جلسه گفتوگو در مورد مسئولیت دولت اسلامی در بحث حجاب با حضور حجتالاسلام ایازی و حجتالاسلام سیدضیاء مرتضوی برگزار شد؛ ایازی معتقد است که حجاب مسئلهای فردی است که ربطی به عفت عمومی و اجتماعی ندارد و مرتضوی معتقد است که دولت حق دارد بسته به شرایط در این مسئله دخالت قانونی داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمدعلی ایازی، استاد دانشگاه آزاد اسلامی، در نشست علمی و مناظره «مسئولیت دولت اسلامی در موضوع حجاب با دو رویکرد فقهی»، گفت: اولین مسئله این است که حجاب یک مسئله قرآنی، مسلم و بدیهی میان مسلمین است و فقیهی از …
توضیحات بیشتر »شورای فتوا جلو بدبینی به فقه و موهن شدن دین را میگیرد/ مهمترین موانع تشکیل شورای فتوا در جامعه ایران
هرکسی مبنایی دارد و فتوایی میدهد که نتیجه آن سردرگمی مردم است. این سردرگمیها سبب بدبینی به نظام فقهی ما شده است. مردم میپرسند چرا نباید فقهاء بنشینند و درباره این مباحث به نتیجه برسند. وقتیکه شورا تشکیل شد مردم نظر اکثریت را میبینند. یعنی شورای فتوا جلو بدبینی به فقه و موهن شدن دین را میگیرد. فایده دیگر این است که زمینه تبادل نظر و نقد و نظریهپردازی بر اساس آخرین مباحث روز و مسائل کارشناسی و موضوعات مستحدثه را فراهم میکند. شبکه اجتهاد: اجتهاد در کل ادوار فقه شیعه و در غالب دورانهای فقه اهل سنت، مبتنی بر …
توضیحات بیشتر »نقد فقهی و حقوقی لایحه منع خشونت علیه زنان
در ششمین نشست هماندیشی معاونت امور زنان با دانشگاه مفید، خشونت علیه زنان از منظر فقهی و حقوقی مورد بررسی قرار گرفت و یکی از ایرادات وارده به لایحه تأمین امنیت زنان در برابر خشونت، مجازات محور بودن آن بیان شد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه هماندیشی معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری، با موضوع بررسی فقهی و حقوقی خشونت علیه زنان با همکاری مرکز مطالعات حقوق تطبیقی دانشگاه مفید به صورت مجازی برگزار شد. در این جلسه که ششمین نشست از نشستهای هم اندیشی است، ابتدا معصومه ابتکار، معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، اظهار امیدواری …
توضیحات بیشتر »در طلبگی، درس خواندن و کار کردن، قابل جمع نیست/ آیتالله سیستانی گفت: عامل از بین رفتن حوزه نجف، صدام نبود، بلکه دوری علما از مردم بود!
در رابطه با این موضوع در سطح واقع نه به صورت ایدهآل، باید گفت که در عالم فرض منافاتی ندارد که طلبهای هم تحصیل کند و هم در کنار آن به کاری اشتغال داشته باشد اما عملا تجربه نشان داده که درس خواندن و کار کردن باهم جمع نمیشود. اختصاصی شبکه اجتهاد: آیا طلبگی یک شغل است یا یک شان و جایگاه؟ در زمان حضرات معصومین اصحابی که در اطراف ایشان بودند چگونه معاش خود را تامین میکردند؟ اگر وابستگی حوزه به حکومتها مذموم است آیا این وابستگی به مردم باعث عرفزدگی در حوزه و علمای حوزه نخواهد شد؟ راهکارهای …
توضیحات بیشتر »تبیین فقهی جایگاه کرامت
خادمی کوشا، گفت: زمانی که ما قائل شویم بر اینکه انسان مصادیق کرامت را درک میکند و خداوند صرفا اصل کرامت را فرموده است ما جایگاهی که بتوانیم از آن حکم شرعی را درک کنیم یا به دست آوریم نداریم. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «تبیین فقهی جایگاه کرامت» به همت پژوهشکده فقه و حقوق و مشارکت مرکز همکاریهای علمی و بینالمللی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی یکشنبه گذشته در تالار امام مهدی (عج) برگزار شد. حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی خادمی کوشا عضو هیئت علمی پژوهشکده فقه و حقوق به عنوان ارائه دهنده بحث، حجتالاسلام والمسلمین سیف الله صرامی رئیس …
