Tag Archives: امام حسین(ع)

اختصاصی شبکه اجتهاد: در روایاتی که در باب زیارت سیدالشهدا علیه‌السلام رسیده است، با عباراتی مواجه می‌شویم که صراحتا وجوب را می‌رساند و در روایات عدیده‌ی دیگری هم فضائل و ثواب‌‌هایی برای زائر ایشان بیان شده است. در پاره‌ای از روایات هم کسانی را که به زیارت آن بزرگوار نمی‌روند را توبیخ می‌کنند و حتی روایاتی در دست هست که فرموده‌اند هر چند وقت باید به زیارت مشرف شد. در این بحث از میان فقها کسی قائل به وجوب عینی نشده است و لکن هستند که قائل به وجوب کفایی باشند و مشهور قائل به استحباب مؤکد هستند. عمده دلیلی …

رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه‌‌های علمیه گفت: بسیاری از عزاداران ما افراد ارزشمندی هستند ولی اخلاق را مراعات‌ نمی‌کنند. بنظر‌ می‌رسد که اگر عاشورا از این جهت (توجه به حق الناس) تحلیل شود، بسیاری از مشکلات کشور حل‌ می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفت‌وگویی به سه دیدگاه و نگرش به واقعه عاشورا اشاره کرد و اظهار داشت: این نگاه‌ها نوع برداشت ما از این واقعه را تعیین کرده است. نگاه اول، واقعه عاشورا را یک واقعه عاطفی و احساسی‌ می‌داند؛ یک طرف بیشترین ظلم را‌ می‌بیند و یک …

شبکه اجتهاد: ذهنیت عمومی مسلمانان ـ به استثنای شام ـ در آغاز، اختلاف میان علی و معاویه را چنین تفسیر می‌کرد که اختلافی است میان خط خلافت درستکار، و کسی که‌ می‌‌کوشد از این خلافت درستکار سرپیچی کند. آنان به علی علیه السلام به طور کلی چنین‌ می‌‌نگریستند که ایشان همان خلیفه درستکار است که‌ می‌‌خواهد از اسلام و خط قرآن محافظت کند اما معاویه‌ می‌‌کوشد تا دسیسه بچیند. این مفهوم را امیرمومنان علیه السلام توانست در ذهن پایگاه گسترده مردمی در جای‌جای جهان اسلام شکل دهد؛ به جز در بخشی که با معاویه پیوند داشت. این ذهنیت، همان عاملی …

شبکه اجتهاد: پرسش این است ما چه نیازی به عاشورا و گرامی داشتن و یادآوری آن داریم؟ امام به معنای شاقول و‌ معیار است. امام حسین (ع) در نامه به معاویه می‌نویسد: آنچه معاویه می‌گوید انکار رسالت و نبوت همه پیامبران است و شهادت می‌دهم که رسول الله، پیامبر، امام و اسوه هستند. سیدالشهدا (ع) درباره خود می‌فرماید: من امام هستم و اسوه، یعنی الگوی سبک زندگی مسلمانانه در جامعه. یکی از ارکان امامت، احیاگری است، احیا یعنی آموزش و روشنگری تعالیم دینی در جامعه، یعنی اگر به مردم روح و حقیقت واقعی دین عرضه شود و تحریف نگردد؛ مردم …

اگر می‌بینیم در زیارت اربعین امام حسین(ع)، مذاهب مختلف اسلامی بلکه ادیان مختلف مشارکت می‌کنند به خاطر این است که حرکت امام حسین(ع) فراتر از مذاهب و حتی ادیان است و ارزش‌ها، ارزش‌های فرامذهبی و فرادینی است. بنابراین، تقلیل و کوتاه کردن این ارزش‌ها در خط جناح‌ها و سلیقه‌های خاص سیاسی، ضربه‌ به آن ارزش‌های متعالی است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد مهدی هادوی تهرانی گفت: بدون شک قیام امام حسین(ع) فراتر از هر جناح بلکه فراتر از هر مذهب و دینی است. ارزش‌هایی که امام حسین(ع) در قیام خود مطرح و در راستای آن مجاهدت کرد و نهایتاً به …

