شبکه اجتهاد: بیش از چهارده قرن از صدور واژگان دینی میگذرد. از رهگذر تلاشهای بیوقفه محدثان و فقیهان شیعه که با اندکی تأخیر از طلوع اسلام آغاز گردید (و با تداوم کوششها در عصر غیبت تاکنون) برای ما مواریث علمی گرانسنگ به یادگار مانده است. حیات بالفعل دین، مرهون تکیه بر آن تراث است. از این رو، هرگونه تکاپوی فنی …
Read More »Tag Archives: ابوالقاسم علیدوست
رصد کاربستهای فقه نظام در ادبیات معاصر/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: موضوع بحث، مفهوم شناسی فقه نظام و فقه غیرنظام؛ در دوران معاصر است. فقه نظام و فقه غیرنظام بسیار پُربسامد است. این دو پدیده و نهاد، کاربستهای مختلفی دارند. از این جهت شناسایی این کاربستها لازم است که در گفتگو معلوم شود هرکس وقتی این کلمه را بهکار میبرد چه مرادی دارد. پشت این قضیه هم تتبع و جستجو …
Read More »«دین و حکمت»؛ نقدی بر سخنان دکتر سروش با عنوان «دین و قدرت»/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: منظور از دین در این گفتار «دین اسلام» و منظور از حکمت «جامعیت متوازن، متعادل و معقول از همه ارزشها» است. سخن گفتن از مقولهای چون «نسبت دین و حکمت» همیشه بایسته و شایسته است و نیاز به مناسبت زمانی خاصی ندارد. لکن پرداخت این جانب به این موضوع به دلیل مطالبی است که جناب آقای دکتر عبدالکریم …
Read More »آیا مصلحت، حکم حرمت سلاح کشتار جمعی را تغییر میدهد؟
استاد علیدوست گفت: فتوا همیشه تابع اسنادی از قرآن، حدیث، عقل و اجماع است و از هیچ مصلحت موقت تبعیت نمیکند. فتوا ابدی است و تا زمانی که صاحب فتوا به اشتباه خود پی نبرد، تغییر ناپذیر است؛ چرا که اسناد هادی به آن، تغییر ناپذیر است. چنانچه، نظر فقیه مستند به مصلحتی موقت در یک قضیه معین و جزئی …
Read More »فقاهت مقارن در کشاکش ضرورت و انکار/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: پرسش این است آیا باید فقاهت ما با تراث اهل سنت مقارنه بشود یا نه؟ عدهای به شدت منکر این مقارنه هستند. در حوزه قم، برخی میگویند اصولاً پرداختن به اینها پرداختن به باطل و ضایع کردن وقت طلاب است. البته میگویند چون ما در تراث دینیمان روایت داریم که روایات مخالف عامه را بر روایت موافق عامه ترجیح …
Read More »گستره شریعت برای استخراج نظام سیاسی اسلام/ پایمان در آینده و چشممان در گذشته است
نشست «شورای تخصصی سیاست» از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار شد و در آن حججاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، محمد حاجابوالقاسم، سید سجاد ایزدهی و احمد رهدار به ایراد سخن پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به عنوان نخستین سخنران در مطالبی اظهار داشت: درباره نظام سیاسی باید به چهار نکته …
Read More »نکاتی مهم درخصوص اظهارات امام جمعه اهلسنت خاش/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: معمولاً ایام فاطمیه که میشود از طرف برخی از آقایان اهل تسنن، مطالبی بیان میشود و تقریباً محور همه آنها این است که آنچه که شیعیان در ایام فاطمیه بیان میکنند و حتی یک روز را تعطیل عمومی اعلام میکنند و از واژه «شهادت» حضرت زهرا استفاده میکنند و بالطبع مطالبی در این زمینه بیان میشود، اینها درست …
Read More »توصیهای که شنیده نخواهد شد!/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: واقعش این است که با ورود جمعی از اعزه، اینجانب قصد گذاشتن این یادداشت را نداشتم؛ اما برخی مطالب به قدری بر حقیر فشار آورد و به جانم افتاد که تصمیم گرفتم به برخی نکات اشاره کنم: ۱. دین خدا در طول تاریخ در سایه تلاشهای عالمان بزرگ حفظ گردیده است و البته در کنار هدایت عالمان آنجا که …
