استاد علیدوست ضمن تبیین کاربستهای چهارگانه فقه نظام، بر قبول نظامات خرد و کلان توجه دارد لکن بر تعدد استنباط و مرحلهایکردن آن پای نمیفشارد، بلکه راه صحیح را استنباط تکمرحلهای میداند که در همان مرحله باید همه عناصر بهحق دخیل در استنباط دیده شود. او استنباط نظام ممکن میداند که ضرورتی مؤثر و خطرناکی است. استاد مبلغی فقه نظام را به روشی و رشتهای تقسیم نمود که مقصود فقه نظام روشی، ناظر به تهیه یک عنصر روشی است که پیشنهاد میدهد در استنباط به کار گرفته شود. او معتقد است این عناصر روشی که فقه روی آنها اضافه میشود …
توضیحات بیشتر »اصول فقه و علم کلام چگونه به هم کمک میکنند؟/ استفاده شیخ انصاری از علم کلام در بحث اجرای حدود
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم ضمن اشاره به اینکه اصل ارتباط علم کلام و علم اصول امری مسلم است تصریح کرد: ما به رابطه این دو علم آگاهی داریم ولی به اینکه در حل یک معضل اصولی از کلام استفاده کنیم یا در حل معضل کلامی از اصول استفاده کنیم توجه نداریم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «رابطه متقابل علم اصول و دانش کلام» با سخنرانی استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در مؤسسه علمی پژوهشی کلامنا برگزار شد که گزیده مباحث این استاد خارج فقه و اصول را در ادامه میخوانید؛ امروز نمیخواهم درباره …
توضیحات بیشتر »توضیحات استاد علیدوست پیرامون یادداشت «دفاعی عقیم و پر هزینه»
اختصاصی شبکه اجتهاد: انتشار یادداشتی از این جانب در تاریخ ۱۴۰۲/۵/۱۴ در فضای مجازی واکنشهای متفاوتی را در پی داشت. خلاصه یادداشت این بود: دفاع و صیانت از عملکرد جمهوری اسلامی ایران راه و رسم خود را دارد و این که پای مثل حکومت امام علی علیهالسلام را به میان آورده، برخی فسادها را از آن دوران، ردیف کرده تا کاستیها و ناراستیهایی که در نظام جمهوری اسلامی ایران هست، طبیعی و گریزناپذیر جلوه کند، صحیح نیست؛ این گونه دفاع ضمن این که در واقع دفاعی از عملکرد حاکمیت به حساب نمیآید، نسل جوان و دیگران را نسبت به حکومت …
توضیحات بیشتر »سه واکنش به یادداشت استاد علیدوست
حججاسلام مسعود عالی و احمدحسین شریفی و علیرضا جوادزاده نسبت به یادداشت «دفاعی عقیم و پرهزینه!» واکنش نشان دادند. اختصاصی شبکه اجتهاد: پس از انعکاس یادداشت اخیر استاد ابوالقاسم علیدوست با عنوان «دفاعی عقیم و پرهزینه!» در شبکههای اجتماعی، مبنی بر دفاع و توجیه برخی مبلغان و واعظان مشهور در مشکلات موجود کشور که اوضاع حاکم بر حکومت امام علی (ع) را مطرح و وضعیت موجود را با حکومت مولا (ع) مقایسه میکنند! واکنشهایی در محافل و گروههای حوزوی رخ داد که بدون پیشداوری فقط به سه مورد آن اشاره میگردد. هرچند ادبیات برخی از این یادداشتها تند و خارج …
توضیحات بیشتر »دفاعی عقیم و پرهزینه!/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: مدتی است برخی مبلغان و واعظان مشهور و محترم کشور، در دفاع و توجیه مشکلات موجود کشور، اوضاع حاکم بر حکومت امام علی (علیهالسلام) را مطرح و وضعیت موجود را با حکومت مولا (علیهالسلام) مقایسه میکنند! و آخرین آن، حرکتی بود که یکی از سخنرانان در چهارم مردادماه امسال (۱۴۰۲) انجام داد. در گذشته هم طلبهای جوان مطرح کرد که حدود (یا بیش از) ثلث نهج البلاغه، راجع به متخلفان اقتصادی و غیر اقتصادی از کارگزاران حکومت علوی است. دیگری در مشهد مقدس مطرح کرد که حدود سی فساد در حکومت امام (علیهالسلام) بوده است که امام نتوانستهاند …
