کتاب «ساختار علم فقه» اثر سیدمحمدرضی آصفآگاه است که در پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در ۷۳۴ صفحه به چاپ رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، هر علمی نیاز به ساختاری منطقی منسجم متناسب با اهداف علم و نیازهای روز، نیازمند و پیشرو دارد. علم فقه از علومی است که نیاز مبرمی به ترمیم ساختار دارد؛ زیرا ساختار اصلی این علم از قرن هفتم تاکنون تغییر نکرده است. گویا فقیهان به ساختار توجه درخوری نداشتند و تحولات این علم نیز به اندازهای نبوده که ضرورت تغییر ساختار را احساس کنند. …
توضیحات بیشتر »تحلیل و بررسی ساختارهای فقهی بر پایه روابط انسانی
دستاورد مقاله نشان میدهد، اکثر دانشوران متأخر برای ساختاربندی فقه به گونهای از معیار روابط انسانی بهره بردهاند و این معیار در میان متأخران و معاصران فقه پژوه، رایج و کاربرد بسیاری دارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، ساختارهای فقهی را با معیارهای گوناگونی می توان ترسیم کرد. یکی از معیارهای ساختار سازی فقه، روابط انسانی (رابطه با خدا، خود، انسان های دیگر و طبیعت) است. گرچه فقیهان متقدم از این معیار بهره نبردند، اما استفاده از آن در میان متأخران فقها و اندیشوران فقه بسیار است. محمدرضی آصفآگاه در مقاله خود در اولین شماره دوفصلنامه علمی ـ تخصصی «مدیریت دانش …
توضیحات بیشتر »بررسی چندگانه ضعفها و کاستیهای ساختار کنونی فقه/ تبویب فقه براساس نیازهای حکومت اسلامی
حبیبیتبار از اساتید فقه جزائی کشور گفت: در حال حاضر ساختار فقهی ما ساختار فقه حکومتی نیست، یعنی خروجی آن برای اداره اجتماع، ادارات، سیاست، امنیت، اقتصاد و غیره نیست و خروجی این فقه این کارآمدی را ندارد و اگر قرار باشد حوزه کتاب فقهی خود را منطبق بر فقه فردی بنویسد و کاری به حکومت نداشته باشد این آسیب است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «نقد ساختار کنونی فقه» بررسی چندگانه ضعفها و کاستیهای ساختار کنونی فقه با حضور حجتالاسلام والمسلمین جواد حبیبیتبار از اساتید فقه جزائی کشور چندی قبل در دانشگاه علوم اسلامی رضوی با حضور جمعی …
توضیحات بیشتر »اگر در این زمان محقق حلی بود، «ساختار جدید فقه» را ارائه میکرد/ با بهره از میراث فقهی «نظام اجتماعی» ساخته و تدوین شود
ما نباید به ساختار تصلب داشته باشیم. با توجه به مسائلی که مبتلابه جامعه است، فقه باید ساختارمند شود. امروزه علوم انسانی در جامعه ما رشد کرده، پس باید فقه اقتصاد، فقه تربیت، فقه سیاست، فقه امنیت، فقه دفاع و … را داشته باشیم و با همین میراث فقهی هم باید یک نظام اجتماعی ساخته و تدوین شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: عبدالحسین خسروپناه استاد و پژوهشگر فلسفه دین و رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، در گفتگویی، به تشریح دیدگاههای خود درباره «فقه اجتماعی» و برخی مسائل روز جامعه پرداخت. او معتقد است فقه باید و حتماً با توجه به …
توضیحات بیشتر »ابزار تحول در قالب قواعد فقهیه وجود دارد/ لازم نیست به ساختار فقهی دست بزنیم
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله سیدفاضل حسینی میلانی، رییس کالج بینالمللی مطالعات اسلامی، استاد حقوق و فلسفه اسلامی در کالج اسلامی لندن است. او متولد ۱۳۲۳ شهر کربلاست و علوم اسلامی را زیر نظر پدربزرگش آیتالله سید محمدهادی میلانی و آیتالله سید ابوالقاسم خویی در حوزه نجف و خراسان فرا گرفته است. وی که دکترای فلسفه از دانشگاه آکسفورد دارد، اکنون مسئول بنیاد آیتالله خویی(ره) در لندن و استاد فقه دانشگاه کمبریج است. میلانی که بیش از ۳۰ سال است به انگلیس سفر کرده، به عنوان یک روحانی برجسته و سرشناس دنیای غرب شناخته میشود. مباحث مطرح شده در دیدار «تحریریه …
توضیحات بیشتر »قرنها است که ساختار فقه دچار رکود و ایستایی شده است/ ساختار فقه باید بازسازی شود/ راهکارهای تحقق فقه الاجتماع
مدتها و قرنها است که ساختار فقه دچار رکود و ایستایی شده است. ساختار چیزی نیست که از نصوص شریعت بهدستآمده باشد. بلکه امری است که در یک شرایطی و در یک قرنی ایجادشده است؛ کاری که باید صورت بگیرد این است که ساختار فقه باید بازسازی شود. من اخیراً یک ساختاری را عرضه کردم که قابلتوجه است. این ساختار عبارت است از: فقه وجودها، فقه پدیدهها، فقه نهادها و فقه ساحتها. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پنجمین نشست «هماندیشی فقه حکومتی» به همت دبیرخانه نشست هماندیشی فقه حکومتی و با همکاری انجمن علمی مطالعات اجتماعی حوزه، با حضور حجتالاسلام والمسلمین …
توضیحات بیشتر »چند نکته در باب نظم نوین فقهی/محمدمهدی کمالی
سیستم فقهی امروزی چه آنچه در رسالههای عملیه وجود دارد و چه آنچه در کتب متداولِ فقهی نگاشته شده یا در درسهای خارج به بحث گذاشته میشود نهتنها از جامعیت لازم برخوردار نیست، بلکه بسیاری از موضوعات مطروحه و مورد مباحثه آقایان از اولویت و ضرورت لازم برای بحث و بررسی برخوردار نیست و بههیچوجه جوابگوی پرسشهای فقهی عصر جدید نیست. شبکه اجتهاد: بازنگری در تبویب فقه موجود و هماهنگ با نیاز امروز بشر و مسائل حاشیهی آن، مدتی است که دگرباره رونقی پیداکرده و صاحبنظران _و بعضاً غیر آنان_ به بیان دیدگاههای خود میپردازند که در حاشیه، توجه به …
توضیحات بیشتر »انتظار جامعه امروز از «علم فقه»
مشخصه فقه منفعل آن است که منتظر میماند تا افراد دیگری تمدنسازی کنند و بعد بیایند و مسأله شرعیاش را بپرسند. بگویند ما میخواهیم در عرصه بانک، سیاست، اقتصاد، تحزب، زادوولد و…، به فلان طرح و نسخه وارداتی عمل کنیم؛ آیا جایز است یا خیر؟ شبکه اجتهاد: سخن در این موجز، از ضرورت تحول و توسعه در «علم فقه» است. با این دغدغه که نیازهای امروز جامعه، انتظار از فقه را متفاوت ساخته و گویی انسان مسلمان امروز، چشم به راه ظهور وجوهی نو از فقه نشسته است. در همین زمینه البته گروهی از کارشناسان بر این باورند، «نیازمحوری و …
توضیحات بیشتر »