موسسه عالی فقه و علوم اسلامی تحت اشراف مقام معظم رهبری «مدرسه تابستانه مسائل فقهی معاصر» را با حضور اساتید حوزه و دانشگاه در شش گروه «فقه معاملات، فقه جزاء، فقه سیاسی، فقه اقتصاد، فقه خانواده، فقه تربیت» برگزار میکند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، با تحولات زندگی اجتماعی در دهههای اخیر مسائل فقهی نوپدیدی برابر حوزههای علمیه قرار گرفت. پرداختن به این حوزه علاوه بر تسلط فقهی نیازمند بهرهمندی از دانش متناظر روز نیز است. حل این مسائل که هم در سطح اجتماعی و هم برای نظام اسلامی مورد نیاز و موثر است مستلزم تربیت پژوهشگرانی است که در کنار …
توضیحات بیشتر »چیستی، الزامات و اقتضائات روشی فقه معاصر
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به ضرورت برخوردار سازی روش استنباط از عناصر معطوف به شرایط معاصر گفت: برای شکلگیری فقه معاصر، معاصر بودن موضوع کافی نیست بلکه لازم است به روش نیز عنصر معاصرت تزریق شود. عناصر معاصرتی برای روش، دست کم چهار عنصر شامل؛ مراجعه به تخصصهای معاصر در شناخت موضوعات (و در مواردی به مطالعات بینارشتهای)، معاصرسازی تطبیق احکام، معاصرسازی تطبیق برخی از قواعد اصولی و حضور بخشی به انسان معاصر در روش استنباط از خاستگاه توجه عمیق به انسانشناسی کلامی معطوف به خصایص انسان معاصر و رفتن از این جایگاه به سمت فهم نصوص از …
توضیحات بیشتر »چرا دفتر فقه معاصر راهاندازی شد؟
دفتر فقه معاصر به دنبال این است که مسائل مورد ابتلاء در عصر حاضر که با زندگی بشر عجین شده است را در کتب درسی حوزه بگنجاند تا طلاب و دانش پژوهان در مرحله سطح با آنها و فروعات و ادله آنها آشنا شوند و پس از آن خود به خود در درسهای خارج هم مطرح میشود، زیرا بسیاری از دروس خارج هم براساس کتب سطح خواهد بود. شبکه اجتهاد: دفتر فقه معاصر حوزههای علمیه با مسئولیت آیتالله محمدمهدی شب زندهدار از اساتید بنام حوزه علمیه قم، عضو شورای عالی حوزههای علمیه همچنین عضو فقهای شورای نگهبان، با هدف پرداختن …
توضیحات بیشتر »حمایت و همراهی ۳۵ تن از اساتید و مدیران علمی کشور با دروس خارج فقه معاصر
در طول سالیان متمادی مراکز متعدد آموزشی در حوزه و دانشگاه دورههای آموزشی تلفیقی مناسبی برگزار نمودند، اما آنچه که در طول این سالها کمتر مورد توجه واقع شده تمرکز بر پژوهشهای مشترک حوزوی ـ دانشگاهی به جای رویکردهای آموزشمحور است. اقدام جدید حوزههای علمیه در مسیر پژوهشهای مشترک نوید آغاز فصلی تازه در جهت تعالی تولید علمی ایران را میدهد. به گزارش شبکه اجتهاد، سرعت اخبار تحولات اجتهادی حوزههای علمیه هر روز بیش از قبل میشود. با ریل گذاریهای هوشمندانه سالهای گذشته، امروز شاهد آن هستیم که این حوزه مبارکه به مرکز تبادلات نظریات علمی به روز دنیا تبدیل …
توضیحات بیشتر »روشها و عرصههای جدید در فقه معاصر
مدلها باید بر اساس نگاهی جامع و منظومه وار از احکام فقهی شکل بگیرد. با یک فرع مدل اجتماعی درست نمیشود، بلکه باید ارزشهای حاکم بر حکم، هدف از اجراء حکم، کارکرد حکم در جامعه و سایر عناصر مربوط به حکم شناخته شوند. لذا برای کاربردی کردن فقه، نیاز به استخراج نظام واره از فقه در عرصههای فراخ و وسیع اجتماعی است تا به مقررات، فرهنگ و مدلهای زندگی تبدیل شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: دومین نشست تخصصی مدرسه عالی سطح چهار حوزه علمیه خراسان به مناسبت هفته پژوهش با حضور حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، رئیس میز توسعه و توانمندسازی …
توضیحات بیشتر »جمهوری اسلامی ایران و فقه معاصر/ سید مجتبی امین جواهری
