بایگانی برچسب: حوزه علمیه

معاون جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و رئیس پژوهشکده حوزه و دانشگاه ضمن بر شمردن نواقص و نارسائی‌‌های حوزه علمیه، گفت: لازم است در حوزه علمیه به روش مدرک گرایی اعتنایی نداشته باشیم و برگردیم به اینکه تحصیل علم یکی از وظایف ذاتی است حال مدرک باشد یا نباشد. اگر هم‌ می‌خواهیم مدرک بدهیم این روش را تعیین کنیم که هر کسی که به یک درجه از اجتهاد رسید، مدرک اجتهاد را از کسی که صلاحیت دارد، دریافت کند. لازم است مراجع پس از سنجش طلاب آنان را شایسته دریافت مدرک اجتهاد بدانند که متأسفانه در حوزه علمیه ایران اینگونه …

شبکه اجتهاد: منزلت روحانیت متاثر از تحولات جهانی عصر جدید و شرایط پس از پیروزی انقلاب اسلامی دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است و احساس مساله بودگی در آن در چند سال اخیر زیاد شده است. فارغ از ارزیابی‌های شتاب زده درباره کاهش آن و لزوم نگاه دقیق تر بدان، کشف عوامل موثر بر آن نیز بسیار قابل توجه است. موسسه صراط مبین در راستای توجه به این مساله کتابی با عنوان «بررسی وضعیت و راهکارهای ارتقاء منزلت روحانیتم به همت حجت‌الاسلام وحید نجفی منتشر نموده است. بخش‌هایی از این کتاب با رجوع به اندیشمندان حوزوی و مصاحبه با آنها …

شبکه اجتهاد: در اعتراضات دی‌ماه ۹۶ و ادامهٔ کم‌رمق آن در اوایل تابستان ۹۷، شاید برای اولین بار در تاریخ چهل‌سالهٔ جمهوری اسلامی، حوزه و روحانیت به‌صورت واضح و مستقیم در شعارهای مردم مورد هجمه قرار گرفت. بی‌شک یکی از ریشه‌های این هجمه وجود ذهنیت این‌همانی میان حوزه و حکومت است؛ مسأله‌ای که مباحثات آن را در قالب یک پروندهٔ ویژه در مصاحبه با صاحب‌نظران مورد بررسی قرار داد. اما شاید بتوان مسأله را از یک زاویهٔ دیگر نیز مورد بررسی قرار داد و آن سهم تأثیر کم‌کاری یا کج‌کاری مؤسسات علمی و پژوهشی زیرمجموعه یا مرتبط به حوزهٔ علمیه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: عبدالحسین خسروپناه استاد و پژوهشگر فلسفه دین و رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، در بخش اول گفتگوی خود به تشریح دیدگاه‌های خود درباره «فقه اجتماعی» و برخی مسائل روز جامعه پرداخت. او با تأکید بر اینکه فقه باید و حتماً با توجه به مسائلی که مبتلا‌به جامعه است ساختارمند شود، گفته است: امروزه علوم انسانی در جامعه ما رشد کرده، پس باید فقه اقتصاد، فقه تربیت، فقه سیاست، فقه امنیت، فقه دفاع و … را داشته باشیم و با همین میراث فقهی هم باید یک نظام اجتماعی ساخته و تدوین شود. حوزه‌های علمیه باید به …

در بحث اجتهاد و تقلید گفتیم معیار اعلمیت، اقواییت در استنباط است؛ حتی طبق این نظریه ما به تجزی در اجتهاد قائل نیستیم چون تجزی در اجتهاد معنا ندارد؛ این آقا یا قوه استنباط دارد یا ندارد؛ اگر قوه استنباط دارد در هر کتابی وارد بشود همین است؛ بله تجزیه در فعلیت اجتهاد است؛ کسی در کتاب حج کار کرده است و در مکاسب کار نکرده است؛ این فعلیت است اما تجزی در اجتهاد که قوه استنباط در این کتاب داشته باشد و در آن کتاب نداشته باشد اصل این حرف غلط است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله سید محمدجواد …

