Tag Archives: انتخاب سردبیر

نماینده ایران در مجمع جهانی فقه اسلامی تاکید کرد: اگر فرایند دقیق مهندسی حقوقی-مالی نظام‌مند و چندبعدی در عقود صورت نگیرد، هم بانک به دلیل ناکارآمدی متضرر می‌شود و هم فقه به ناتوانی در اداره نهادهای مالی متهم خواهد شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «الزامات ساختارمندسازی عقود کلاسیک در بازارهای مالی نوین» با ارائه استاد احمد مبلغی، همراه …

استاد علیدوست با بیان اینکه اگر فقه را صرفاً دانشِ کارشناسی حکمی ندانیم، جایگاه آن در نسبت با علوم انسانی به‌کلی دگرگون می‌شود بر ضرورت تعامل منضبط میان فقه و علوم انسانی تاکید و تصریح کرد: متخصص علوم انسانیِ متعبد باید حجیت و اعتبار شرعی را از فقه بگیرد و در مقابل، فقه برای دستیابی به موضوع‌شناسی دقیق، ناگزیر از …

برخی از این امور هست که احراز می‌شود تعارض با مفسده‌ای اقوی یا مصلحتی اقوی ندارد و حتی شک در این اقوائیت نیز وجود ندارد؛ مثلاً خانمی که باردار است و معالجه آن متوقف بر این است که فصد انجام شود و یقین داریم که جنینش سقط نمی‌شود و حتی شکی در آن نداریم. این موارد قطعاً از مقاصد نیست …

دکتر عبدالعزیز ساچادینا، اسلام‌پژوه و استاد مطرح مطالعات اسلامی در دانشگاه‌های آمریکا، در سن ۸۳ سالگی درگذشت. او که شیعه‌ای هندی‌تبار بود، کارشناسی مطالعات اسلامی را در دانشگاه علیگر هند گذراند و در سال ۱۹۶۷ برای تحصیل در رشته زبان و ادبیات فارسی وارد دانشگاه فردوسی مشهد شد. ساچادینا در این دوران از مرحوم علی شریعتی بهره برد و بخشی …

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به اصرار غرب برای صادرات فرهنگ غلط خود به دنیا، افزودند: آنها مدعی هستند که محدودیت‌های معیّن برای زن از جمله حجاب، مانع پیشرفت او خواهد شد اما جمهوری اسلامی این منطق غلط را باطل کرد و نشان داد که زن مسلمان و مقیّد به پوشش اسلامی می‌تواند در همه عرصه‌ها، بیشتر از دیگران حرکت …

استاد محمدتقی شهیدی با هشدار نسبت به «بی‌اعتنایی به تحقیق در اصول دین» و «ایجاد تردید میان عموم مردم»، از افرادی انتقاد کرد که بدون  آشنایی با مبانی فقه و اصول، باورهای دینی جامعه را دچار تزلزل می‌کنند. او همچنین با اعتراض به اطلاق عنوان «حجّهالاسلام» به کسانی که در وجود امام زمان(عج) تردید کرده و حتی تحقیق لازم را …

کنگره بین‌المللی آیت‌الله میرزا محمدحسین غروی نائینی (قدس سره)، روز پنجشنبه ۶ آذر ۱۴۰۴ با حضور پرشور جمع کثیری از علما، چهره‌های علمی و حوزوی در شهر نجف اشرف آغاز به‌کار کرد. این کنگره در مرحله نخست، اول آبان ۱۴۰۴ در شهر مقدس قم با پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی و با سخنرانی ویژه حضرت آیت‌الله جعفر سبحانی، و با …

استاد محمد عندلیب همدانی، با تأکید بر دفاع از اصول مکتب اهل بیت علیهم السلام، هرگونه شبهه‌افکنی در حوزه اعتقادات شیعه، به ویژه مسئله امامت، را محکوم و در سخنانی صریح، ضمن تمایز میان آزاداندیشی علمی و شبهه‌افکنی، از مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم خواست نسبت به افرادی که اساس امامت را زیر سؤال می‌برند، قاطعانه موضع بگیرند …

دکتر مرتضی کریمی‌نیا با تأکید بر اینکه کتاب «نص و تفسیر» را نمی‌توان با رویکرد دانش‌های سنتی حوزه تولید کرد، جایگاه این اثر را در مطالعات اسلامی مدرن توضیح داد و گفت قصد مؤلف در «نص و تفسیر» بررسی مسئله‌های فقهی نیست؛ نشان دادن یک چارچوب کلی است. در ادامه، حجت‌الاسلام علی الهی خراسانی با موضوع «بحران قیاس‌گرایی» به بررسی …

حضرت زهرا‌(س) در خطبه فدکیه، هم از فضایل و ظرفیت‌های امت سخن می‌گوید و هم دو آفت بنیادین را هشدار می‌دهد: شتاب‌زدگی در پذیرش سخن باطل و چشم‌پوشی از رفتار ناپسند؛ دو آسیبی که می‌تواند جامعه دینی را از درون فرسوده و ارزش‌های الهی را به انحراف بکشاند. این هشدار یادآور آن است که توده مردم نیز، در کنار نقش …

