اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین محمد بیابانی، از محققین عرصه معارف اهلبیت علیهمالسلام و مروّجان مکتب تفکیک است. تحقیقات او در راستای معارف اهلبیت (علیهمالسلام) تاکنون به نگارش پانزده کتاب منجر شده است.
توضیحات بیشتر »وزیری از جنس فقه، فلسفه، فرهنگ و هنر
یکی از دانش آموختگان و فضلای فقه و فلسفه در حوزههای علمیه مشهد و قم، به عنوان وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی شد.
توضیحات بیشتر »آیتالله میلانی حوزه «نجف» را به «مشهد» آورد/ توصیه متفاوت اخلاقی عمیدالدین
لقب مرحوم آیتالله میلانی عمیدالدین بود و بر روی مهر ایشان این لقب با عنوان «عمیدالدین سید محمدهادی الحسینی» هک شده است. ایشان میفرمود: «این لقب را مرحوم آقا دایی به من داده است».
توضیحات بیشتر »سید الفقهاء و نابغه الاصول، سید ابوالقاسم خویی
آیتالله خویی نه تنها در علم فقه نبوغ دارد، یا در علم اصول اول شخص است، بلکه در کلیه علوم اسلامی تخصص و تبحر کامل دارد، و صاحب مطالعه و تحقیق و تتبع میباشد. ایشان روزی چهار درس خارج میگفت. شبها اصول و صبحها فقه و پیش از ظهرها در منزل برای چند تن از فضلای برجسته درس فقه خصوصی میفرمود و عصرها خارج مکاسب که از شدت گرما و کثرت اشتغال فقط این درس را به طور موقت ترک نمودند.
توضیحات بیشتر »از «تاثیر آگاهی از فضای صدور در اجتهاد» تا «مبنای حکومتی آیتالله بروجردی»
در تازهترین شماره فصلنامه فقه، شش مقاله علمی پژوهشی از اساتید، صاحبنظران و پژوهشگران حوزه فقه و اصول از سوی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، همراه با چکیده مقالات به زبان عربی به چاپ رسیده است.
توضیحات بیشتر »گفتگویی درباره رساله عملیه ۴ جلدی آیتالله فاضل مالکی
این رساله علمیه به موضوعاتی میپردازد که بسیاری از آنها بدیع بوده و بسیاری دیگر نیز با زاویه جدیدی و متناسب با مباحث روز جامعه تدوین گردیده است. موضوعاتی همچون اقتصاد، دولت، خانواده و تربیت، از موضوعاتی است که در فقه شیعه، کمتر بدانها پرداخته شده است.
توضیحات بیشتر »نگاهی به «فقه و حکمرانی حزبی» اثر جدید داود فیرحی
بهجرئت میتوان گفت هنوز دانشی به نام «فقه تحزب» در ایران و مذهب شیعه وجود ندارد. این در حالی است که بسیاری از فقیهان در عملْ احزاب بزرگی را ایجاد کردهاند، دربارهی ضرورت آن سخن گفتهاند و حتی دربارهی احزاب سیاسی به قانونگذاری نیز پرداختهاند. فاصلهی عمل و نظر در حزب و حکمرانی حزبی شاید یکی از مهمترین مشکلات حکومتداری در ایران معاصر است.
توضیحات بیشتر »نهادهای حوزوی از خود انزوایی بیرون بیایند
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تصریح کرد: وقتی ما یک افق محدودی برای رسالتهای خودمان تعریف میکنیم، حتماً نوع فعالیتهایمان محدود خواهد شد؛ نهادهای حوزوی باید از این خود انزوایی بیرون بیایند.
توضیحات بیشتر »پرونده «بررسی ابعاد فقهی و حقوقی تنفیذ»
تنفیذ یعنی اینکه آنجایی که مردم به مشارکت دعوت شدهاند، مشارکت مردم به وسیله رهبری امضاء شود تا این منصب در عداد مناصبی باشد که گرچه نقش مردم در انتخابش نقشی اساسی است؛ اما سریان و جریانش و فعلیت قطعیاش به تنفیذی باشد که صاحب امر و صاحب امور حکومت به ایشان انتقال بدهد؛ این جایگاه تنفیذ است.
