شهید صدر معتقد بود قبل از انقلاب باید کادرسازی کنیم اما امام خمینی معتقد بود باید به هرشکلی انقلاب کنیم بعدا کادرها ساخته میشود؛ تجربه امام خمینی به نتیجه رسید اما تجربه شهید صدر به نتیجه نرسید گرچه امروز همین نیروهای حزب الدعوه قدرت را در عراق در دست دارند اما شهید صدر در انقلاب و تحقق انقلاب موفق نبود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله هادوی تهرانی در جلسه تفسیر سوره انبیاء در بخشی از سخنان خود؛ عدالت، کفایت و فقاهت را از ادله فقها برای در دست گرفتن رهبری جامعه در عصر غیبت عنوان کرد و گفت: این سه …
فقیهان امامیه بعد مشروطیت متوجه این شدند که حریف مادی گرای غربی با عِدّه و عُدّه در حال تسخیر جهان اسلام است و مسائل عدیده‌ای را برای عموم مسلمانان پدید آورده یا می‌آورد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین داوود مهدوی زادگان عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی طی یادداشتی آورده است: فقیهان امامیه بعد مشروطیت متوجه این شدند که حریف مادی گرای غربی با عِدّه و عُدّه در حال تسخیر جهان اسلام است و مسائل عدیده‌ای را برای عموم مسلمانان پدید آورده یا می‌آورد. آنان به این نتیجه رسیدند که دیگر وقت این نیست که کنج …
امام به اصالت روحانیت معتقد بود. گروه‌های دیگر، حتی اگر تحت نفوذ روحانی ارزشمندی هم بودند، باز آنها را قبول نداشتند./ امام به روحانیت موقعیتی داد که اگر روحانیت مثل سال اول انقلاب، موقعیتی را که امام به آنها داد، حفظ میکردند، وجهه و محبوبیت بسیار قدرتمندی داشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، بازاندیشی در نگاه امام به روشنفکران صرفاً یک ضرورت تاریخی نیست، بلکه نمایانگر بخشی از نقشه راه انقلاب و پرتوافکن بر مسیر تداوم نظام اسلامی است. تأمل در زمینه‌های شکل‌گیری دیدگاه بنیانگذار جمهوری اسلامی به جماعت منورالفکر و نحوه تعامل ایشان با این جریان و نیز مدیریت آنان …
کتاب «شرح و تبیین نظریه خطابات قانونیه امام خمینی(ره)» به همت معاونت پژوهشی دفتر نمایندگی موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) در قم منتشر و در دسترس علاقمندان قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، این اثر شامل دو بخش است که بخش اول «کلیات» و بخش دوم «کاربردهای خطابات قانونیه» را شامل میشود که هر کدام از این بخش‌ها به ترتیب چهار و هشت فصل دارد. در مقدمه‌ای که نویسنده این کتاب بر آن نوشته آمده است: «از جمله اندیشه‌های ارزشمند و نظریه بدیع حضرت امام نظریه «خطابات قانونیه» است که این نظریه با وجود نظریه قضایای حقیقیه شیخ …
اگر شرایط قیام فراهم شد و رهبری قیام به دست یک مرجعیت تقلید باشد و زمینه سازی ظهور باشد، روایتی نداریم که بگوید این قیام‌ها جایز نیست؛ بلکه برعکس آن، روایاتی هست که می‌گوید در عصر غیبت قیام‌هایی اتفاق می‌افتد که آن قیام‌ها زمینه ساز ظهور حضرت مهدی(ع) میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین نشست علمی «حکومت دینی و کارآمدی آن» با سخنرانی آیتالله عباس کعبی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری، چندی پیش با حضور جمعی از طلاب و اساتید حوزه علمیه در مرکز تحقیقات حکومت اسلامی دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری برگزار …