شبکه اجتهاد: دروس حوزه، از مقدمات گرفته تا سطوح عالی و خارج حوزه، و شیوه تدریس که در همه اینها مرسوم است، این شیوه از تدریس اولاً برای تبیین مسایل فقهی و ثانیاً برای پرورش روحانیون جهت آشنایی به نحوه ورود و خروج در مسایل و چگونگی تتبع در مسایل فقهی است. هدف درس خارج کسب ملکه اجتهاد توسط طلاب است. نوشتاری که در ادامه می‌خوانید رهنمودهای مرجع عالیقدر جهان تشیع آیت‌الله صافی گلپایگانی برای رسیدن به عالی ترین مدارج علمی بر اساس شیوه استنباط فقهی و سیره عملی استادشان، حضرت آیت‌الله بروجردی(ره)، می‌باشد. مبنای قرآنی ضرورت وجود حوزه‌های علمیه …

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: ورود افراد به حوزه باید براساس ضوابط صورت پذیرد، تحول با تغییر در کتب درسی و تغییر در روند تدریس به تنهایی صورت نمی‌پذیرد، سابق، وقتی طلبه می‌آمد، پای درس استاد می‌نشست تنها برای حفظ درس و سخنان استاد نبود بلکه برای فهم بود. حوزه باید سنتی عمل کند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علی‌اکبر مسعودی خمینی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در خصوص نقش و رسالت حوزه در شرایط کنونی کشور به شفقنا گفت: حوزه از اول انقلاب تاکنون یک اشتباه بزرگ کرده و آن اینکه از دولت بودجه گرفته …

راهبری چیست؟ آیا می‌توان مرتبت امامت و راهبری را برای حوزه تصویر کرد؟ اگر آری، حوزه راهبر چه مختصات و ویژگی‌‌‌هایی دارد؟ با چه بسته سیاست‌‌‌ها و راهبردهایی میتوان به حوزه راهبر نایل شد؟ چه خلاها و فقدانهایی در الگوها و طرح واره‌‌‌های مرسوم فعالیت‌‌‌های حوزوی برای نیل به حوزه راهبر وجود دارد؟ موانع تاریخی، تمدنی ما در نیل به حوزه راهبر چه مواردی است؟ شبکه اجتهاد: برای تجمیع و تالیف عقلانیت موجود در نیل به حوزه راهبر ما برآن شدیم تا در گام اول به مطالعه مدلهای رایج در بین روحانیون در باب راهبری دینی پرداخته و با دغدغه …

حجت‌الاسلام دری با بیان اینکه سکولار دانستن حوزه جفا است، بیان کرد: اگر کسی فقط از جلوی حوزه علمیه رد شده باشد باز هم به این مسئله اذعان خواهد کرد که حوزه در مسائل مرتبط با نظام، حضور جدی داشته است و در مباحث متعددی مانند ولایت فقیه، اقتصاد، بانکداری و …، نه تنها در دوره فعلی بلکه در دوره گذشته افرادی مانند امام، آیت‌الله مؤمن و… در دوره فعلی افرادی مانند حجج اسلام واعظی و ارسطا و … به مباحث مختلف از منظر دینی پرداخته و نظریه‌پردازی کرده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام مصطفی دری، مدرس سطح عالی حوزه …

استاد حوزه علمیه قم با انتقاد از اتهام به حوزه علمیه گفت: نقد به هر صورتی که باشد، حتی از یک فرد غیر حوزوی، قابل قبول است؛ هیچ اشکالی ندارد و در گذشته هم بود. اما گاهی اوقات به عنوان نقد هست ولی انگیزه دیگری پشت آن وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی، در خصوص جایگاه حوزه علمیه به جماران گفت: همان گونه که در عصر امام باقر(ع) و امام صادق(ع) حوزه علمیه‌ای شکل گرفت که پایگاه دین و دیانت بود. در حقیقت پایه گذاری این موضوع در عصر امامان بزرگوار ما بوده است و …

