اولین شمارەی ماهنامەی سراسری فرهنگی- اجتماعی «شهر خدا» منتسب به اهلسنت ایران؛ با گرایش نواندیشانه، با موضوع «مقاصد شریعت» از مباحث مهمّ دینشناسانه و اصول، بهتازگی چاپ و منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین شمارە ماهنامه «شهر خدا» تابستان ۱۳۹۷ به صاحب امتیازی و مدیرمسئولی علی عزیزی و سردبیری مولود بهرامیان، با محوریّت مبحث «فقه مقاصد شریعت ۱» …
Read More »Tag Archives: مقاصد الشریعه
«منطقه الفراغ» میتواند در محدوده واجبات و محرمات هم بیاید/ ریشه نظریه «منطقه الفراغ» را میتوان در نظریات محقق نائینی یافت
حجتالاسلام والمسلمین سید محسن حسینی فقیه در سلسله جلسات «گفتمان معرفت» مرکز تحقیقات اسلامی (وابسته به آیتالله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی)، در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه مشهد، به تبیین نظریه «منطقه الفراغ» در اندیشه شهید سید محمدباقر صدر پرداخت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه در این نشست علمی اظهار کرد: گاهی …
Read More »فقه؛ از فردمحوری تا جامعهمحوری/ محمدجواد ارسطا
شبکه اجتهاد: احکام شرعی، قوانین دینی هستند که خواست و اراده خداوند را نشان داده و وظیفه عملی انسان را مشخص میکنند و فقه، علم به احکام شرعی از رهگذر ادله تفصیلی است. این تعریف به آنچه (عملیه الاستنباط) نامیده شده، نظر دارد. عملیات استنباط، به دست فقیه برای دستیابی به حکم شرعی انجام میگیرد؛ عملیاتی که در آن با …
Read More »نقش مقاصد شریعت در تأثیر مقتضیات زمان بر سیاست کیفری اسلام
این اثر پژوهشی نگاهی نو به جایگاه مقاصد شریعت دارد و پس از تمهید مقدمات لازم، با استدلالاتی آن را به عنوان بخشی اساسی از ادله اجتهادی به شمار میآورد. کتاب «نقش مقاصد شریعت در تأثیر مقتضیات زمان بر سیاست کیفری اسلام» میتواند نقطه آغازی برای بحث درباره جایگاه و نقش مقاصد شریعت در اجتهاد و قانونگذاری باشد. به گزارش …
Read More »بهرهگیری از مقاصد شریعت در تشخیص اَهم
«مقاصد شریعت» از مباحث مبارک و نوظهوری است که تاکنون کارکردهای گوناگونی برای آن ذکر شده است. در این نوشتار به مقاصد شریعت از دریچهای دیگر و از زاویۀ مرجَّحیَّت باب تزاحم احکام نگریسته شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هشتاد و هشتمین شماره فصلنامه علمی- پژوهشی «کاوشی نو در فقه» (پاییز و زمستان ۹۵) به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات …
Read More »کندوکاوی در روش شناسی «فقه مقاصدی»
از جمله مبانی مهم در فقه مقاصدی اعتقاد به این قاعده کلی است که احکام الهی تابع مصالح و مفاسد میباشند؛ و در رابطه با تبیین و تفسیر نصوصی که در شریعت وارد شده است نیز رویکرد مقاصدی معتقد است که صاحب نص یا شارع، دارای مقاصد معین و اهداف مشخصی است که شارع خواسته است این اهداف را به مخاطب بفهماند و به آنها به دیده اعتبار بنگرد؛
Read More »مقاصد غیرقطعی شریعت، حجیتی ندارند
علمای عامه که به ظنون و استحسانات اخذ میکنند مورد تائید ما نیستند. لذا ما در جای خود ذکر کردیم که قول به مصالحمرسله در استنباط احکام اگر به مصالحی که در یک دلیل عام ذکر شده ولو در دلیل خاصی ذکر نشود، منتهی بشود اشکالی ندارد، اما اگر به مصالحی ختم شود که نه دلیل عام و نه دلیل خاصی بر آن وجود ندارد نمیتوان به آن اخذ کرد. چون این کار همان اخذ به ظن است که ما از آن نهی شدهایم.
Read More »مقاصد شریعت، تعارضهای موجود در عرصه حقوق خانواده را برطرف میکند
کاظمی، کارشناس حقوق زن در اسلام گفت: در پرتو شناخت مقاصد شریعت و دستیابی به رده بندی آن میتوان بسیاری از تعارضهای موجود در عرصه حقوق خانواده و اجرای آن را بر طرف ساخت.
