شبکه اجتهاد: ادعای اول من این است که گفتگو و مناظره عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست بیش از آنکه نتیجهای معرفتی را دنبال کند در مسیر احیای دو نهاد و جریان اندیشگی در ایران امروز بود؛ اسلام سیاسی فقاهتی و روشنفکری دینی. ادعای دوم: این دو جریان بیش از آنکه رقیب هم باشند همخانواده هستند و کارکرد مثبت آن میتواند عقلانیسازی و تهذیب خشونتهای اسلام سیاسی رادیکال و تضعیف یکی از موانع مذهبی در مسیر توسعه ایران باشد. ادعای سوم اینکه «دین اجتماعی» بهگونههای مختلف گرایش بخش مهمی از جامعه و تئوری «دین به مثابه فرهنگ» میتواند توضیحدهنده چنین گرایشی …
توضیحات بیشتر »نگاهی به سه مناظره استاد علیدوست و دکتر سروش
اختصاصی شبکه اجتهاد: قسمت اول مناظره، با سخنان دکتر سروش درباره غیراخلاقی و ناکارآمدی فقه شروع شد. استاد علیدوست با تفکیک برخی از گزارههای فقهی (مانند شروط صحت نماز و صحت وضوء) از بنیاد دانش فقه و نظام فقاهت که اخلاقگرا است، بطلان اتهام تهی بودن نظام فقه از اخلاق را تبیین کرد. او با ذکر گزارههای اخلاقی دانش فقه (مانند حرمت کذب، حرمت خیانت، حرمت غیبت و تعریف فسق و عدالت، ذکر گناهان کبیره و …)، نشان داد که ادعای تهی ماندن فقه از اخلاق، ناشی از نداشتن نگاه جامع به دانش فقه است. سروش به بحث فربه شدن …
توضیحات بیشتر »بایدها و نبایدهای کنشگری حاکمیت اسلامی در موضوع حجاب
مناظره نقاط اشتراک متعددی داشت، اما مهمترین نقطه اختلاف نظر، توصیف میزان همراهی مردم با حاکمیت در پذیرش مرز ناهنجاری در پوشش بود. دکتر برهانی معتقد است چنین توصیفی وجود ندارد و عدم اقدام به کشف حجاب از سوی اکثریت زنان و دختران در شرایط ارعاب و فشار، نمیتواند بیانگر همراهی جامعه باشد. در مقابل، حجتالاسلام الهی معتقد است در ماههای آخر سال گذشته که گشت ارشاد به طور کامل جمع شده بود و حاکمیت به خاطر ملاحظات امنیتی در برابر کشف حجاب و بدپوششی تا حد عریانی، عکسالعملی نشان نمیداد و جامعه گویا در یک وضعیت رهاشدگی از نظر …
توضیحات بیشتر »بازخوانی مناظره یوسف قرضاوی و هاشمی رفسنجانی
چند سال قبل بود که شبکه الجزیره گفتگویی میان شیخ یوسف قرضاوی و مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی ترتیب داد. گفتگویی که قرار بود موانع وحدت امت اسلام و آنچه شیعه و سنی از آن آزرده خاطرند، صریحا به گفتگو گذاشته شود. به گزارش شبکه اجتهاد، ۲۵ بهمن ماه سال ۱۳۸۵، زمانی که آتش اختلافات فرقهای در منطقه غرب آسیا به ویژه عراق شعلهور شده بود و شاخه ابومصعب الزرقاوی گروه القاعده دست به اقدامات مکرر تروریستی میزد؛ گفتگویی مناظرهگونه و زنده بین آیتالله هاشمی رفسنجانی، رئیس وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام و شیخ یوسف قرضاوی در شبکه الجزیره برگزار شد. …
توضیحات بیشتر »انفتاح باب اجتهاد به معنای بیبنیانی و بیضابطگی نیست/ با تناقض و ناهمسویی در گفتار، هیچ مفاهمهای برقرار نمیشود