توضیحات بیشتر »مسئله فلسطین به هیچ وجه مورد غفلت قرار نگیرد/ هیچکس نباید به اختلافافکنی مذهبی کمک کند
چه جایی بهتر از بیت الله الحرام و مکه و مدینه و عرفات و مشعر و منا برای اظهار عقیده و بیان مواضع ملتهای مسلمان درخصوص فلسطین و مسجدالاقصی وجود دارد.
توضیحات بیشتر »نظریه مترقی ولایت فقیه، برترین نظریه جهان مدیریت اجتماعی/ ترسیم پیش نیازهای مهندسی دولت اسلامی
جهان مدرن و پست مدرن اکثر اندیشمندان و متفکران ما را با تئوری توسعه و پیشرفت خودش همراه کرده است، آن وقت ما هنوز داریم مبانی آن را مینویسیم و اصول دینش را در میآوریم. بنده با نوشتن مبانی مخالف نیستم، اما برای رسیدن به این چیزی که آقایان به عنوان مبانی ارائه کردند، پنج شش سال یعنی فرصت سوزی، این کار یک روز است.
توضیحات بیشتر »کار فقهی فاقد موضوع شناسی مانند تراشیدن سر بی صاحب است!
استاد حوزه علمیه نجف معتقد است برای شناخت هر موضوع باید به متخصص آن موضوع مراجعه شود، چون کار فقهی بدون موضوع شناسی مانند تراشیدن سر بی صاحب است! به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «جایگاه و ضرورت تحقیق مسائل مستحدثه و لغزشگاههای فقه مستحدث در نظریهپردازیهای فضلای معاصر» با سخنرانی آیتالله شیخ محمد سند (استاد مطرح خارج فقه و اصول حوزه علمیه نجف و از شاگردان حضرات آیات شیخ مرتضی حائری، میرزا هاشم آملی، گلپایگانی و آیتالله وحید خراسانی) از سوی «معهد الاجتهاد الفعال» در قم برگزار شد. در این نشست که با حضور طلاب و فضلا در بیت …
توضیحات بیشتر »استخراج ۷۵ مصداق حقوق شهروندی بر مبنای فقه شیعه
در این پژوهش سعی شده است قواعد فقهی لازم را جهت اثبات حقوق شهروندی و مصادیق آن در فقه شیعه جمع آوری و استخراج شود؛ و با ذکر تک تک مصادیق ارتباط آن با منابع و قواعد فقهی تبیین گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جلسه دفاعیه پایان نامه سطح ۳ حوزه علمیه خراسان با موضوع «بررسی جایگاه حقوق شهروندی در فقه شیعه» توسط حجتالاسلام علی برجی تدوین و با حضور اساتید داور، راهنما و مشاور در سالن جلسات مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان برگزار شد. حجتالاسلام برجی در ابتدای جلسه با بیان اینکه دین مبین اسلام جامع و کامل است …
توضیحات بیشتر »نیازمند تأمّلات نظری و آراء جدید در «فقه هنر» هستیم/ همایش «فقه هنر» به دنبال تکرار مباحث موجود نیست
دبیر علمی همایش ملی فقه هنر، نگاه به اقتضائات زمان و مکان، و بروز کارکردهای نوین هنر را در نیل به روشهای جدید استنباط در عرصه فقه هنر مؤثّر دانست.
توضیحات بیشتر »محمد قائینی: اگر فقه جوابگوی اداره اجتماع نبود، باید احتیاط کرد
اختصاصی شبکه اجتهاد: اشکال مهمی که در باب فقه تمدن ساز، مطرح است، این است که آیا فقهی که تمام هموغم خود را بر تنجیز و تعذیر گذاشته است، میتواند جامعه مسلمانان را بهسوی تمدن و پیشرفت که از امور واقعی و غیرتعبدی هستند، برساند یا نه. آیۀالله محمد قائینی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، از مدافعان فقه سنتی است. به باور وی، همین فقه موجود با همین رویکرد تنجیزی، تمدن پیشین مسلمانان را ساخته و بعدازاین هم خواهد ساخت.