آیا می‌دانستید که درک عمیق‌تر احادیث و ادعیهٔ اسلامی، می‌تواند وامدار مطالعه‌ی زبانی باشد که امروزه کمتر نامی از آن شنیده می‌شود؟ این پرسش محوری نشستی بود با عنوان «لزوم توجه به مطالعات سریانی در حدیث‌پژوهی» که با ارائه‌ محمدمهدی سیاهکالی در پژوهشگاه قرآن و حدیث برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این نشست که با هدف بررسی تأثیر …

دکتر جاشوا لیتل، پژوهشگر حوزه حدیث و اسلام‌شناس دانشگاه آکسفورد در یک گفتگویی به بررسی دیدگاه‌های تاریخی-انتقادی درباره حدیث می‌پردازد. او به ۲۱ دلیل اشاره می‌کند که چرا مورخان نسبت به صحت احادیث اسلامی شکاک هستند! در ادامه، ترجمه بخش‌های مهم این مصاحبه را می‌خوانید. اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر جاشوا لیتل در مصاحبه عمدتاً بر احادیث منسوب به پیامبر اسلام …

در قلب نظام آموزشی حوزوی، حلقه‌ای درخشان و تعیین‌کننده به نام «درس خارج» وجود دارد؛ مرحله‌ای که در آن آموزش متون به پایان می‌رسد و فرایند ظریف و پیچیده «اجتهاد» آغاز می‌شود. این مرحله، نه یک درس، که یک کارگاه تربیت مجتهد است. سؤال اصلی اینجاست: در این مرحله، نقش استاد و شاگرد چیست و روش تدریس باید چگونه باشد تا گذار از مرحلهٔ فراگیری به مرحلهٔ …

اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … …

«علمای اصول غالباً «واجب منظومه‌ای» را به دلیل دو اشکال اساسی محال دانسته‌اند: نخست، مشکل امتثال؛ یعنی اگر قرار شد امتثال کنیم، چه کسی باید شروع‌کننده باشد؟ که در اینجا هرج و مرج به وجود می‌آید چرا که معلوم نیست چه کسی باید امتثال کند و دوم، مشکل عقاب و عصیان؛ به این معنا که اگر یک جزء از منظومه …

آیا سکوت اولیای امر در مسئله‌ای از این قبیل و عدم اهتمام به چنین مواردی، بی‌غیرتی نیست؟ ما باید غیرت سیاسی داشته باشیم که اگر به فردی یا امری، جسارتی با جنبه سیاسی شد، مثلاً گفته شود “مرگ بر فلان” یا “خلع لباس”، واکنش نشان دهیم. اما اگر مسائل اصول اعتقادی و مذهب مورد توهین قرار گیرد، به نحوی که …

شبکه اجتهاد: در دههٔ ۱۳۳۰ شمسی، علامه سید محمدحسین طباطبایی بر ۸۸ موضع از «بحار الانوار» اثر علامه مجلسی تعلیقه نگاشت. قرار بود چاپ جدید این دائرهالمعارف حدیثی شیعه، همراه با این تعلیقات علامه منتشر شود. با این حال، انتشار نخستین مجلدات، واکنش‌هایی را در پی داشت که به مداخلهٔ آیت‌الله العظمی بروجردی انجامید؛ زعیم وقت حوزهٔ علمیه قم با …

نشست علمی «فرصت‌های پژوهشی، روش و دیدگاه‌های علمی آیت‌الله سیستانی؛ از مبانی تا کاربست‌ها» در دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد، فرصتی ارزشمند برای بازخوانی یکی از غنی‌ترین گنجینه‌های اصولی معاصر فراهم آورد. گنجینه‌ای سرشار از نوآوری‌هایی کم‌نظیر در حوزه‌هایی همچون حکومت، مدلول‌های التزامی و اختلاف حدیث. اساتید حاضر در این نشست، ضمن معرفی و تحلیل کتاب «المنهج فی علم الاصول»، …

با تطبیق سندی که نجاشی برای کتاب «صلح الحسن» ذکر کرده، با روایتی که شیخ طوسی در کتاب «الأمالی» نقل کرده است، می‌توان نشان داد که بخش قابل‌توجهی از این دو سند با یکدیگر تطابق دارد. این مسئله احتمال اینکه شیخ طوسی حدیث مذکور را از همین کتاب گرفته باشد، تقویت می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر محمود ملکی، عضو هیئت …

«لزوم تسریع در رسیدگی به پرونده‌ها»، «نظارت بر نظام وکالت»، «رسیدگی به بحران مسکن و معیشت مردم»، «پرهیز از تصدی‌گری»، «آثار اعمال قضات بر نزول برکات» و «اصلاح مبنای فقهی و حقوقی مهریه در عقدنامه‌ها» از جمله توصیه‌های مراجع معظم به رئیس دستگاه قضا بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه، در سفری غیررسمی …