جناب عابدینی از انفتاح باب اجتهاد در شیعه گفتهاند. به ایشان باید گفت انفتاح باب اجتهاد به معنای بیبنیانی و بیضابطگی نیست؛ انفتاح باب اجتهاد به معنای پویایی اجتهاد اما در قالب انضباط و هنجارهای فقه است. آیا میتوان انکار کرد که هر علمی باید با ابزارهای خودش پیش برود؟ برای مثال فردی هر روز ۹ صبح نمازی را خلق کند (شبیه به پیشنهادی که ایشان در باب حج دارند)، نماز جمعه را یکشنبه بخواند و روزه رمضان را در وقت گرما به زمستان منتقل کند و نام همه را اجتهاد پویا بگذارد! شبکه اجتهاد: چندی پیش استاد ابوالقاسم علیدوست …
توضیحات بیشتر »علوم انسانی اسلامی؛ محالاندیشی یا واقعبینی؟
علی پایا، استاد دانشگاه وستمینستر انگلیس معتقد است اسلامیسازی علوم هدردادن سرمایههای کشور است، اما حجتالاسلام احمدحسین شریفی، استاد حوزه و دانشگاه بر این باور است که هزینه برای علوم انسانی غربی خسارت جبرانناپذیر داشته و دارد و منتقدان به جای تمسخر علوم انسانی اسلامی به روش علمی آن را ابطال کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، علی پایا، استاد دانشگاه وستمینستر اگلیس شامگاه ۲۷ آبان در نشست مناظره «علوم انسانی اسلامی؛ محالاندیشی یا واقعبینی»، با بیان اینکه یکی از بهترین نمونههای تکنولوژی اسلامی، فقه است که کاملا برآمده از فرهنگ اسلامی است، گفت: مدعای بنده این است که علوم انسانی …
توضیحات بیشتر »امامی: رأی اکثریت معیار و ضامن نظم اجتماعی است/ اکبرنژاد: هیچ شاهدی بر معیاریت رای اکثریت نداریم
نویسنده کتاب «اعتبار عقلی و شرعی رأی اکثریت» با بیان اینکه هنوز دلیلی برای رأی اکثریت وجود ندارد، معتقد است به همین دلیل رأی اکثریت فصلالخطاب در تمام دنیاست و امام(ره) و رهبری هم بر آن تأکید دارند؛ اما حجتالاسلام اکبرنژاد تأکید دارد در قرآن و سنت هیچ شاهدی بر معیاریت رأی اکثریت نداریم بلکه موارد متعددی در نقض آن وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست مناظره و آزاداندیشی «اعتبار عقلی و شرعی رأی اکثریت» با ارائه نظریه مسعود امامی، دبیر علمی شورای فقهی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی و نویسنده کتاب «اعتبار عقلی و شرعی رأی اکثریت» …
توضیحات بیشتر »ترکاشوند: در فقه سنتی، خانمها حق حضور در هیچ جلسهای ندارند!/ بسیاری از همسران امامان (ع) حجاب نداشتند!/ وطندوست: همسران ائمه(ع) چون امولد بودند، حجاب داشتند/ امر رایج در زمان پیامبر(ص)، پوشش بود نه برهنگی
نویسنده کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر (ص) گفت: اگر به حجاب سنتی تن دهیم در این جلسه خانمی نباید حضور داشته باشد چون طبق رأی سنتی زنان حق حضور در هیچ جلسهای ندارند و پردهنشینی جزو لاینفک رأی سنتی مشهور است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مناظره و گفتگوی علمی با موضوع حجاب از سلسله نشستهای تخصصی حجاب با حضور محمدعلی وطندوست عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی و امیرحسین ترکاشوند، نویسنده کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر (ص)»، با حضور دانشجویان و اساتید دانشگاه فردوسی ظهر ۱۱ آذرماه ۱۳۹۸ در دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد. در این جلسه …
توضیحات بیشتر »غرویان: حکومت اسلامی همراه با اراده و انتخاب است/ مهدویزادگان: حکومت بدون الزام بیمعناست
