شبکه اجتهاد: مطابق کریمه «وَجَعَلْنَا بَیْنَهُمْ وَبَیْنَ الْقُرَى الَّتِی بَارَکْنَا فِیهَا قُرًى ظَاهِرَهً وَقَدَّرْنَا فِیهَا السَّیْرَ سِیرُوا فِیهَا لَیَالِیَ وَأَیَّامًا آمِنِینَ» و نص وارد در تفسیر آن، عالمان راستین دین، واسطه مردمان حق طلب با منابع فیض و معرفت (قرای مبارک) هستند. از سویی نگاه به قرآن، اهل بیت نبوت و کل معارف دین دارند و از سویی مردم را …
Read More »Tag Archives: ابوالقاسم علیدوست
باید بین موضوعشناسی، حکمشناسی و مصداقشناسی تفکیک قائل شویم/ شرط ورود فقیه به مسائل نوپدید
استاد ابوالقاسم علیدوست به تشریح بایستههای ورود فقهی به مسائل جدید مانند متاورس پرداخت و تأکید کرد: ورود به مسائل نوپدید از منظر فقهی بایستههایی دارد که بیتوجهی به آنها باعث ایجاد مشکلاتی خواهد شد. فقیه باید میان موضوع و مصداق فرق قائل شود و در همه موارد وارد تعیین مصادیق نشود و اجازه دهد که موضوع نوپدید به حدی …
Read More »ظرفیت شناسی فقه در انحصاری کردن انتقال اموال غیرمنقول بر اساس سامانه ثبتی
ارائه دهنده بحث گفت: بر اساس مبانی و ادله فقهی میتوان عدم جواز رجوع به اماره ملکیت و بطلان معامله را ثابت کرد و برای اثبات مدعای میتوان چهار دلیل اقامه کرد: ۱- معتبر نبودن امارههای ملکیت در فرض انفتاح باب علم؛ ۲- شرط احراز مالکیت در معاملات؛ ۳- قاعده حرمت اختلال نظام؛ ۴- توسعه در قاعده ید به وسیله …
Read More »ابزارشناسی استنباط در مسائل نو پدید
استاد علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در نشستی با اعضای گروه فقه و اصول دانشگاه علوم اسلام رضوی برخی از ابزارهای استنباط در مسائل مستحدثه را تبیین کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در سخنانی بیان داشت: مکرر از من سوال میکنند که آیا مسائل مستحدثه را با همان ابزار گذشته میشود بدست آورد یا اینکه …
Read More »روششناسی اجتهاد به سمت خوبی پیش نمیرود/ دوگانگی در برخی روشهای فقهی
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با بیان اینکه روششناسی اجتهاد امروزه به سمت خوبی پیش نمیرود و گفتمان و تخصص لازم دارد، اظهار کرد: گاهی فصلنامهها و کتابها، مطالبی به نام روششناسی مطرح میکنند که درست نیست. متاسفانه در حوزههای علمیه، روششناسی، کارتنخواب است و ردیف بودجه ندارد؛ روششناسی باید حداقل در زندگی علمی ما از کارتنخوابی …
Read More »جزئیات برگزاری کنگره میرزای نائینی در سال ۱۴۰۱/ نائینی به انحصار افراد خاصی درآمده و مصادره شده است/ جریان فقاهت، ثابت و بسته نیست/ فقه ظرفیت مواجه با مسائل نوپیدا را دارد
نشست خبری «کنگره بینالمللی میرزای نائینی» با حضور اساتید ابوالقاسم علیدوست، احمد فرخفال و ناصر رفیعی در بنیاد فرهنگی امامت برگزار شد. این در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ در ایران و عراق و با پیام مراجع تقلید و حضور شخصیتهای علمی به فارسی و عربی برگزار خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، رئیس کمیتههای علمی کنگره بینالمللی …
Read More »دعوتی که اجابت نمیشود!/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: چند سالی است در ایام فاطمیه و سوگواری صدیقه طاهره سلام الله علیها دو جریان مقابل، هم قرار میگیرد: ۱. جریانی که عصبانی از تحلیل تاریخ است، آن را حرام میداند(۱)و دوست دارد از آن چه بعد از وفات پیامبر صلی الله علیه و آله تا زمان شهادت صدیقه طاهره سلام الله علیها گذشت، چیزی گفته نشود. برخی …
Read More »گزارشی از گفتگوی استاد علیدوست و احمد النعیم درباره «فقه و مصلحت»