اگر به ابواب مختلف فقهی مراجعه کنیم، از طبیعت ابواب فقهی در می‌‌آید که اسلام دین اجتماعی– سیاسی است و اگر ما در ظرف حکومت، اسلام را اجرا نکنیم خیلی از احکام اسلام معطل میشود و احکام اسلامی بدون حکومت قابل اجرا نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، چهارمین نشست علمی «حکومت دینی و کارآمدی آن» با سخنرانی آیتالله عباس کعبی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری، چندی پیش با حضور جمعی از طلاب و اساتید حوزه علمیه در مرکز تحقیقات حکومت اسلامی دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری برگزار شد. گزارش علمی نشست بدین شرح …
اگر امام حسن (ع) هم به اندازه شما مرید داشت قیام می‌کرد. در اول امر قیام کرد دید مرید‌ها فروخته شده‌اند، لذا فتح نکرد، اما شما در تمام ممالک اسلامی مقلد و مرید دارید. شما اقدام کنید و قیام نمایید، من اولین کسی خواهم بود که از شما تبعیت خواهم کرد. شبکه اجتهاد: حضرت امام خمینی(ره) پس از تبعید از ایران، چند ماهی را در ترکیه به سر بردند و سپس به نجف تبعید شدند. ایشان در ایام اقامت در نجف، با بی‌خبری حوزه علمیه نجف از مسائل روز کشور‌های اسلامی و توطئه‌های استکبار در میان مسلمانان مقابله میکردند. به …
معنا و محدوده نظام چیست؟ چارچوب حفظ نظام عام یا حفظ نظام سیاسی چیست؟ آیا به هدف حفظ نظام هر کار لازمی می‌توان کرد و اطلاق دارد یا مقید است و نمی‌توان برای حفظ نظام هر اقدامی را انجام داد؟ در تزاحم ولو نسبی میان حفظ نظام عام اجتماعی و حفظ نظام سیاسی کدام مقدم است؟ شبکه اجتهاد: قاعده «وجوب حفظ نظام» و به عبارت دیگر «حرمت اختلال نظام» در فقه ما امری مسلم و مستند به ادّله متعدد است. ابتدا باید روشن شود واژه «حفظ نظام» یا به تعبیر دقیق‌تر «نظام» به چه معنایی به کار می‌رود؟ این واژه …
اگر یک عده بگویند احکام فردی را قبول داریم، اما احکام اجتماعی، سیاسی، قضایی و امثال این‌ها غیر قابل قبول است این میشود (نُؤمِنُ بِبَعضٍ وَنَکفُرُ بِبَعضٍ). لذا سکولاریسم به معنای جدایی ساحت سیاسی ـ اجتماعی از ساحت دینی، یک نوع کفر است. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین نشست علمی مرکز تحقیقات حکومت اسلامی دبیرخانه مجلس خبرگان با موضوع «حکومت دینی و کارآمدی آن» با نظریه‌پردازی آیتالله عباس کعبی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری برگزار شد. گزارش تفصیلی این نشست علمی را در ادامه می‌خوانید. در نظریه حکومت دینی در عصر غیبت، …
سیدجواد ورعی ضمن تشریح مبانی فقهی انقلاب اسلامی از دیدگاه حضرت امام خمینی(ره) گفت: تفاوت احکام امر به معروف و نهی از منکر با مبارزه با بدعتها در این نکته است که، سکوت در برابر بدعتها به تدریج موجب اضمحلال دین و تغییر و تحول در معارف و احکام دین میگردد، ولی ترک امر به معروف و نهی از منکر موجب گسترش فساد در جامعه میشود، هر چند لطمه به اصل و اساس دین وارد نمی‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «مبانی فقهی انقلاب اسلامی از دیدگاه حضرت امام خمینی(ره)» از سلسله نشست‌های علمی و دینی گوهر معرفت، با سخنرانی …
امام خمینی (ره) هر چند در استنباط همه احکام عبادی و معاملی از اصول مشترکی تبعیت می‌کند، اما به مناسبت ویژه احکام معاملات که ملاک صدور آنها روشن و بخش مهمی از آن امضایی است و روش عرف در آن نقش اساسی دارد، مبانی خاص این دسته از احکام را مطرح کرده و با تکیه بر ملاکات احکام به نتایج خاصی رسیده است. شبکه اجتهاد: دین به آرامش و سکونت معنوی اهمیت بسیار داده است و شخصیت انسان را با دو مولفه جسم و جان می‌داند که نیاز هر دو باید تامین شود و این در صورتی است که معیشت …
