدین، از کربلا به نجف رفتیم. شیخ مرحوم در بستر بیماری خوابیده بود و وقتیکه بالین او رسیدیم، شیخ انصاری فرمود من از مال دنیا، غیرازاین انگشتر و پوستین، چیزی ندارم …
Read More »تألیف «موسوعه مؤلفین امامیه» در ۵۰ جلد/ تحقیق رجالی تمامی روایات بحارالانوار
حجتالاسلام رفیعی با تشریح فعالیتهای مجمعالفکر گفت: در این مؤسسه موسوعه مؤلفین امامیه، موسوعه فقهی امامیه و مجموعه سنت شریفه که به تحقیق رجالی روایات بحارالانوار اختصاص دارد در حال تألیف است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین غلامعباس رفیعی، مدیر مؤسسه مجمعالفکر الاسلامی، به ایکنا گفت: مجمعالفکر دارای سه گروه علمی فعال است که یکی از آنها گروه تراجم …
Read More »«اعتباری بودن قضایای فقهی و اصولی» دفاع شد
جلسه دفاع سطح ۴ با عنوان «اعتباری بودن قضایای فقهی و اصولی» با ارائه حجتالاسلام حسین فرزانه در محل مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این جلسه حجتالاسلام حسین فرزانه در دفاع از رساله خود با بیان اینکه از جمله موضوعاتِ شایستۀ طرح در دانش نوپای فلسفۀ اصول فقه، «چیستی شناسی قضایای فقهی و …
Read More »طلاب برای ورود به پژوهشهای اسلامی، ابتدا به «مبانی اجتهاد» مسلط شوند/ تأکیدبر احیای آثار عالمان گذشته
آیتالله شبیری زنجانی، تخصص در اصول و فقه را برای ورود به بسیاری از پژوهشهای دینی ضروری دانست و گفت: طلبه قبل از آنکه وارد هر رشتهای در علوم اسلامی بشود مناسب است اصول و فقه را خوب خوانده باشد و به مبانی اجتهاد مسلط شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سیدموسی شبیری زنجانی روز گذشته در دیدار با اعضای …
Read More »طلاب به درس خارج فقهی بروند که کثیرالروایه است/ در زمینه فقه تخصصی نیاز بیشتری داریم تا کلام
آموختن علم فقه به این دلیل لازم است که قدرت اجتهاد و فهم الحدیث آنها بالا برود؛ لذا به طلاب عرض میکنم: در فقه به درس خارج بیع نروید؛ بلکه به درس خارجی بروید که کثیرالروایه است؛ مانند خارج خمس یا خارج دیات یا خارج صلاه که اولاً قدرت رجالی و علم الحدیث و فقهالحدیث شما بالا برود که وقتی …
Read More »تخصصی شدن علوم اسلامی و غفلت از فقه و اصول
غالبا در حوزهها دیده میشود سراغ تخصصی کردن علوم اسلامی رفتهاند، اما از فقه و اصول فاصله گرفتهاند. مثلا طلبهای در حوزه تاریخ اسلام یا حقوق یا اقتصاد مطالعاتی دارد ولی وقتی از فقه و اصول سوال میشود بیاطلاع است. البته در حوزه علمیه فقه و اصول باید در صدر مطالعات قرار گیرد و لااقل امهات مباحث اصول و فقه …
Read More »رهنمودهای راهگشای آیتالله صافی برای تحصیل و تدریس علوم حوزوی
شبکه اجتهاد: دروس حوزه، از مقدمات گرفته تا سطوح عالی و خارج حوزه، و شیوه تدریس که در همه اینها مرسوم است، این شیوه از تدریس اولاً برای تبیین مسایل فقهی و ثانیاً برای پرورش روحانیون جهت آشنایی به نحوه ورود و خروج در مسایل و چگونگی تتبع در مسایل فقهی است. هدف درس خارج کسب ملکه اجتهاد توسط طلاب …
Read More »جلد نخست «دانشنامه قرآنی فقه و اصول» مکتوب شد
جلد اول از «دانشنامه قرآنی فقه و اصول» به کوشش سیدرضاهاشمی، علی خراسانی، محمد اکبری کارمزدی و علی مدبّر از محققان و اعضای هیأت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، قرآن کریم در کنار بیان عقاید، اخلاق، قصص و جز آن، به عنوان اصیلترین مصدر تشریع …
Read More »انتشار ۷۴ اثر با محوریت فقه و اصول در بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی
گروه فقه و اصول بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی از ابتدای تاسیس این گروه در سال ۱۳۶۴ تاکنون ۷۴ عنوان کتاب با محوریت «فقه و اصول» به زبانهای فارسی، انگلیسی، اردو و عربی منتشر و روانه بازار نشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، «احکام مصلحتی در فقه اسلامی»، «از ژرفای نماز(به زبان انگلیسی)»، «بیست رساله فارسی»، «پیوند اعضاء …