احمدالنعیم در نشست «فقه و مصلحت» ضمن اشاره به اینکه مطالبی که در فقه وجود دارد الهی نیست بلکه فهم انسان از مسائل الهی است تصریح کرد: حاصل آن هم احکامی است که من بسیاری از آنها را رد میکنم. علیدوست در پاسخ به اظهارات احمدالنعیم اظهار کرد: اینکه بگوییم برخی مطالب فقه فهم بشری است یا در فقه، فهم …
Read More »دانش فقه پذیرای ترمیم، تکمیل و توسیع از سوی صاحبان تخصص و تمحض است/ مجتهدین جدید حوزه شناسایی و بکار گرفته شوند
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم اظهار کرد: دانش فقه پذیرای ترمیم، تکمیل و توسیع از سوی صاحبان تخصص و تمحض است و در آن ظرفیتهای پنهانی وجود دارد که کشف و بهره وری از آن با انضباط فقه جواهری، دانش فقه را پاسخگوی مسائل نوپیدا میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین …
Read More »همه فقه، سیاست است/ نسبت صحیح میان فقه و سیاست، توصیف است نه تقیید
با رجوع به منابع اسلامی به دست میآید که فقه عین سیاست است؛ به تعبیر دیگر همه فقه، سیاست میباشد. از دیدگاه حضرت امام(ره) که دیدگاه صحیحی نیز است، اسلام چیزی غیر از سیاست نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن اراکی، عضو شورای عالی حوزههای علمیه قم و مدرس خارج حوزه علمیه قم در همایش «فقیه فقه سیاسی» که …
Read More »فاضل لنکرانی: کشف ضوابط جدید در فقه با جدیت دنبال شود/ علیدوست: پرداختن به فقه مضاف ضرورتی پر آسیب است
استاد علیدوست در مراسم افتتاحیه دروس گروههای فقه پزشکی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) که با حضور دانشپژوهان در سالن امام خمینی(ره) این مرکز برگزار شد، در سخنانی به تبیین اهمیت فقههای مضاف پرداخت و استاد فاضللنکرانی از لزوم کشف ضوابط جدید در فقه سخن گفت. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در این مراسم به بررسی مفهوم شناسی، ضرورتها …
Read More »دوگانهسازی بین مراجع و مقام معظم رهبری به ضرر کشور است/ این نوع ادبیات در نقد، اهانت قهری استنباط میشود
استاد ابوالقاسم علیدوست، ضمن بیان اینکه نقد اخیر بر مطلبی از آیتالله صافی گلپایگانی فاقد معیار نقد بود و در ابتدای آن دوگانهسازی بین رهبری و ایشان صورت گرفته است، گفت: متاسفانه به بهانههای مختلف در کشور دوگانهسازی بر سر موضوعاتی مانند شریعت و رای مردم، ارزشهای ملی و اسلامی و نظر رهبر انقلاب و مراجع ایجاد شده است که …
Read More »پیامبر خدا برای انسان/ دانشگاه مشترک بشریت
شبکه اجتهاد: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)، رسول اسلام و رسول مسلمانان نیستند و رسانهها دقت کنند که بر روی نام پیامبر اکرم به عنوان رسول اسلام تاکیدی نداشته باشند. چون آن حضرت رسول خداست از طرف آسمان و رسول انسان است از طرف زمین. رسول اسلام نداریم مشخص نیست واژه رسول اسلام یا رسول مکرم …
Read More »روزهای سیاه و خونین شیعیان افغانستان/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: روزهای پر از ابهام و سؤال بر عموم ملتِ با ظرفیت و مظلوم افغانستان و سیاه و خونین، بر شیعیان پاک آن دیار کهن میگذرد. از جمله شواهد آن، حادثه انفجار در «مسجد جامع قندوز» در روز جمعه اول ربیعالاول و در «مسجد فاطمیه قندهار» در جمعه هشتم ربیعالاول است. بدون تردید آسیب دیدگان این دو حادثه، از …
Read More »مرجعیت عرف در تطبیق مفاهیم بر مصادیق/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: یکی از بنیادیترین مباحث پیرامون عرف، مرجعیت عرف در تطبیق مفاهیم عرفی بر مصادیق است؛ مبحثی که در برخی تحقیقات بین آن و موضوع مرجعیت عرف در تعیین مفاهیم فرق گذاشته نشده است. در این مقاله تلاش شده است با بحث پیرامون کارایی و کاربرد عرف در انطباق مفاهیم بر مصادیق، حوزه علمی آن را از کاربرد عرف …