آنچه دراین مقاله مورد نظر است، نه احکام فقهی مربوط به عاشورا و نه تحلیل فقهی انگیزه و ماهیت عاشورا بلکه بررسی و ارزیابی این موضوع است که فقهای ما از چه منظری به عاشورا نگریسته‌اند و حرکت امام به عنوان سیره عملی معصوم چه نقشی در فقه سیاسی آنان داشته است. شبکه اجتهاد: فرجام تاریخی و دستاوردهای ماندنی عاشورا در طول دهه‌ها و سده‌های پس از خود، به جریانی هویت بخشید که امروزه می‌توانیم و باید از آن به عنوان «فرهنگ عاشورا» نام ببریم. نگاهی گذرا به حجم گزارش‌ها، تحلیل‌ها و آثاری که در طی قرون گذشته و زمان …
امام خمینی در بحث‌های ولایت فقیه می‌گویند یک مصلح، یک حاکم و یک انسان مکلف اسلامی مگر حتما باید حرکتی که می‌کند در زمان خودش به نتیجه برسد، ما الان کاری می‌کنیم که ۵۰ سال دیگر ممکن است نتیجه دهد، ممکن است تشکیل یک حکومت ولو ۵ قرن دیگر مستلزم این شود که یک حکومت صالح و مشروع که موجب حرکت امام حسین(ع) شد، تشکیل شود و این همان ملاک‌هایی است که امام حسین(ع) در بحث امر به معروف و نهی از منکر ارائه دادند و آن را واجب می‌دانستند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدضیاء مرتضوی استاد حوزه …
حفظ نظام، واجبی مطلق یا مشروط؛ مقاله‌ای با رویکردی به اندیشه‌ی سیاسی امام خمینی(ره) است که در دوازدهمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «سیاست متعالیه» به چاپ رسیده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دوازدهمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «سیاست متعالیه» (بهار ۹۵) که حاوی مقاله‌هایی از اساتید و پژوهشگران علوم سیاسی می‌باشد که به همت انجمن مطالعات سیاسی حوزه منتشر شده است. «راهبرد متعالی در مدیریت حل اختلاف»؛ «حفظ نظام، واجبی مطلق یا مشروط؛ با رویکردی به اندیشه‌ی سیاسی امام خمینی(ره)»؛ «مقایسه‌ی دیدگاه امام خمینی و محمد رشیدرضا در باب حکومت اسلامی و پیامدهای سیاسی آن»؛ «امکان‌سنجی دوره‌ای شدن …
«بررسی فقهی حکم پولشویی»، «نشوز زوجه در فقه و حقوق» و «سن مسئولیت کیفری اطفال» از جمله مقالاتی است که با رویکردی بر آرای امام خمینی(ره) در هفتادمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «متین» به چاپ رسیده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هفتادمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «متین» که به صورت تخصصی به پژوهش در زمینه امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی می‌پردازد، توسط موسسه چاپ و نشر عروج منتشر شد. «قبح نقض غرض» با تاکید بر نظر امام خمینی(ره) در بحث حیله‌های فرار از ربا»، حمید انصاری و سیدحامدحسین‌هاشمی: در این پژوهش به «قبح نقض غرض» بسان یک قاعده …
یادداشت حاضر، نقد حجتالاسلام والمسلمین رضا اسلامی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است بر مصاحبه‌ی استاد کاظم قاضی‌زاده با مباحثات، درباره‌ی حواشی فایل صوتی منتشرشده از آیتالله منتظری بود؛ این فایل صوتی مربوط به جلسه‌ی آیتالله منتظری با برخی مسئولین قضایی است درباره‌ی اعدام‌های منافقین در سال ۱۳۶۷ش. شبکه اجتهاد: در برخی پایگاه‌های اطلاع‌رسانی مصاحبه‌ای از یکی از اساتید محترم دیدم مبنی بر این‌که اختلاف میان امام خمینی و آیتالله منتظری درباره منافقین موضوعی بود. بر آنچه در این مصاحبه ارائه شده بود ایرادی ندارم؛ ولی بر ناقص‌بودن بحث ایرادی وارد است؛ درواقع استاد محترم نیمی از …