Read More »مجموعه آثار علمی آیتالله فیاض عرضه شد
مجموعه آثار آیتالله شیخ محمداسحاق فیاض از مراجع تقلید ساکن نجف در قالب نرم افزار به دو زبان عربی و فارسی بهتازگی از سوی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) تولید شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، متن ۲۷ عنوان کتاب در ۵۴ جلد از آثار آیتالله شیخ محمداسحاق فیاض از شاگرد برجسته آیتالله خویی(ره)، به زبان عربی و فارسی در …
Read More »«آیتی از نبوغ»؛ ویژگیهای مکتب فکری و علمی شهید صدر/ سید محمود هاشمی شاهرودی
شبکه اجتهاد: نقش شهید آیتالله سید محمدباقر صدر در تحکیم پایههای حرکت پیروزمند اسلامی و سهم به سزای او در پایه گذاری این حرکت در دو بعد فکری و عملی در جهان اسلام به ویژه عراق قابل انکار نیست، تا آن جا که نهضت اسلامی را با خون پاک خویش مزین ساخت و با اقتدا به جدش سید الشهدا(ع) او …
Read More »نرمافزار مجموعه آثار آیتالله سیفی مازندرانی تولید شد
مجموعه آثار آیتالله شیخ علیاکبر سیفی مازندرانی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در قالب نرم افزار بهتازگی از سوی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) تولید شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، متن ۳۰ عنوان کتاب در ۴۷ جلد از آثار آیتالله شیخ علیاکبر سیفی مازندرانی به زبان عربی و فارسی، در موضوعات: تفسیر، عقاید، کلام، اصول فقه، …
Read More »آیتالله سیستانی برخی از نظریات روانشناسی را در علم اصول وارد کرد/ ایشان از رهگذر سیاسی و اجتماعی دولت مدنی را در عراق مطرح میکند
از ویژگیهای شخصیت علمی حضرت آیتالله سیستانی وارد کردن نظریات برگرفته از علوم دیگر به بحث فقه و اصول است؛ ایشان برخی از نظریات روان شناسی را به بحث وضع در علم اصول، رویکرد روان شناختی تفسیر گفتار را به بحث تعادل و تراجیح موسوم به «تعارض ادله» و راهنمای نظریه احتمال را به علم اصول وارد کردند و آن …
Read More »معرفتشناسی علم فقه؛ آیا اصلاً فقه عصری معنا دارد یا پارادوکسیکال است؟
شیوههای زیستن در انحصار زیست مدرن نیست. بنابراین همچنان میتوان به سراغ فقه رفت و پیشنهاد پیامبر را کشف کنیم و براساس آن زندگی کنیم. پس من به دنبال فقهشناسی و معرفتشناسی فقه، بهمثابه یک دانش و معرفت؛ نه بهمثابه یک پدیده روانشناختی یا پدیده اجتماعی یا نهاد اجتماعی و… هستم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «چهارمین کارگاه آموزشی و پژوهشی …
Read More »«کرانههای اجتهاد»؛ گفتارهایی در موضوعات و مسائل فقهی و اصولی
کتاب «کرانههای اجتهاد» که شامل گفتارهایی در موضوعات و مسائل فقهی و اصولی از سوی اساتید و نخبگان حوزه علمیه و دانشگاه است به همت اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی تهیه و توسط مؤسسه بوستان کتاب چاپ و روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مجموعۀ پیشِ رو، دستاورد نشستهای حلقۀ علمیِ افق و همایشهای اختصاصی …
Read More »سطح ۵ حوزه راه اندازی میشود/ تأکید بر راه اندازی و عمق بخشی به فقه معاصر
مدیر حوزههای علمیه کشور گفت: برای اولین بار حوزه علمیه قم و استانها دارای افق ترسیم شده پیش روی خواهند بود و برنامه ۵ ساله و افق ۱۴۱۴ در نظامات حوزه دنبال خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی در نشست صمیمی با اساتید، فضلا و طلاب که در سالن اجتماعات مدرسه فیضیه برگزار شد، اظهار داشت: در …
Read More »نظریهای نو پیرامون جایگاه عناوین اصلی در فرایند استنباط/ محمدجواد فاضل لنکرانی
شبکه اجتهاد: در شریعت و منابع فقه مواردی را مشاهده میکنیم که احکام روی یک عناوینی آمده، مثل حکم حرمت که روی عنوان غنا یا شطرنج ذکر شده است. با مقداری تتبع مییابیم این عناوین خود زیرمجموعهی عناوین دیگری هستند که آن را عناوین فوقانی مینامیم. شارع غنا را تحت عنوان لهو الحدیث، یا قول زور و بالاتر از آن …
Read More »