Read More »تعظیم شعائر هم به صورت فردی باید باشد و هم به صورت حکومتی/ پیگیری و تعمیق جریان هویتی، بر عهده حکومت است/ دین رسانهای، همان دین حداقلی است که بیشتر به ظواهر توجه دارد
هفتمین نشست از سلسله وبینارهای تخصصی حقوق و رسانه با عنوان «رسانهها و تعهد بر اقامه شعائر دینی» توسط معاونت حقوقی و امور مجلس برگزار شد. در این نشست مجازی استاد ابوالقاسم علیدوست استاد درس خارج فقه و اصول و ریاست انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه، حسین رضی هیأت علمی دانشگاه صداوسیما و سیداحمد حبیبنژاد عضو هیئت علمی …
Read More »الزامات راهاندازی کرسیهای آزاداندیشی فقه/ قوای سهگانه مطالبات خود را از حوزه درباره فقه حکومتی مطرح کنند
حوزههای علمیه برای پاسخگویی به نیازهای جامعه در دو سطح فعالیت میکنند، در سطح اول سؤالات و شبهات مطرح شده در جامعه و اذهان عموم مردم را پاسخ میدهند که در این سطح حوزههای علمیه نیروها و مبلغان زیادی دارند و در سطح دیگر بحث پاسخگویی به مباحث عمیق فقهی است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه …
Read More »عزاداری؛ ظرفیتها و آسیبها
متاسفانه گاهی در کنار عزاداریهای شرع پسند و عقل پسند و مطابق شرع حرکاتی انجام میشود که وهن مذهب و دین و حتی وهن ملت است که یکی از آنها خرافه و دیگری بدعت است. بدعت یعنی چیزی که جزو دین نیست ولی وارد دین شود؛ مثلا من هیچوقت با قمه زدن کنار نیامدم و هیچوقت نتوانستم از زنجیر زدنهایی …
Read More »پاسخ به سوالی درباره نجس بودن سگ و چند نکته/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: یکی از محترمین متن پرسش و پاسخی را برای این جانب فرستادهاند و در خواست کردهاند که اگر نقدی بر پاسخ وارد است، آن را بیان کنم. پرسش و پاسخ این است: س) آیا سگ در قرآن نجس است؟ ج) بسیاری از مسلمانان عقیده دارند که سگ نجس است؛ این باور نه تنها پایه قرآنی ندارد، بلکه در …
Read More »درباره حوادث اخیر افغانستان/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: این روزها وقایعی در افغانستان میگذرد که کم و بیش همگان نسبت به آن با خبرند و نمیتوان نسبت به آن بیتفاوت بود. از این رو لازم است توجه کنشگران به این وقایع به نکاتی جلب گردد: ۱- ملت افغانستان ملتی رشید، توانا و مقاومی است که اگر دسیسههای کفر و الحاد از خارج افغانستان و عوامل آنها …
Read More »قم و روزهای گرم گفتوگو؛ به بهانهی پاسخ استاد فاضل لنکرانی به ادعاهای سروش
شبکه اجتهاد: در زمستان نه چندان سرد سال ۹۹ قم دو مناظره در باب مباحث دینی شکل گرفت که بازتابهای نسبتاً گستردهای در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی داشت؛ مناظره غیر مستقیم و مکتوب دکتر عبدالکریم سروش با استاد ابوالقاسم علیدوست و مناظره مستقیم و حضوری استاد عبدالحسین خسروپناه با استاد علوی بروجردی. این مباحثهها در تابستان سال ۱۴۰۰ هم …
Read More »«نفی سبیل» یکی از قواعد مهم در فقه امنیت است/ وظیفه فقهی حکومت در تزاحمات شرعی
یکی از قواعد مهم در فقه امنیت، نفی سبیل است. اگر از بنده سؤال شود که محوریترین و اساسیترین قانون فقه امنیت چیست؟ همین قاعده را مطرح میکنم؛ یعنی نباید دشمنان راهی برای نفوذ و سلطه بر مسلمین پیدا کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، استاد سطح خارج حوزه علمیه، در ششمین جلسه فقه امنیت که از سوی …