استاد سطح خارج و عالی حوزه علمیه با بیان اینکه حوزه علمیه باید به سمت اجتهاد تخصصی و مبتنی بر علوم انسانی ـ اسلامی پیش برود تاکید کرد: اجتهاد تخصصی؛ سد راه سکولاریسم است و از طرفی امروز عمر یک فقیه به پرداختن به همه مسائل فقهی نمی‌رسد، بنابراین تخصصی شدن از ضرورت و اهمیت بیشتری برخوردار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از موضوعات پر دامنه در طول ادوار حیات حوزه‌های علمیه، مسئله فقه و کارآمدی آن برای تمامی زمان‌هاست؛ این مسئله به خصوص در دوره بعد از انقلاب اسلامی و شکل‌گیری نظام دینی نقش ویژه‌ای یافته و مسئله …

حجت‌الاسلام نعیمیان استعدادیابی و علاقه سنجی طلاب را امری مهم دانست و بر ضرورت توجه طلاب به رویکردهای مختلف فقه از جمله فقه حکومتی تأکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام ذبیح الله نعیمیان در گفت‌وگویی با اشاره به آغاز سال تحصیلی حوزه‌های علمیه به بیان مهمترین ارکان نشاط و رونق علمی در حوزه پرداخت و عنوان کرد: هر کاری که انسان انجام می‌دهد مبتنی بر هدف گذاری خاصی است که در نظر می‌گیرد که آن هدف متناسب با ظرفیت‌ها و علایق شخصی است و طبیعتا بزرگوارانی که در سطوح مختلف حوزه مشغول هستند هدف غایی خود را خدمت به …

اختصاصی شبکه اجتهاد: سکولاریسم اصطلاحی که به فراخور هویت نظام دینی ما هر از گاهی مطرح می‌گردد و اتفاقا اخیرا نیز شاهد التهابات و هیجاناتی در جامعه بودیم که ریشه‌ی آن را در حوزه و دانشگاه جستجو می‌کرد. ترجمه‌ی دقیق این واژه همواره با مشکلاتی روبرو بوده است؛ لکن در یک تعریف نسبتا جامع می‏‌توان گفت: سکولاریسم عبارت است از گرایشی که طرفدار و مروّج حذف یا بی‏اعتنایی و به حاشیه راندن نقش دین در ساحت‏های گوناگون حیات انسانی از قبیل سیاست، حکومت، علم، عقلانیت و اخلاق است. البته بررسی سیر تاریخی این اصطلاح حاکی از آن است که خواستگاه …

معاون آموزش حوزه‌‌های علمیه کشور گفت: در برنامه جدید آموزشی حوزه بیش از ۶۵ متن، تولید یا اصلاح گردیده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام رستم نژاد صبح شنبه در مراسم آغاز سال تحصیلی حوزه‌‌های علمیه که در سالن اجتماعات مدرسه دارالشفا برگزار شد، اظهار داشت: گام‌‌های تحولی حوزه یکی پس ازدیگری در حال پیمودن است. او گفت: برای اینکه گام‌‌های تحول حوزه سریع تر طی شود بحث برنامه ریزی تنها کافی نیست بلکه اصل کار در مرحله اجرا و توسط عناصری که دخیل در اجرا هستند رقم‌‌ می‌خورد. معاون آموزش حوزه‌‌های علمیه کشور با بیان اینکه همه ما تلاشمان …

تعمم طلاب از دیگر ضروریات طلاب است؛ نباید طلاب درس خارج خوان ما بدون لباس در کلاس حضور داشته باشند؛ معمم شدن، سربازی رسمی حضرت بقیه الله الاعظم است که طلاب باید نسبت به آن اهتمام داشته باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی در آیین آغاز سال تحصیلی حوزه‌‌های علمیه که در سالن همایش‌‌های مدرسه عالی دارالشفاء قم برگزار شد، با تبریک اعیاد این ماه با اشاره به قرار گرفتن در آستانه صدمین سال تاسیس حوزه علمیه قم توسط آیت‌الله حائری یزدی،‌اظهار داشت: اگر بنا باشد برای حوزه‌‌های علمیه نکوداشتی انجام دهیم، در آستانه صدمین سال تأسیس …

