رهبر معظم انقلاب، معرفی و معنا کردن «مصلحت» در مقابل «حقیقت و حکم شریعت» را غلط دانستند و با تأکید بر اینکه لازمه تشخیص صحیح، شناخت موضوع و شناخت مصلحت است، افزودند: در تعیین مصلحت باید به شیوهای عمل شود که کاملاً اطمینانبخش باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیتالله خامنهای صبح امروز (چهارشنبه) در دیدار رئیس و اعضای دوره جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجمع را به لحاظ حضور افراد نخبه و مجرّب و نگاه همهجانبه به مسائل کشور و وظایف اساسی که بر عهده آن است، مجموعهای بسیار مهم برای جمهوری اسلامی است. رهبر انقلاب اسلامی همچنین با …
توضیحات بیشتر »نسبت فقه با کارشناسی
شبکه اجتهاد: دانش پر ارج و ریشه دار فقه، عهده دار بیان ضوابط و قوانین «معاش و معاد» مؤمنان میباشد. «علم الفقه الذی هو قانون المعاش و المعاد و طریق الوصول إلی قرب الرب، بعد العلم بالمعارف.»(موسوعه الامام الخمینی، ج ۵، ص ۱۰) چنین تلقی و تعریفی از فقه نتیجه و مقصد تعریف اصطلاحی فقه است که گفته شده: دانش فقه، علم به احکام شرعیه فرعیه بر اساس ادله تفصیلیه آن است؛ «الفقه فی الاصطلاح هوالعلم بالاحکام الشرعیه الفرعیه عن أدلتها التفصیلیه»(معالم، ص ۲۶) آن تفسیر و قرائتی از اسلام در جریان نهضت اسلامی و انقلاب اسلامی ایران به رهبری …
توضیحات بیشتر »مشروعیت مجمع تشخیص مصلحت به انتصاب رهبری است/ استحسان و مقاصدالشریعه در فقه شیعی جا نیفتاد!/ نظریه ولایت حسبه، دارای رویکرد حداقلی و حداکثری است
وقتی انقلاب اسلامی ایجاد شد، نظام اسلامی در بسیاری از موارد باید بین مواردی مصلحت اندیشی می کرد. به عبارتی دیگر در تزاحم بین برخی از احکام و در تزاحم بین مصالح مجبور بود که اولویت بندی کند و اهم و مهم کند، به همین خاطر چاره ای جز مصلحت نبود اما چون مصلحت اندیشی از دو جهت مورد نکوهش بود از یک جهت مصلحت به عنوان فرصت طلبی تلقی می شد که مصلحت در قبال حقیقت است یعنی ولو حقیقت نیست اما مصلحت است لذا باب دروغ و باب بسیاری از فجایع به عنوان مصلحت باز می شد و …
توضیحات بیشتر »مجمع تشخیص مصلحت؛ راهبردیترین نظام قانونگذاری در ایران/ محمد قطبی
شبکه اجتهاد: پس از اختلاف نظر بین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان درسال ۱۳۶۶ بر سر قانون کار که یک لایحه مهم محسوب میشد و در عین حال اختلاف جدّی بین مجلس و شورای نگهبان را به وجود آورده بود، برخی سران نظام طی نامهای از حضرت امام رحمت الله علیه درخواست راه حل نمودند. حضرت امام با اندیشه عمیق و نگاه بلند خود در پاسخ به این درخواست دستور تشکیل مجمع تشخیص مصلح نظام را صادر فرمودند و مقرر داشتند این مجمع بر اساس مصلحت نظام اسلامی هر جا لازم بود احکام ثانویه را تعیین نماید. به منظور …
توضیحات بیشتر »مجمع تشخیص مصلحت ارتباط بیشتری با مردم داشته باشد/ بسیاری از وظایف مجمع میتوانست به عهده مجلس باشد
رییس اسبق مرکز تحقیقات مجلس خبرگان رهبری معتقد است اشکالی ندارد بسیاری از وظایف مجمع تشخیص مصلحت به عهده مجلس شورای اسلامی گذاشته شود. مثلا وظیفهای مانند مشارکت در بازنگری قانون اساسی یا مشاوره با رهبری در برخی از امور ذکر شده و شاید بهتر بود این وظایف به عهده مجلس گذاشته شود. در هر صورت به نظر میرسد هر جه مجمع تشخیص مصلحت نظام ارتباط بیشتری با مردم داشته باشد مناسب تر است. شبکه اجتهاد: سی سال از صدور فرمان امام برای تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام میگذرد. مجمعی که در ابتدا قرار بود تنها به اختلاف میان مجلس …
