شبکه اجتهاد: یکی از تحولات مهم در دانش فقه توجه به اداره جامعه و مدیریت تحولات اجتماعی است که در دو سده اخیر توسط برخی از فقها و حکمای مسلمان و برخی از نواندیشان و دغدغهمندان اجتماعی و فضلای حوزوی مطرح شده است. بخشی از این نظریات در ذیل نظریه ولایتفقیه در فقه و اصول سنتی سامانیافته است اما عمده این اتفاق مهم در درون دانش فقه شکل نگرفت بلکه ریشه در مبانی فلسفی و کلامی و روششناسی برخی از فقها و حکمای پیش رو و همچنین مطالعات اجتماعی طلاب جوان پیش از انقلاب دارد که بعدها به ساخت جریانات …
توضیحات بیشتر »از معرفت دینی تا مردمسالاری دینی
نظریه مردمسالاری دینی در تقابل با دو جریان است؛ یک جریان تحجر که به دنبال استبداد دینی است و دوم استبداد عقل خودبنیاد اومانیستی است که بر پایه تفسیر انسان بعد از رنسانس در غرب شکل گرفت است. هر دو رویکرد منجر به تقابل خدا و انسان گردیده و دوگانه مردم یا خدا را شکل داده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام حیدر همتی، مدیر مرکز مطالعات راهبردی فقه و علوم انسانی به مناسبت دوازدهم فروردینماه، روز جمهوری اسلامی طی یادداشتی آورد: مردمسالاری در تقابل با استبدادی است که منابع و ارادهها را تحت کنترل خود قرار میدهد و اجازه …
توضیحات بیشتر »شاخصههای فقیه نظامساز در منشور روحانیت/ حیدر همتی
شبکه اجتهاد: «سالی که گذشت دو نقد درونگفتمانی در حوزههای علمیه صورت گرفت. مورد اول عبارت است از طرح حوزه سکولار در مرکز حوزه علمیه قم و طرح این موضوع که حوزه در نظام سیاسی واجتماعی کارآمدی نداشته و دچار انزوا وکم کاری شده است. از طرف مقابل کسانی که در دفاع از حوزه پرداختند استناد به تولیدات علمی کرده و وجود صدها درس خارج را در حوزه دلیل بر پویایی و بالندگی حوزه قلمداد کردند. مورد دوم، نقد درونگفتمانی استاد برجسته حوزه آقای فاضل لنکرنی در نقد فقه نظامساز مطرح گردید. ایشان از منظر اندیشه امام خمینی و با …
توضیحات بیشتر »اندیشکده مطالعات راهبردی فقه و علوم انسانی راهاندازی شد
حجتالاسلام حیدر همتی، رئیس اندیشکده مطالعات راهبردی فقه و علوم انسانی تهران، با بیان اینکه علوم انسانی امروزه با پیشرفتهای عقلی و تجربی توانسته است حوزهای مختلف امور انسانی را کشف و مدیریت کند، از ایجاد اندیشکده مطالعات راهبردی فقه و علوم انسانی خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام حیدر همتی، رئیس اندیشکده مطالعات راهبردی فقه و علوم انسانی تهران، گفت: با توجه به تحولات روز افزون و لحظهای و سریع جوامع، فهم از موضوعات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی پیچیده و دارای لایههای مختلفی شده است. از این رو مجتهد امروز مخصوصاً در جایگاه حکومت نمیتواند بدون توجه به …
توضیحات بیشتر »فقه و اصول موجود بر اساس نیازهای روز بازسازی شود/ نظامسازی تحلیل درستی در فهم شریعت ارائه میدهد
مدیر حوزههای علمیه گفت: میبایست طبقه بندی درست و مدونی در ابواب و فصول فقه انجام گیرد؛ این یک امر بی نهایتی است که میتواند در فقه و سایر علوم ما عملیاتی شود؛ منظومه سازی چیزی غیر از نظام سازی است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علیرضا اعرافی مدیر حوزههای علمیه، در هم اندیشی گفتمان فقه تخصصی نظام ساز که به مناسبت افتتاح شعبه قم مؤسسه عالی حوزوی امام رضا علیه السلام برگزار شد، گفت: آنچه پیشانی این حرکت پربرکت در قم و تهران است پاسخگویی به نیازهای فقهی نظام اسلامی، روح فقه ماست؛ تردیدی نداریم که منظومه و گزارههای …
توضیحات بیشتر »آیین رونمایی از طراحی رشته «فقه السیاسه» برگزار شد