شبکه اجتهاد: حسن بن یوسف بن علی بن مطهر حلی (۶۴۸-۷۲۶ ه ق) در مبحث «هُدْنه» به حرکت امام حسین استشهاد نموده و آن را دلیل دیدگاه کلی خود قرار داده است. «مسأله: و الهُدنَه لیست بواجبه على کلّ تقدیر، سواء کان بالمسلمین قوّه‌ أو ضعف، لکنّها جائزه، لقوله تعالى: «وَ إِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهٰا»، و للآیات المتقدّمه، بل المسلم یتخیر فی فعل ذلک برخصه ما تقدّم. و بقوله تعالى: «وَ لٰا تُلْقُوا بِأَیدِیکُمْ إِلَى التَّهْلُکَهِ» و إن شاء قاتل حتّى یلقى اللّه شهیدا؛ عملا بقوله تعالى: «وَ قٰاتِلُوا فِی سَبِیلِ اللّٰهِ الَّذِینَ یقٰاتِلُونَکُمْ.» و بقوله تعالى: «یٰا أَیهَا …

وقتى که عاشورا را به عنوان یک درس مطرح مى‌کنیم نمى‌شود که این بُعد را ندیده بگیریم. دعا از همه‌ى انسانها زیبا است، مخصوصاً از انسانى به عظمت امام حسین، آن هم در شرائطى به عظمت شرائط روز عاشورا. شبکه اجتهاد: حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در خطبه نماز جمعه‌ی تهران به تاریخ ۵/۷/۱۳۶۴ به تبیین نقش و جایگاه دعا در حادثه عاشورا پرداخته‌اند. «خط حزب الله» برای نخستین بار، گزیده‌ای از این بیانات را منتشر می‌کند.  عاشورا صحنه‌اى کامل از زندگى اسلامى عاشورا یک صحنه‌ى کامل از زندگى اسلامى یک انسان است. در عاشورا همه‌ى ارکان اسلامى براى زندگى یک انسان …

شبکه اجتهاد: واقعیت این است که امام حسین(ع) متعلق به انسانیت، آزادی‌خواهان جهان و سپس همه مسلمانان است. اگر بتوانیم این نکته عمده و اساسی را در سخنرانی‌ها و عزاداری‌های خود مورد توجه قرار دهیم، می‌تواند نقطه آغازی برای هم‌افزایی و همگرایی و وحدت میان آزادی‌خواهان، عدالت‌طلبان و مسلمانان جهان باشد. شعارهای عمده و اساسی که در قیام امام حسین(ع) وجود دارد همانند مبارزه با ظلم و ستم، عزت‌خواهی، زیر بار زور نرفتن، احترام به انسانیت و تلاش برای نجات از گمراهی، احیای سنت جد بزرگوارش، بازگشت به اسلام اصیل، قربانی کردن همه هستی خویش برای نجات اسلام و تعالی‌بخشی …

شبکه اجتهاد: هر ساله در ایام ماه محرم بحث هدف حرکت امام حسین علیه‌السلام در محافل مختلف مورد بحث و گفتگو قرار می‌گیرد؛ از جمله این ادعای نادرست که امام حسین علیه‌السلام در کربلا قصد بیعت با یزید را داشت و شمر نگذاشت که این کار را انجام شود و تفسیری از حرکت امام حسین علیه‌السلام در ذهن این افراد وجود دارد و ریشه این سخن عبارتی است از تاریخ طبری و چند کتاب دیگر که امام در گفتگو با عمر سعد گفته است: مرا بین سه راه مخیر کنید؛ «أَنْ یَرْجِعَ إِلَى الْمَکَانِ الَّذِی أَتَى مِنْهُ أَوْ أَنْ یَسِیرَ …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌‌الله حاج سید محمد ابن الرضا، از اساتید درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در گفتگو با «اجتهاد»، به آسیب شناسی آنچه تحت عنوان «آسیب‌شناسی عزاداری» مطرح است پرداخت. وی معتقد است مطالبی که تحت عنوان آسیب‌شناسی عزاداری مطرح می‌شود، ناشی از ناآگاهی و عدم معرفت به مقام امام معصوم است.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمد صادق علم الهدی از اساتید سطوح عالیه و خارج حوزه علمیه قم معتقد است اگر چه راه علم به وقایع تاریخی از جمله جزئیات واقعه عاشورا منسدّ است اما برای نقل وقایع تاریخی لازم نیست حتماً علم داشته باشیم. مسئول هیئت علمی مدارس لنگرودی در گفتگو با اجتهاد، ابزار معاش بودن مداحی در طول قرون گذشته را عاملی مهم برای تحریف وقایع عاشورا می‌داند.

رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به تقدم مصالح اخروی بر منافع دنیوی در حکمرانی حسینی، تفاوت‌های حکمرانی اسلامی و اموی را برشمرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام ‌والمسلمین نجف لک‌زایی در اولین قسمت از ویژه برنامه «مسیر» به تشریح موضوع حکمرانی پرداخت و گفت: با توجه به اینکه قیام امام حسین(ع) در تقابل با حکومت وقت بوده، یک بعد پررنگ در این قیام بُعد سیاسی آن است. در حوزه سیاست گاهی از حکومت صحبت می کنیم و گاهی از حکمرانی سخن به میان می آوریم. وقتی ما از حکومت سخن می گوییم، بیشتر جنبه ایستایی آن مد …

آیت‌الله سید عبدالأعلی سبزواری، صاحب مهذب الاحکام می‌گوید: بعضی از روایات حتماً دال بر وجوب زیارت امام حسین (علیه‌السلام) دارد اما چه کنیم مشهور اعراض کردند و فتوی ندادند، ولی اگر ما باشیم و برداشت خودمان باشد، وجوب است. مرحوم علامه مجلسی در بحارالانوار جلد ۹۸ باب اول می‌گوید: «ان زیارته صلوات الله علیه واجبه مفترضه مامور بها» بعد ایشان در ملاذ الاخیار می‌گوید: ممکن است بگوییم وجوب عینی، ولی چه کنیم، لم یقل له احد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسله نشست‌های علمی «گفتمان معرف» مرکز تحقیقات اسلامی مشهد (تحت اشراف آیت‌الله مصطفی اشرفی شاهرودی)؛ نشست علمی «تمرین …

در آستانه تاسوعا و عاشورای حسینی جدیدترین کتاب انتشارات به‌نشر با موضوع محرم و عنوان «شهادت‌نامه حسین (ع) و شهیدان کربلا» منتشر و روانه بازار کتاب شد. در این کتاب سیر تاریخی نهضت حسینی بر مبنای ۱۰ منبع کهن (کهن‌ترین منابعی که روایت کربلا را داشته‌اند) از آغاز ماجرای خلافت یزید و قیام و حرکت حضرت اباعبدالله(ع) مطرح شده است.  به گزارش شبکه اجتهاد، محمدهادی زاهدی نویسنده اثر، با آوردن ۱۰۹ عنوان همه رویداد‌های قیام حسین(ع) را با استفاده از همان منابع ده‌گانه، همراه با توضیحاتی مفید در پانوشت صفحات ذکر کرده است. مشابه این اثر که سیر حرکت قیام …

شبکه اجتهاد: در هر جامعه‌ای طبقه‌ای حضور دارند که این طبقه نخبگان نامیده می‌شوند. نخبگان در جامعه دارای نفوذ کلمه هستند. در بخشی از جامعه علاقه‌مندانی دارند و از موقعیت اجتماعی خاصی برخوردارند. علما، دانشمندان، اساتید، کسانی که از آنها به عنوان گروه‌های مرجع یاد می‌شود، کسانی هستند که می‌توانند نقش فراوانی در جامعه ایفا کنند. اگر نخبگان در جامعه‌‌ای شرایط زمانه را به خوبی درک کنند و از جایگاه اجتماعی خودشان اطلاع کافی داشته باشند و بتوانند وظیفه و رسالت خودشان را در جامعه ایفا کنند می‌توانند نقش موثری در هدایت توده‌های مردم داشته باشند، هم به جامعه خدمت …

