بایگانی برچسب: شهید مرتضی مطهری(ره)

شبکه اجتهاد: بسیاری از فقهاء و متفکران به مسئله‌ (چگونه شریعت “جهان متحول در بستر زمان” را پوشش می‌دهد؟ و چگونه فقیه می‌تواند این پوشش تشریعی را در روش فقهی خود فعال و اعمال کند؟) پرداخته اند. این مسئله دو مرحله برای بررسی دارد: مرحله اول: چه مکانیزمی را شریعت برای پوشش تحولات زمانی در خود تعبیه کرده است؟ مرحله دوم: چه منهج فقهی برای استفاده از این قابلیت‌های نهفته در شریعت وجود دارد که باید فقیه آن را فهم و کشف کند و در روش استنباطی خود منظور نظر بدارد؟ از جمله این متفکران، شهید مطهری است که به …

شبکه اجتهاد: اگر بر خشت خشت کلمات استاد شهید مرتضی مطهری نگاهی موشکافانه داشته باشیم، مشاهده می‌کنیم که این بنّای بصیر با برهَم نهادن بینش‌های بنیادینش، بنایی زیبا خلق کرده که هر رهگذری به وُسع خویش از زیبایی‌های آن بهره‌مند می‌شود. عجین شدن فهم عالمانه و تفکر فقیهانۀ این فقیه مبارز با نیازها، مقتضیات و جریانات سیاسی اجتماعیِ زمانه‌اش، ‌از ایشان شخصیتی منحصربه‌فرد ساخته است که به‌راحتی نمی‌توان از اندیشه‌های ناب ایشان چشم‌پوشی کرد. در میان این اندیشه‌های بنیادین، اندیشه‌های سیاسی ایشان نقش برجسته‌ای در جهت‌ دهندگی به انقلاب و ساختارمند نمودن نظام اسلامی دارند، که شایسته است مورد توجه …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی از نحوه آشنایی شهید مطهری با علامه طباطبایی در سال ۱۳۳۰ و مباحثه علمی ایشان می‌گوید:

رئیس بنیاد امامت ضمن اشاره به ویژگی‌های عقلانیت شهید مطهری تصریح کرد: ایشان از یک طرف تقابلی با عقلانیت مدرن ندارند بلکه سعی می‌کنند از درون آن عقلانیت سره را از ناسره بازشناسی کنند و از سوی دیگر این خودبنیادی و خودبسندگی در حوزه عقل‌گرایی مدرن را زیر سوال می‌برند و نشان می‌دهند عقل به تنهایی نمی‌تواند نظام زندگی بشر را اداره کند. به گزارش شبکه اجتهاد، شهید آیت‌الله مرتضی مطهری شخصیتی بود که تمام عمر خود را صرف احیای تفکر دینی و تبیین عقلانیت دین و پاسخگویی به سوالات و شبهات جامعه خصوصا نسل جوان کرد. در راستای بازخوانی …

شبکه اجتهاد: هردو مبارز بودند و در مسیر معیّن امام (رضوان‌الله‌علیه). «علامه مرتضی مطهری»، مبلغ بزرگ و مدرس مشهور دانشگاه بود و «استاد سیدعلی خامنه‌ای» عالم مبارز و محقق حوزه علمیه مشهد و جمع‌های مشتاق دانشجویی. در این مسیر از خرداد ۱۳۴۲، جهاد فکری بخشی از مبارزه و پرده‌ای از قیام یاران امام برای یک تجدیدنظرطلبی بزرگ بود. علامه مطهری و آیت‌الله خامنه‌ای، اگرچه جزئی از این جمع بودند و هر کدام در سنگر انقلابی خود مجدانه فعالیت می‌کردند، مراودات «صمیمانه و مهربانانه‌ای» هم با یکدیگر داشتند. بخش اعظم این مراودات، روابط علمی آن‌ها بود که تا واپسین روزهای حیات …