توضیحات بیشتر »سه اصل کرامت، عدالت و حق اعمال اراده، تعارضات فقه با حقوق بشر را حل میکند
اگر بتوانیم سه اصل را حاکم بر استنباط فقهی کنیم قهراً میتواند یک نوع روش جدیدی برای استنباط احکام باشد، اصل کرامت، اصل عدالت و اصل حق اعمال اراده، اگر این سه اصل باشد ما بر اساس همه مبانی که داریم و بر اساس همه روشهای چارچوبی که در فقه ما متعین شده است، به تعبیر مرحوم امام راحل (فقه جواهری) میتوانیم بر اساس فقه جواهری نگاه جدیدی به یک ادله بیندازیم و استنباط جدیدی داشته باشیم که مناسب با تحولات امروز هستند که هم شامل مسائل حقوق بشر و هم شامل مسائل دیگر میشود. اختصاصی شبکه اجتهاد: در سالهای …
توضیحات بیشتر »تکیه بر سیره عقلا؛ روش مواجهه با چالشهای فقهی در دنیای معاصر
استاد حوزه علمیه و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه امور تعبدی، تأسیسی و مسلم هستند، گفت: در امور عبادی، تغییرات فقهی زیادی در طول تاریخ وجود دارد که تکیه بر سیره عقلا؛ روش مواجهه با چالشهای فقهی در دنیای معاصر است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی ایازی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی شامگاه شنبه دوم آذرماه در نشست علمی «روش مواجهه با چالشهای فقهی در دنیای معاصر» گفت: امروز تفکراتی متفاوت از دوران گذشته ایجاد شده است؛ مثلا در گذشته وقتی میخواستند مجرمی را مجازات کنند او را از بالای کوه پرتاب میکردند …
توضیحات بیشتر »ایازی: نمیتوان مثل امیرالمؤمنین، بیتالمال را هر روز تقسیم کرد!/ مبلغی: مستحدثات اگر پاسخ داده نشوند، فقه را تهدید میکنند
چرا قرآن تحریر به عبد نکرده و از واژه رقبه استفاده کرده؛ رقبه یعنی (ذمه، گردن من، ذمه من، یعنی آزاد کردن چیزی که در ذمه من است)؛ مصداق آن در دوره گذشته آزاد کردن برده بود اما امروز آن مدیون و محبوس و اسیری که در زندان هست مصداق آن میباشد، فلذا این آیه اکنون هم کاربرد دارد. این نمونهای از آیهای بود که مفسرین در گذشته آنطور بیان کردند و امروز نگاه دیگر مفسری به آن شده است و اینگونه میشود که در آن اختلاف بوجود میآید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، میزگرد تخصصی «چالشهای فقه و دنیای معاصر» …
توضیحات بیشتر »اصل کرامت بر همه قواعد فقهی مقدم است/ امام میگفت: ارتداد، تغییر عقیده نیست بلکه محاربه است!
مرحوم شهید مطهری از این داستان استفاده میکند و میگوید: بالأخره ابن ملجم درعینحالی که مجرم و جنایتکار هست، دارای حقوقی نیز هست که کرامت از آنها است. لذا اینکه امیرالمؤمنین (ع) میفرماید حق ندارید او را مُثله کنید، حق ندارید او را نسبت به من مجازات بیشتری کنید، این همان معنایی است که میگوییم کرامتش ذاتی است؛ در کنار اینکه اعطایی هم هست. اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد سید محمدعلی ایازی، اگرچه همواره به قرآنپژوهی شهره بوده است، اما تحقیقات فقهی در راستای پیوند میان فقه و جهان مدرن نیز همواره بهعنوان دغدغه جدی برای وی مطرح است. روز حقوق …
توضیحات بیشتر »مرحوم صاحبی متعهدانه، دغدغهمند و مسئولانه مینوشت