سیدضیاء مرتضوی طی مقاله‌ای فقهی، به بررسی محتوای دیدگاه مرحوم منتظری پیرامون مجازات منافقین پرداخته و به تهافت‌ها و تناقض‌ها در فتاوای آقای منتظری اشاره کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، به تازگی فایلی صوتی از آیتالله منتظری توسط یکی از نزدیکان وی منتشر شده که در آن وی به شدت علیه برخی از احکام فقهی استاد خود حضرت امام خمینی قدس سره مبنی بر مجازات منافقین، موضع گرفته و آن را تقبیح کرده است. این فایل صوتی، مورد استقبال رسانه‌های ضدانقلاب و باعث مظلوم نمایی گروه جنایتکار به اصطلاح «مجاهدین خلق» شده است. حجتالاسلام والمسلمین سیدضیاء مرتضوی ـ که …
همایش ملی تقریب مذاهب اسلامی در اندیشه‌های امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری، آبان‌ماه سال جاری در شش محور اصلی قرآنی، کلامی، فقهی، اجتماعی، سیاسی و تاریخی، با موضوعاتی چون «تقریب مذاهب در فقه امامیه»، «مقایسه مبانی فقهی تقریب مذاهب در منابع اهل سنت»، و «مقایسه مبانی فقهی تقریب مذاهب و مبانی فقهی تکفیر»، در دانشگاه اراک برگزار میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، زمان برگزاری همایش مذکور در آبان‌ماه ۹۵ در دانشگاه اراک خواهد بود و آخرین مهلت ارسال مقالات به دبیرخانه تا ۲۰ مهرماه سال جاری از طریق پست الکترونیکی همایش به آدرس h-taqribemazaheb@araku.ac.ir در نظر گرفته شده است. …
تقریرنگاری هرچند به یقین فرآورده‌های چشم‌گیری داشته است – چه آن که تقریرات درس‌ها اینک منابع گران‌سنگی است که درس‌های خارج را به حق سیراب می‌کند – اما در کنار توجه به این واقعیت نباید به اشکالات تقریرنگاری بی توجه ماند و زوایا و ابعاد این حرکت نظر از نوباید انداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی معتقد است: تقریرنگاران عمدتاً به ضبط اقوال اساتید بسنده می‌کنند. باید علاوه بر ارائه دیدگاه‌های استاد به معیارهای دیگری تن در داد، تا تقریرات به پلی برای انتقال …
بنابر فقه شیعه دفاع از مظلوم مورد تأکید است، یعنی فقه شیعه عبور از کنار مظلوم را برنمی‌تابد، در این فقه سرنوشت همه مسلمانان به یکدیگر گره خورده است و نمی‌توان بی‌اعتنا از کنار یکدیگر عبور کرد، بخصوص اگر مسلمان باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، مدرس درس خارج فقه، مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مؤلف کتاب‌هایی همچون «نظارت بر قدرت در فقه سیاسی»، «مصلحت در فقه سیاسی شیعه» و «نقد نگرشهای حداقلی در فقه سیاسی» در گفتگویی نگاه اسلام و فقه شیعه به مبارزه با ظلم و مقاومت برابر آن را به …
درباره مکتب و نوآوری‌های اصولی امام خمینی(ره) می‌خوانید: تأثیر دیدگاه اصولی امام بر اندیشه سیاسی و حکومتی ایشان، نگاه امام به سیره عقلاء، اختلاف دیدگاه امام با مرحوم آخوند، ثمرات نظریه خطابات قانونیه، اندیشه‌های بلند و کارساز امام در فقه و اصول، سبک و سیاق درس اصول امام و… به گزارش خبرنگار اجتهاد، مکتب اصولی امام خمینی(ره) و نوآوری‌های ایشان از جهات مختلفی قابل بحث و بررسی است. حریم امام به مناسبت سالگرد پایان نگارش کتاب شریف «مناهج الوصول»؛ پاره‌ای از اندیشه‌های اصولی ایشان را در گفت‌وگو با برخی اساتید مورد توجه قرار داده است. امام تمام بحث‌ها را زیر …
نظارت بر قدرت سیاسی در اندیشه غربی و دینی وجود دارد؛ اما در تفکر غربی، نگاه تک‌بعدی و بیرونی است؛ اما در اندیشه اسلامی، نظارت درونی و بیرونی اعم از نظارت الهی، نظارت فرد بر اعمال خودش یا نظارت درونی، نظارت عمومی یا همگانی و نظارت سازمانی یا ساختاری وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، مفهوم «نظارت» از جمله مهم‌ترین و پیچیده‌ترین مسائل در هر نهاد و سازمان و به صورت کلی در هر نظام سیاسی و اجتماعی است و با مسئولیت اجتماعی پیوندی ناگسستنی دارد. نظارت در فقه و قوانین اسلامی دارای مبنا است، تحقق توحید و اجرای شریعت، …