توضیحات بیشتر »علیدوست: قاضی باید مجتهد در قانون باشد/ غلامی: نیازمند بهروزسازی الگوی محاکم شرع هستیم/ حقانی: تاریخ بر کارآمدی محاکم شرع در دوره صفویه و قاجاریه گواه است
استاد حوزه علمیه ضمن اشاره به مهمترین ویژگیهای محاکم شرع تصریح کرد: باید محاکم شرع را بومیسازی کنیم و در دوران معاصر ما پیاده شود چون تا قوه قضائیه اصلاح نشود شعار دادن فایدهای نخواهد داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیین رونمایی از کتاب «میراث محاکم شرع» اثر حجتالاسلام والمسلمین علی ابوالحسنی منذر (ره)، با حضور و سخنرانی استاد ابوالقاسم علیدوست، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم؛ حجتالاسلام والمسلمین رضا غلامی، رئیس پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی و دکتر موسی حقانی، رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر؛ در پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی برگزار شد. آنچه میخوانید گزیدهای …
توضیحات بیشتر »فقه در فهم همه گزارههای دینی مورد نیاز است/ باید از فقهِ عذر، فاصله گرفته و به سمت فقه کشف برویم
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفت: لازم است به ظرفیتهای فقه توجه کنیم چون ظرفیتهای زیادی در آن نهفته شده است و میتواند به سوالات ما پاسخ بدهد و تا میتوانیم باید از فقهِ عذر، یعنی فقه اصول عملیه فاصله گرفته و به سمت فقه کشف برویم. همچنین ما یک اجتهاد به معنی اخص و یک اجتهاد به معنی اعم داریم و معتقدیم این فقه در فهم همه گزارههای دینی مورد نیاز است بنابراین اگر کسی واقعاً بخواهد فهمنده دین باشد باید از این روش یعنی اجتهاد به معنی اعم استفاده کند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، …
توضیحات بیشتر »نقدی بر نسبت شفافیت با آموزههای دینی
شبکه اجتهاد: اخیراً یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در توجیه مخالفت با طرح شفافیت آراء گفته بود: «خدا و پیامبر و قرآن هم با مردم به صورت کامل شفاف نیستند…» استاد ابوالقاسم علیدوست که موضوع درس خارج ایشان در موضوع «شفافیت آراء قضائی» بوده، به این اظهارات پاسخ داده است. عضو جامعه مدرسین در سخنانی با بیان اهمیت اطلاع رسانی و ضرورت تبیین و شفافیت سازی در مسائل گوناگون به مردم و با اشاره به اظهارات خلاف واقع درباره عدم شفافیت خدا، قرآن و پیامبر اسلام با مردم بیان داشت: آیه «لَا تَسْأَلُوا عَنْ أَشْیَاءَ إِنْ تُبْدَ لَکُمْ تَسُؤْکُمْ… …
توضیحات بیشتر »ظرفیتشناسی اصول فقه در حل مسائل نوپدید
همایش بینالمللی «ظرفیتشناسی اصول فقه در حل مسائل نوپدید با رویکردی مقارن» به همت پژوهشکده فقه و حقوق دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با سخنرانی اساتید احمد، ابوالقاسم علیدوست و مهدی هادوی تهرانی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، با ظهور انبوه فراوان از موضوعات نوپدید و دستاوردهای علمی و فنی در زمینههای مسائل پزشکی و انواع معاملات جدید و وجود شبهه در کارایی ادله و منابع لفظی در قرآن و سنت از جهت شمول مطلقات و عمومات نسبت به مصادیق مستحدث و نیز تعیین قلمرو عرف در استنباطها و خصوصا در نظامسازیها …
توضیحات بیشتر »فقه نظام در کشاکش نفی و اثبات