توضیحات بیشتر »داعش، زاییده تفکر «جابری» است
اختصاصی شبکه اجتهاد: در میان متفکرینی که به بحث تمدّن اسلامی، بایستههای آن و چگونگی رسیدن به آن پرداختهاند، «محمدعابد جابری» جایگاه خاصی دارد. زاده ۱۹۳۶ مراکش، دکترای خود را در سال ۱۹۷۰ در رشته ادبیات از دانشگاه رباط دریافت کرد و ۴۰ سال پسازآن نیز دار فانی را وداع گفت. در این میان امّا تمام تلاش خود را بهنقد رویکرد جهان عرب و آنچه وی آن را «عقل عربی» مینامید صرف کرد
توضیحات بیشتر »خریدوفروش بازیهای رایانهای آسیبزا، حرام است
اختصاصی شبکه اجتهاد: تصور عمومی بسیاری از اهالی فرهنگ، آسیبزا بودن تمام یا حداقل بخشی از بازیهای رایانهای برای کاربران است. درستی یا نادرستی این تصور، در خلال مطالب این مجله مورد بحث قرار میگیرد. موضوع مهم این است که برفرض ضرررسان بودن یک بازی رایانهای، آیا قاعده لا ضرر شامل آن شده و آثار ترتب آن، مانند بطلان خریدوفروش و ... واقع میشود یا خیر.
توضیحات بیشتر »حسام قپانچی: در حقوق غربی، کودکان ۶ ساله هم مسؤولیت کیفری دارند
اشاره: دکتر حسام قپانچی، دارای دکترای حقوق و عضو هیئتعلمی دانشگاه فردوسی مشهد است. تلاشهای علمی و نوشتن چندین مقاله و سالها تدریس فقه و حقوق، او را به یکی از بهترین افرادی بدل کرده که میتواند در مورد تعزیر کودکان بالغ، از منظر فقه و حقوق سخن بگوید. او معتقد است قرار دادن ۱۸ سال بهعنوان سن مسؤولیت تام کیفری، نافی وجود مسؤولیت ناقص برای زیر ۱۸ سالهها نیست.
توضیحات بیشتر »اصول فقه حکومتی باید در موضوعات دخالت کند
اختص.اصی شبکه اجتهاد: حجتالإسلام والمسلمین محمدعلی خادمی کوشا، مدیر گروه «دانشهای وابسته به فقه» در پژوهشکده فقه و حقوقِ پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است
توضیحات بیشتر »تحوّل بدون اقناع مراجع، ممکن نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: بیست سال سابقه مدیریت بر حوزه علمیّه خراسان، حجتالاسلام والمسلمین اکبر فرجام را به یکی از آشناترین افراد با ساختار حوزههای علمیّه بدل کرده است.
توضیحات بیشتر »ذات فقه، تمدن ساز نیست!
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین مهدی مهریزی، پژوهشگر حوزه علمیه قم و استادیار دانشکده علوم حدیث در این گفتگو از رابطه فقه و تمدن و نقشی که دانش فقه در پیریزی تمدن اسلامی دارد،
توضیحات بیشتر »قوه قضائیه پرچمدار حمایت از حقوق عمومی و آزادیهای مشروع مردم شود
همزمان با ایام سالگرد شهادت آیتالله دکتر بهشتی و فرارسیدن هفتهی قوهی قضائیه، رئیس و مسئولان دستگاه قضائی، با حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی دیدار کردند.
توضیحات بیشتر »فقهای عصر پیشرفت، توهم «همهچیزدانی» نداشتند!
اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر عبدالرحیم گواهی عضو هیئت مؤسس مرکز پژوهشهای ادیان جهان و رئیس مرکز و رئیس شورای علمی این مرکز است. با او در مورد میزان تأثیرگذاری فقه در دوران پیشرفت مسلمانان گفتگو کردیم. او معتقد بود: فقه در دوران پیشرفت مسلمانان، تمامیتخواه نبود،
توضیحات بیشتر »«فقه خانواده» باید جایگاه شایسته خود را بیابد/ موضوع درس آینده را به مباحث خانواده اختصاص میدهم
آیتالله مرتضوی شاهرودی گفت: همانگونه که پس از انقلاب مباحث فقهی مهمی همچون حدود و دیات احیا شده و مورد اهتمام حوزههای علمیه و جامعه قرار گرفت، موضوع «فقه خانواده» نیز میتواند جایگاه شایستهی خود را بیابد.