در این کتاب بخوانید: «شیخ انصاری و امام خمینی»، «سیره آیتالله سیدمحمد محقق داماد»، «بررسی شخصیت و آثار سیدمهدی روحانی»، «تاریخ شفاهی قوه قضائیه»، «بررسی مقام فقهی، اصولی، رجالی رهبر معظم انقلاب»، «فعالیت‌های علمی و مبارزاتی آیتالله طاهری خرم‌آبادی»، «نمایندگان امام در چندین عرصه»، «شرایط خبرگان هم اعلمیت است و هم انقلابی بودن». به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «خاطرات و گفتگوهای سیاسی» آیتالله محمد مؤمن قمی با تدوین حجتالاسلام محمدمهدی بهداروند و یاسر عسگری به همت دفتر نشر معارف چاپ و منتشر شد. بنابراین گزارش، این کتاب بخشی از خاطرات و تحلیل‌های آیتالله مؤمن درباره انقلاب اسلامی، امام خمینی، رهبر …
در این سالنامه بخوانید: چرایی و ضرورت طرح ایده اجتهاد در اندیشه امام خمینی،«اجتهاد در اندیشه امام» بر اساس نظریات سیدحسن خمینی، خاطرات مرحوم فاضل لنکرانی از امام، ایام تبعید امام در ترکیه، برنامه‌های امام خمینی در نجف و ملاقات‌‌ها، حقوق مردم در اندیشه امام خمینی. به گزارش خبرنگار اجتهاد، همزمان با سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)، شماره چهارم سالنامه امام خمینی(ره) به صاحب امتیازی آستان مقدس امام خمینی(ره) و مدیرمسئولی علی جوادی‌راد و سردبیری علی عباسی در ۱۷۶ صفحه چاپ و منتشر شد. «اجتهاد در اندیشه امام خمینی»، «امام خمینی در کلام یاران»، «رهبر انقلاب در تبعید»، «حفظ حقوق …
آیتالله شبیری زنجانی، شجاعت امام خمینی را از ویژگی‌های بارز شخصیت بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران دانست و خاطرنشان کرد: انسان‌های شجاع طرز فکرشان با انسان‌های معمولی متفاوت است؛ لذا فکر انقلاب در دیگران وجود نداشت. آقای خمینی دلِ قوی داشت و در شجاعت جزء نوادر قرون و در این جهت مشابه مرحوم مدرّس بود که در شجاعت نادره‌ای بود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سیدموسی شبیری زنجانی از مراجع عالی قدر تشیع، با اشاره به تصمیم امام خمینی برای سخنرانی در مدرسه فیضیه در ۱۵ خرداد سال ۴۲، در این‌باره توضیح داد: دو سه شب قبل از پانزده خرداد ۱۳۴۲، …
بعضی از فقیهان همچون مرحوم خویی شهرت فتوایی را فی نفسه حجت نمی‌دانند و تنها ادله موافقان حجیّت شهرت فتوایی را رد می‌کنند و با نفی اعتبار شهرت در موارد زیادی آرای متقدمین را به چالش کشیده و در مقابل، بزرگانی چون آیتالله بروجردی و امام خمینی و آیتالله بجنوردی شهرت فتوایی قدما را حجت می‌دانند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، علی بهرامی‌نژاد استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی تهران و سیدمصطفی موسوی بجنوردی عضو هیأت علمی دانشگاه و دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی واحد یادگار امام دانشگاه آزاد اسلامی تهران، طی مقاله‌ای که در …
به گفته سیدسجاد ایزدهی، امام خمینی(ره) با ادله خویش شبهه مشروعیت حاکمیت حاکمان جور را نفی می‌کنند و می‌فرمایند: «این‌ها… دو تا روایت از این طرف از آن طرف می‌گردند پیدا می‌کنند که خیر «با سلاطین مثلاً بسازید، دعاکنید به سلاطین» این خلاف قرآن است». به گزارش شبکه اجتهاد در دیدگاه شیعه حکومت مشروع تنها حکومت پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) و درزمان غیبت امام عصر(عج) حکومت نائبان آن حضرت است و حکومت‌هایی غیر از این، نامشروع هستند، با این حال حاکمانی بر اساس برداشت‌های ناصحیح از مبانی دینی و فقهی و القای آن در سطح جامعه توانستند حکومت خود را …