آیت‌الله سبحانی ضمن بیان نکاتی خطاب به طلاب و روحانیون، گفت: روحانیون و طلاب در مسایل سیاسی حتماً رعایت‌‌های لازم را داشته باشند البته منظور این نیست که چشم خود را ببندید و نبینید که در کشور چه اتفاقاتی‌‌ می‌افتد، اما طلبه نباید جزو دسته بندی‌‌های سیاسی باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی، در آیین افتتاح سال تحصیلی جدید حوزه‌‌های علمیه استان تهران که در مصلای حرم حضرت عبدالعظیم الحسنی (ع) برگزار شد، اظهار کرد: با توجه به فرا رسیدن عید سعید غدیر، ابتدا نکاتی را با استناد به آیه «الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ» (سوره مائده) در …

شبکه اجتهاد: یک سخنران معروف در یک گردهمایی در قم گفته است که ریشه سکولاریسم در حوزه علمیه است و یکی از شواهدی که بر این مدعا آورده، موضوعات مطرح در درس‌های خارج حوزه علمیه است. به ادعای این سخنران محترم حتی یک درس خارج مرتبط با مسائل حکومتی در قم و نجف و مشهد و اصفهان وجود ندارد. به تعبیر این سخنران فقه رایج در حوزه‌های علمیه «بی‌ربط به زندگی» است. این یادداشت حاشیه‌هایی است کوتاه بر آن سخنرانی که از حواشی کم اهمیت آغاز کرده و به نکات مهم‌تر ختم می‌شود. ۱- درس‌های خارج در حوزه علمیه مرحله …

دفتر آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در اطلاعیه‌ای به برخی بندهای سخنران گردهمایی فیضیه پاسخ داده است به گزارش شبکه اجتهاد، در اطلاعیه دفتر این مرجع تقلید آمده است: پیرو انتشار بیانیه حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی پیرامون گردهمائی مدرسه فیضیه قم، سوالاتی از سوی برخی مخاطبین پایگاه اطلاع رسانی دفتر این مرجع تقلید دریافت شده است که جهت اطلاع بیشتر، توجه شما عزیزان را به نکات هفتگانۀ زیر به عنوان نمونه که عیناً از نوار سخنرانی ایشان پیاده شده جلب می‌کنم: این گویندۀ محترم که سوابق خوبی دارد در مدرسۀ فیضیه در سخنرانی خود مطالبی را عنوان کرد که نشان می‌دهد، …

اختصاصی شبکه اجتهاد: تقلیل چهارگانه فرد، اجتماع، حکومت، امت به فردیت و حکومتی باعث بسیاری از بدفهمی‌ها شده است. اگر فقهی حکومتی نبود به معنای این نیست که سکولار است. اندیشه و فقه و نظریه سکولار در واقع معرفت و یا فقه غیر سیستماتیک و غیر اجتماعی است. اهداف اجتماعی و حوزه‌های سرنوشت جوامع در این اندیشه سکولاریستی مبنا و مناط نیست. دین به رابطه‌ای شخصی بین متدین و مبادی متعالی و قدسی او تنزل می‌یابد. از آن طرف، فقه غیر سکولار می‌تواند غیر حکومتی باشد. در عین اجتماعی بودن و عام بودن و واجد دغدغه‌های جامعه و سطوح بالاتر …

حجت‌الاسلام آقانظری شاهرودی با اشاره به الزامات رونق علمی در حوزه ضمن تأکید بر احیای سنت‌های گذشته حوزه گفت: باید دروس ما به صورت مشارکتی برگزار شود و دروس حوزه به ویژه دروس خارج از حالت یک طرفه بودن محض خارج شود. ‌‌‌‌به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن آقانظری شاهرودی،‌‍ با اشاره به الزامات و بایسته‌های رونق علمی در بین طلاب حوزه علمیه اظهار داشت: به عقیده من باید از همان ابتدا برای طلاب تبیین شود که بی سوادی کارآمدی ندارد، چراکه جامعه به سرعت به طرف علم و دانش در حال حرکت است. رییس سابق پژوهشگاه حوزه و …