آنچه مورد نفی قرار گرفته این است که مثلا تمام احکام و مسائل اقتصادی از سوی ائمه(ع) به صورت دستهبندی شده در اختیار ما قرار گرفته باشد. کسانی که قائل به وجود فقه نظام هستند، مقصودشان مجموعه دستهبندی شده و منظم از مسائل موجود و در دسترس است که امکان آن بیان گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین کرسی علمی گروه اصول فقه مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهمالسلام) با حضور استاد ابوالقاسم علیدوست و استاد جعفر نجفی بستان با موضوع «فقه نظام در کشاکش نفی و اثبات» به صورت حضوری و مجازی با حضور طلاب و فضلای حوزه علمیه برگزار …
توضیحات بیشتر »از «سیر تاریخی عدالت در اندیشه فقیهان» تا «کاربستهای عدالت در فقه»
در جهان مسلمانی، پیرامون عدالت چند اندیشه شکل گرفته است: اینکه عدالت اصلاً هدف نیست و راه دادن آن به فقه، انحراف است؛ دوم: عدالت، هدف است اما حصولی و پسادینی است؛ و سوم: عدالت، هدف است اما پیشادینی، و قوانین باید کاشف از عدالت باشد؛ لذا اگر جایی با عدالت، ناسازگار بود، باید اندیشید و چارهای یافت. اکنون که اندیشه سوم را پذیرفتیم، باید کارکردهای عدالت را بررسی کنیم که آیا عدالت فقط یک قاعده است یا یک پارادایم، گفتمان یا رویکرد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «قاعده عدالت در فقه» با ارائه استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه …
توضیحات بیشتر »حجاب در میانه گفتگوی حوزویان
اختصاصی شبکه اجتهاد: در گفتمان انقلاب اسلامی، مسئله حجاب به عنوان مفهومی اسلامی و ضرورت شرعی مورد تأکید و توجه است؛ هرچند در عرصه روش و اجرا، اختلاف نظرهایی بین صاحب نظران وجود داشته و دارد. استاد ابوالقاسم علیدوست بهتازگی در گفتگویی به ابعاد مسئله حجاب و میزان مداخله حاکمیّت در این زمینه پرداخت که با واکنشهایی روبرو بود (اینجا بخوانید). بعد از آن، احمدحسین شریفی (رئیس دانشگاه قم) در دو یادداشت کوتاه، ادبیات خاصی را در نقد ایشان بهکار برد و مهدی جمشیدی (عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی) نیز تحلیل استاد علیدوست را با نگاهی روششناسانه مورد …
توضیحات بیشتر »حجاب یک ضرورت شرعی است؛ باید درباره آن بحث و گفتوگو شود/ اگر نهی از منکر عدهای را روی دنده لج بیندازد، دیگر نهی از منکر نداریم/ باید روی اعتقاد مردم خیلی حساب کرد
به عنوان یک طلبه احساس میکنم که باید روی اعتقاد مردم خیلی حساب کرد. اشتباه نشود نمیگویم که جامعه یله و رها باشد، متأسفانه یله و رها بودن مفاسدی دارد؛ عرض من این است که برای یک بار هم که شده عقلا را دعوت کنیم، اندیشمندان را بخواهیم تا برای موضوع حجاب طرح بدهند و به لوازم کار دقت کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست معتقد است که حجاب یک معروف و لازم شرعی است اما باید درباره ضرورت حجاب بحث و گفت و گو شود و موضع حاکمیت درباره حجاب و بیحجابی گاهی یکدست باشد. وی بیان …
توضیحات بیشتر »استادی: حل مسائل مستحدثه، باید با فقه جواهری باشد؛ تحول درونی در حوزه را دنبال کنیم/ علیدوست: تکثیر شاخهها و تراشیدن عناوین انتزاعی در فقه، از آسیبهای بحث تحول است/ نباید دائماً بار اضافه بر دوش فقه بگذاریم
استاد رضا استادی گفت: امام خمینی فرمود ما حوزه را لازم داریم و اهمیت حوزه به فقه و مقدمات فقه است؛ فقه هم فقه جواهری است یعنی در قم اگر تحولات در این مسیر و برای ترویج فقه و ملاشدن باشد، خوب است؛ لذا کسانی که دنبال تحول هستند، در هر تحولی باید یادشان باشد که آیا به فقه جواهری ضرر میرساند یا سود؟ ایشان فرمودند اگر فقه بماند، همهچیز خواهد ماند؛ گویی اصل ماندگاری جمهوری هم به فقه است. به گزارش شبکه اجتهاد، به مناسبت چهل و چهارمین سالگرد بازگشت امام خمینی(ره) به قم، نشست علمی «امام خمینی(ره) و …