Read More »اراکی: استنباط نظام برمبنای اختراعات و کشفیات خاص فقیه نیست/ علیدوست: آیات و روایات دلالت بر فقه نظام دارند اما همه مشکلات با اصلاح فقه حل نمیشود/ کعبی: نقطه آغاز قانونگذاری باید فقه نظام باشد
شبکه اجتهاد: اولین جلسه از سلسله جلسات هم اندیشی «فقه نظام» به همت دبیرخانه علوم انسانی اسلامی مفتاح با همکاری دفتر مطالعات تخصصی فقه نظام در محل جامعه مدرسین برگزار گردید. در این جلسه اساتید محسن اراکی، ابوالقاسم علیدوست و عباس کعبی به ارائه مباحث خود پیرامون معانی و ماهیت فقه نظام پرداختند. آنچه پیش روی شما قرا میگیرد بخشی …
Read More »نامه استاد ابوالقاسم علیدوست به رهبر کاتولیکهای جهان
اهانت به مقدسات ادیان الهی از آنجا که در شریعت اسلامی به صراحت حرام دانسته شده و تکریم انبیاء الهی و بندگان صالح خداوند مانند حضرت عیسی و حضرت مریم عذرا –که درود خداوند بر آنها باد- لازم شمرده شده است، اگر عمل مزبور در اقدامی مشابه نسبت به سایر انبیاء و بندگان نیک خداوند و مقدسات سایر ادیان نیز …
Read More »آیتالله خویی در اواخر عمر به جریان حدیثگرایی نزدیک شد/ وقتی میخواهیم از نقش عقل در استنباط صحبت کنیم، بسیاری ناراحت میشوند!/ اخباریگری به نوعی دیگر متولد شده است/ هیچ زمانی، هجمههای اینچنینی به تراث شیعی نداشتهایم
مرحوم آیتالله خوئی که مدرسهاش، مدرسه حاکمی است، در اویل عمر علمی خود، قاعده عدل و انصاف را میپذیرد ولی در اواخر، آن را انکار میکند! ایشان هر چه به اواخر عمر خود نزدیک شده، به جریان حدیثگرایی نزدیک شده است، در اواخر عمر خود با صراحت قاعده عدل و انصاف را رد میکند. یا وقتی از «قاعده ضمان» بحث …
Read More »برخی اصولی حرف میزنند ولی اخباری فتوا میدهند/ وقتی میخواهیم از نقش عقل در استنباط صحبت کنیم، رگها ورم میکند!
استاد علیدوست میگوید: در اخباریگری دوره حاضر، خیلیها اصولی حرف میزنند و کتاب اصول دارند، ولی اخباری فتوا میدهند. امروز وقتی میخواهیم از نقش عقل در استنباط صحبت کنیم، رگها ورم میکند، وقتی از نصوص مبیّن مقاصد سخن گفته شود، نگرانی و ناراحتی ایجاد میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد سطح عالی حوزه علمیه، امروز در …
Read More »نگاه معرفت شناسانه و فقهی به پدیده کرونا
جایی که دولت باید برای مبارزه با کرونا و مداوای افراد کرونایی وارد شود، زمانی که امکانات وجود دارد و میتوان نیازهای همه افراد را پاسخ داد، حاکمیت موظف است به همه رسیدگی کند نه این که به بخشی رسیدگی کند و بخشی را خیر بلکه خون و سلامتی مردم مورد مسؤولیت حاکمیت است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین …
Read More »دلیل اختلافنظرها درباره گستره رسالت چیست؟/ نظام اقتصادی اسلامی بهدرستی کشف نشده است
یک استاد حوزه گفت: بررسی گسترهٔ رسالت پیامبر اسلام بحث عمیق نظری و علمی است و نباید انتظار داشته باشیم با بهرهگیری از عقل و نص به نتیجه یکسان برسیم و در مواقعی در برداشت از نصوص، یا برداشت از ادله اختلافنظر به وجود میآید که امری طبیعی است. به گزارش شبکه اجتهاد، برنامه تلویزیونی سوره، فصل محمد رسولالله (ص) …
Read More »رد ادعای فقدان سیستم اقتصادی در اسلام/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: نگاه سیستمی به نظام اقتصادی در ۴۰ ساله بعد از انقلاب وجود نداشته است؛ این نگاه غالب در میان متولیان و عهدهداران مدیریت اقتصادی وجود نداشته است. آیا شورای نگهبان در این ۴۰ سال دنبال کشف نظام بود و یا اصلا به آن معتقد بود یا کمیتههای اقماری حتی از خود حوزه با این دید سراغ این موضوع …