شبکه اجتهاد: «فیلسوف و فقیه انقلابی» کسی است که در راهبری مردم انقلابی پیشتاز باشد و روشنگری و هدایتگری کند و نگذارد قیام مردم به انحراف کشیده شود و به تصرف نااهلان و مرفهین بی درد درآید. او باید بتواند جلوتر از مردم افق های آینده را بشکافد و چالش های ناشناخته حکومت انقلابی در آینده را شناسایی و پاسخ آنها را برای آیندگان تدارک ببیند. ‌‌‌آیت‌الله شهید مرتضی مطهری که امام خمینی(ره) او را حاصل عمر شریف خود معرفی کرده بود چنین فیلسوف و فقیه انقلابی بود. با تبعید امام خمینی(ره) در سال ۴۳ به نجف اشرف بیم آن‌‌‌ …

شبکه اجتهاد: فقه، درخورِ جایگاهی که دارد باید از چنان رشد و بالندگی برخوردار باشد که بتواند همپا، بلکه پیشاپیش حرکت شتابان زندگی انسان امروز حرکت کند و هر آن، افق‌های جدیدی را فرا روی خواهندگان و آرزومندان بگشاید و پاسخ‌گوی انبوه نیازهای فردی و اجتماعی باشد. دانشی که فلسفه وجودی خود را روشن کردن تکلیف یکان یکان، چه در زندگی فردی و چه زندگی اجتماعی می‌‌‌داند، و (فعل مکلف) محور تمامی پژوهش‌ها و بررسی‌های اوست، نمی‌‌‌تواند از دگردیسی‌های پرشتابی که برگرداگرد (فعل مکلف) تنیده است، چشم بپوشد. این جایگاه عالمان دین و فقیهان روشن‌اندیش را متعهد می‌‌‌سازد، تا به …

شبکه اجتهاد: مطهری را به عنوان یک روحانی و اسلام شناس برجسته، به عنوان یک فیلسوف و متفکر ژرف اندیش، به عنوان یک استاد و نویسنده نمونه و به عنوان‌های دیگری از این قبیل شناخته‌ایم. اما شناخت او به عنوان یک مصلح اجتماعی، نیاز مغفولی است که به دو دلیل ضرورت مضاعفی یافته است. نخست آنکه مطهری از معدود متفکرانی است که مورد قبول و اقبال قشرهای متفاوت اجتماعی و طیف‌های مختلف فکری است و نظر صائب، نیت خالص و قدرت نظریه پردازی او را همگان پذیرفته و تحسین کرده اند. دیگر آنکه با گذشت سه دهه از تجربه برپایی …

دو کتاب «حق عقل در اجتهاد» و «روابط زن و مرد در اسلام» از استاد شهید آیت‌الله مرتضی مطهری توسط انتشارات صدرا چاپ و راهی بازار کتاب شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «حق عقل در اجتهاد» شامل سه مقاله و دو سخنرانى از استاد شهید است. در دو مقاله اول، حق عقل در اجتهاد (به معناى مصطلح در فقه شیعى) به طور مفصل مورد بررسى و تحقیق قرار گرفته و ضمنآ به پیدایش مسلک اخبارى‌گرى در میان شیعه و مبارزه مجتهدان با این مسلک پرداخته شده است. مقاله سوم به مناسبت هزارمین سال وفات شیخ صدوق و صدمین سال …

نشریه دیده‌بان اندیشه به مقتضای رسالت تبیین‌گرایانه در شماره جدید خود به منظور ارائه فهمی عمیق از پروژه احیاگری استاد مطهری، محورهای «واژه‌شناسی اصلاح و احیاء»، «مقدمات پروژه احیاگری شهید مطهری»، «مدل احیاگری شهید مطهری» و «تفاوت احیاگری شهید با اصلاحات روشنفکری» را مورد بررسی قرار می‌دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از چالش‌های مهم انسان با مقوله دین که مخصوصا در دوران مدرن و با پیدایش سبک‌های مختلف زندگی، به آن توجه شده، تغییرات حاصل‌شده در زندگی و فرهنگ جوامع است که غبار کهنگی به چهره ادیان سنتی می‌پاشد. ظهور رنسانس در عالم مسیحیت، راه حل این چالش را …

