حجتالاسلام سید جواد ورعی، عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه معتقد است به طور کلی تحمیل اراده هر انسانی بر انسانهای دیگر، با کرامت انسان سازگاری ندارد و نمونههای فراوانی در آیات و روایات میتوانیم به عنوان مستند این مسئله مطرح کنیم. اینکه فقها اصلی را تاسیس کردهاند به نام «اصل عدم ولایت»، گویای همین واقعیت باشد. گفتهاند: اصل در روابط انسانها با یکدیگر عدم ولایت احدی بر دیگری است الا ماخرج بالدلیل. به گزارش شبکه اجتهاد، پژوهشکدۀ علوم اسلامی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر چندی قبل نشستی با عنوان «کرامت طبیعی انسان مبنای حق …
توضیحات بیشتر »دیدگاههای بشردوستانه شیخ طوسی
حجتالاسلام رهایی ضمن اشاره به جایگاه علمی شیخ طوسی بیان کرد: برخی دیدگاههای شیخ مطابق دیدگاههای بشردوستانه است؛ مثلا طبق نگاه ایشان نمیشود اسرا را کشت یا اگر یک مسلمانی از مشرکان امان گرفت و به کشور آنها رفت حق ندارد به اموال مشرکین تعرض کند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «دیدگاههای شیخ طوسی در حقوق بینالملل» با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین سعید رهایی، عضو هیئت علمی دانشگاه مفید برگزار شد. گزیده سخنان رهایی را در ادامه میخوانید؛ مباحثم را در سه بخش ارائه میکنم. ابتدا یک مقدمه عرض میکنم، بعد اجمالی از سرگذشت شیخ طوسی را بیان میکنم و …
توضیحات بیشتر »آیتالله موسوی اردبیلی، فقیهی که معتقد بود «در عین حفظ ساختار، باید نوآوری کرد»/ ایشان در برخی استنباطات فقهی به مردم به عنوان «قاعده اولیه» توجه داشت
آیتالله موسوی اردبیلی(ره) با وجود نوآوریهایی که در فقه داشت، هیچگاه در مجامع حوزوی متهم به ابداع روش جدید و سخنان شاذ نشد چون نحوه نوآوری ایشان به گونهای بود که همواره نوآوری را با حفظ ساختار فقه دنبال میکرد و هیچ وقت به دنبال ساختارشکنی در فقه نبود بلکه معتقد بود در عین حفظ ساختار باید نوآوری کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین سالگرد ارتحال آیتالله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی (ره)، به همت معاونت پژوهشی دانشگاه مفید شامگاه سهشنبه گذشته در دفتر این مرجع فقید شیعه برگزار شد و اعضای هیئت علمی دانشگاه و نیز فرزندان ایشان در نشستی …
توضیحات بیشتر »بررسی نقش نظام قضایی در توسعه ملی
سومین سالگرد ارتحال آیتالله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی با موضوع «نقش نظام قضائی در توسعه ملی» در دانشگاه مفید قم برگزار شد و کسانی چون آیتالله محقق داماد، سعید رهایی، سید جعفر کاظم پور و محمود متوسلی به ایراد سخن پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، سید مسعود موسوی اردبیلی در ابتدای این مراسم بیان داشت: دغدغه این عالم در طول عمر علمی تبیین و استیلای مبانی دین در جامعه بود و دانشگاه مفید نیز در راستای رسیدن به همین هدف تاسیس شد. رئیس دانشگاه مفید اظهار داشت: آیتالله موسوی اردبیلی همواره در زمینه جاری شدن احکام اسلامی در جامعه و عمل …
توضیحات بیشتر »از نوآوریهای آیتالله موسوی اردبیلی در مسائل قضایی تا عزل مشروط قاضی توسط حاکم
از نظر آیتالله موسوی اردبیلی ورود ولی امر در این موارد ناقض و نافی استقلال دستگاه قضایی یا استقلال قاضی نبوده و لذا ایشان این را به عنوان یک امتیاز تلقی کردند ولی متقابلاً در این درسهایی که گویا در دهه ۶۰ درباره قضا بحث کردند و فقه القضایی که از ایشان منتشر شده آنجا بر یک نکته تأکید میکنند در بحث عزل قاضی که آیا ولی امر میتواند قاضی را عزل کند یا نه؟ به گزارش شبکه اجتهاد، دومین همایش نکوداشت مرحوم آیتالله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی با حضور اساتید برجسته حوزه و دانشگاه و با هدف تکریم اندیشههای مرجعیت …