غرویان در مناظره زنده برنامه «زاویه» با موضوع «مأموریت حکومت دینی» بیان کرد که حکومت ایده آل اسلامی حکومتی اختیاری همراه با اراده و انتخاب خود افراد است. البته همیشه استثنائاتی هم وجود دارد. حجتالاسلام داود مهدوی زادگان نیر معتقد بود که تکیه حکومت بر الزام است و اگر الزام را از حکومت بگیرید حکومت بیمعنا میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، مناظره زنده برنامه «زاویه» با موضوع «مأموریت حکومت دینی» نیمه اسفندماه با حضور حجتالاسلام داود مهدویزادگان و آیتالله محسن غرویان از شبکه ۴ سیما پخش شد. گزارش این برنامه به نقل از ایکنا پیشرویتان قرار میگیرد. حجتالاسلام والمسلمین محسن …
توضیحات بیشتر »شأن استاد علیدوست و مناظرهای که برگزار نشد!/ علی شیاسی
اختصاصی شبکه اجتهاد: احتجاج یا همان مناظره و به عبارت لطیفتر گفتوگوی علمی، همواره یکی از روشهای پسندیده و مرسوم بزرگان دین، برای اثبات حق و نشر و گسترش آن، و یا اسکات خصم و نجات بندگان خدا از وسوسههای منحرفان بوده است. از پیامبران الهی گرفته تا امامان معصوم و علمای سلف و خلف همه و همه از این روش استفاده میکردند. قرآن کریم نیز بر این امر تاکید کرده و میفرماید: «و جادلهم بالتی هی احسن». ائمه علیهمالسلام، بارها در مجالس «خصوصی و عمومی» با افرادی از مکاتب و مذاهب مختلف به بحث و مناظره نشستند و با …
توضیحات بیشتر »دعوت اکبرنژاد از استاد علیدوست برای مناظره دربارهی «روششناسی فقهی شیخ انصاری» و پاسخ شاگردان
اخیرا حجتالاسلام اکبرنژاد در نامهای سرگشاده از حجتالاسلام والمسلمین علیدوست برای مناظره دعوت کرده است که متعاقب آن برخی از شاگردان وی به پاسخ به نامه رئیس مؤسسه فقاهت پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، در پی نامه سرگشاده حجتالاسلام محمدتقی اکبرنژاد، رئیس مؤسسه فقاهت و دعوت به مناظره کردن برخی از مجتهدان از جمله حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، برخی از شاگردان وی در یادداشتی ایشان را به بررسی روششناسانه مدلهای تحول علوم دینی دعوت کردهاند. متن نامه حجتالاسلام محمد عشائری منفرد در این زمینه به شرح زیر است: بسم الله الرحمن الرحیم …
توضیحات بیشتر »نصیری: فقه نظام ساز با دو مانع شوره زار مدرنیته و غیبت معصوم مواجه است/ رهدار: فقه توانایی اداره جامعه در دوره غیبت و تصرف در مدرنیته را دارد
شبکه اجتهاد: چندی پیش بود که آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی از عدم وجود چیزی به نام فقه نظامات سخن گفت و اظهار داشت «امام اجتهاد موجود را کافی نمیدانست ولی فقه را کافی میداند منتهی فقهی که باید در آن فکر بشود، نوآوری بشود. در فقه نیاز به نوآوریهای فراوان داریم، افقهای زیادی در فقه باز میشود منتهی همین فقه موجود است نه اینکه ما چیزی به نام فقه نظامات داشته باشیم.» پس از این اظهارات بود که واکنشهای مختلفی در مورد فقه نظام صورت گرفت. یکی از این واکنشها یادداشت مهدی نصیری با عنوان «فقه نظام ساز داریم یا …
توضیحات بیشتر »حرکت امام حسین(ع)؛ در جهت برپایی حکومت یا امر به معروف یا شهادت؟