توضیحات بیشتر »فتوایی کارآمد است که سومندی اجتماعی داشته باشد
استاد دانشگاه شهید مطهری ضمن اشاره به دو راهکار برای ایجاد پیوند میان فقه و قانون تاکید کرد: فتوایی کارآمد است که سومندی اجتماعی داشته باشد و مصالح عامه در آن لحاظ شده باشد و تناسبش با ضروریات انسان معاصر بیشتر باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «فقه، حقوق و پیشرفت با محوریت فقه و تقنین» در روزهای پایانی بهمنماه، با همکاری انجمنهای علمی حوزه و مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برگزار شد. در این نشست دکتر سید ابوالقاسم نقیبی، استاد ابوالقاسم علیدوست، استاد محمد قائینی به سخنرانی پرداختند که گزیده سخنان اساتید به نقل از «ایکنا» را میخوانید؛ نقیبی، …
توضیحات بیشتر »آیندهپژوهی فقه و پیشرانهای توسعه، تعمیق و تهذیب آن
دو نگاه نسبت به آینده فقه وجود دارد، یک نگاه معتقد است فقاهت موجود سنتی با شاخصههایی چون تقلید و تعبد، جای خود را در آینده باز خواهد کرد که این نگاه خوشبینانه است؛ اما نگاه دوم که شاید قدری بدبینانه باشد میگوید ما در آینده با غولهای بدیلی مثل بحثهای حقوق بشری یا فقههای غیر منضبط مواجه خواهیم شد. ما با غولهایی مواجه هستیم که اگر به تکمیل، تعمیق و تهذیب فقه نپردازیم این غولها با اطمینان و اقناع، جای تعبد و تقلید را خواهند گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیندهپژوهی یکی از علوم جدید و میانرشتهای است که جزو …
توضیحات بیشتر »آیتالله صافی برای پرکردن حفرههای تئوریک نظام شخصاً وارد میشود و دیگران را هم دعوت میکند/ ایشان نظام جمهوری اسلامی را «رکن شدید» میدانست/ امامت در نظر آیتالله صافی یک عقیده تاریخی نیست
وقتی آیتالله صافی گلپایگانی از اراک رأی میآورند، پیشنهاد میشود که علما پیشنهاداتی برای قانون اساسی ارائه دهند. ایشان در یک مقدمهای طولانی، ۱۳ فصل و ۱۹۱ اصل، قانون اساسی موردنظر خود را پیشنهاد میدهد و با آن قاعده ذهنی وارد مجلس خبرگان میشود و از آن استفاده میکند. ایشان نهتنها خود وارد پرکردن حفرههای تئوریک نظام میشود بلکه دیگران را هم دعوت میکند و آنجا میگوید: «کسانی که امروز سخن نمیگویند و پیشنهاد نمیدهند، فردا حق نخواهند داشت از نواقص چیزی بگویند». به گزارش شبکه اجتهاد، همایش فقیه کارگزار، (ویژه بزرگداشت مرحوم آیتالله العظمی صافی گلپایگانی) با سخنرانی اساتید …
توضیحات بیشتر »به برخی فتاوا، حتی در بازار قم هم عمل نمیشود!/ ابوالقاسم علیدوست
اختصاصی شبکه اجتهاد: رویکرد مقاصدی اگرچه در میان اهلسنت، قدیمی است؛ اما در میان فقهای شیعی، سابقه چندانی ندارد. این رویکرد به مناسبت خاستگاه سنی خود، از اقبال زیادی در میان فقهای سنتی شیعه نیز برخوردار نیست. در این میان اما برخی همچون استاد ابوالقاسم علیدوست، سالهاست که به ضرورت ملاحظه مقاصد شریعت بهعنوان یکی از ادله استنباط حکم فقهی تصریح میکند. این استاد حوزه علمیه قم در این یادداشت شفاهی، تلاش دارد تا نظریه خود مبنی بر لزوم استفاده از مقاصد شریعت را با تفصیل بیشتری بیان کرده و به ابعاد مختلف آن، بیشتر بپردازد. مقاصد شریعت، بحثی جهانی …
توضیحات بیشتر »نگاه اَتُمیک یکی از آسیبهای جدی پژوهشهای فقهی است/ اگر امروز میخواهید کسی را به زمین بزنید، بگویید فلانی علامه ذوالفنون است!/ شرط لازم را جای شرط کافی نشاندیم!