محمدجواد صاحبی، دینپژوه، نویسنده و روزنامهنگار پیشکسوت حوزه دین و اندیشه که شامگاه سهشنبه ۲۳ بهمنماه در سن ۶۴ سالگی، دار فانی را وداع گفت، ازجمله چهرههایی است که علاوه بر مسئولیتهای اجرایی، علمی و فرهنگی متعدد، کتابها و مقالات بسیاری را نیز در زمینههای دین و اندیشه از خود بهجای گذاشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمدعلی ایازی؛ قرآنپژوه برجسته کشور که سالها در زمینه قرآن و معارف دینی به تحقیق و تالیف پرداخته، در گفتوگو با ایبنا، به تشریح برخی از شاخصههای اخلاقی و ویژگیهای قلم محمدجوادصاحبی پرداخت. وی گفت: محمدجواد صاحبی تقریبا از اوان پیروزی …
توضیحات بیشتر »برای رشد پژوهش، باید آستانه تحمل خود را بالا ببریم/ شیخ طوسی و سید مرتضی، در زمان خودشان، مخالف اکثریت بودند/ به مرحوم آیتالله فاضل گفتم: طلاب را گزینش کنید
در حوزههای علوم انسانی ما در بعضی جاها حرفی برای گفتن نداشتیم، روانشناسی یا جامعهشناسی یا برخی علوم انسانی دیگر، ما چقدر حرف برای گفتن داشتیم که بخواهیم جایگزین کنیم؟ این چیزها دستوری و بخشنامهای نیست که شما بگویید این کتاب را نخوانید و آن کتاب را بخوانید، وقتی شما حرفی برای گفتن نداشته باشید حتی اگر بگویید نخوانند خوب چه بخوانند بهجای آن؟ آنچه میتواند کار را انجام دهد این است که شما حرفی برای گفتن داشته باشید. اختصاصی شبکه اجتهاد: پژوهش حلقه مفقوده قدیمی حوزههای علمیه است. از دیرباز در حوزههای علمیه، به آموزش بیش از پژوهش اهمیت داده …
توضیحات بیشتر »عرفی شدن برآیند اجتهاد و پاسخگویی به نیاز مسلمانان است/ سه تفسیر از عرفی شدن دین/ بین نواندیشان دینی و روشنفکران دینی تفاوت قائل میشوم
مدرس حوزه و دانشگاه گفت: عرفی شدن برآیند اجتهاد و پاسخگویی به نیاز یک مسلمان به تحولات و نیازهای بشر و شناخت مناسبات اجتماعی در تحولات انسانی است. به گزارش شبکه اجتهاد، عرفیشدن دین یکی از موضوعاتی است که اخیراً در حوزه دینپژوهی مطرح شده و درباره آن مقالات و کتابهای متعددی نگاشته شده است. برخی عرفی شدن را همچون سکولاریسم به معنای تقدس ناباوری و قداستزدایی از دین معنا میکنند. برخی نیز با استناد به اینکه فقها نیز در فقه اسلامی، به عرف و سیره عقلا مراجعه میکنند و این یکی از ابزارهای داوری و قضاوت در محاکم است …
توضیحات بیشتر »دلیلی برای افزایش دیه در ماههای حرام وجود ندارد!/ قرآن دیه زن و مرد را یکسان وضع کرده است/ افزایش دیه در ماههای حرام برای همه زمانها و مکانها صدق نمیکند
یک استاد حوزه و دانشگاه گفت: در قرآن در مورد دیه تفاوتی بین زن و مرد مشاهده نمیشود، اما در فقه ما و در دستهای از روایات این تفاوت به وجود آمده است. به گزارش شبکه اجتهاد، دیه یا خونبها از قوانین اسلام است و بر اساس تعاریف فقهی، مال یا پولی است که به سبب کشتن انسان یا نقص عضو به کسی که صدمه دیده است یا به بازماندگان او پرداخت میشود. در تعریف حقوقی، دیه کیفر نقدی است که از مجرم به نفع مجنیعلیه یا قائم مقام او گرفته شود. میزان دیه از سوی شارع(دادگاه) برای جنایت تعیین …
توضیحات بیشتر »فقه نیازمند بازسازی جدی و عمیق بر مبنای اصل کرامت است
قرآنپژوه حوزه علمیه قم گفت: اگر میخواهیم بر مبنای اصل کرامت مشکلات را مرتفع کنیم، باید فقه به صورت عمیق و جدی بازسازی شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی ایازی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، در نشست علمی «جایگاه کرامت انسان در استنباط فقهی» در مؤسسه فهیم گفت: قرآن در سوره اسراء و در سوره حجرات در باب کرامت انسان دو آیه بیان فرموده است؛ در سوره حجرات موضوع اکرمیت و در سوره نساء سخن از کرامت ذاتی است. وی افزود: اینکه انسان متولد شده چه جایگاه و مقامی دارد بحث سوره نساء است و سوره حجرات …
توضیحات بیشتر »