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم، گفت: کسی که فیلسوف فقه است می‌تواند «فقه» را از حیث روشی اشباع کند و فقه را به سمت پاسخ‌گویی و معاصر سازی بکشاند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «ظرفیت‌های فقه مطهری برای فقه معاصر» به همت موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) با ارائه استاد احمد مبلغی، رئیس شورای دین پژوهان کشور و عضو مجلس خبرگان رهبری در جمع اساتید و فضلا این موسسه برگزار شد. استاد مبلغی، ضمن تبیین مفهوم فقه معاصر به تشریح دو حوزه «فلسفه فقه» و «روش فقه» در دیدگاه‌ها شهید آیت‌الله مرتضی مطهری پرداخت. آنچه در ادامه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمد سروش محلاتی مدرس حوزه علمیه قم، ضمن درس گفتارهای خویش، نظر شهید آیت‌الله مرتضی مطهری در باب نسبت رضایت مردم و حرکات سیاسی معصومین (علیهم‌السلام) را مورد بررسی قرار داده‌ است. وی پس از بررسی عبارات شهید مطهری می‌گوید: تلقی رایج این است که امام(ع) به صحنه سیاسی می‌آید که حقش را بگیرد، اما شهید مطهری می‌گویند خیر، مردم هستند که به صحنه می‌آیند و اگر خواستند، امام(ع) قدرت را می‌گیرد و الا اگر مردم نیایند، اوضاع هم به سامان باشد، امام علی(ع) اعتراضی ندارد. به نظر می‌رسد این نسبت به هیچ عنوان به شهید …

شبکه اجتهاد: صفحه مجازی بنیاد علمی‌وفرهنگی شهید مطهری به مناسبت عید غدیر خم ، بخشی از سخنان آن شهید با موضوع غدیر آیه اکمال دین را منتشر کرده است. در این سخنان، شهید مطهری با استفاده از آیه قرآن می‌گوید: «بعد از غدیر از خودتان بترسید نه از کفار!».

استاد مطهری فقیهی جامع و دارای نوآوری‌‌های اصولی و ریشه‌‌‌ای در زمینه موضوعات فقهی می‌باشد. این نوآوری‌‌ها مبتنی بر یک سری مبانی و دیدگاه‌‌هایی است که تا به حال مورد بررسی جدی قرار نگرفته و نه تنها بیان جامعی در این زمینه ارائه نشده است، بلکه به طور کلی مورد غفلت قرار گرفته است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد شهید مرتضی مطهری از دانشمندان برجسته جهان اسلام در دوران معاصر است که جامع علوم معقول و منقول اسلامی و صاحب تفکری وسیع و منضبط و شناختی منطبق با زمان و نیازهای واقعی زمان می‌باشد. ایشان تربیت شده اساتید برجسته علوم …

شبکه اجتهاد: انواع روابط اقتصادی، روابط طبیعی و روابط اعتباری: ما دو نوع روابط اقتصادى داریم: روابط طبیعى و روابط اعتبارى و قراردادى. از لحاظ روابط طبیعى، علم اقتصاد علم به قوانین طبیعت است آن‏چنان‏ که هست، یعنى یک علم نظرى است‏ و اختلاف نظر در این علم از قبیل اختلاف نظر در علوم نظرى است …، ولى از لحاظ روابط اعتبارى، علم اقتصاد علم به روابط است آن‏چنان‏ که باید باشد. از نظر دوم است که مسئله عدالت و ظلم و خوب و بد و شایسته و ناشایسته به میان مى‌‏آید و به اصطلاح جنبه اخلاقى دارد. معمولًا در …