شبکه اجتهاد: مرثیه‌سرایی و عزاداری برای سیدالشهدا، به دلیل اهداف بلند و نقش سازنده فردی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی آن، از جایگاه ویژه‌ای در سخن و سیره اهل بیت برخوردار است؛ اما باید توجه داشت که این حرکت پر برکت، مانند همه اقدامات مفید و سودمند، بدون آفت نیست. بی‌تردید شیاطین جن و انس تلاش می‌کنند تا هر حرکت سازنده فرهنگی را دچار آفت نمایند تا آن را بی‌اثر کنند، یا لااقل از آثار و برکاتش بکاهند و از این رو، هر چه فعالیت‌های فرهنگی مؤثرتر باشد، آفات خطرناک‌تری آنها را تهدید می‌نماید. بدین جهت، نقش فوق‌العاده سازنده فرهنگ عاشورا …

شبکه اجتهاد: مطهری، ساخته‌های فرهنگیِ ناظر به قیامِ امام حسین – علیه‌السلام – را آغشته به تحریف می‌دانست و این تلقّی را در کتابِ «حماسه حسینی»، بسط داد. او می‌گوید تحریف به‌معنیِ عملی است که در اثرِ آن، واقعیّتی به‌صورتِ واژگونه و ناصواب، به دیگران منتقل شود. به‌بیان‌دیگر، تحریف عبارت است از تصرّف و تغییر در روایتِ یک واقعیّت که موجبِ معکوس‌شدن یا دست‌کم مخدوش‌شدنِ برداشتِ مخاطب از آن واقعیّت گردد. تحریف، بر دو گونه است: تحریفِ لفظی و تحریفِ معنوی. تحریفِ لفظی آن است که در صورتِ واژه ها و و ظاهرِ عبارات، دست برده شود، به‌گونه ای‌که کلام، …

یکی از محورهای قابل توجه در موضوع عاشورا که تاکنون نیز کمتر به آن پرداخته شده، بررسی تاثیر و نقشی است که این حرکت بزرگ در فقه سیاسی ما داشته است که این مقاله جهت تبیین آن سامان یافته است. نویسنده در این مقاله، به تبیین انعکاس حرکت امام حسین (ع) در فقه سیاسی و بازگویی نوع استناد به آن، نقش آفرینی در دیدگاه فقهای شیعه پرداخته است.

نرم افزار اندرویدی «صراط محرم» با بیش از ۱۵۰ پرسش در دو «احکام عزاداری» و «پرسش‌های عاشورایی» از سوی «شبکه اجتهاد» تولید شد و در آستانه ماه محرم الحرام در دسترس عموم علاقه‌مندان قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اپلیکیشن «صراط محرم» از سوی «شبکه اجتهاد» و با تلاش تیم فنی اداره برنامه ریزی و فناوری آموزشی اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی تولید و عرضه شد. «احکام عزاداری» و «پرسش‌های عاشورایی» با بیش از ۱۵۰ پرسش، دو بخش اصلی این نرم افزار است که می‌تواند پاسخگوی بسیاری از سؤالات شما در زمینه عزاداری و پرسش‌هایی درباره قیام امام …

رئیس بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء گفت: مردمی بودن جریان اربعین ضمن اینکه نکات مثبت زیادی دارد، صدماتی خواهد داشت، چراکه توده مردم شناخت عمیق و ژرفی از این نهضت ندارند و ممکن است سخنان ناشایست، مسیر تحریف جریان نهضت اباعبدالله را برای این قشر از جامعه باز کند. به گزارش شبکه اجتهاد، پیاده‌روی اربعین از جمله مراسم‌ مذهبی و اجتماعی است که در یک دهه گذشته از سوی اقشار مختلف جامعه مورد توجه قرار گرفته و هرساله خیل عظیمی از جمعیت کشورمان در این مراسم شرکت می‌کنند. این حرکت اجتماعی که عمدتاً با انگیزه‌ای مذهبی انجام می‌شود را می‌توان …

آیت الله مکارم شیرازی در پیامی به مناسبت فرارسیدن تاسوعا و عاشورای حسینی گفتند: دشمن با عوامل نفوذى و برنامه‌سازى خود سعى دارد عظمت آن را مخدوش سازد؛ بنابراین لازم است کاملاً مراقب این جریان بود.