شبکه اجتهاد: دویست و نود و سومین جلسه از سلسله جلسات مؤسسه فهیم با موضوع «هدفشناسی نهضت حسینی» با حضور استاد محمد اسفندیاری و حجتالاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی و با حضورعلاقهمندان برگزار شد. گزارشی از مباحث مطرح شده در این جلسه را در ادامه بخوانید. سبحانی در باب هدفشناسی نهضت امام حسین، نظریات مختلفی وجود دارد که بنده این اهداف را میتوانم در ۵ مورد دستهبندی نمایم: ۱- حضرت بهدنبال انجام امر بهمعروف و نهی از منکر بودند؛ ۲- حضرت بهدنبال انجام وظیفهٔ شخصیِ خودشان بودند؛ ۳- حضرت درصدد نائل شدن به مقام بلند شهادت بودند؛ ۴- ایشان برای بهدست …
توضیحات بیشتر »مناظره حمید پارسانیا و اکبرثبوت درباره «آراء آخوند خراسانی در باب حکومت اسلامی» مکتوب شد
کتاب «آخوند خراسانی و حکومت اسلامی»، حاوی دو مناظره میان اکبر ثبوت، پژوهشگر تاریخ و فلسفه اسلامی و دکتر حمید پارسانیا، پژوهشگر و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی است که از سوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، ملامحمدکاظم خراسانی (معروف به آخوند خراسانی) فقیه اصولی و مرجع تقلید شیعه، تأثیری انکارناشدنی و عمیق در رخدادهای تاریخی مشروطهخواهی داشته و از حیث نظری فصل نوینی در فقه سیاسی رقم زده است. از اینرو بازخوانی اندیشه و کردار بزرگترین فقیه سیاسی شیعه عصر مشروطه، بهخصوص در ایران امروز اهمیت بسیاری دارد. این کتاب پس …
توضیحات بیشتر »زمانیان: آیا با کشف حجاب «قانونی» زمان رضاشاه هم موافقید؟/ سوزنچی: به جای «اجباری» بگویید «قانونی» تا احساساتی نشوید!
اختصاصی شبکه اجتهاد: مدتی است در جامعه ما بحث درباره قانون حجاب مطرح شده و برخی با عنوان «حجاب اجباری» به مخالفت با «قانون حجاب» به عنوان یکی از قوانین مدنی این کشور میپردازند. در این میان، علی زمانیان مقالهای تحت عنوان «ایده حجاب اجباری، تأملی منتقدانه در استدلال موافقان و مخالفان حجابِ اجباری» نگاشته است. او در این مقاله افراد درگیر در این بحث را در دو گروه موافقان و مخالفان «حجابِ اجباری» قرار میدهد و ابتدا دلایل مخالفان را (که خودشان یکی از این افرادند) برمیشمارد؛ سپس از منظر خود بازخوانیای از دلایل طرفداران حجاب اجباری انجام داده …
توضیحات بیشتر »ترکاشوند: رأی تمام قدما در مورد زنان، حبس در خانه است/ سوزنچی: هیچ کتاب تاریخی، به «متعارف» بودن برهنگی اشاره نکرده است
اختصاصی شبکه اجتهاد: نشست «مبانی و محدوده حجاب شرعی»، روز چهارشنبه ۲۳ اسفند ماه ۱۳۹۶ در محل مؤسسه فهیم و با حضور دکتر حسین سوزنچی، دانشیار دانشگاه باقرالعلوم و امیرحسین ترکاشوند، نویسنده کتاب معروف «حجاب شرعی در عصر پیامبر(ص)» برگزار شد. در این نشست که با حضور پرشور اندیشمندان، دانشجویان و طلاب حوزه علمیه قم برگزار شد، ابتدا ترکاشوند به ارائه بحث پرداخت و سپس سوزنچی، نقد خود را بیان کرد. بیان مقدمه توسط رئیس موسسه فهیم در آغاز استاد کاظم قاضیزاده رئیس موسسه فهیم از میهمانان حاضر در جلسه تشکر کرد و گفت: موسسه فهیم یکی از موسسات نظریهپردازی …
توضیحات بیشتر »احیای تمدن اسلامی و سنگهایی که باید از پیش پا برداشت