شبکه اجتهاد: مطهری، ساخته‌های فرهنگیِ ناظر به قیامِ امام حسین – علیه‌السلام – را آغشته به تحریف می‌دانست و این تلقّی را در کتابِ «حماسه حسینی»، بسط داد. او می‌گوید تحریف به‌معنیِ عملی است که در اثرِ آن، واقعیّتی به‌صورتِ واژگونه و ناصواب، به دیگران منتقل شود. به‌بیان‌دیگر، تحریف عبارت است از تصرّف و تغییر در روایتِ یک واقعیّت که موجبِ معکوس‌شدن یا دست‌کم مخدوش‌شدنِ برداشتِ مخاطب از آن واقعیّت گردد. تحریف، بر دو گونه است: تحریفِ لفظی و تحریفِ معنوی. تحریفِ لفظی آن است که در صورتِ واژه ها و و ظاهرِ عبارات، دست برده شود، به‌گونه ای‌که کلام، …

کتاب «مطهری و عدالت» از مجموعه (بازخوانی مطهری پس از چهل سال، جلد دوم)، نوشته حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، با وجود گذشت چهل سال از شهادت آیت‌الله مرتضی مطهری، هنوز پژوهشگران از خوان گستردهٔ آراء و نظرات این متفکر شهید استفاده و به آن استناد می‌کنند. درعین‌حال، طی این مدت، در حوزه‌هایی که استاد شهید مطهری در آن‌ها قلم زده یا سخن رانده است، موضوعات و چالش‌های جدید بسیاری پدید آمده‌اند. ازاین‌رو، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی، کتاب «مطهری و عدالت» از مجموعه (بازخوانی …

شبکه اجتهاد: برخی منتقدند که چگونه می‌توان اندیشه شریعتی را مطهری‌گونه و مطهری را شریعتی‌گونه خوانش کرد؟ منتقدان بر این باورند که این دو پارادایم مبتنی بر مفروضات متفاوتی بنا شده‌اند و هر تلاشی برای سنتز سیستماتیک اندیشه‌های آنان محکوم به شکست است، اما من بر این عقیده هستم که نه تنها چنین پروژه‌ای ممکن است بل مطلوب جامعه امروزی ایران نیز می‌باشد. اما چگونه می‌توان این سنتز سیستماتیک را به انجام رساند؟ اجازه دهید به مفهوم مقتضیات زمان و مکان اشاره کنم. بسیاری از حکماً و فلاسفه اسلامی و فقهای اصولی در جهان تشیع در قرن بیستم در نسبت …

کتاب «خانواده و اخلاف جنسی» (مبانی حقوق زن از نظر اسلام۱) به همت انتشارات صدرا و همزمان با ایام شهادت استاد مرتضی مطهری روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «خانواده و اخلاق جنسی» گرد آوری شده از موضوع مبانی حقوق زن از نظر اسلام است که شامل مباحث «پیامبر (ص) و اخلاق جنسی»، «حکومت معنوی زن»، «تحفه‌های خلاق نوین جنسی»، «مرد و زدن زن؟» و «عفاف، غیرت و حیا» است. «آیا درست است دختر از پسر خواستگاری کند؟»، «آیا صحبت از زدن زن در قرآن، توهین به زن است؟»، «آیا فقط زن ناموس مرد است یا هر …

دکتر پیغامی گفت: متاسفانه به دلیل اینکه در حوزه و دانشگاه، مباحث فلسفی اقتصاد جایگاهی ندارد، آن لایه‌ای از اندیشه‌های شهید مطهری که فلسفه اقتصادی اسلام را در دنیای معاصر با مقتضیات زمان و مکان فعلی، برای انقلاب اسلامی تدوین شده است، مورد توجه قرار نگرفته است. آنچه که ما از شهید مطهری انتظار داشتیم و این انتظار به غایت انجام شده و هیچ نقصی در آن نیست، طراحی خطوط پایه‌ای و بنیادین اندیشه اقتصادی است که سئوالات بنیادینی که امثال آدام اسمیت در اقتصاد پاسخ دادند، شهید مطهری پاسخ دادند. به گزارش شبکه اجتهاد، شهید آیت‌الله ‌‌مرتضی مطهری(ره) از …