توضیحات بیشتر »نقد و بررسی کتاب «اصول فقه، مباحث الفاظ و قواعد تفسیر متن»
دغدغه یک حقوقدان از پرداختن به اصول فقه ـ که اخیرا از آن با عنوان اصول استنباط حقوقی یاد میشود این است که در مقام نبود نص و ادله اولیه، چطور میتواند یک حکم حقوقی صادر نماید/ اعتبار منابعی مثل شهرت و اجماع اگر بخواهد حجیت داشته باشد، در اصول فقه نمیتوان آنها را به عنوان مصادر حقوقی قرار داد و این بسیار مهم است که برای دانشجوی حقوق روشن باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست نقد و بررسی «کتاب اصول فقه، مباحث الفاظ و قواعد تفسیر متن» با حضور نویسنده کتاب، حجتالاسلام و المسلمین دکتر رحیم نوبهار (دانشیار دانشکده …
توضیحات بیشتر »اگر در فقه و نحوه استنباط تحول ایجاد نکنیم، نمیتوان در عرصه قانونگذاری تحول مطلوب را شاهد باشیم/ فقیه به تمامی پتانسیلهای شریعت توجه کند
فقیه در مقام استنباط احکام باید به آثار حکم خود توجه کند، فقیه امروز و به صورت سنتی تنها به منابع حکم توجه میکند درحالیکه موظف است شرعا به آثار فردی، اجتماعی، داخلی، بین المللی، درون دینی و برون دینی حکم خود توجه کند.. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سعید رهایی در نشست علمی در همایش حقوق به مثابه ابزار عدالت اجتماعی (تجربه ایران و روسیه) در دانشگاه مفید قم به بیان عدالت تعبدی و عدالت عرفی در ایران پرداخت و ابراز داشت: امام علی(ع) در خطبه ۱۵ نهج البلاغه میفرماید: «در عدل، عدالت، گشایش و آسودگی مردم است …
توضیحات بیشتر »کار فقهی متقنی در عرصه حقوق بشر انجام نشده است/ لزوم پاسخگویی فقها به ابهامات حقوق شهروندی
استادیار گروه حقوق بشر پردیس فارابی دانشگاه تهران با بیان این که اصطلاح مقاصد شریعت در فقه ما بکار نرفته است، خاطرنشان کرد: اگرچه اسم این مطلب در فقه ما نیامده است، لکن رسمش در کلام فقها دیده میشود و در موارد متعددی به محتوای مقاصد شریعت استناد کردهاند. اصل کرامت انسانی، یکی از مقاصد شریعت بوده و به صورت مشخص جزء اصول راهنما است که در بحث حقوق بشر به ما کمک بسیاری میکند.
توضیحات بیشتر »تحلیل روایات، پردازش مسائل رجالی و احاطهی بر فقه، سیره علمی آیتالله موسوی اردبیلی(ره)
رئیس هیات امنای دانشگاه مفید برگزاری مجالس بزرگداشت نام آوران و بزرگانی چون مرحوم آیتالله موسوی اردبیلی را تذکر، تجلیل و بهانهای برای پیشرفت بیشتر دانست و با اشاره به تبحر و مهارت مرجع فقید شیعیان در فقه و اصول گفت: چیزی که امروز در حوزههای علمیه بیش از هر وقتی نیاز است به آن اهتمام داشته باشیم اساس فقه و اصول است.
توضیحات بیشتر »علاقهمند به فقه پزشکی و معتقد به روش مقارن
مرحوم آیت الله موسوی اردبیلی را از حیث علمی معرفی بفرمایید. دکتر رهایی: ایشان در قم و نجف از بهترین اساتید زمان خود ازجمله، مرحوم گلپایگانی، مرحوم حاج آقای مرتضی حائری، مرحوم سید احمد خوانساری، مرحوم آقای سلطانی، مرحوم آقای بروجردی و مرحوم سید محمد محقق داماد بهره برد. در نجف از محضر بزرگان دیگری چون آیتالله خویی، آیتالله حکیم، مرحوم آقای آل یاسین و مرحوم بادکوبهای در فلسفه کسب فیض کرد و پس از مراجعت به قم، نزد مرحوم علامه طباطبایی در تکمیلآن کوشید. آن مرحوم در قم و نجف تدریس رسائل، مکاسب و دروس خارج را رها نکرد …
توضیحات بیشتر »