شبکه اجتهاد: نظام جمهوری اسلامی ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ و با گذشت ۱۴ قرن از حیات پیغمبر اکرم (ص) در ایران استقرار یافت. شاید بزرگترین چالش نظری و عملی این نظام از جنبههای ایدئولوژیک و در نسبت خود با اسلام، مربوط به مقوله «زمان» و «تحولات تاریخی انسان» باشد. جمهوری اسلامی برخواسته از دو ادعای اساسی است: اولاً خود را اسلامی میخواند و ثانیاً برای رفع نیازهای اساسی انسان مدرن، راه حل دارد. این دو ادعا امروزه در محافل علمی با اصطلاح «دین حداکثری» تقریر میگردد. مسألهای که با در نظر گرفتن دو ادعای فوق …
توضیحات بیشتر »گزارشی از موضوعات دروس خارج «فقه معاصر» حوزه علمیه قم + لیست اساتید
طلاب دروس خارج، امسال میتوانند با شرکت در دروس خارج فقه معاصر علاوه بر بررسی اجتهادی موضوعات جدید و مورد نیاز از امتیازات ویژه این دروس بهرهمند گردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دفتر فقه معاصر حوزه علمیه قم چندی سالی است در راستای تحقق خواست مقام معظم رهبری و مراجع عظام، اساتید و عموم طلاب، بر تحول صحیح، دقیق، بهروز و اجتهادی حوزه، در راستای اهداف کلان «سند چشمانداز حوزههای علمیه» شروع به برگزاری دروس خارج «فقه معاصر» با رویکرد مسائل مستحدثه کرده است. با اینکه ویروس کرونا سایهای بر فعالیتهای جاری عموم طلاب و دانشپژوهان انداخته است، اما با …
توضیحات بیشتر »بررسی «قراردادهای بازار آتی بورس» در درس خارج فقه معاصر
بحث بررسی قرارداد آتی بورس (آتی سکه، پسته، زعفران و…) در درس خارج فقه بورس و اوراق بهادار حجتالاسلام والمسلمین عندلیب همدانی آغاز شد. به گزارش شبکه اجتهاد، بحث بررسی قرارداد آتی بورس (آتی سکه، پسته، زعفران و…) در درس خارج «فقه بورس» حجتالاسلام والمسلمین علی عندلیب همدانی آغاز شد. برپایه این گزارش: طلاب و فضلای از ساعت ۷ – ۸ صبح در مدرس ۱۱۲، مدرسه مرحوم آیتالله تبریزی (ره) میتوانند در این بحث مهم شرکت نمایند. متن «دستور العمل معاملات قرارداد آتی در بورس اوراق بهادار تهران» را در کانال دفتر فقه معاصر ببینید. این مصوبه مورد بررسی جدی …
توضیحات بیشتر »ایزدهی: در زمان صفویه، واردات فقیه داشتیم!/ رفعتی: اساتید دیگر مثل گذشته کتاب نمینویسند/ اسلامی: موضوعشناسی دقیق، فقیه را دچار عسر و حرج میکند
با روی کار آمدن صفویه که حاکمان شیعی، البته صوفی مسلک، بودند نیاز به فقیه برای تدوین قوانین حکومتی احساس شد تا اینکه به فکر واردات فقها بیفتند و به همین جهت مرحوم محقق کرکی را از جبل عامل به ایران آوردند. محقق ثانی با این اعتقاد که فقه شیعی نرمافزار حکومت شیعی است به ایران آمد و این مطلب با توجه به دو رساله علمی او در باب خراج و صلاه جمعه قابل فهم است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اختتامیه مدرسه پانزدهم از طرح ملی مشق اجتهاد، روز پنجشنبه ۳۰ آبان ۱۳۹۸ در مرکز تخصصی دارالمعرفه قم برگزار شد. …
توضیحات بیشتر »مزایای جدید شرکت در دروس خارج فقه معاصر + لیست اساتید
طلاب دروس خارج امسال میتوانند با شرکت در دروس خارج فقه معاصر علاوه بر بررسی اجتهادی موضوعات جدید و مورد نیاز از امتیازات ویژه این دروس بهره مند گردند. به گزارش شبکه اجتهاد، طلاب برای استفاده از این امتیازات باید حضور مستمر و فعال در دروس اعلامی ذیل داشته و از تاریخ ۱۱ لغایت ۱۳ آبان ماه ۹۸ نیز در سامانه نجاح http://login.ismc.ir/ به ثبت نام در حداقل یکی از این دروس اقدام نموده باشند. امتیازات عمومی شرکت در دروس خارج فقه معاصر امتیازات عمومی شرکت در دروس خارج فقه معاصر شامل: امتیاز ویژه در کتاب سال و جشنواره علامه …