مسئولیت انسانها نسبت به سلامت دیگران یکی از مسائلی است که امروز و در پی شیوع بیماری ویروس کرونا در کشور اهمیت فراوانی پیدا کرده است. وقتی رعایت نکردن بهداشت فردی موجب ضرر رساندن به بهداشت جامعه شود، می‌توان از ابزار قدرت برای اعمال بهداشت در جامعه استفاده کرد، بر همین مبنا شهید مطهری «بهداشت اجباری» را امری منطقی و بنابر مصلحت جامعه تحلیل می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، به همین مناسبت پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR در این مطلب مروری بر سخنان شهید مطهری درباره‌ی «بهداشت اجباری» دارد که در کتاب پانزده گفتار منتشر شده است. سلامتی، مسئله سلیقه‌ای نیست وقتی …

سخنان استاد شهید مرتضی مطهری درباره حقوق زن در اسلام که در اردیبهشت سال ۱۳۴۵ ایراد شده است، با عنوان «نظام خانوادگی اسلام» مکتوب شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نظام خانوادگی اسلام شامل ۹ جلسه بحث و انتقاد انجمن اسلامی پزشکان در باره حقوق زن در اسلام است که توسط استاد مطهری از تاریخ ۱۶ اردیبهشت سال ۱۳۴۵ به طور هفتگی ایراد شده است. در این کتاب اجتماع خانوادگی با اجتماع مدنی مقایسه شده و با توجه به ویژگی‌های هرکدام، نوع حقوق و تکالیف اعضای این دو اجتماع مورد بحث واقع شده است. چرا در اسلام مدیریت خانواده به مرد …

همایش «شهید مطهری و تمدن نوین اسلامی» روز چهارشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ در سالن همایش‌های مدرسه دارالشفای قم برگزار شد. در این همایش، ابتدا استاد علیرضا اعرافی، مدیر حوزه علمیه قم و دکتر حمید پارسانیا، عضو شورای انقلاب فرهنگی، به سخنرانی پرداختند. سخنران پایانی نیز آیت‌الله سبحانی بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ابتدای این مراسم، استاد اعرافی، با تبریک روز معلم و ابراز همدردی با سیل‌زدگان، گفت: از یکایک اساتید، طلاب و حوزویانی که در امر کمک به سیل‌زدگان به‌صورت جهادی حضور پیدا کردند سپاسگزاری می‌کنم. جامعیت و اجتهاد در غالب علوم اسلامی وی سپس به بیان شاخص‌های شخصیتی …

شبکه اجتهاد: امام خمینی به عنوان رهبر انقلاب اسلامی و بنیان گذار نظام جمهوری اسلامی ایران، برای نخستین بار در تاریخ بیستم مهرماه ۱۳۵۷ از نظامی با نام «جمهوری اسلامی» سخن گفت و در روزهای بعد در تبیین آن اظهار داشت: «اما جمهورى، به همان معنایى است که همه جا جمهورى است. لکن این جمهورى بر یک قانون اساسى‏اى متکى است که قانون اسلام است. اینکه ما جمهورى اسلامى مى‏گوییم براى این است که هم شرایط منتخب و هم احکامى که در ایران جارى مى‏شود اینها بر اسلام متکى است، لکن انتخاب با ملت است و طرز جمهورى هم همان …

اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد شهید مرتضی مطهری(ره) در چند جلسه سخنرانی، نظرات خود را درباره بیمه مطرح نموده‌ که در آخر کتاب «مسئله ربا و بانک» منتشر شده است. ربوی وغرری بودن بیمه عمر و مشروعیت و اجرایی بودن بیمه عاقله, از جمله اهم نظرات ایشان در این باب است. نکات مهم دیگری نیز در مباحث تفصیلی ایشان به چشم می خورد که ما در این یادداشت به اختصار بیان می‌کنیم: ۱- بیمه؛ یک عقد مستقل: ما هیچ دلیلی نداریم که همه معاملات صحیح باید داخل در یکی از معاملات متعارفی که در فقه مطرح است، باشد. ما یک سلسله …