توضیحات بیشتر »امتیازات مجلس سنا در مجمع تشخیص وجود دارد/ سیاستهای کلان زیربنای قوانین کشور است
رییس مجمع تشخیص با بیان این که سیاستهای کلان زیربنا و قاعده همه برنامهها و قوانین کشور است، گفت: برنامههای کشور باید در چارچوب سیاستهای کلان تصویب شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام امشب همزمان با ایام الله دهه فجر در گفتوگوی تلویزیونی به مناسبت سالگرد تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام به دستور امام راحل شرکت کرد و به سؤالاتی درباره عملکرد مجمع تشخیص پاسخ داد که مشروح آن به شرح زیر است: مجری: ایام الله دهه فجر و پیروزی انقلاب اسلامی را گرامی میداریم، با توجه به این ایام و سالگرد …
توضیحات بیشتر »مساله سپنتا نیکنام از طریق مجمع تشخیص قابل حل است
معتقدم که ایشان ممکن است به شورا راه پیدا کند یعنی مشکلی وجود ندارد نهایتا فقهای شورای نگهبان بر مبنای وظیفه قانونی خود میگویند ورود سپنتا نیکنام به شورا امکان ندارد. ولی راهکار قانونی وجود دارد یعنی از طریق مجلس شورای اسلامی یک اصلاحیهای بیاید و شورای نگهبان رد کند که در نهایت به مجمع تشخیص مصلحت نظام میرود و مجمع بر مبنای مصلحت نظام آن را تأیید میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام حسین سبحانینیا عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی در پاسخ به اینکه چگونه عمل کنیم که کارهایمان منطبق با اندیشه و تفکر شیعه و فقه پویای …
توضیحات بیشتر »مجمع تشخیص مصلحت نظام؛ نهادی انقلابی یا ساختاری در راستای عرفی سازی دین؟!
تجربه مصوبات مجمع تشخیص مصلحت نظام و راهبردهای کلان حاکم بر آن بهخوبی حکایت از آن دارد که مصلحتاندیشی نیز میبایست در چارچوب شرع مقدس و زیر پرچم انقلابی گری صورت بگیرد که از این رهگذر نیز نباید نگران زیر پا نهادن مقاصد شریعت باشیم.
توضیحات بیشتر »تشخیص مصلحت در حضور فقها
این تدبیر از آن جهت صورت گرفته است که موضوع کنار گذاشتن موقتی و مصلحتی نظر شرعی شورای نگهبان، در حضور اعضا و به ویژه فقهای این شورا انجام شود، تا هیچ خللی در این مصلحتسنجی وجود نداشته باشد و همه ابعاد و زوایای آن به خوبی دیده شود و از دین مردم، در امر قانونگذاری به طور کامل و جامع حفاظت شود.
توضیحات بیشتر »مصلحتی که تحت عنوان ثانویه است، باید مسجّل، واضح، معین و موقت اعمال شود
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار رئیس و اعضای دورهی جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجمع را از ابتکارات با ارزش امام بزرگوار خواندند و با اشاره به سه وظیفهی مهم این نهاد یعنی «تشخیص مصلحت»، «مشاورت در تعیین سیاستهای کلی» و «ارائهی راهحل در معضلات کشور» تأکید کردند: مجمع باید صد در صد انقلابی، فکر و عمل کند و انقلابی باقی بماند.
توضیحات بیشتر »شاگرد برجسته شهید صدر، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام شد
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در حکمی رئیس، دبیر و اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام را برای یک دوره پنجساله منصوب کردند.