آیین رونمایی از طراحی رشته «فقه السیاسه» با حضور و سخنرانی حجاسلام محمدهادی مفتح، محسن مهاجرنیا، ذبیحالله نعیمیان و حیدر همتی در موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای این مراسم حجتالاسلام حیدر همتی، مدیر مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: با توجه به اهدافی که مؤسسه دارد آن را پیگیری میکند موضوع نسبت فقه و علوم انسانی است و اینکه چه ضرورتی اقتضا کرده که ما به این سمت حرکت کنیم که گره بین فقه و علوم انسانی را در این مؤسسه ایجاد کنیم. تعاریفی …
توضیحات بیشتر »تمایزات بنیادین الگوی فقه مقاومت، فقه تکفیر و فقه سکولار/ حیدر همتی
شبکه اجتهاد: به نظر میرسد که ما در جهان اسلام چه در حوزه شیعه و چه در حوزه اهل سنت با سه الگو فقهی مواجهایم که هر کدام از آنها منجر به مدلهای مختلفی از کنشهای اجتماعی و سیاسی گردیدهاند. الگوی اول الگوی فقه مقاومت، الگوی دوم الگوی فقه تکفیر و الگوی سوم الگوی فقه سکولار. هر کدام از اینها تئوری پردازان خودش را دارد، مدارس خودش را دارد. همچنین جایگاههای رشد این تفکر در جهان اسلام در جاهای مختلف وجود دارد چراکه در عصر جدید دیگر مرز جغرافیایی وجود ندارد به این معنا که این تفکر متعلق به سرزمین …
توضیحات بیشتر »کار فقه، طراحی بهترین کنش است/ ضرورت خلق نظام فقهی در چهارچوب تربیت
انسان دائماً در تلاش است که روابط خودش را با خودش و محیطی که در آن زندگی میکند، به نحوی تنظیم کند که او را به کمال برساند. ما انتظار داریم فقه درک درست موثر بر انسان عاقل عامل اسلامی ارائه کند و این مناسبات را به نحو درستی تنظیم کند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «فقه تربیتی؛ تربیت به مثابه وصف فقه»، با حضور دکتر عطاءالله رفیعی آتانی به صورت مجازی از سوی موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برگزار شد. در ابتدای نشست، حجتالاسلام حیدر همتی، مدیر موسسه به ایراد سخن پرداخت و اظهار کرد: یکی از …
توضیحات بیشتر »استاد موسویان بهدنبال گره فقاهت با علوم انسانی بود
شبکه اجتهاد: موقعیت دهه شصت ایران فرصتهای بیبدیلی را برای حوزهای علمیه فراهم نمود از جمله این فرصتها موج محبوبیت و نورانیت امام خمینی (ره) بود که قلوب جوانان زیادی را جذب و تسخیر نمود. به گونهای که عده زیادی از جوانان نخبه و مستعد شاید قبل از انقلاب میل و رغبتی برای ورود به حوزه نداشتند و یا مسأله آنها نبود با انقلاب اسلامی مساله آنها دگرگون شد وعده زیادی رهسپار حوزه شدند. اتفاق دیگر در دهه ۶۰ تعطیلی دانشگاهها و انقلاب فرهنگی بود که زمینه را برای ورود و آشنایی جوانان مستعد را برای حوزه فراهم کرد. اما …
توضیحات بیشتر »لوازم تبیین مسئله حجاب و چالشهای مربوط به آن/ حیدر همتی
شبکه اجتهاد: با بیداری اسلامی و حرکت به سمت احیای هویت تمدنی مسلمانان احکام دینیای که هویتساز سیاسی و اجتماعی بود از توجه بیشتری برخوردار شد. هویتسازی و نفی هویت فرهنگی تمدن موجود از جمله شاخصههای بیداری اسلامی محسوب میشود. انقلاب اسلامی در ایران که برآیند بیداری اسلامی است در فرایند هویتسازی و احیای تمدن مسلمانان با پدیده هویتآفرینی مواجه گردید که یکی از آنها مسئله نوع نگاه به زن و به تبع آن مسئله حجاب زن است. مدرنیته و تقابل با احکام اجتماعی دین مسئله حجاب از دو منظر مورد توجه قرار گرفت؛ نخست اینکه حجاب پدیدهای دینی و …
توضیحات بیشتر »مبانی دینی نظریه مردمسالاری در حکومت اسلامی/ حیدر همتی