استاد علیدوست معتقد است یکی از آسیبهای جدی در تحقیقات و مسائل فقهی تجزیه و اتمیک دیدن دین و دین را در یک نظام و سیستم ندیدن است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست به مناسبت هفته پژوهش طی نشستی در جمع پژوهشگران پژوهشگاه فقه معاصر پیرامون بایستهها و مراحل پژوهشهای فقهی به ارائه بحث پرداخت و گفت: ما در ارتباط با هر دانشی سه مرحله داریم؛ نخست مرحلهی اطلاعات است که انسان کسب اطلاعات میکند. یک مرحله هم مرحلهی تخصص است و یک مرحله هم مرحلهی تمحض و تمرکز است؛ مثلاً در مورد فقه شرح لمعه یک دوره …
توضیحات بیشتر »ملاحظاتی پیرامون سخنان اخیر جناب استاد علیدوست/ علی محمدی
شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست در همایش «فلسفه فقه نظام ساز» سخنانی ایراد داشتند که خلاصه آن در «شبکه اجتهاد» منتشر شده است (بخوانید). دغدغه جناب استاد در تدقیق اصطلاحات و عناوین بسیار ستودنی است و استواری بخش زیادی از مباحث نوین ایشان نیز مرهون همین تدقیقهای مفهومی است. شاید انتخاب عنوان «همهدانها بار سنگین بر دوش فقه نگذارند!»، این تصور را تقویت میکند که ایشان نگاه حداقلی به فقه دارند و از ورود فقه به عرصههای جدید ابا دارند، در حالیکه جناب استاد علیدوست بیتردید جزو اساتیدی هستند که هم عرصه وسیعی برای کار فقیهانه قائل هستند و هم …
توضیحات بیشتر »رشاد: جوهره فقه نظامساز، ارتباطات و روابط و مناسبات است/ علیدوست: «همهدانها» بار سنگین بر دوش فقه نگذارند/ میرباقری: فقهی میخواهیم که سرپرستی تکامل اجتماعی را برعهده بگیرد
همایش ملی فلسفه فقه نظامساز «با تاکید بر افکار و آرای شهید آیتالله محمدباقر صدر(ره)» از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با همکاری برخی نهادهای علمی و فرهنگی کشور و با حضور فرهیختگان، دانش پژوهان، طلاب و سخرانی اساتید رشاد، میرباقری، علیدوست، میرمعزی و ایزدهی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، دبیر علمی همایش ملی فلسفه فقه نظامساز، گفت: فقه شیعه از سالهای آغاز تدوین در قرن چهارم همواره رو به رشد بوده و در فرایند تحول روزآمدی داشته است و تا امروز که ما در خوان گسترده فقه زندگی میکنیم این تحول و تطور …
توضیحات بیشتر »اگر فتوای یک فقیه جواب نداد او باید در روش استنباطش تجدید نظر کند
استاد علیدوست بیان داشت: شهیدصدر وقتی نمیتواند خودش از ادله حکمت حرمت احتکار را درآورد و کراهت را بیرون میآورد سراغ فتاوای صاحب جواهر رفته و حکم حرمت را از او میگیرد. این در حالی است که اگر فتوای یک فقیه جواب نداده او باید در روش استنباط خودش تجدید نظر کند نه اینکه سراغ مجتهد دیگر برود لذا بنده به این نظر، نقد دارم و هرقدر از شاگردان ایشان هم خواستم توضیح دهند موضوع قانعکنندهای ندیدم و بیشتر توجیه بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی با موضوع «فقه با انگاره قبول نظامات شرعی و لزوم استنباط آنها …
توضیحات بیشتر »عندلیب: رسائل و مکاسب، با دستور کتاب درسی نشده که دستوری آنها را برداریم/ علیدوست: اگر اصرار بر اجرای طرح هست، نباید حوزه را دچار شقاق و اختلاف کرد