توضیحات بیشتر »جایگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام نباید تضعیف شود
شبکه اجتهاد: در آستانه دوره جدید فعالیت مجمع تشخیص مصلحت نظام، آیتالله ابراهیم امینی از علمای برجسته انقلابی و از اعضای سابقهدار این مجمع در گفتگو با جمهوری اسلامی ضمن تشریح ویژگیها و عملکرد مجمع، تأکید کرد که جایگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام نباید تضعیف شود. متن این مصاحبه چنین است: با توجه به اتمام دوره ششم مجمع تشخیص مصلحت نظام و حضور طولانی مدت حضرتعالی در این مجمع، بفرمائید مجمع تشخیص مصلحت نظام در جمهوری اسلامی ایران براساس چه ضرورتی ایجاد شد و هماکنون چه جایگاهی دارد؟ آیتالله امینی: به نظر من، چند نهاد مترقی و ارزنده در نظام …
توضیحات بیشتر »تفاوت مصلحت در فقه شیعی با مصالح مرسله اهل سنت
گروهی از اهل سنت مانند اشاعره که اساساً به دلیل انکار تبعیت احکام از مصالح و مفاسد میگویند وقتی حکمی از طرف شارع صادر میشود آن صدور حکم ایجاد مصلحت میکند و مصلحت به خودی خود وجود ندارد؛ در حالی که در فقه امامیه وقتی میگوییم که احکام تابع مصالح و مفاسد هستند، یعنی خود آن احکام مصلحت ذاتی دارد و شارع به آن امر دستور میدهد. به گزارش شبکه اجتهاد، واژه مصلحت یکی از واژگان مهم عرصه فقه و فقاهت در طول قرون متمادی در فقه امامیه بوده است اما تمایل به فقه اهل سنت از یک سو و …
توضیحات بیشتر »مجمع تشخیص مصلحت نیازمند حکم و موضوع شناسی با روش اجتهاد جواهری است
اینکه حضرت امام فرمودند زمان و مکان در حکم مؤثرند، در خصوص احکام اضطراری موضوع نیست، بلکه زمان و مکان، موضوع سازی میکنند به همین جهت مجمع تشخیص مصلحت نظام به دو بخش اجتهاد در خصوص موضوع و دیگری شناخت حکم آن بر اساس روش اجتهاد فقه جواهری نیازمند است. شبکه اجتهاد: عنصر زمان و مکان و شرایط جامعه اسلامی تعیین کننده مصلحت برای جامعه است و حکم حکومتیِ حاکم اسلامی بر اساس این مصالح در جامعه صادر میشود. در نظام اسلامی برای تشخیص و اِعمال مصلحت در احکام حکومتی، ساز و کارهای متعددی در نظر گرفته شده که یکی …
توضیحات بیشتر »«فقه المصلحت» در گفتگو با آیتالله هاشمی رفسنجانی
باید مصلحت- قبل از ورود به دلایل مصلحت- از نظر عقلانی و تحلیلی تشخیص داده شود و حتی تشخیص مصلحت یکی از اصول مهم اجتهادی است که میخواهد مکمل خاتمیت باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله هاشمی رفسنجانی طی گفتگویی، به جایگاه مصلحت در فقه و حقوق اسلامی همچنین جایگاه این نهاد در جامعه، ضرورتهای تشکیل مجمع تشخیص مصلحت وکارکرد آن در مواجهه با تحولات و چالشهای سیاسی اشاره کرد که توجه شما را به مشروح این پاسخها جلب میکنیم. جنابعالی جایگاه «مصلحت» در فقه و حقوق اسلامی و دلایل رجوع به مصلحتاندیشی در جامعه اسلامی را چگونه تبیین میفرمایید؟ …
توضیحات بیشتر »ادله وجوب تلاش برای تأسیس «حکومت اسلامی»
اگر به ابواب مختلف فقهی مراجعه کنیم، از طبیعت ابواب فقهی در میآید که اسلام دین اجتماعی– سیاسی است و اگر ما در ظرف حکومت، اسلام را اجرا نکنیم خیلی از احکام اسلام معطل میشود و احکام اسلامی بدون حکومت قابل اجرا نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، چهارمین نشست علمی «حکومت دینی و کارآمدی آن» با سخنرانی آیتالله عباس کعبی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری، چندی پیش با حضور جمعی از طلاب و اساتید حوزه علمیه در مرکز تحقیقات حکومت اسلامی دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری برگزار شد. گزارش علمی نشست بدین شرح …
توضیحات بیشتر »