حجت‌الاسلام والمسلمین امین حسین پوری در نشستی با تمرکز بر دستاوردهای پژوهشی خود در قالب اثر جدیدش با عنوان «دفاع عن نهج‌البلاغه»، به تحلیل و بازخوانی انتقادی مبانی حدیثی در اصالت‌سنجی خطب، نامه‌ها و کلمات قصار موجود در این اثر سترگ پرداخت. اهمیت این پژوهش از آن‌روست که «نهج‌البلاغه» همواره در کانون نگاه‌های تفسیری، تاریخی و فقهی قرار داشته، اما …

طرح مباحث فقهی و نیز تشکیل و تأسیس ابواب و قواعد فقهی و همچنین ارائه نظر و فتوا از طرف فقها در مسائل مختلف و میز پاسخگویی آنان به سؤالات و استفتائات مردم، همه‌وهمه منوط به میزان ارتباط و تعلق موضوع با فعل انسان بوده است. چنانچه موضوع و مسئله‌ای به هر دلیلی و از جمله به دلیل عدم ابتلا …

در فضای علمی کشور، نگاهی تقابلی نسبت به علومی مانند فلسفه علم و هرمنوتیک شکل گرفته است که باعث محروم ماندن حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها از نکات مثبت و ظرفیت‌های این علوم شده است. این رویکرد که یک علم را به دلیل نظرات نادرست برخی از صاحب‌نظران آن رد می‌کند، منطقی نیست. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی با موضوع …

شبهه‌ای فقهی در خصوص موتورسواری بانوان مطرح است؛ مبنی بر اینکه روایات، سوار شدن زنان بر زین اسب را ممنوع کرده است و این نهی ممکن است با القای خصوصیت، شامل زین موتور هم بشود. اما تعمیم این مسئله بر موتورسواری و دوچرخه‌سواری با اشکالات جدی روبه‌رو است. محققان تاکید می‌کنند که یقین نمی‌کنند که منظور از آن “زین”، آنقدر …

حجت‌الاسلام والمسلمین علی رحمانی با بیان اینکه حوزه کهن خراسان، مکتبی ریشه‌دار در فقه، فلسفه، حدیث و تفسیر است که امروز در کنار دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های برجسته، بستری پویا برای رشد و تعالی علمی فراهم آورده است؛ توسعه روابط پایدار با مراکز علمی و اندیشمندان کشور را از اولویت‌های اصلی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی دانست و با اشاره به …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در سلسله نشست‌هایی با عنوان «روش‌های نوین در پژوهش‌های رجالی» با ارائه دکتر احمد پاکتچی، تحولات و رویکردهای نو در علم رجال شیعه مورد بررسی قرار گرفت. این نشست‌ها با هدف بازخوانی انتقادی سنت رجالی و معرفی شیوه‌های علمی نوین در تحلیل داده‌های تاریخی و رجالی برگزار شد. در ادامه، گزارشی تحلیلی از مهم‌ترین محورهای طرح‌شده در …

حجت‌الاسلام متقیان تبریزی با تبیین و نقد مبنای شهید صدر در تحلیل «قاعده اطلاق» و نسبت آن با «موضوع»، «متعلق» و «محمول»، اظهار کرد: روش شهید صدر در این مسئله نه بر استظهار، بلکه بر تحلیل مفهومی استوار است؛ با این حال، ادله او در تبیین تفاوت‌های اطلاقی میان این سه ناحیه، ناتمام بوده و نیازمند برهان بر امکان یا …

حجت‌الاسلام والمسلمین مسیح بروجردی در نشستی علمی به مناسبت سالگرد شهادت آیت‌الله سید مصطفی خمینی، مراتب سواد، توانایی در فهم، نقد و استدلال، و آزاداندیشی ایشان را تشریح کرد و با اشاره به ارائه مدعاهای نو و استدلال‌های تازه توسط حاج آقا مصطفی، جایگاه ایشان را در پیشبرد علوم دینی و تقویت پژوهش‌های مستقل علمی مورد تأکید قرار داد و …

در حالی‌که در سال‌های اخیر نظریه «مقاصد شریعت» به یکی از مباحث پرچالش در فقه تطبیقی تبدیل شده است، استاد مصطفی اسکندری در این گفت‌وگو با رویکردی تاریخی و تحلیلی، ریشه‌های شکل‌گیری این نظریه را از دل سنت فقهی اهل سنت تا ورود آن به میراث فقهی شیعه بازخوانی می‌کند. او با اشاره به تأثیرپذیری شهید اول از شهاب‌الدین قرافی، …

اختصاصی شبکه اجتهاد: با توجه به تحولات نوین در عرصه فناوری و ظهور هوش مصنوعی، فقه شیعه در مواجهه با این پدیده چالش‌های جدیدی پیش رو دارد که نیازمند تطبیق اصول فقه با مسائل دنیای معاصر است. در حالی که برخی کاربردهای هوش مصنوعی مانند ربات‌های مذهبی و اپلیکیشن‌های دینی می‌توانند به عنوان ابزارهایی در خدمت ترویج معارف اهل بیت(ع) …