توضیحات بیشتر »دفاع تمام قد شاهرودی از متنهای موجود در «اصول فقه»
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین محمد باقری شاهرودی استاد سرشناس و قدیمی سطوح عالی حوزه علمیه قم، عمر خود را صرف تدریس و تحقیق در کتب حوزوی نموده است. عضو سابق حلقه استفتاء مرحوم آیتالله تبریزی بهترین لذت خود را در زندگی، کنکاش و تحقیق در این عرصه میداند. به نظر وی، آسیبشناسی کتب حوزوی ملازم با تغییر آنها نیست. او همگان را بیش از تحوّل، به پاسداشت این کتب توصیه میکند، کتبی که دست امام زمان (علیهالسلام) را پشت سرخود دارد. اجتهاد: بایستههای ساختار مطلوب دانش اصول فقه را در چه اموری میدانید؟ باقری شاهرودی: بزرگان ما برای تألیف …
توضیحات بیشتر »در مجازات، معیار، بلوغ جسمی و سن تکلیف نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید محمدعلی ایازی، اگرچه بیشتر بهعنوان قرآنپژوه شهره است، اما تحقیقات او در اصول و فقه، کمتر از پژوهشهای قرآنیاش نیست. عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و تحقیقات، به جهت تألیفات فقهی و قرآنی متعدد و مباحث اجتماعی و همچنین رسالهای که در رابطه با «ارتداد» نگاشته است، او یکی از افراد شایستهای است که میتواند در رابطه با مجازات کودکان زیر ۱۸ سال، اظهار نظر کند.
توضیحات بیشتر »معارفه سردبیر ارشد شبکه بینالمللی «اجتهاد»
شبکه اجتهاد: حمزه واقعی، مدیر مرکز ملی پاسخگویی خراسان رضوی و رئیس مرکز فرهنگی پژوهشی شهید هاشمی نژاد، ظهر امروز طی حکمی به سردبیری ارشد شبکه بینالمللی اجتهاد منصوب شد.
توضیحات بیشتر »تمدن اسلامی، تنها تمدن شیعی نیست
اشاره: حجۀالاسلام مهدی مهریزی، پژوهشگر قدیمی و پرکار حوزه علمیه قم و متخصص عرصههای مختلف فقه و حدیث است. او همچنین نظرات خاصی در رابطه با تمدن اسلامی دارد که کمی متفاوت با قرائت رسمی است.
توضیحات بیشتر »«شهید ثانی»، پژوهشی در زندگی، کارنامه علمی و روزگار او
مهاجرت عالمان عاملی را باید از زاویه انتقال سنتی فقهی با ویژگیهای خاص آن مورد توجه قرار داد که به سرعت در مراکز علمی ایران رواج یافت. شواهدی دلالت بر این دارد که آنان در مناقشههای کلامی و مذهبی صفویه با عثمانی از شاهان صفوی حمایت کرده و نقش مهمی در این خصوص ایفا کرده اند، اما به دلیل پراکنده بودن این نوع مدارک، چندان مورد توجه قرار نگرفته است.
توضیحات بیشتر »درآمدی بر مبانی و آسیب شناسی رویکردها و روشهای اصول فقه
در این مقاله تلاش شده است از دریچه «فلسفه علم اصول» ضمن اشاره به مبانی روشها و رویکردهای موجود دانش اصول؛ آسیب شناسی اجمالی از رویکردها و روشهای این دانش نیز ارائه گردد تا زمینه برای بازخوانی در عرصههایی که نیازمند به تحول اند فراهم تر گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی جستارهای فقهی و اصولی (ویژه پاییز۹۵) به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، با مدیر مسئولی مجتبی الهی خراسانی و سردبیری حسین ناصری مقدم به همراه چکیده عربی و انگلیسی مقالات منتشر شد. این شماره فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی، دربردارنده مقالاتی چون: …
توضیحات بیشتر »