حجتالاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند گفت: حوزه علمیه باید خود را با مقیاس جدید دینداری مواجه کند و باور کند که جامعه اسلامی در مقیاس جدیدی وارد شده که شرایط و ابزارهای حل مسئله آن نسبت به قبل تفاوت دارد و آن «دینداری در مقیاس تمدنی» است؛ لذا مطالبه نوین دینداران از حوزه علمیه، ارائه «نسخه تمدن نوین اسلامی» است. به …
Read More »Tag Archives: انتخاب سردبیر
تصویر سینمایی همان حکم عکس را دارد/ پخش زنده و غیرزنده، تفاوتی در حکم شرعی ایجاد نمیکند!
شناخت ضابطهمند ابعاد مختلف معنایی و ابهامزدایی از مفهوم تصویر، باعث توسعه و تعمیم موضوع یا تضییق مفهوم و تحدید معنای آن خواهد بود. ازاینرو تحلیل فقهی مفهوم تصویر، در فرایند استنباط و اجتهاد احکام فقهی، تأثیر مستقیم دارد. تعیین حدود و ثغور، گستره و قیود مفهوم تصویر در فقه سینما، چشمانداز دقیقی را در محضر فقیه میگشاید، بهنحویکه در …
Read More »آیتالله صافی به حفظ میراث مکتوب تشیع اهتمام ویژه داشت/ هوشمندترین مرجع شیعه در جریانشناسی تاریخی بود/ اگر تلاشهای ایشان نبود انقلاب همچنان دست مارکسیست زدهها میماند
آیتالله صافی گلپایگانی خدماتی بزرگ به میراث مکتوب شیعه داشت و ارادت وی به شیخ آقا بزرگ تهرانی نیز از این جهت است؛ آیتالله صافی در راه حفظ و نشر میراث شیعه قدمهای بزرگی برداشت؛ آن مرحوم متوجه شد در یکی از کتاب خانههای بزرگ هندوستان در شهر لکنو نسخههای خطی ارزشمندی وجود دارد. آیتالله صافی پیش قدم شد تا …
Read More »«تقریری از مسلک فهرستی»؛ مسلک فهرستی یا اعتبارسنجی کتابمحور احادیث
حجتالاسلام سرخهای گفت: برخی از پژوهشگران در شناخت مسلک فهرستی به این اشتباه افتادهاند که منبع انحصاری در این روش، فهارس برجایمانده است. به همین خاطر و برخی ملاحظات دیگر پیشنهاد بنده جایگزینی اعتبارسنجی کتابمحور بهجای مسلک فهرستی است؛ زیرا در این شیوه از اعتبارسنجی در شمار بررسی مجموعۀ شواهد و قرائن، کتاب نقش محوری دارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …
Read More »پاسخگویی فقه باعث زایش فقه میشود/ مطالبه دستگاهها، اولویت فقه را تغییر میدهد/ فقه شیعه در انقلاب اسلامی، رشد کمی و کیفی پیدا کرد/ توسعه فروع کتاب القضا در طول تاریخ فقه شیعه محسوس است
استقرار یک نظام مبتنی بر اسلام و شریعت در کشور ایران، بهطورکلی انگیزه دستگاه فقاهت را برای رشد و نمو کیفی و توسعه کمی افزایش میدهد. آنچه از تغییر و رشد در دوره صفوی و غیره میبینیم، فقط برای مثال با انقلاب اسلامی مناسب است و واقعاً مشابه یا همپای هم نیستند؛ بنابراین وقتی از دورههای فقه شیعه، از مدرسه …
Read More »آیتالله صافی برای پرکردن حفرههای تئوریک نظام شخصاً وارد میشود و دیگران را هم دعوت میکند/ ایشان نظام جمهوری اسلامی را «رکن شدید» میدانست/ امامت در نظر آیتالله صافی یک عقیده تاریخی نیست