شبکه اجتهاد: این روزها، به‌وفور شاهد تحلیل‌های اجتماعی سیاسی متفاوت از عاشورا هستیم و می‌‌دانیم، سال‌هاست، هر کسی با استناد به جمله‌ای از امام حسین (ع) یا رفتاری از آن حضرت، یک تفسیر سیاسی خاصی ارائه می‌‌کند. این در حالی است که غالب این عبارات یا گزارش‌ها، هنوز از نظر تاریخی، نقادی نشده است؛ اما صرف نظر از آن، هیچ‌گاه رویه فقها این نبوده است که این چنین به گزارش‌های تاریخی برای استفاده در گزاره‌های حقوقی استناد کنند و از آن نتایج فقهی بگیرند. این کارها، از زمانی هم که باب شده، اغلب کار منبری‌ها بوده و الا زیر تیغ …

شبکه اجتهاد: دویست ‌و نود و سو‌مین جلسه از سلسله جلسات مؤسسه فهیم با موضوع «هدف‌شناسی نهضت حسینی» با حضور استاد محمد اسفندیاری و حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی و با حضورعلاقه‌مندان برگزار شد. گزارشی از مباحث مطرح شده در این جلسه را در ادامه بخوانید. سبحانی در باب هدف‌شناسی نهضت امام حسین، نظریات مختلفی وجود دارد که بنده این اهداف را می‌توانم در ۵ مورد دسته‌بندی نمایم: ۱- حضرت به‌دنبال انجام امر به‌معروف و نهی از منکر بودند؛ ۲- حضرت به‌دنبال انجام وظیفه‌ٔ شخصیِ خودشان بودند؛ ۳- حضرت درصدد نائل شدن به مقام بلند شهادت بودند؛ ۴- ایشان برای به‌دست …

درباره انگیزه مخالفت و اعتراض امام حسین(ع) چندین نظریه بیان شده است و همه نظریات در یک امر مشترک هستند که امام برای اثبات حقانیت شیعه وارد عمل شده است و تمام هویت و حرکت به این خاطر بوده است که امام می‌خواسته است که شیعه را سرافراز کند و حق شیعه را بگیرد اما حرکت امام حسین(ع) فراتر از این قضایا بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، علیرضا واسعی، دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در نشست «دمی با مکتب عاشورا» که به همت کانون بعثت اخلاق مشهد با حضور علاقه‌مندان برگزار شد، با اشاره به وجود واژه‌هایی مانند …

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مسائل فقهی مطرح در باب عاشورا حکم این امر فقهی است که با توجه به آیه «َلَا تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَى التَّهْلُکَهِ» اگر انسان بداند که نتیجه حضورش در جایی هلاکت می‌باشد، آیا این حضور جایز است یا خیر؟ و آیا قاعده اولویت با این آیه قابل جمع است یا نه؟ بدون شک قاعده اولویت می‌تواند در چنین قاعده‌ای جاری شود؛ مانند زمانی که فرد مسلمان خود را برای حضور در صف مقدم جنگ آماده می‌کند و احتمال کشته شدن را می‌دهد. چنین موقعیتی بدون شک از مصادیق آیه فوق نیست، اما آیا واقعه عاشورا را …