بحث مصلحت در فقه سیاسی شیعه، پس از تحقق عینی حکومت اسلامی در ایران و طرح عالمانه مباحث حکومتی از سوی امام خمینی(ره) تحت عنوان ولایت فقیه بیش از گذشته اهمیت یافته است. هدف از نوشتار حاضر تبیین جایگاه مصلحت در اندیشه فقهی ـ سیاسی امام خمینی به عنوان راهکاری در خصوص رفع تزاحم احکام است. ازاینرو، سؤال اصلی این است که آیا در اندیشه فقهی ـ سیاسی امام خمینی(ره) حاکم اسلامی در عصر غیبت میتواند با توجه به عنصر مصلحت، به صدور قوانین در اداره امور جامعه بپردازد؟
قانون در اسلام به معنای احکام شرع و مجموعه قواعد و مقرراتی است که از سوی رهبر مشروع جامعه برای اداره جامعه با توجه به احکام کلی الهی بر پایه مصلحت آن جامعه وضع میگردد. مصلحتاندیشی در اندیشه سیاسی اسلام در چارچوب موازین شرعی صورت میگیرد. امری که مصلحت و حکومت را در اندیشه سیاسی اسلام به هم پیوند میزند، جایگاه مصلحت از حیث سندیت نیست، بلکه جایگاه مصلحت از حیث امتثال امری است که به طور عمده خود را در قالب دو بحث تزاحم در اصول فقه و حکم حکومتی در فقه نشان میدهد. نتیجه آنکه از نظر امام خمینی(ره) در عصر غیبت، ولی فقیه میتواند در صورت ضرورت و مصلحت، حکم اولی یا ثانوی را متوقف سازد و پس از رفع بحران، دوباره آنها را حاکم گرداند و این مصلحتاندیشی فقط در حوزه احکام حکومتی تحققپذیر است. مصلحت از دیدگاه امام خمینی اعم از فقهالعباده و فقهالمعامله و احکام اولیه و ثانویه است.
دومین پیش نشست همایش ملی اندیشه فقهی امام خمینی (ره) با عنوان «حق و حکم در اندیشه فقهی امام خمینی(ره)» با حضور اساتید، دانشجویان و فضلای حوزه علمیه قم برگزار میگردد. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین پیش نشست همایش ملی اندیشه فقهی امام خمینی (ره) با عنوان «حق و حکم در اندیشه فقهی امام خمینی(ره)» از سوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم در پردیسان برگزار خواهد شد. بر اساس این گزارش، حجتالاسلام والمسلمین سید مهدی احمدی استاد حوزه و دانشگاه، سخنران این پیش نشست می‌باشد. دومین پیش نشست با همکاری مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، انجمن علمی فقه …
قاعده «لاضرر» از قواعد کاربردی در فقه اسلامی است که در دیدگاه امام خمینی(ره) و شهید صدر(ره)، ابعاد متفاوتی برای آن طرح شده است. این مقاله پس از مرور اجمالی بر سند و دلالت روایاتی که مستند قاعده هستند، به تبیین ابعاد ذیل با توجه به دیدگاه امام خمینی و شهید صدر پرداخته، ایده‌های متمایز در نگرش دو فقیه را مطرح کرده است: ۱٫ سلطانی (حکومتی) بودن قاعده لاضرر؛ ۲٫ مفهوم‌شناسی، ملاک‌شناسی و مصداق‌یابی ضرر؛ ۳٫ استخراج احکام وضعی از قاعده لاضرر. نتایج به دست آمده از این قرار است: ۱٫ امام خمینی قاعده لاضرر را حکومتی دانسته و این قاعده در اختیار فقیه حاکم، مبنای احکام وضعی و اجتماعی قرار میگیرد. ۲٫ شهید صدر با بسط در معنای ضرر؛ به ویژه در توسعه آن به نقص در کرامت و اعتقاد به ضرورت شناخت محل اصلی ضرر با واکاوی مسائل، راه مهمی را برای حل مشکلات خانوادگی و مسائل عرصه خصوصی باز کرده و با تأکید بر اعتبار شناخت مصداق ضرر به وسیله عرف و قطعیت دلالت روایات بر قوانین وضعی، محدوده و کاربرد قاعده را افزایش دادند. این نوشتار نشان می دهد با بازخوانی دیدگاه های فقهاء درباره قواعد فقهی می توان ظرفیت قانونگذاری را بر مبنای فقه حکومتی افزایش داد.
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