وقتی آیتالله صافی گلپایگانی از اراک رأی میآورند، پیشنهاد میشود که علما پیشنهاداتی برای قانون اساسی ارائه دهند. ایشان در یک مقدمهای طولانی، ۱۳ فصل و ۱۹۱ اصل، قانون اساسی موردنظر خود را پیشنهاد میدهد و با آن قاعده ذهنی وارد مجلس خبرگان میشود و از آن استفاده میکند. ایشان نهتنها خود وارد پرکردن حفرههای تئوریک نظام میشود بلکه دیگران …
Read More »فقه پژوهان نیازهای انقلاب اسلامی را مدنظر قرار دهند/ همچنان بخشی از مسائل فقهی در جهت نیازهای مبتلابه روز، کاربردی به نظر نمیرسد
استاد برجسته حوزه علمیه خراسان ضمن تأکید بر توجه فقه پژوهان، فضلا و محققان حوزه نسبت به پاسخگویی نیازهای انقلاب اسلامی، ابراز کرد: در طول تاریخ حاکمیتها بیشتر در دست سلاطین جور و اهل سنت قرار داشته و عالمان شیعه برکنار بودند اما با این وجود کتابهایی چون «جواهرالکلام» نوشته و عرضه کردند، درعینحال همچنان بخشی از مسائل فقهی در …
Read More »آیتالله صافی در بسیاری از مسائل، همان منهج محقق بروجردی را دارد/ ایشان احیاگر دانش کلام در دوران معاصر و از پیشگامان جهاد تبیین معارف شیعی است/ با تعصب خاص از دین و مکتب اهلبیت (ع) حفاظت میکرد
آئین نکوداشت عالم ربانی و مرجع بصیر حضرت آیتالله العظمی صافی گلپایگانی (ره)، همزمان با نخستین سالگرد ارتحال معظمله با سخنرانی حضرات اساتید محمدمهدی شبزندهدار، سید جعفر سیدان، محمدتقی سبحانی و محمدحسن صافیگلپایگانی با حضور علما، اعضای شورای عالی، دبیر و مدیر حوزه علمیه خراسان و اساتید و فضلای حوزه علمیه در مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد برگزار شد. به گزارش …
Read More »نائینی بهطور مطلق عدم تصدی امر حکومت توسط فقها را منتفی ندانسته است
عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) با اشاره به اینکه محقق نائینی حکومت را به دو نوع تملیکیه و ولایتیه تقسیم میکند، ابراز کرد: مرحوم نائینی بهطور مطلق عدم تصدی امر حکومت توسط فقها را منتفی ندانسته است. اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر مسعود معینیپور، عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در گفتگویی پیرامون ولایت در اندیشه فقهی سیاسی میرزای نائینی در توضیح …
Read More »هوش مصنوعی پیامدهایی در جامعه دارد و نظام حقوقی خاصی را میطلبد/ از پیشرفت هوش مصنوعی نگران هستیم ولی ترس نداریم
آیا هوش مصنوعی روح و روان خواهد داشت؟ نگاه ما این است که هوش مصنوعی روح نخواهد داشت ولی روان با روح متفاوت است. طبق یک مبنا، روان میتواند از مقوله مادی باشد. از طرف دیگر، هوش مصنوعی پیامدها و تأثیراتی در جامعه دارد و وظایف و حقوقی را میطلبد؛ بنابراین باید نظام جرائم خاصی را مطابق با تأثیرات و …
Read More »گزارشی از آیین تجلیل از مقام علمی آیتالله مرتضوی و رونمایی از «شرح زیارت جامعه کبیره»
استاد مرتضوی در این اثر نکتهای را از خود بیان نمیکنند بلکه همه سخنان را مستند میکنند که نشاندهنده همان شیوه فقهی ایشان یعنی «وثوق السندی» است. ایشان اصرار دارند که باید ریشه روایی و قرآنی هرکدام از عبارات زیارت آورده شود تا اثبات شود هیچ غلو و بزرگنمایی در این زیارت وجود ندارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیین رونمایی …
