اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله سید علی حسینی میلانی، شاگرد مطرح آیتالله وحید خراسانی و استاد قدیمی دروس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم است. به مناسبت ایام عزاداری سیدالشهدا، از وی در رابطه با ابعاد فقهی واقعه عاشورا و عزاداری اباعبدالله (ع) پرسیدیم. رویکرد فقهی او به مسائل در کنار تسلط وی بر مباحث امامت، گفتگوی جالبی را رقم زد. اجتهاد: آیا راه علم به وقایع عاشورا منسد است یا منفتح؟ و اگر منفتح است چگونه باید دسترسی پیدا کرد؟ و اگر منسد است وظیفه چیست؟ میلانی: وقایع عاشورا مثل سایر وقایع در تاریخ اسلام است. علم به مقداری …
توضیحات بیشتر »تأمّلاتی پیرامون فتوای تجویز ترک حجاب در موارد خاص
لزوم توجّه به تأثیرات یک حکم فقهی و فتوا و نحوۀ تبیین آن در نگرش افراد به شبکۀ احکام شرعی و حتّی اعتقادات و اخلاق است. گاهی یک فتوا باعث میشود نگاه افراد به منظومۀ آموزههای دینی تغییر نماید. این نکته صحیح است که نباید پیش ذهنیهای مقلّدین موجب رد فتوا و حکم مرجع تقلید شود، ولی بحث در آن است که برای بسیاری از متخصصین نیز سؤالات فراوانی دربارۀ این فتوا و توضیحات و جوابیههای متفرّع بر آن وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، اخیراً فتوائی از یکی از مراجع معظّم تقلید حفظهم الله تعالی در فضای مجازی منتشر …
توضیحات بیشتر »تحصیل علم واجبتر است یا رعایت حجاب
استاد علیدوست با تاکید بر اینکه ممکن است در شرایط حرج و اضطرار، کسب علم بر اجرای یک حکم دیگر اولویت داشته باشد به این پرسش پاسخ داد که کدامیک از منابع چهارگانه اجتهاد و استنباط نقش بیشتری در حکم آیتالله مکارم شیرازی درباره تزاحم علمآموزی و حجاب را دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و نویسنده کتاب فقه و مصلحت، با اشاره به مسایل مطرح شده در چند روز اخیر در زمینه فتوایی در مورد حجاب دختران و زنان مسلمان در برخی دانشگاههای خارج کشور، به ایکنا گفت: …
توضیحات بیشتر »ضرورتها تا کجا میتواند احکام اولیه را تحت الشعاع قرار دهد؟
نمیتوان با صدور مجوز تنها برای رفع حجاب جهت تحصیل آن هم در موارد بسیار ضروری توسط آیتالله مکارم، این حکم را به سایر موارد تسری داد و آن را دستمایهای برای هیاهو و جنجال آفرینی کرد. تشخیص اهم و مهم بر عهده فقیه است که هر موضوع تازهای باید در معرض استفتای جدید قرار گیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سعید داودی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، طی یادداشتی درباره فتوای آیتالله ناصر مکارم شیرازی پیرامون حجاب آورده است: فتوای آیتالله مکارم شیرازی در اجازه برداشتن حجاب در بعضی از شرایط ضروری در مراکز آموزشی …
توضیحات بیشتر »یک فتوا و یک آزمون؛ پیش زمینههای ذهنی خود را مهار کنیم
شاید انتشار این فتوا – آن هم پس از شش سال – آزمونی باشد برای آگاهی از میزان تبعیت دینداران در شرایطی که فتوای یک عالم مجتهد برخلاف پیش زمینههای ذهنی آنها باشد. شبکه اجتهاد: قبل از هر چیز یادآوری این دو نکته است. اول: در احکام شرعی (اعم از عبادات و معاملات، جز آنچه در حیطه اختیارات ولی امر است) هر فرد مکلف، موظف به عمل کردن به دستورات مرجع تقلید خود است و در عین حال حق اعتراض به فتوای سایر مراجع تقلید را ندارد. دوم: احکام در اسلام، به یک اعتبار بر دو نوع «اولی و ثانوی» …
توضیحات بیشتر »قاعده تزاحم در سقط جنیندرمانی
سقط جنیندرمانی نوعی از ختم بارداری است که جنبه درمانی دارد. اگرچه در اکثر نظامهای حقوقی اقدام به سقط جنین، عملی ممنوع شمرده میشود. لکن، در مواردی استثنائاً سقط جنین را مجاز میشمرند. از جمله مبانی تجویز آنها میتوان به قاعده تزاحم اشاره نمود. با توجه به این قاعده، امکان اسقاط جنین به جهت ناهنجاری جنین و حفظ حیات مادر قبل از ولوج روح در جنین بر اساس ماده واحده سقط درمانی میسر میباشد، امّا مطابق این ماده واحده اسقاط جنین بعد از ولوج روح امکانپذیر نیست. لکن مطابق تبصره ماده ۷۱۸ ق.م.ا مصوب ۱۳۹۲ حتی بعد از ولوج روح برای حفظ حیات مادر میتوان جنین را سقط نمود. فقها، سقط جنین را قبل از دمیدهشدن روح در جنین در موارد درمانی تجویز نمودهاند. عدهای از فقها اعتقاد دارند، بعد از دمیدهشدن روح در جنین، زمانی که وجود جنین برای مادر خطر جانی دارد، میتوان چنین جنینی را سقط درمانی نمود. به نظر میرسد، فقهایی که اعتقاد به سقط درمانی بعد از ولوج روح ندارند، چنانچه مبنای استدلال خویش را قاعده تزاحم اهم و مهم ـ قرار میدادند، نتیجهای خلاف نظرشان میگرفتند. به عبارتی قاعده مذکور مورد اتفاق نظر هر دو دسته فقها میباشد و باید به دلالت قاعده عقلی دفع ضرر بیشتر، تئوری سقط درمانی بعد از ولوج روح را تقویت سپس، عینیت و حاکمیت بخشید.
توضیحات بیشتر »