استاد علیدوست در خصوص «طرح اصلاح محدوده کتب درسی و آموزش حوزههای علمیه» گفت: نظر من این است که اگر به هر دلیلی اصرار بر اجرای این طرح هست، نباید حوزه را دچار شقاق و اختلاف کرد، طلاب باید طبق برنامه پیش بروند و بدون دغدغه خاطر درسشان را بخوانند. از سوی دیگر استاد عندلیب همدانی بیان داشت: ما هیچ تعصبی نسبت به تغییر و تکامل متون درسی نداریم؛ کتابهای الآن از دوران قدیم که نبوده، آرامآرام کتابی رفته و کتاب دیگری جایگزین شده است. اما این کار نظم و نظام خاصی دارد و نمیشود این را با دستور حل …
توضیحات بیشتر »درس خارج مقتلخوانی در واقع لوث کردن درس خارج است/ خروجی درس خارج باید اجتهاد باشد/ درس خارج بیش از ۱۰ سال بیمعناست
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، با بیان اینکه نباید عنوان درس خارج را با طرح مباحثی مانند فقه مقتلخوانی لوث کنیم، گفت: اینکه کسی که ۳۰ سال درس خارج برود و مجتهد نشود یا خودش مشکل دارد یا استادش یا هر دو؛ وگرنه درس خارج بیش از ده تا دوازده سال زمان لازم ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، در نشست علمی «بایستههای ورود به درس خارج» در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) قم با بیان اینکه در حوزه دو مرحله سطح و خارج وجود دارد، اظهار کرد: الان دو درس خارج در حوزه داریم؛ …
توضیحات بیشتر »پاسخ به منتقدان بیانیه «ادب تحول»/ ابوالقاسم علیدوست
اختصاصی شبکه اجتهاد: چند روز قبل، بیانیهای از اینجانب با عنوان «ادب تحول» منتشر شد. در ضمنِ آن بیانیه، طرح خاصی که بنابر اجرای آن در سال تحصیلی جدید در حوزه است، مورد نقد قرار گرفت. البته بر حفظ حرمت ارائه دهندگان طرح، شورای عالی حوزههای علمیه، مدیریت محترم حوزه و موافقان آن تأکید شد. چنانکه بر جایگزینی حلقه ثالثه از شهید بزرگوار سید محمدباقر صدر بهجای کفایه الاصول – هرچند بهعنوان بدل تخییری – نقدی وارد و بر زمان کوتاه تألیف این کتاب (بهعنوان یک اماره و نه دلیل) انگشت حساسیت گذاشته شد. جدا از موافقت موافقان بیانیه، نقدهایی …
توضیحات بیشتر »ادب تحول !/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: قبل از ورود به اصل بحث به مناسبت تحولات اخیر در برنامههای درسی حوزههای علمیه، یادکرد از نکاتی ضروری مینماید: ۱. تحوّل در هر امری به تحوّل مثبت و منفی تقسیم میشود. ایجاد تحوّل آدابی دارد که اگر آن آداب رعایت نگردد، ارتجاعی مضّر بهحساب میآید. در ادامه به بخشی از این آداب با محوریت ایجاد تحول در برنامههای درسی حوزه اشاره میشود. ۲. گفتوگوی منطقی، منصفانه و مؤدّب، پس از ایجاد هر تحوّل مصداق }إِضْرِبُوا بَعْضَ الرّأی بِبَعْضٍ{ است که میتواند بسیار مفید باشد، چنان که مباحثات فاقد این ارکان کمال، راه به جایی نمیبرد و مایه …
توضیحات بیشتر »احکام امضایی را باید باتوجه به نحوه تنفیذ شارع ملاحظه کرد/ احکام امضایی صرفاً عرفی و عقلایی را نباید به شارع نسبت داد