Read More »حکمرانی اسلامی «مردم محور» و «ولایت پایه» است/ آزادی، عدالت و امنیت در حکمرانی اسلامی پیوند شبکهای دارند/ مهمترین امتیاز حکمرانی اسلامی، اشراب اخلاق در آن است/ لزوم ایجاد دستگاه حل مسئله
حکمرانی اسلامی مردم محور و ولایت پایه است؛ ممکن است گفته شود فساد ستیزی و کارآمدی در نظامهای لیبرال نیز وجود دارد پس چرا بهعنوان مزیت حکمرانی اسلامی ارائه شده است؛ اهداف دو نظام سیاسی متفاوت است و بایستههای حکمرانی بر اساسنامه مالک اشتر و عبارت «استصلاح اهلها» متناسب با وظایف حکومت و تلاش برای تحقق حیات طیبه است که …
Read More »دغدغههای فرهنگی مراجع
«ضرورت حجاب و راههای فرهنگی»، «مشکلات حوزه چاپ و نشر و لزوم ارائه تسهیلات»، «تقویت فعالیتهای قرآنی»، «حل گرانی هزینه حج»، «نهادینه کردن علم دینی در دانشگاهها و امور فرهنگی» و «توجه به قطب فرهنگی حوزه و دانشگاه» ازجمله توصیههای مراجع معظم به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد …
Read More »قلمرو شناسی فقه هنر؛ از «هنرهای زیبا و کاربردی» و «تفکیک فقه رسانه و فقه هنر» تا «نحوه تعامل فقیه و مسائل هنر»
در مباحث هنری به نظر میرسد خود فقیه باید مثل عرف خاص موضوع را بشناسد، لذا کسانی که میخواهند در فقه هنر کار کنند باید بعضی مباحث فقهی عمومی و عام درباره هر رشته هنری را بداند، کار شاقّی نیست، شما اگر بخواهی فقه مؤثر و کارآمد و حضور داشته باشد و به یک معنا دور زده نشود که البته …
Read More »بررسی حکم کرایوینک از منظر فقه/ انجماد انسان زندهای که بیماری لاعلاج دارد، مصداق القای در تهلکه و ضرر به نفس است
یکی از مسائل نوپیدا در عرصه پزشکی مسأله کرایونیک یا سرمازیستی یا انجماد انسانی است. یک استاد و محقق فقه پزشکی، با تحلیل و واکاوی ادلّهی فقهی و تبیین حقیقت کرایونیک و مفهوم مرگ، بدین نتیجه میرسد که کرایونیک و انجماد انسان زندهای که بیماری لاعلاج دارد، مصداق القای در تهلکه و ضرر به نفس است و از جهت فقهی …
Read More »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه رجب ۱۴۴۴ قمری در ایران
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … …
Read More »سخنان مهم مراجع تقلید به وزیر کشور
ما نمیخواهیم مطلبی بگوییم که سبب تضعیف دولت گردد، اما مردم دچار مشکلات و گرفتاری اقتصادی هستند و انتظار دارند تا گامی جهت حل مشکلات آنان برداشته شود/ با پشت میز نشستن گرهای از کار مردم باز نمیشود بلکه باید مسئولان امر در دسترس مردم باشند و از نزدیک با مردم در ارتباط باشند. بنده در اولین دیدار با جناب …
Read More »پاسخگوسازی فقه با تکیه بر عناصر مکانیکی درست نیست/ نظریه «تبدّل موضوع» امام، ظرفیتی که کمتر توجه شد/ لزوم حرکت دینامیکی درون اجتهادی