شبکه اجتهاد: مسأله‌ی سکولار بودن حوزه‌های علمیه و بر حذر داشتن این نهاد دینی از چنین خطری، از دیر باز مورد توجه بود. حتی مقام معظم رهبری در این زمینه کد‌های واضحی را ارائه کرده‌اند. اما قبل از پرداختن به این موضوع، لازم است تصوری بسیار اجمالی از مقوله‌ی سکولاریسم داشته باشیم. برای سکولاریسم -آن مقدار که به کار ما آید- حداقل می‌توان دو معنی بر شمرد: معنای اول، جدایی نهاد دین از نهاد سیاست است؛ بدین معنی که موسسات خاص سیاسی از سیطره‌ی دین ر‌ها شوند و این یعنی، دیدگاه‌های نهاد‌های دینی نباید بر جامعه تحمیل شود و یا …

شبکه اجتهاد: چند روز پیش به بهانه نقد وضعیت اقتصادی موجود – که صد البته غیرقابل توجیه و نشان دهنده ضعف برنامه و مدیریت دولت است – در فیضیه حسن رحیم پور ازغدی که نظام و حکومت برای طرح آراء و اقوالش همیشه دست و دل باز بوده و تریبونی ثابت برای وی تعریف کرده‌اند؛ سخنرانی بسیار قابل تاملی داشت که این سخنان از زبان هر کس دیگر بود حساب اش با کرام الکاتبین بود. این قضیه و عکس العمل‌‌‌های نه چندان جدی و شداد و غلاظ آن سبب شد تا در مقایسه‌‌‌‌ای با آن چه در اوائل دهه هفتاد …

شبکه اجتهاد: آیا به‌موازات بسط آموزۀ سکولاریسم (و حلول) در علوم انسانی، اجتماعی و نظریه‌های توسعه، حوزه‌های علمیه الگوی پیشرفت اسلامی-ایرانی را مبتنی بر آموزه‌های تجلی و ظهور و امامت شیعی ارائه کرده‌‌‌اند؟ ۱- یکی از اولین واژه‌هایی که بعد از آشنایی جهان اسلام با غرب مدرن، بعد از فروپاشی عثمانی وارد ادبیات مسلمین شد، واژۀ سکولار و مشتقات آن است. با توجه به جایگاه اساسی این واژه در جهان مدرن، هر چه این مواجهه و آشنایی، خواسته یا ناخواسته، بیشتر می‌شود، عمق این واژه نیز بیشتر خودش را نشان می‌دهد. در اولین برخوردها، افرادی نظیر علی عبدالرازق، سکولاریسم را …

شبکه اجتهاد: روز پنجشنبه ۲۵ مرداد در زیرزمین مدرسه فیضیه قم تجمعی اعتراضی برگزار شد که حواشی فراوانی را در پی داشت. تصویر یک روحانی با تابلویی در دست که روی آن نوشته شده بود: «ای آنکه مذاکره شعارت، استخر فرح در انتظارت» جنجالی‌‌ترین قسمت این مراسم در رسانه‌ها بود. اما پس از گذشت چند روز، دو تن از مراجع قم با بیانیه و سخنرانی برگزاری این مراسم را به شدت محکوم کردند. در سخنان این مراجع بُعدی جدید به حواشی مراسم افزوده شده بود و آن اعتراض به صحبت‌های سخنران این جلسه جناب رحیم‌پور ازغدی درباره حوزه سکولار بود. …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آسیبی که انقلاب اسلامی ایران از طرف تضعیف مرجعیت‌ می‌بیند با هیچ آسیب دیگر قابل مقایسه نیست. مشروعیت و اعتبار این انقلاب به تأیید مرجعیت است. حمله به این پایگاه در حکم زدن ریشه‌های انقلاب اسلامی است. حضرت امام خمینی یک مرجع بود و بلکه از موضع عقلانیت و اخلاق و عصری بودن پدیده مرجعیت و تفقه شیعی وارد معرکه تحقق عدالت در عرصه سیاسی اسلامی شد. آری امام خمینی عارف و فیلسوف و شاعر و متکلم هم بود اما براستی کدام عارف شیعی رهبر یک نهضت بوده است؟ کدام فیلسوف شیعی از موضع فیلسوفیتش جلودار یک …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمدتقی اکبرنژاد مدیر موسسه فقاهت و تمدن سازی اسلامی طی یادداشتی پیرامون واکنش برخی مراجع به مطالب مطرح شده در تجمع طلاب در مدرسه فیضیه قم نوشت: ‌‌بارها به این مسأله فکر کرده‌ام که چرا ما ایرانی‌ها با جدی ترین مسائل هم سر تعارف داریم! خیلی راحت‌ می‌توانیم بگوییم: “مردم بسیار خوبند و مشکل حاد فرهنگی نداریم.” و بحران فرهنگی افسارگسیخته را نادیده بگیریم! “گرانی‌های اخیر بازار سکه و ارز حبابی بیش نیست” و یک شبه ارزش دارایی یک ملت را به یک سوم کاهش دهیم! “مردم دلبسته انقلاب هستند” و چشم خودمان را به تراکم ناراحتی‌ها …