اینکه احکام امضایی صرفاً امور عرفی یا عقلایی است اگر به این معنا باشد که این احکام را نباید به شارع مقدس نسبت داد. احکام امضایی گاه فرازمان و فرامکان است نظیر وفای به پیمانها مشروعیت معاملات تشکیل خانواده و صدها تعین دیگر و عموم گزارههای اخلاقی متعلق حکم. اصل اینگونه احکام تابع تکامل یا انحطاط جوامع نیست. لکن شکلهای اجرای احکام (شیوههای اجرایی) میتواند تابع تکامل جوامع باشد. بدون تردید این بخش از گزارهها از ثابتات احکام نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: احکام امضائی بخش عمدهای از احکام شرعی هستند که پیش از آمدن تشریع الهی در بین عرف عقلا …
توضیحات بیشتر »هیچ فقیهی با هنر مخالف نیست/ شجریان اگر دویست و دهمرتبه هم قرآن را میخواند، به حرمت موسیقی نمیرسید/ اندیشهای که هر غنایی را قول زور بداند و آن را حرام تلقی کند، صحیح نیست
مشکل دیگر، این است که غیر از فقها، افرادی که هیچ تخصص مرتبطی با حوزه موسیقی و هنر ندارند یا اگر تخصص دارند، در زمینه فقه، فهم درستی از اسلام ندارند، در این زمینه اظهارنظر میکنند. برای مثال مدتی قبل، فردی با استناد به گفتههای مرحوم دکتر شریعتی که گفته بود: «هیچ سند، آیه و روایتی مبنی بر حرام بودن موسیقی وجود ندارد.» درخواست پخش صدای بانوان در موسیقی را کرده بود. آقای شجریان در کلیپی گفته بود: «من یازده تا بیستویک بار قرآن را خواندهام ولی جایی از آن ندیدهام که موسیقی را حرام کرده باشد. این حرمت موسیقی …
توضیحات بیشتر »علیدوست: در دوران «تراث سوزی» و «حدیث سوزی» مدرن قرار داریم/ مختاری: کتب حدیثی شیعه نیاز به باببندی مجدد دارد/ طباطبایینژاد: باید برای تک تک احادیث شناسنامه نوشت
دومین همایش «واکاوی اصالت میراث حدیثی شیعه» به همت موسسه امامهادی (ع) در سالن همایشهای مرکز مدیریت حوزههای علمیه برگزار شد. در این همایش علاوه بر سخنرانی اساتیدی چون ابوالقاسم علیدوست، رضا مختاری و سید محمدکاظم طباطبایی، از کتاب «زیارت عاشورا از آغاز تا امروز» رونمایی شد. همچنین تقریظ مرحوم آیتالله العظمی صافی گلپایگانی که گفته میشود ۲۰ روز قبل از فوت، بر این کتاب نوشتند، قرائت شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست هم در این همایش، طی سخنانی، عصر حاضر را عصر «تراث سوزی» نامید و اظهار داشت: ما در دوران «تراث سوزی» و «حدیث سوزی» مدرن …
توضیحات بیشتر »مرجعیت فتوا تابع شرایط و مسائل اجتماعی است/ در صدسالگی حوزه سخن گفتن از «شدن» بیمعناست/ آینده به نفع مرجعیت است
استاد علیدوست گفت: مرجعیت فتوا تابع شرایط و مسائل اجتماعی است؛ ما دوره سنتز را در پیش داریم. دوره تز دوره اثبات است؛ یعنی حاکمیت به آن میپردازد، ولی چون برخی انتظارات برآورده نمیشود، نوعی آنتیتز رخ میدهد که ما الان در آن قرار داریم، ولی خیلی چیزها در آینده روشن خواهد شد و در پرتو این روشنی وضعیت به نفع مرجعیت پیش خواهد رفت. به گزارش شبکه اجتهاد، در صدمین سال احیای حوزه از سوی مرحوم آیتالله عبدالکریم حائری یزدی قرار داریم، صد سالی که دنیا با سرعتی روزافزون با تحولات علمی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و … همراه بوده …
توضیحات بیشتر »