توضیحات بیشتر »فقه معاصر به دنبال توافق فقه با مدرنتیه و عرفی شدن نیست/ نگاه حکومتی سرنوشت مسائل را دگرگون میکند/ ۱۲ تمایز فقه معاصر از فقه قدیم
حجتالاسلام اسلامی، دوره معاصر را دورهی جدیدی برشمرد و گفت: این دوره ماهیتاً متفاوت از ادوار گذشته نیست. یعنی چنین نیست که فقه این دوره با روشنفکری، دنیای متمدن، مدرنیته و تکنولوژی به توافق رسیده و عرفی شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین رضا اسلامی، استاد حوزه علمیه قم در دوره تابستانه منهاج که از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار شد، به بررسی سیر تطور تاریخی فقه معاصر شیعه پرداخت و در تعریف فقه معاصر اظهار کرد: فقه معاصر همین فقه عصر حاضر است. وی افزود: آیا فقه عصر حاضر با فقه عصر قاجار، فقه عصر صفویه، فقه علامه …
توضیحات بیشتر »بایستههای راه اندازی کرسی های فقه معاصر برای پاسخ گویی نیازها
هر لجنهای باید برای خود چشم انداز کوتاه، میان و بلند مدت داشته باشد. کار لجنهها، شناسایی موضوعات جدید برای همیاری وهم فکری با استاد برای ارائه کرسی فقه معاصر است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدموسی هاشمی تنکابنی معاون پژوهش سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم، در نشست هم اندیشی با نمایندگان اساتید دروس خارج فقه معاصر که در مدرسه عالی دارالشفاء در قم برگزار شد با اشاره به اینکه یکی از مهمترین ماموریتهای حوزههای علمیه تولید علوم دینی است گفت: پژوهش در حوزه یعنی فرایند تولید علم دینی و اینکه چگونه بتوان به پاسخهای مسائل رسید. …
توضیحات بیشتر »سه اقدام مهم در دبیرخانه فقه معاصر
صبوری فیروزآبادی با اشاره به اینکه سه اقدام در دبیرخانه فقه معاصر صورت گرفته، اذعان کرد: تشکیل کارگروه مسئله یابی، تشکیل جمعهای طلاب محقق ذیل اساتید درس خارج به عنوان بازوی استاد و سوم موضوع شناسی است. بنای ما خدمت به فقه و فقها است، لذا در بلند مدت به دنبال تدوین کتابهای فقهی منبع هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام محسن صبوری فیروزآبادی، در نشست علمی «فقه معاصر» که به مناسبت هفته پژوهش برگزار شد، در جمع اساتید درس خارج حوزه علمیه اصفهان اظهار کرد: فقه معاصر فقهی است که بنا دارد همگام با شرایط زمان و ظروف زمان …
توضیحات بیشتر »گرفتاری به فتاوای احتیاطی؛ مانع روزآمدی فقه شده است/ «فقه» باید روشن و محکمتر وارد عرصههای اجتماعی شود
استاد حوزه علمیه قم با تأکید بر لزوم کنار گذاشتن احتیاط بیش از حد در فتوا گفت: آرای فقهای گذشته با اینکه سرمایه عظیمی برای امروز است، ولی پاسخگوی نیازهای جدید نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید ضیاء مرتضوی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، با بیان اینکه فقه دانشی متکی به منابع و روش در دیدگاههای موجود است، به ایکنا گفت: اگر فقه را در این سه سطح دستهبندی کنیم، در این صورت باید ببینیم که فقه در مواجهه با سؤالات و مسائل روز پاسخگو هست یا خیر؟ وی تأکید کرد: منابع ما یعنی قرآن، …
توضیحات بیشتر »تلاشهای دفتر فقه معاصر؛ از تولید متون جدید آموزشی تا تطبیق مکاسب با حقوق قراردادهای آمریکا