شبکه اجتهاد: درگفتمان انقلاب اسلامی در ایران راه سومی را در سبک زندگی انسان و از جمله در عرصه نظامهای سیاسی، در مقابل بشر معاصر نهاد که از ویژگیهای آن نه شرقی و نه غربی بودن، عدم موافقت با تحجر و تجدد و خارج از دوگانه سنت و مدرنیته به وجود آورد. تبیین ابعاد نظری این گفتمان از ضروریات امروزین انقلاب اسلامی در گام دوم است. از ویژگیهای این راه سوم که در برابر انسان امروزین نهاده شده است ترکیب جمهوریت و اسلامیت است که مبتنی بر مبانی کلامی است. در این ترکیب، جمهوریت محض نفی شده و اسلامیت با …
توضیحات بیشتر »پذیرش طلبه در رشته فقه تخصصی نظام ساز
حجتالاسلام همتی با اشاره به پذیرش طلاب در موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) در رشته فقه تخصصی نظام ساز، گفت: فقه القضا و فقه الاقتصاد از جمله رشتههای تخصصی است که در آنها طلبه میپذیریم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام حیدر همتی از پذیرش طلاب سراسر کشور در رشته فقه تخصصی نظام ساز در موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) خبر داد و به شبستان گفت: بیشک هر نظام هستی شناختی و معرفت شناختی سبک زندگی و نظام مختص به خود را دارد که اگر نتواند مبانی هستی شناختی و معرفتی خود را به ساختار و نظام تبدیل کند، …
توضیحات بیشتر »رویکرد حداقلی سند الگوی پیشرفت به فقه اسلامی/ ضرورت توجه به ظرفیت نظامسازی فقه شیعی
همتی با انتقاد از رویکرد حداقلی سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به فقه اسلامی، بر ظرفیت فقه در جهت عملیسازی مبانی و غایات سند الگو تأکید کرد و از آن به عنوان ضامن مشروعیت سند الگو یاد کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام حیدر همتی، مدیر موسسه آموزش عالی حوزه امام رضا(ع)، در گفتوگویی به بررسی مسئله «الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» و نقد آن پرداخت و اظهار کرد: بحث الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بعد از انقلاب اسلامی عملا در حال تحقق و عینیت بود ولی ابعاد آن طراحی نشده بود. وقتی مقام معظم رهبری بحث الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را …
توضیحات بیشتر »مسئولان حوزه توجه ویژهای برای صدور مجوز رشتههای «فقه نظام ساز» داشته باشند
همتی گفت: مدعی هستیم دین توان مدیریت اداره جامعه را در همه شئون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و… دارد و این تعبیر امام خمینی فرمودند «فقه؛ فلسفه عملی حکومت در ابعاد مختلف سیاسی و اجتماعی و فرهنگی است» موید همین امر است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام حیدر همتی، با تشریح اهداف شورای علمی فقه تخصصی نظام ساز، اظهار داشت: نظام سازی فقه ابتداءً خواست مقام معظم رهبری از حوزههای علمیه بود و توقع داشتند حوزههای علمیه فقه حکومتی و فقه نظام ساز را پیگیری و راه اندازی کنند. از این رو یکی از موضوعاتی که موسسه آموزشی عالی امام رضا(علیه …
توضیحات بیشتر »ظرفیت اندیشههای شیخ اعظم در راستای تولید علوم انسانی اسلامی
مکتب اصولی شیخ انصاری با ایجاد توسعه در منابع و روش دستیابی به معرفت، علاوه بر ایجاد پویایی در فقه اسلامی، ظرفیت نقد علوم انسانی مدرن و تولید علوم انسانی اسلامی را دارا است. شبکه اجتهاد: یکی از نامورترین فقیهان قرون متأخر که کارنامه درخشانش در حوزه علم و عمل، وی را به یکی از شخصیتهای ماندگار حوزه علمیه بدل ساخته است. آثار آن فقیه فرزانه تا همین امروز در ردیف منبع دروس عالی حوزههای علمیه قرار دارد و تاکنون مورد توجه بسیاری از اندیشمندان پس از خود قرار گرفته است؛ چنانکه بازشماری شروحی که بر کتاب مکاسب نوشته شده …
توضیحات بیشتر »درآمدی بر نسبت فقه و انسان شناسی/ حیدر همتی
شبکه اجتهاد: از مبانی تأثیرگذار در نسبت میان فقه و علوم انسانی و همچنین تأثیرگذار در فرایند اجتهاد انسان شناسی است:
توضیحات بیشتر »