Read More »اندیشههای تقریبی استاد علیدوست کتاب شد
کتاب «حق هستی» به زبان فارسی در موضوع تقریر اندیشههای تقریبی استاد ابوالقاسم علیدوست به قلم سید مرتضی حسینی کمال آبادی تدوین شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب حق هستی به زبان فارسی در موضوع تقریر اندیشههای تقریبی استاد ابوالقاسم علیدوست به قلم سید مرتضی حسینی کمال آبادی از شاگردان این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تدوین و کتاب …
Read More »اگر اصول فقه را توسعه ندهیم، نمیتوانیم نظام را استنباط کنیم/ روششناسی استنباط نظام اقتصادی اسلام
مقصود ما توسعه مسائل اصول فقه است، نه توسعه مباحث. چندی پیش خدمت یکی از مراجع بودم که میفرمود: بعد از هدایه المسترشدین آیا در اصول فقه مسألهای هست که مورد بررسی قرار گیرد؟! این نگاه غلط است، ما برای کشف نظام اقتصادی اسلام ناچاریم اصول فقه را توسعه دهیم. البته نباید بین مباحث و مسائل خلط شود، به گزارش …
Read More »آیا حجاب در حکومت امیرالمومنین (ع) اجبارى بود؟
شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست میگوید: هیچ گزارشى درباره حجاب اجبارى در حکومت حضرت نداریم؛ گزارشى هم نیز درباره بى حجابى نداریم.
Read More »دفاع موجه از تراث و یک پیشنهاد/ ابوالقاسم علیدوست
اختصاصی شبکه اجتهاد: جناب آقای سید کمال حیدری از فضلای معاصر قم، انسانی پرکار و مصمم، که دارای شبکه گستردهای از سایت، کانال، موسسه علمی و شاگردان متعدد میباشند. یکی از فعالیتهای ایشان، همکاری و فعالیت سابق وی در «شبکه الکوثر» بود که معارف شیعی را تبیین و به نقد وهابیت میپرداخت. از چند سال قبل (تقریبا تیر ماه ۹۲ …
Read More »در سوگ سید عباس موسویان/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: خبر برای برخی ساده و عادی و برای جمعی سوزان تا عمق پوست و استخوان منتشر شد: حجتالاسلام والمسلمین سید عباس موسویان در اثر ابتلا به کرونا درگذشت. برای کسانی که موسویان عزیز را از نزدیک میشناختند این مصیبت بسیار خرد کننده است هرچند باید تسلیم امر الهی بود و بدون اینکه ابراز شکایتی باشد، گفت: الحمد لله …
Read More »آینده منزلت مرجعیت در گرو رفتارهای مردم، مراجع و حاکمیت است/ مبادلات علمی بین مکاتب قم و نجف رو به رشد است/ تمایزات مکتب نجف و قم در روش فقاهتی
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، تفکیک میان دو مکتب قم و نجف را در حال حاضر سخت دانست و گفت: مبادلات علمی و تضارب آراء بهویژه بعد از سقوط صدام به شکل خوبی بین دو مکتب انجام گرفته و روبه رشد است و آینده منزلت مرجعیت در گرو رفتارهای مراجع تقلید، مردم، اقتضائات جهانی و حاکمیت میباشد. به گزارش …
Read More »کاربرد عرف در فقه و استنباط احکام شرع
همان قدر که سهم عرف و عادت در شریعت و دخالت فهم آن در استنباط احکام امری مسلم روشن و مقبول همگان است، تعیین دقیق این دخالت و فهم صحیح آن امری مبهم و بحثدار است؛ از این رو بسیاری از اظهار نظرهایی که دربارهی نقش و تاثیر عرف در این زمینه شده خالی از افراط و تفریط نیست. اختصاصی …
Read More »آغاز درس خارج «اصول فقه مقارن» استاد علیدوست