Read More »جایگاه نسل و نسب در مقاصد شرعیه
به همت انجمن فقه و حقوق حنفی دانشگاه مذاهب اسلامی؛ پنجمین شماره فصلنامه علمی تخصصی «امام اعظم» با مقالاتی چون «جایگاه نسل و نسب در مقاصد شرعیه» و «شرط ضمان مستاجر در فقه مذاهب» منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پنجمین فصلنامه علمی – تخصصی «امام اعظم؛ پژوهشهای دینی و مذهبی و علوم اسلامی» (پاییز و زمستان ۹۵) به صاحب …
Read More »از «قواعد مهجور» و «شعارات بیسند» تا «کارکردگرایی شریعت»
در فقه، اصل اولی این است که دنبال اسناد باشیم؛ یعنی احکام را طبق ادله به دست بیاوریم؛ منتهی ما در فرآیند استنباط از اسناد، نمیتوانیم «مقاصد»، «مطبوع بودن» و «قابلیت اجرا» را نادیده بگیریم. اینها هیچکدام سند فتوا نیستند ولی در فهم اسناد اثر میگذارند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مدرسه مبارکه حضرت امام حسن مجتبی (علیهالسلام) مشهد چندی پیش …
Read More »نگاهی به مقالات ششمین شماره دوفصلنامه «فقه مقارن»
ششمین شماره دوفصنامه علمی ـ پژوهشی «فقه مقارن» دانشگاه مذاهب اسلامی با مقالاتی از اساتید و صاحبنظران حوزه و دانشگاه در زمینه مباحث و مسائل مستحدثه از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی، با سرمقالهای از دکتر عابدین مؤمنی با عنوان «فقه مقارن راهی برای کشف حقیقت» چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره ششم دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه …
Read More »خلأهای موجود به معنای نارسایی فقه شیعه نیست/ ضرورت استخراج نظامهای اجتماعی از منابع دینی
فقه یعنی دستاوردهای علمی فقیهان. دستاوردهای علمی فقیهان در حال تکامل است و کامل نیست. آنچه کامل است «منابع» فقه یعنی کتاب، سنت و عقل است. لذا اینکه فقه موجود دارای خلأ است به معنای نارسایی فقه شیعه نیست. باید بین «فقه» و «منابع فقه» تفکیک کرد. ما باید از این فقه موجود به سمت فقه مطلوب حرکت کنیم. شبکه …
Read More »میراث «مقاصد شرعی» و طرح اقتصادی شهید صدر
بهگفته آیتاللّه تسخیری، شهید صدر معتقد است که مقاصد شریعت راهکارهای اقتصادی را به حکومت پیشنهاد داده است و ولی فقیه مباحث اقتصادی را مشروعیت میبخشد. به گزارش شبکه اجتهاد، اولین نشست از برنامههای هفته بزرگداشت شهید صدر، (۲۱ فروردین) با سخنرانی آیتالله محمدعلی تسخیری در دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد. آیتالله در آغاز سخنانش گفت: علم مقاصد شرعی با …
Read More »بررسی حجیت استقرا در کشف مقاصد شریعت
مقاصد شریعت، اهداف و اغراضی هستند که شارع مقدس آنها را در همه احکام یا بخش اعظمی از آنها لحاظ کرده است. هدف اصلی علم مقاصد شریعت، اثبات اصول و کلیات شریعت است تا بتوان از آنها در استناط احکام استفاده کرد.
Read More »مقاصدالشریعه و جایگاه آن در شریعت با نگاه تطبیقى
نظریه مقاصدالشریعه یکى از مهمترین نظریههاى مصلحتگرایانه فقهى است که در فقه سیاسى اهلسنت، با ارائه برداشتى عقلانى از شریعت، موجبات شکلگیرى شاخهاى از فقه به نام فقهالمقاصد را فراهم نموده است. مقاله حاضر در صدد بازخوانى تلاشهاى فقیهانه از فقهاى اهلسنت در ارائه نظریه مقاصدالشریعه است که با بررسى تاریخچه شکلگیرى این نظریه، تحولات آن در دوران معاصر، پیشینه نظرى مفهوم مصلحت و تحول آن را در فقه سیاسى اهلسنت مطالعه مىکند.
Read More »