حجتالاسلام اثنی عشری با اشاره به الزامات رونق علمی در حوزه، فقه و اصول را مهم ترین دانش برای تدوین قوانین دانست و تأکید کرد که نباید در حوزه احساس عقب ماندگی نهادینه شود و طلبه باید جایگاه خود را در حوزه درک کند. به گزارش شبکه اجتهاد، با شروع فعالیت آیتالله اعرافی در راس مدیریت حوزههای علمیه و ارائه طرحهای جدید ایشان برای شتاب بخشی به روند تحول در حوزه، بارقههای امید در بین تحول خواهان بیش از گذشته روشن شد. راه اندازی دفتر فقه معاصر به منظور پاسخگویی به نیازهای نظام اسلامی یکی از فعالیتهای ارزشمندی بود که …
توضیحات بیشتر »جواز تعدد زوجات با «عدالت» و تفاوت دیه با «کرامت انسانی» ناسازگار است/ ناکارآمدی قائلان به نصگرایی در فقه مشهود است/ بسیاری از مشکلات فقه به خاطر پیشفرضهای کلامی است
اختتامیه مدرسه ششم «مشق اجتهاد» با میزگرد تخصصی «چالشهای فقه در دنیای معاصر» با حضور حججاسلام حسنعلی علیاکبریان؛ دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، خالد غفوری عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه و مصطفی دُرّی مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم، در مدرسه عالی کریمه اهلبیت (س) قم برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این میزگرد حجتالاسلام علیاکبریان به فقه مقاصد شریعت پرداخت. قول افراطی و تفریطی در مورد پرداخت به مقاصد الشریعت را نفی کرد و از اعتدال در آن سخن گفت. حجتالاسلام غفوری به جایگاه قرآن در استنباط اشاره کرد و عدم بهرهگیری عملی از قرآن را …
توضیحات بیشتر »از چالش نظام سازی و کرامت انسانی تا فقه و توسعههای سیاسی و اجتماعی
آیا آنچه در ادله ولایتفقیه مطرح میشود، به معنای ولایت حکومت کلی و جهانی است یا اینکه صرفاً در مقابل حکومتهای ظالم باید بدان رجوع کرد؟ حال اگر منظور از روایات تشکیل دولت است، نظام تشکیل دولت چگونه است؟ آیا همانطور که در نظام فردی میباید بهیقین رسید تا عملی را انجام داد، در نظام اجتماعی نیز کارساز است؟ یا اینکه در نظام جمعی بایستی تصمیمگیری جمعی را که در دنیای جدید موردپذیرش است، مدنظر قرارداد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آخرین روز نوبت اول طرح ملی روشمند سازی تحقیقات علوم اسلامی با عنوان «مشق اجتهاد» در مدرسه علمیه سعادت مشهد، …
توضیحات بیشتر »میزگرد «چالشهای فقه در دنیای معاصر» با حضور ایازی، قاضیزاده و نوایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: ششمین روز از کارگاههای فقهپژوهی «مشقاجتهاد»، که با حضور طلاب استعداد برتر و نخبه حوزه علمیه خراسان در دو مدرسه سعادت و آیتالله خویی(ره) برگزار شد، با میزگرد علمی پرهیجان به پایان رسید. در این میزگرد علمی حججاسلام والمسلمین سید محمدعلی ایازی، کاظم قاضیزاده و علیاکبر نوایی به بیان چالشهای فقه در دنیای معاصر از منظر خود پرداختند و نگاهی جدید برای پژوهش را فراروی طلاب این کارگاهها قرار دادند. در پایان این جلسه طلاب حاضر در دوره مشق اجتهاد به همراه اساتید و مسئولین دوره عکس یادگاری گرفتند.
توضیحات بیشتر »«سیر تطور فقه معاصر»؛ جدیدترین اثر استاد ربانی بیرجندی
کتاب «سیر تطور فقه معاصر» به قلم حجتالاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی، عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی گرداوری و توسط شرکت چاپ و نشر بین الملل چاپ و منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی در مقدمه این کتاب بر این نکته که خوانندگان نباید از کتابهای فقهی که نویسندگان و فقهای معاصر تألیف کردهاند غافل شوند تاکید کرده است: اگر چه اسم آنها فقه معاصر نیست ولی در لابلای مباحث فقهی به بحثهای فقهی جدید پرداختهاند. بنابراین گزارش، این کتاب حاوی سه مقاله با عنوانهای «سیر تطور مباحث فقه مستحدث»، «مقالهای در باب حکم …
توضیحات بیشتر »