استاد ابوالقاسم علیدوست درس خارج «اصول فقه مقارن» را بهصورت غیرحضوری و در راستای جلوگیری از شیوع بیماری کرونا برگزار میکند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، درس خارج «اصول فقه مقارن» استاد ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین و از اساتید مطرح خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم بهصورت غیرحضوری برگزار میشود. نحوه دسترسی به صوت درس از طریق سایت استاد …
Read More »وفاقی مبارک و ضروری/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: موضوعی که در این یادداشت مورد اشاره قرار میگیرد، گرچه از زمان آن قدری گذشته است، اما با توجه به زنده بودن و تکرارش در هر سال، مجالی موجه و موسع برای یادداشت دارد و البته به دلایلی حقیر مصلحت در تأخیر آن میدید. ۱. در بسیاری از سالها مراجع عظام تقلید نسبت به رؤیت هلال شوال (عید …
Read More »متأسفانه تا سهدهه بین فتوای اجتماعی و حکم حکومتی خلط کردیم/ چهار گام برای پویایی فقه حکومتی
حکم میرزای شیرازی یک حکم حکومتی نبود، بلکه یک فتوای اجتماعی بود. فتوا و حکم هرکدام لوازم خاص خودشان را دارد. در ارتباط با همین مباحث، مسئلهی ورود فقیه در تشخیص مصداق مطرح میشود. اینکه تشخیص مصداق توسط فقیه چه وضعیتی دارد، برخی مخالف آن هستند و برخی موافقند. شبکه اجتهاد: ایجاد کرسیهای آزاد بحث فقهی، یکی از مطالبات رهبر …
Read More »پرهیز از مواجهه جناحی و سیاسی با نظریه ولایت فقیه/ آیه ولایت قابل تطبیق با ولایت فقیه نیست
استاد سطح عالی فقه و اصول حوزه علمیه با تأکید بر ضرورت پرهیز از افراط و تفریط در تبیین نظریه ولایت فقیه و رابطه آن با نظرات کارشناسی و آرای عمومی، گفت: اثبات زعامت فقیه برای حکومت با استناد به قرآن، روایات و عقل دشوار نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد سطح عالی فقه و اصول …
Read More »خانواده از دو جنس تشکیل میشود نه یک جنس!/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: از پدیدههایی که ضرورت، صلاح و سداد آن بر هیچ کس پوشیده نیست، ازدواج و تشکیل خانواده است. در شریعت حکیم اسلام نهتنها بر ضرورت این کار تاکید شده، بلکه “امری مقدس” انگاشته شده است. از آیات الهی به شمار رفته، محبوب ترین بنا نزد خداوند قلمداد گردیده است و فقیهان، به استحباب ذاتی آن فتوا دادهاند. در …
Read More »امروز «در خانه ماندن» تکلیف شرعی و ملی است/ معیار وجود و خوف ضرر است
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: در خانه ماندن، اگر به تشخیص متخصصان و کسانی که در اینگونه مسائل تخصص دارند، باشد، تکلیف شرعی و هم تکلیف ملی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به شیوع ویروس کرونا بر اهمیت ماندن مردم در خانه تأکید کرد و گفت: …
Read More »فیلم/ نقد استاد علیدوست نسبت به ادعاهای دکتر سروش؛ راه شما یک صفر بزرگ و یک رعد و برق بی باران است
رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم به ادعاهای دکتر سروش علیه حوزه و روحانیت واکنش نشان داد و با پوپولیستی خواندن رفتار سروش، وی را به مطالعه آثار حوزویان توصیه کرد و گفت: آیا واقعا داریم مصلحانه قدم برمیداریم یا خدای نکرده با خرافه زایی میخواهیم خرافه زدایی کنیم؟ جناب آقای سروش، راه شما یک صفر بزرگ …
Read More »روزه ماه رمضان و ترس از مرض کرونا/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: اخیراً بحثی در برخی فضاهای مجازی راجع به موضوع فوق (حکم روزه در ماه رمضان بر فرض خوف روزهدار از گرفتن یا تشدید مرض ناشی از ویروس کرونا بهواسطه روزه گرفتن) صورت گرفته است. مطالب خوبی گفته شده است لکن سخنان غیر فنی هم کم گفته نشد. برخی هم بهطور غیر جامع حکم به جواز روزه نگرفتن کردند. …
Read More »