آیت‌الله نوری همدانی ضمن اظهار تاسف از قسمتی از مطالب سخنران تجمع طلاب در فیضه قم، گفت: در شرایط فعلی، کشور نیاز به تفکر و کمک برای حل مشکلات مردم دارد و این تجمع هم ظاهراً برای همین موضوع بود اما چطور می‌شود کسی بیاید سخن بگوید و حوزه علمیه و خدمات علماء و مراجع را زیر سوال ببرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله نوری همدانی که در شهر مشهد حضور دارد، طی سخنانی اظهار داشت: استکبار ستیزی حوزه علمیه در طول تاریخ باعث بقای آن در مقابل ظلم‌ها بوده است. حال این گونه قضاوت‌ها در خصوص حوزه علیمه بی‌انصافی …

علی اکبریان با اشاره به الزامات و بایسته‌های رونق و نشاط علمی در حوزه تأکید کرد که برای این مسأله باید مسائل نوپای فقهی، کلامی و فلسفی جای خود را در دروس حوزه پیدا کند. ‌به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسنعلی علی اکبریان، با اشاره به بایسته‌های ایجاد نشاط علمی در بین طلاب اظهار داشت: چند عامل از عوامل نشاط علمی و توجه بیشتر طلاب به درس وجود دارد؛ یکی از مهمترین مسائلی که هم اساتید و هم مدیریت حوزه و هم خود طلاب باید عنایت داشته باشند، توجه ویژه به نیازهای دینی به روز جامعه است. عضو هیأت …

آیت‌الله مکارم شیرازی گفت: آن‌چه مشخص است دولت فعلی نسبت به مسائل حوزوی و تربیت‌های دینی دلسوز نیست حتی در برخی موارد بی‌تفاوت است و باوجود این مشکل، وابستگی اثرات منفی زیادی خواهد داشت و امیدوارم روزی فرا برسد که حوزه‌های علمیه کاملا مستقل باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی صبح امروز در افتتاحیه چهاردهمین اجلاس سراسری مدیران مدارس علمیه خواهران که در جامعه‌الزهرا(س) برگزار شد، تشکیل حوزه‌های علمیه خواهران را یکی از برکات انقلاب اسلامی دانست و اظهار کرد: حوزه‌های علمیه خواهران با توجه به نیازی که در جامعه وجود داشت، به سرعت در جامعه فراگیر …

شبکه اجتهاد: چهارمین قسمت برنامه تلویزیونى «شوکران» شب گذشته (دوشنبه ۲۲ مرداد) با حضور حجت‌‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد سطح خارج و رئیس انجمن فقه و حقوق حوزه علمیه قم از شبکه چهار سیما روی آنتن رفت که مشروح پاسخ‌های این فقیه توانا به پرسش‌های پیام فضلی‌نژاد سردبیر برنامه در پی می‌آید: – دغدغه حضرتعالی در سال‌های گذشته معطوف به توسعه و بازسازی فقه شیعه بوده است و آثار مختلفی در حوزه‌های فقه، عقل، عرف و مصلحت به زبان‌های روسی، انگلیسی، اردو، عربی و فارسی از شما منتشر شده و در این حوزه نظرات و آرای جدیدی را ابراز فرموده‌اید. …