شبکه اجتهاد: در زمان کنونی عزاداری گستردگی کمی و کیفی فراوانی در جامعه شیعه به خود گرفته است؛ آن‌گونه که می‌توان آن را مهمترین منسک اجتماعی شیعه به حساب آورد. این موضوع موجب شده تا بحث درباره حدود خرافه و بدعت با شعائر و سنت در عزاداری بسیار گرم و پرحرارت باشد. علمای شیعه با توجه روایات فراوان توصیه‌کننده به عزاداری امام حسین(ع)، تردیدی درباره سنت‌بودن این عمل ندارند؛ ولی درباره مصادیق عزاداری، اختلافات میان آنها بسیار پرحاشیه و جنجال‌آفرین بوده است و مواردی که عده‌ای آنها را بدعت و خرافه به حساب آورده‌اند، توسط دیگران به عنوان سنت و …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله محمدعلی گرامی قمی استاد باسابقه حوزه علمیه قم در‌گفت وگویی به انتقاد از روند برخی از عزاداری‌های در کشور پرداخت و از مسئولان هیئت‌ها خواست با دعوت از منبری‌های محبوب مردم، به دنبال ترویج دین در ایام محرم باشند. او معتقد است که قیام امام حسین(ع) به دنیا آموخت که اصلاح فساد، قیام می‌خواهد. در ادامه متن گفت‌وگوی شفقنا با آیت‌الله گرامی درباره ویژگی‌ها‌ی عزاداری‌ها‌ی مورد قبول حضرات ائمه را می‌خوانید: اصلی‌ترین شاخصه یک عزاداری مقبول چیست؟ گرامی قمی: جمله‌ای در نهج البلاغه از زبان مولی امیرالمومنین آمده که راهگشای ما و جامعه در همه مسائل است. …

شبکه اجتهاد: امام حسین علیه‌السلام انسانی محدود به فلان سال نیست، بلکه ایشان تمامیتِ اسلام است. یعنی ایشان کل اهدافی است که به خاطرش از خودگذشت؛ چراکه این اهداف، روح ایشان است و اندیشه ایشان و دل ایشان و عواطف ایشان. اگر کوفیان در حالی که می‌گریسته‌اند حسین علیه‌السلام را کشته اند، پس این خطر بزرگ هست که ما هم به همان بدبختی دچار شویم. یعنی حسین علیه‌السلام را بکشیم در حالی که بر او گریه می‌کنیم. گریستن به این معنا نیست که ما از قاتلان حسین علیه‌السلام نیستیم؛ زیرا اگر گریه به تنهایی بِدین معنا باشد که کسی از …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی گفت: معاویه می‌خواست خلافت غاصبانه‌ای را که فراتر از رای عمومی اهل حل و عقد بود و با سلطه به دست آورده بود، تبدیل به سلطنت کند. به گزارش شبکه اجتهاد، از منظر اهل سنت شکل‌گیری حکومت و تشکیل خلافت می‌تواند از طرق مختلفی انجام گیرد، اما در زمان امام حسین (ع) هیچ‌ یک از روش‌های مشروع آن اتفاق نیفتاد و شد، آنچه شد! در خصوص تحلیل مسئله خلافت از دیدگاه علمای اهل سنت با «ذبیح الله نعیمیان» دکترای علوم سیاسی و عضو هیئت علمی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی‌ و نویسنده کتاب «بنیادشناسی …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مرکز مطالعات بین رشته‌ای، خرافه گرایی و فروکاستن قیام امام حسین(ع) در جهت منافع شخصی و حزبی را از جمله آسیب‌ها‌ی عدول از فلسفه عاشورا برشمرد و گفت: باید تلاش کرد تا قیام امام حسین(ع)، سیاست‌زده تحلیل نشود و نیز منبرها و جلسات مذهبی، نباید دچار فرقه‌ گرایی، گروه‌ گروی‌ها و حزب گرایی‌ها‌ شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام ‌سیدکاظم سیدباقری در گفت‌وگویی، پیرامون ضرورت بازگشت فلسفه عاشورا در منابر و مجالس اظهار داشت: هر تحلیل، جایگاه و هدفی که برای هر قیام و مکتبی، تعریف می‌‌شود، برخاسته از واژگان و …