استاد مبلغی معتقد است پاسخگوسازی فقه با تکیه بر عناصر مکانیکی درست نیست، اما فعال سازی عناصر درونی روش استنباط و تبدیل این عناصر به یک «حرکت دینامیکی درون اجتهادی» کاری ضروری است که کمتر انجام شده است، رویکرد ایجاد و تقویت حرکت دینامیکی میتواند به گشایش افقهای جدید منتهی شود و یک پویش فقهی را پدید بیاورد. او با …
Read More »درآمدی بر منهج فقهی حضرت آیتالله خامنهای
حجتالاسلام والمسلمین محمدی قائینی با اشاره به منهج فقهی رهبر معظم انقلاب گفت: با توجه به نیازهای روز جامعه، رهبری در پاسخگویی به مسائل اهتمام جدی به علوم جدید و بررسی تاریخی دارند. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه برگزاری سلسله نشستهای مکتبشناسی فقهی حضرت آیتالله خامنهای، حجتالاسلام والمسلمین محمد محمدی قائینی، استاد دروس خارج حوزه علمیه قم با موضوع …
Read More »گزارشی از آئین بازگشایی «کتابخانه تخصصی علوم حدیث» با ۶۰ هزار جلد کتاب
کتابخانه تخصصی علوم حدیث در قم با حضور جمعی از علما و فرهیختگان و سخنرانی اساتید رضا استادی، سیدهاشم حسینیبوشهری، محمدعلی مهدویراد، محمدمهدی معراجی، سیدمحمود علوی و دکتر عباس صالحی بازگشایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با ایام میلاد باسعادت صدیقه طاهره، حضرت فاطمه زهرا(س)، آئین بازگشایی کتابخانه تخصصی علوم حدیث، به همت دفتر آیتالله سیستانی در قم با …
Read More »تطور و تکمیل فقه به معنای کمبود و نقص در آن نیست/ حکمرانی، تطبیق فقه بر واقعیتهای متغیر زمانی و مکانی است/ نباید دانش فقه را صرفاً اخروی معرفی کنیم
وقتی در مقام تعیین تکلیفی برای حکومت هستیم نمیتوانیم بدون ملاحظات، آن را جایز بدانیم. حکومت هم نمیتواند حکم فردی را در جامعه جاری کند بلکه باید این مسئله را در مقیاس اجتماعی، فرهنگی و پیوستهای مختلف بررسی کرده و تناسب یا عدم تناسب آن را کشف کند. لذا حکم فردی و ترویج اجتماعی کاملاً متفاوت است ولی نمیتوان ناکارآمدی …
Read More »فقه نمایش اگر ذیل فقه هنر قرار گیرد، جزو مسائل مستحدثه نیست/ گاهی نمایش یک خانم محجبه، حرام است!
فقه نمایش در قدیم، چون رسانههای ارتباطی کنونی وجود نداشت فصلی از باب فقه هنر بود و از مسائل مستحدثه هم به شمار نمیرفت؛ چون در زمان قدیم و در زمان شارع، افرادی نمایش بازی میکردند، بهصورت تمثیل و تئاتر و همچنین شبیهخوانی، شبیهسازی، رقاصی و … که در زمان صدر اسلام هم بوده است؛ اما عرضه نمایش امروزه که …
Read More »نظریه انقلاب نسبت و موقعیت آن در استنباط فقهی
یافتههای پژوهش نشاندهنده این است که نظریه انقلاب نسبت بهعنوان یک نظریه اصولی موردپذیرش است و اشکالهای مطرح بدان قابل پاسخ بوده و بر اساس ضابطهمند کردن آن برای اجرا، اشکال اصلی این نظریه که ترجیح بلا مرجح بودن تقدم نسبت سنجیهاست قابل برطرف کردن است؛ بنابراین در موارد تعارض بیش از دو دلیل باید مطابق این شیوه به بررسی …
Read More »هم فقها به شرایط اجتماعی توجه ندارند و هم هنرمندان، به فتاوای فقها!