شبکه اجتهاد: برنامه «زاویه» هفته گذشته به امکان احیای تمدن اسلامی پرداخت. برنامهای که رضا بابایی، دین پژوه و حجتالاسلام مهدی ابوطالبی عضو شورای علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلام مهمانان زاویه بودند. کارشناس و مجری برنامه، سؤال اول خود را از تعریف تمدن آغاز کرده و پرسید: تمدن یعنی چه؟ یعنی جاده، صنعت، فرهنگ یا مجموعهای از اینها؟ تمدن چیست که ما نداریم یا به طور ناقص داریم و میخواهیم کامل کنیم یا قصد داریم طرحی نو دراندازیم؟ ابوطالبی به عنوان اولین کارشناس گفت: تعاریف تمدن بسیار گسترده و متنوع است ولی جمعبندی و وجه اشتراک آنها عبارت از …
توضیحات بیشتر »افق گشاییهای فقهی_کلامی عالم آل محمد/ اکبر مرادخانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: دوران حیات امام هشتم شیعیان، حضرت رضا(ع) دورانی است که افکار و اندیشههای مختلف فلسفی و کلامی بسیاری در معرض برخورد و تعاطی با یکدیگر قرار داشتند و خلیفه وقت مامون نیز به ظاهر به ترجمه و بحث و گفت وگو میان این اندیشه رغبت نشان میداد.
توضیحات بیشتر »حق مقاومت و نافرمانی مدنی در جامعه اسلامی قابل اثبات است؟
حجتالاسلام ورعی استاد حوزه و دانشگاه معتقد است با استناد به پارهای از آیات قرآن، روایات و سیره معصومین(ع) میشود حق مقاومت و نافرمانی مدنی را در جامعه اسلامی اثبات کرد. اما حجتالاسلام محمدی معتقد است باید بین نافرمانی مدنی تفکیک قائل شویم. به گزارش شبکه اجتهاد، مناظره علمی «حق انتقاد در حکومت اسلامی» با حضور حجتالاسلام دکتر علی محمدی، استاد حقوق جزا و عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و حجتالاسلام دکتر سیدجواد ورعی، استاد حوزه و دانشگاه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد. در ابتدای این نشست، حجتالاسلام ورعی گفت: هدف من از …
توضیحات بیشتر »دعوت مجدد نماینده آیتالله سبحانی از دکتر مجتهد شبستری برای مناظره
این مناظره میتوانست تا حدی اصلاح مورد نظر شما را عملی سازد، زیرا در این قبیل مناظرهها، افکار، عقاید دو طرف مطرح و مخاطبین خود به قضاوت و گزینش می پردازند. علاوه بر آن جناب عالی از این آیه برداشت کرده اید که تنها راه اصلاح جامعه (که لغو نیست) مناظره با مراجع عظام تقلید است. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محمد محمدرضائی نماینده آیتالله شیخ جعفر سبحانی، در نامهای به دکتر محمد شبستری مجددا از ایشان جهت مناظره دعوت کرد. متن نامه در پی میآید: باسمه تعالی حضور محترم جناب آقای دکتر محمد شبستری (دام عزه) با اهداء سلام …
توضیحات بیشتر »پاسخ نقدهای فضلا را بدهید، مناظره با مراجع، پیشکش!
استاد رشاد در واکنش به بیانیههای مجتهد شبستری گفت: اقدام جناب مجتهد شبستری مبارک و مطلوب است اما؛ پاسخ همین فضلا و اساتید را که عموما شاگردان حضرات مراجعند برای پذیرش مناظره بدهید، مناظره با مراجع تقلید پیشکش! به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر رشاد رئیس شورای حوزههای علمیه استان تهران، صبح امروز دوشنبه ششم دی ماه در آغاز درس خارج فقه خود، با اشاره به بیانیهای که چندی پیش آقای محمد مجتهد شبستری منتشر و در آن مراجع تقلید را به مناظره درباره مسائل دینی دعوت کرد، گفت: گفتگوی علمی، بهترین طریق انکشاف حقیقت و شفافیت نظرات و …
توضیحات بیشتر »