Read More »چند راهکار برای عبور از فقه فردی به تمدنی/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: لفظ فقه چه به معنای عملیات استنباط و اجتهاد و چه به معنای دانش فقه، با شریعت تفاوت دارد؛ فقه داعیهدار کشف شریعت است. شریعت، الهی و معصوم است و در آن خطا و اختلاف نیست ولی ممکن است حاصل فقه، خطا داشته باشد زیرا عصمت ندارد. بنابراین فقه، دانشی بشری است، خواه فقه فردی باشد یا تمدنی …
Read More »از فقه فردی تا فقه تمدنساز + دانلود صوت
شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «از فقه فردی تا فقه تمدنساز» که از سوی واحد پژوهش مراکز تخصصی نور حکمت رضوی و فقهی امام رضا(ع) مشهد برگزار شد؛ به دو موضوع «ابعاد مختلف روش استنباط فقه تمدنی» و «لزوم استنباط فقه تمدنی با رویکرد شبکه دلالی (نظام حلقوی، نظام هرمی) در مقابل رویکرد گزارهای»» پرداخت. استاد خارج …
Read More »جرمانگاری هر گناهی در حکومت دینی، بستگی به مصلحت شرعی دارد/ اگر حکومتی به حسب ظاهر، شریعت را اجرا کند اما فرایندش شرعی نباشد، حکومت اسلامی نیست
استاد علیدوست، با اشاره به اینکه حکومت اسلامی حکومتی است که میخواهد در یک فرایند شرعی، اجرای شریعت کند، تصریح کرد: اگر یک حکومتی بهحسب ظاهر شریعت را اجرا کند اما فرایندش شرعی نباشد حکومت اسلامی نمیدانیم. این را مخصوصاً عرض کردم چون گاهی برخی در تعابیر فقط نتیجه را نگاه میکنند و میگویند حکومت اسلامی، حکومتی است که میخواهد …
Read More »جریانی تصور میکند ادله را باید تختهبند زمان و مکان صدور ادله و نزول آیات کرد/ جنگ و جهاد تابع مصلحت است
استاد سطح خارج حوزه علمیه قک اظهار کرد: گفته شود چون پیامبر(ص) سالی یکبار جهاد داشتند پس ما هم باید داشته باشیم آیا درست است؟ امروز جریانی به نام احیای دین و روشنفکری و نوگرایی تصور میکنند ادله را باید تختهبند زمان و مکان صدور ادله و نزول آیات کرد؛ برخی این را گفتند و نوشتند و این غلط است، …
Read More »مردمسالاری دینی، ابزار یا اصالت؟
از منظر اسلام، مردمسالاری دینی ابزاری برای انتخابات است یا الگویی اصیل در حکمرانی است که انتخابات تنها یکی از مصادیق آن به شمار میرود؟ به گزارش شبکه اجتهاد، شاید اولین مفهومی که به ذهن ما با شنیدن عبارت مردمسالاری دینی متبادر میشود، موضوع شرکت در انتخابات مجلس و دولت و حضور پای صندوقهای رأی باشد. سوال این است که …
Read More »فقه؛ دانشی مقدس ولی بشری است/ خلط میان فقه و شریعت پذیرفته نیست
استاد سطح خارج حوزه علمیه قم گفت: سروش وقتی قصد داشت به بنده پاسخ بدهد و مسئله «قدرت و شریعت» را مطرح کرد دائما از شریعت به جای فقه و بالعکس استفاده میکرد که بنده به وی متذکر شدم این خلط پذیرفتنی نیست. چند روز قبل در نوشتهای از یکی از مشاهیر حوزه دیدم که گفته است در فقه ما …
Read More »مباحث پیچیده حکومت را نمیتوان با اصول عملیه حل کرد/ عناصر روششناسی استنباط فقه نظام
در روششناسی استنباط فقه نظام نخستین چیزی که نیاز است، داشتن یک رویکرد است. یعنی نیازمند یک گفتمان هستیم که از داخل آن رویکرد خارج شود. در فقه نظام نیازمند گفتمانی هستیم که با این فقه بسازد. در مباحث فقه نظام اینها مهم است، وگرنه ممکن است فردی با رویکرد سنتی، بخواهد مباحث حکومتی را با اصول عملیه حل کند. …
Read More »تأثیر کرونا بر اشخاص در اماکن مقدس، در کشاکش انگاره اثبات و انکار
اگر کسی از هر مرجعی یا عالمی سوال کند، و بگوید من فرزندم، مریض است و تمام داروها را کنار گذاشتم، و به هیچ پزشکی مراجعه نمیکنم و فقط فرزندم را به حرم امام رضا علیه السلام میبرم، و فقط شفای فرزند را از ایشان میخواهم، البته که در جواب خواهند گفت که کار شما کار درستی نیست. این که …
Read More »