در مسائل فقهی، انطباق و پیوند مفهوم فقهی با مصادیق بیرونی اهمیت اساسی دارد. این مصادیق بیرونی با توجه به زمان و مکان، توجه به نظر کارشناسان و توجه به تاریخ بروز مییابد. درست است که مفهوم فقهی، یک امر معرفتی به شمار میآید و نسبت به موقعیت اجتماعی که یک امر غیرمعرفتی است محوریت دارد اما لازم است برای …
Read More »تأثیر فقه بر تدوین کتب اربعه حدیثی
اختصاصی شبکه اجتهاد: رابرت گلیو دیرزمانی است با مطالعاتش حول حدیث و فقه شیعه میشناسیم. او استاد دانشگاه اکستر انگلستان است و مقالاتی در عرصه شیعه پژوهی مانند: پیوند حدیث و فقه؛ مجموعههای رسمی احادیث امامیه (۲۰۰۱)، اسلامِ متن گرا؛ تاریخ و دکترین مدرسهی شیعیِ اخباری (۲۰۰۷)، پذیرش اجتهاد و مشروعیت خطاپذیریِ اجتهادی در اسلام (۲۰۰۶)، تردیدِ اجتناب ناپذیر؛ دو …
Read More »حجاب یک ضرورت شرعی است و هیچ تردیدی در وجوب آن نیست/ نباید کسانی که حجاب کامل ندارند را متهم به بیدینی و ضد انقلابی کرد/ فاجعهآمیزی نگاه فرهنگ غربی به مسئله جنسیّت و زن را افشا کنید
رهبر انقلاب در دیدار جمعی از بانوان فرهیخته تصریح کردند: حجاب یک ضرورت شریعتی است؛ شریعت است؛ ضرورت شرعی است؛ یعنی هیچ تردیدی در وجوب حجاب وجود ندارد؛ این را همه باید بدانند. این که حالا خدشه کنند، شبهه کنند که آیا حجاب هست، لازم است، ضروری است، نه، جای خدشه و شبهه ندارد؛ یک واجب شرعی است که باید …
Read More »نواندیشان در بحث محاربه دچار خطای روشی هستند/ سرانجام این روش به لغویت ارسال رسل منجر میشود/ برخی از مطالب نواندیشان دینی، نشاندهنده عقبماندن از زمانه است
یک اشکال روشی که نواندیشان با همین مساله دارند بسیار جالب است. در مورد مجازات محارب روایات را میگویند و کلمات فقها را میآورند و میگویند نباید مجازات محارب فلان مجازات باشد، من میگویم چرا شما به روایات و فقها تمسک میکنی؟ شما که تا دیروز میگفتید تمام آیات و روایات زمانمند و تاریخمند هستند. مجازات اقدام علیه امنیت ملی …
Read More »نقد مرجعیت عرف در استناد
حجتالاسلام پورصدقی با درک ضرورت مسئله و درک عدم صلاحیت عرف بر مرجعیت چنین امری و همچنین یافتن مرجع دارای صلاحیت طبق قواعد و ضوابط مدون فقهی و اصولی، مرجعیت عرف را مورد انتقاد قرار داده و عقلاء بما هم عقلاء را بهعنوان تنها مرجع شایسته برای تعیین استناد میپذیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از دیدگاه عقل و شرع ظلم …
Read More »جُستارهایی فقهی و حقوقی محاربه
اعدام یکی از اغتشاشگران در هفتههای اخیر باعث شد برخی افراد شبهاتی وارد نمایند که حکم چنین فردی محاربه نیست. ازآنجاییکه محاربه و افساد فیالارض مانند دیگر مباحث فقهی و حقوقی بعضاً دارای چالشهای نظری است، «شبکه اجتهاد» برآن شد در جُستارهایی فقهی و حقوقی موضوع محاربه و افساد فیالارض را مورد مداقه قرار داده و به برخی شبهات پاسخ …
Read More »ابتکارات و راه آقای مصباح باید ادامه پیدا کند/ نگذاریم آثار ایشان «کهنگی» پیدا کند
حضرت آیتالله خامنهای در دیدار با خانواده مرحوم آیتالله مصباح یزدی تصریح کردند: در مورد حفظ آثار، نکتهای که وجود دارد، این است که نگذاریم این آثار کهنگی پیدا کند. یعنی آن روزی که ایشان این مؤسّسهی امام خمینی را راه انداختند، یک کار تازهای بود؛ آیا امروز هم اگر به همان شکلی که اوّل راه افتاده، اداره بشود، باز …
Read More »