مرحوم شهید مطهری قبل از انقلاب، مقاله مفصلی درباره کتاب «الغدیر» علامه امینی نوشت و ثابت کرد که الغدیر علامه امینی، وسیله وحدت مسلمین است. شبکه اجتهاد: ۱۲ تیرماه در تقویم کشور روز بزرگداشت علامه امینی نام گرفته است. مؤلف موسوعه یا دایره المعارف بزرگ الغدیر که نقطه عطفی در تاریخ امامت پژوهی و سیر و تطور عقاید شیعیان بود و موجب عمق بخشی به باورهای مذهبی پیروان اهل بیت(ع) در دوران معاصر گشت. به این مناسبت بخشی از بیانات حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر فرزانه انقلاب اسلامی درباره شخصیت علامه امینی و کتاب گرانسنگ الغدیر را به جهت برخورداری …

رئیس موسسه پژوهشی فرهنگی فهیم و استاد حوزه علمیه با اشاره به طرح نظریه جهاد ابتدایی در نیم قرن اخیر تاکید کرد: این نظریه دارای اشکالاتی است که با توجه به تلاش دشمنان در خشن جلوه‌دادن اسلام نیازمند تحلیل و بررسی دقیق‌تر است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی‌زاده، رئیس موسسه پژوهشی فرهنگی فهیم در ادامه جلسات تحلیل آیات جهادی قرآن کریم گفت: در این آیات اجمالا درباره جهاد دفاعی بحث شده است، ولی در آیه ۱۹۳ بحث از جنگ و جهاد ابتدایی است. قاضی‌زاده با اشاره به هفت نظریه در این مورد و توضیحات ارائه شده در …

باید بگوییم که اتحاد تسنن و تشیع میسور نیست. این دو جریان عقیدتی و فرهنگی و تاریخی وسیع را نه‌‌ می‌توان در هم ادغام کرد، و نه‌‌ می‌توان یکی را به سود دیگری – یا به سود اسلام – نابود ساخت. کاری که‌‌ می‌توان کرد و عملی است، دعوت سنی و شیعه است به اتحاد. این کار عملی است و لازم است و وظیفه. شبکه اجتهاد: امروز در جهان دو دین بزرگ آسمانی هست، یکی اسلام و دیگری مسیحیت. البته در مسیحیت حقایق چندان محفوظ نمانده، و دستخوش تحریف و تغییر و تصرف بسیار گشته است. با اینهمه، از نظر …

استاد و پژوهشگر حدیث با اشاره به ویژگی‌های علمی شهید مطهری گفت: نزدیک به ۲۰ روایت مشهور در اذهان عمومی و حتی نخبگانی وجود دارد که مرحوم مطهری آن‌ها را جعلی و خلاف عقل می‌داند. به گزارش شبکه اجتهاد؛ حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مهریزی، عضوهیئت علمی موسسه دارالحدیث در نشست علمی بررسی احادیث ساختگی از منظر شهید مطهری در موسسه فهیم گفت: مرحوم مطهری سه ویژگی داشته است؛ پالایشگری، تبیین عقلانی آموزه‌های دینی و پاسخ به شبهات و سؤالات؛ در بخش نخست به نقد روحانیت و بعد به تبیین عاشورا پرداخته است و در لابلای آثار دیگر خود به بحث احادیث …

سروش محلاتی ضمن تبیین برخی از ویژگی‌های بارز شهید مطهری بیان کرد: می‌توانیم ایشان را به عنوان یک فقیه یا فیلسوف معرفی کنیم، اما وجه امتیاز شهید مطهری نسبت به دیگر علما مهم‌ترین دغدغه‌ او یعنی اصلاح دینی بود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام و المسلمین محمد سروش محلاتی در مراسم «استاد مطهری و اصلاح دینی» که در دانشکده الهیات و معارف دانشگاه تهران برگزار شد، بیان کرد: مسئله اصلاح دینی، محور دغدغه‌های شهید مطهری است، می‌توانیم ایشان را به عنوان یک فقیه و مجتهد معرفی کنیم و بشناسیم که در این صورت، هم سطح ایشان فقهای دیگری نیز بوده …